Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

SAK A 3

D bao zo-rãmb sẽn nong Wẽnnaam

D bao zo-rãmb sẽn nong Wẽnnaam

“Ned sã n tũud yam soaba, a paamda yam.”—YEL-BŨNÃ 13:20.

1-3. a) Bõe la Yel-bũn 13:20 zãmsd tõndo? b) Bõe yĩng tɩ d tog n maan gũusg zo-rãmbã yãkr wɛɛngẽ?

YÃMB zoe n gũus n gesa biig sẽn get a roagdb to-to wã bɩ? Nand meng t’a sɩng goamã, bũmb nins fãa a sẽn wʋm la a yã wã zoe n bee a pʋ-tẽerẽ wã. A sã n wa bɩtẽ, a rɩkda a roagdbã togs-n-taare. Baa kãsembã me rɩkda neb nins b sẽn be ne wã togs-n-taare, n gomd la b maand bũmb fãa wa bãmba.

2 Yel-bũn 13:20 yetame: “Ned sã n tũud yam soaba, a paamda yam.” B sẽn yeel tɩ ‘tũ yam soabã’ rat n yeelame tɩ f yãka yam n be ne a soabã. Pa f sẽn na n mi n seg-a ye. Biibl-mit a yembr wilgame tɩ ‘tũ ned’ rat n yeelame tɩ f yaa zood ne a soabã, la tɩ f nong-a lame. Tõnd sẽn nong n tũud neb ninsã tõe n kɩtame tɩ d paam zʋg-sõma wall zʋg-wẽnse.

3 Zo-rãmb tũub tõe n nafa ned wall n sãam-a. Yel-bũn 13:20 paasa woto: “Ned sã n tũud yalma, yɛl n paamd-a.” (Yel-bũnã 22:24; Bʋ-kaoodbã 14:20) D zo-rãmbã sã n nong Wẽnnaam, b na n sõnga tõnd tɩ d kell n maan sɩd ne-a. Bɩ d ges neb nins buud a Zeova sẽn yãk tɩ b yaa a zo-rãmbã. Rẽ na n sõng-d lame tɩ d bãng n yãk zo-rãmba.

ÃND N YAA WẼNNAAM ZOA?

4. Bõe yĩng tɩ paam n yɩ Wẽnnaam zoa yaa zu-zẽkr tɛkẽ? Bõe n kɩt t’a Zeova bool a Abrahaam t’a “zoa”?

4 A Zeova sẽn yaa ãndũniyã fãa Soaalã sakame tɩ tõnd lebg a zoa. Yaa zu-zẽkr tɛkẽ! La a Zeova tũusda a zo-rãmbã neere. A yãkda neb nins sẽn nong yẽ la b kɩs-a sɩdã. Wala makre a Abrahaam. A ra maanda bũmb ning fãa Wẽnnaam sẽn yet-a wã. A wilga wakat fãa t’a yaa sakda, la t’a maanda sɩd ne Wẽnnaam. A sakame meng n dɩk a biig a Izaak n na n maan maoongo. A Abrahaam ra kɩsa sɩd tɩ “Wẽnnaam ra tõe n vʋʋga a biigã n yiis kũ-rãmb sʋk menga.” (Ebre-rãmbã 11:17-19, MN; Sɩngre 22:1, 2, 9-13) A sẽn da yaa sakda, la a maand sɩdã yĩnga, a Zeova bool-a lame t’a “zoa.” (Ezayi 41:8; Zak 2:21-23)

5. A Zeova tagsg yaa wãn ne neb nins sẽn maand sɩd ne-a la b sakd-a wã?

5 A Zeova nonga a zo-rãmbã wʋsgo. A zo-rãmb yaa neb nins sẽn get tɩ maan sɩd ne yẽ wã tara yõod n yɩɩd bũmb fãa wã. (Karm-y 2 Sãmwɛll 22:26.) B maanda sɩd ne-a, la b sakd-a, b sẽn nong-a wã yĩnga. Biiblã yetame tɩ Wẽnnaam yaa “nin-tɩrsã zoa.” (Yel-bũnã 3:32) A Zeova boonda a zo-rãmbã a “fu-roogã pʋga.” A ratame tɩ b tũud-a la b pʋʋsd-a, sẽn yaa wakat ning fãa.—Yɩɩn-sõamyã 15:1-5.

6. Bõe la d tõe n maan n wilg tɩ d nonga a Zeezi?

6 A Zeezi yeelame: “Ned sã n nong maam, a na n saka mam gomdã, la m Ba na n nong-a lame.” (Zã 14:23, MN) Dẽnd d sã n dat n yɩ a Zeova zoa, d tog n nonga a Zeezi, la d nong bũmb nins a sẽn zãms tõndã. Wala makre, d tog n saka noor ning a Zeezi sẽn kõ, n yeel tɩ d moon koɛɛgã la d maand karen-biisã. (Matiye 28:19, 20; Zã 14:15, 21) Tõnd sẽn nong a Zeezi wã, d tũuda a naoã. (1 Pɩyɛɛr 2:21) A Zeova sã n yã tɩ tõnd maanda d sẽn tõe fãa n na n dɩk a Biigã togs-n-taar bũmb fãa pʋgẽ, a sũurã noomame.

7. Bõe yĩng tɩ d tog n bao zo-rãmb sẽn nong a Zeova?

7 A Zeova zo-rãmbã maanda sɩd ne-a, n sakd-a la b nong a Biigã. Rẽ yĩnga, tõnd me sã n na n yãk d zo-rãmbã, d maanda wa a Zeova bɩ? Y zo-rãmbã sã n yaa neb sẽn dɩkd a Zeezi togs-n-taare, la b modgd n sõngd nebã tɩ b bãngd Wẽnnaam Rĩungã, b tõe n sõnga yãmb tɩ y yɩ nin-sõma, la y kell n maan sɩd ne a Zeova.

BIIBLÃ KIBAY SẼN TÕE N SÕNG-DO

8. Bõe n noom foo, a Rut ne a Naomi zoodã pʋgẽ?

8 Biiblã pʋgẽ, kibay n wilgd tɩ neb n zĩnd pĩndã n yɩ zo-rãmba. Wala makre a Rut ne a sɩdã ma a Naomi. Pʋg-kãensã ra pa yit tẽng a ye, b yɛlã me ra pa wõnd taab ye. Sẽn paase, a Naomi yʋʋmã ra yɩɩda a Rut wʋsgo. La b yiibã fãa sẽn da nong a Zeova wã yĩnga, b lebga zo-rãmb meng-menga. A Naomi sẽn wa n dat n yi Moaab n leb Israyɛllã, a Rut tũ-a lame. A yeela a Naomi yaa: “Yãmb nebã na n yɩɩ mam neba, la yãmb Wẽnnaamã na n yɩɩ mam Wẽnnaam.” (Rut 1:14, 16) A Rut ra nanda a Naomi. B sẽn ta Israyɛllã, a tʋma wʋsg n ges a yelle. A Naomi me ra nonga Ruti, n kõt-a saglse. A Rut ra kelgda wakat fãa. Rẽ fãa kɩtame t’a Zeova ning b yiibã barka.—Rut 3:6.

9. A Davɩɩd ne a Zonatã zoodã pʋgẽ, bõe n noom foo n yɩɩda?

9 A Davɩɩd ne a Zonatã me kõo mak-sõng zoodã wɛɛngẽ. B yiibã ra nonga a Zeova wʋsgo. A Zonatã ra yɩɩda a Davɩɩd ne yʋʋm 30, leb n yaa yẽ n da na n wa lebg Israyɛll rĩma. (1 Sãmwɛll 17:33; 31:2; 2 Sãmwɛll 5:4) La a sẽn wa n bãng tɩ yaa a Davɩɩd la a Zeova yãk t’a na n lebg rĩmã, a pa maan sũ-kiir bɩ wags-n-taar ne a Davɩɩd ye. A pʋd n sõng-a-la bũmb fãa pʋgẽ. Wala makre, a Davɩɩd sẽn wa n be yell pʋgẽ wã, a Zonatã sõng-a lame n “paas-a raood Wẽnnaam pʋgẽ.” A gẽnega a yõor meng a Davɩɩd yĩnga. (1 Sãmwɛll 23:16, 17) A Davɩɩd me yɩɩ zoa meng-menga. A pʋlmame t’a na n gesa a Zonatã zakã rãmb yelle. A sɩd maana woto, baa a Zonatã kũumã poore.—1 Sãmwɛll 18:1; 20:15-17, 30-34; 2 Sãmwɛll 9:1-7.

10. Ebre kom-bɩɩs a tãabã kibarã sõnga yãmb tɩ y bãng bõe zoodã wɛɛngẽ?

10 A Sadrak ne a Mesak la a Abɛdnego yaa ebre kom-bɩɩs a tãab b sẽn yõk n tall n kẽng yembdo. B ra zãra ne b zakã neba, la b sõnga taab n tõog n kell n maan sɩd ne a Zeova. B sẽn wa n lebg kãsemba, b tẽebã paama makre. Rĩm a Nebukadnezaar yeel-b lame tɩ b wõgemd n waoog yẽ sãnem bõn-naandgã. A Sadrak ne a Mesak la a Abɛdnego zãgsame tɩ b kõ wõgemd n waoog bõn-naandgã ye. B yeela rĩmã yaa: “Tõnd ka na n wõgemd n waoog yãmb wẽnnaam-dãmbã ne y sãnem bõn-naandgã y sẽn luglã ye.”—Dãniyɛll 1:1-17; 3:12, 16-28.

11. Sɩnga wãn t’a Poll ne a Tɩmote lebg zo-rãmb meng-menga?

11 Tʋm-tʋmd a Poll sẽn wa n bãng a Tɩmote wã, a mikame t’a Tɩmote nonga a Zeova, la a rat ne a sũur fãa n ges tigingã neb yelle. A Poll sõng-a lame t’a bãng a sẽn tõe n ges tẽns toor-toorã saam-biisã la saam-bi-pogsã yell to-to. (Tʋʋma 16:1-8; 17:10-14) A Tɩmote ra sɩd tʋmda ne a sũur fãa, hal t’a Poll yeel t’a “wɩsga a meng n tʋm ne maam . . . koe-noogã na kẽng taoor yĩnga.” A ra miime t’a Tɩmote na n sɩd gesa saam-biisã “yell sõma.” B sẽn naag taab n tʋm wʋsg a Zeova yĩngã, b lebga zo-rãmb meng-menga.—Filip rãmbã 2:20-22, MN; 1 Korẽnt rãmbã 4:17.

D SẼN NA N YÃK D ZO-RÃMBÃ TO-TO

12, 13. a) Bõe yĩng tɩ d segd n bãng n yãk d zo-rãmba, baa tigingã pʋgẽ? b) Bõe n kɩt t’a Poll togs goam nins sẽn be 1 Korẽnt rãmb 15:33?

12 Tigingã pʋgẽ, ned fãa tõe n dɩka d saam-biisã la d saam-bi-pogsã mak-sõngã, la d sõng taab n ket n tũud a Zeova. (Karm-y Rom dãmb 1:11, 12, MN.) La baa tigingã pʋgẽ, d segd n bãng n yãka d zo-rãmbã. Saam-biisã la saam-bi-pogsã yaa neb sẽn yit buud toɛy-toɛya, tɩ b minundã me yaa toor-toore. Kẽer nan deega lisgu, tɩ sãnda tũud a Zeova hal sẽn kaoose. Wa tɩɩg bil sẽn pa moogd zĩig pʋgẽ wã, woto me, pa zĩig pʋgẽ la ned zood ne a Zeova paamd pãng ye. Rẽ n so tɩ d segd n tall sũ-mar la d nong taaba. D tog n bãng n yãka d zo-rãmbã me sõma.—Rom dãmbã 14:1; 15:1; Ebre-rãmbã 5:12–6:3.

13 Wakat ninga, yell tõe n wa zĩnda tigingã pʋgẽ, tɩ d segd n maan gũusg wʋsgo. Saam-biig bɩ saam-bi-poak tõe n maanda bũmb sẽn kɩɩsd Biiblã sẽn yetã. Pa rẽ bɩ a tõe n tara manesem sẽn tõe n wã tigingã neb a taabã. Pipi kiris-nebã wakat me yɛl a woto n zĩndi, t’a Poll keoog-b yaa: “Da belg-y y mens ye: Tũud-n-ta-wẽns sãamda minim-sõamyã.” (1 Korẽnt rãmbã 15:12, 33, MN) A sagla a Tɩmote me t’a gũus a zo-rãmbã yãkr pʋgẽ. Tõnd me segd n maana woto.—Karm-y 2 Tɩmote 2:20-22, MN.

14. Wãn to la d zo-rãmbã tõe n paas bɩ n boog tõnd zoodã ne a Zeova?

14 D segd n mao n kogla tõnd ne a Zeova zoodã, bala bũmb kae t’a yõodã ta rẽ ye. Dẽnd d pa rat n yõg zood ne ned sẽn na n kɩt tɩ d tẽebã komse, bɩ n sãam tõnd zoodã ne a Zeova ye. Ned pa tõe n sagl sɩfõ ko-rẽgd pʋgẽ n gũudẽ t’a fõog ko-yɩlemd ye. Woto me, tõnd pa tõe n tũud zo-rãmb sẽn maand wẽnga, n yaool n dat n tõog n maand sẽn yaa tɩrg ye. D tog n bãng n yãka d zo-rãmbã sõma.—1 Korẽnt rãmbã 5:6; 2 Tesalonik rãmbã 3:6, 7, 14.

Y tõe n paama zo-​rãmb sẽn nong a Zeova

15. Bõe la y tõe n maan n paam zo-rãmb tigingã pʋgẽ?

15 Tigingã pʋgẽ, neb n be n sɩd nong a Zeova. Y tõe n yõga zood ne-ba. (Yɩɩn-sõamyã 133:1) Da bao-y zo-rãmb y rog-taasã, bɩ neb nins yɛl sẽn yaa wa yãmb dẽndã sʋk bal ye. Ra yĩm-y t’a Zonatã ra kẽema a Davɩɩd wʋsgo, t’a Rut me yʋʋmã ra pa kolg a Naomi ye. D tũ Biiblã saglgã sẽn yet tɩ: ‘Pak-y y sũyã yalenga.’ (2 Korẽnt rãmbã 6:13, MN; karm-y 1 Pɩyɛɛr 2:17, MN.) D sã n dɩkd a Zeova togs-n-taare, neb a taabã na n dat n lebga d zoa.

ZU-LOEES SÃ N WA BEẼ

16, 17. Tigingã ned sã n maan bũmb sẽn sãamd d sũuri, bõe la d pa segd n maane?

16 Zak fãa pʋgẽ, nebã yaa toor-toore, tɩ b sẽn tagsd to-to wã, la b sẽn maand yɛlã to-to wã pa yembr ye. Yaa woto me tigingã pʋgẽ. Rẽ kɩtame tɩ be yamleoogo, tɩ d ned fãa minim tõe n naf a to. La wakat ninga, d sẽn yaa toor-toorã tõe n kɩtame tɩ tõnd ne d saam-biisã moorã yõsge, hal tɩ d sũyã yik ne-ba. B tõe n wa maana bũmb sẽn sãamd tõnd sũurã wʋsgo. (Yel-bũnã 12:18) Rẽ yĩnga d na n basame tɩ yel-kãensã koms d raoodo, bɩ n kɩt tɩ d zãag ne tigingã bɩ?

17 Ayo. Baa ned sã n maan tɩ d sũurã sãam wʋsgo, d pa na n zãag d meng ne tigingã ye. Pa a Zeova la yellã soab ye. A kõo tõnd vɩɩmã, la bũmb fãa. Dẽnd segdame tɩ d nong-a la d maan sɩd ne-a. (Vẽnegre 4:11) Tigingã yaa kũun a Zeova sẽn kõ-do, n na n sõng-d tɩ d tẽebã paam pãnga. (Ebre-rãmbã 13:17) D pa segd n sãbs kũunã, ned sẽn sãam d sũur yĩng ye.—Karm-y Yɩɩn-sõamyã 119:165.

18. a) Bõe n tõe n sõng-d tɩ d nong d saam-biisã zĩigẽ wakat fãa? b) Bõe yĩng tɩ d segd n kõt taab sugri?

18 D nonga d saam-biisã ne d saam-bi-pogsã, la d nong b zĩigẽ. A Zeova pa baood tɩ ninsaalbã zems zãng ye. Tõnd segd n dɩka a togs-n-taare. (Yel-bũnã 17:9; 1 Pɩyɛɛr 4:8) Tõnd fãa kongdame, la nonglmã sõngda tõnd tɩ d “kõt taab sugri.” (Kolos rãmbã 3:13, MN) Nonglmã na n kɩtame tɩ d ra zẽn yel-bila, tɩ wa lebg zu-loe-kãseng ye. Yaa sɩd tɩ ned sã n beeg tõndo, yaa toog tɩ d ra tags rẽ yell ye. D sũurã tõe n yikame tɩ d kisg a soabã faag-faaga. Na n kɩtame tɩ d lebg sũ-kẽk soaba, tɩ d sũ-noogã booge. La d sã n kõ a soabã sugri, d na n paama sũur pʋgẽ bãane, zems-n-taar na n zĩnda tigingã pʋgẽ, la sẽn tar yõod n yɩɩda, d zoodã ne a Zeova na n paama pãnga.—Matiye 6:14, 15; Luk 17:3, 4; Rom dãmbã 14:19.

B SÃ N WA YIIS NED TIGINGÃ PƲGẼ

19. Bõe n tõe n wa kɩt tɩ d pa le maand tũud-n-taar ne tigingã ned a ye?

19 Zak pʋgẽ, ned fãa maanda a sẽn tõe a taabã sũ-noog yĩnga. La tags-y n ges-y nin-yɛng sẽn na n lebg tõata, tɩ zakã neb a taabã mak naoor wʋsg n na n sõng-a t’a zãgse. Tõe meng t’a yãk yam n na n yi zakẽ wã, pa rẽ bɩ zakã soab yeel-a lame t’a yi a zakẽ. Yell a woto buud tõe n zĩnda tigingã pʋgẽ. Ninã tõe n yãka yam n maand bũmb sẽn pa noom a Zeova la sẽn tõe n wã neb a taabã. A zãgsa nebã sõngre, la a pʋd n wilg meng t’a pa le rat n naag tigingã neb ye. Tõe t’a na n yii n basa tigingã, bɩ b tõe n yiis-a lame. Sã n wa yaa woto, Biiblã yetame tɩ d ra le “maan tũud-n-taar” ne nin-kãnga soab ye. (Karm-y 1 Korẽnt rãmbã 5:11-13, MN; 2 Zã 9-11) Tõe n yɩɩ toogo, sã n mik tɩ yaa tõnd zoa, bɩ d zakã neda. La yell a woto pʋgẽ, d sẽn tog n maan sɩd ne a soab n tɩ yɩɩd yaa a Zeova, pa ne ned a to ye.—Ges-y Vẽnegr a 8.

20, 21. a) Wãn to la noy nins b sẽn gãneg nebã yiisgã wɛɛngẽ wã wilgd t’a Zeova nonga tõndo? b) Bõe yĩng tɩ d segd n bãng n yãk d zo-rãmbã?

20 Noy nins b sẽn gãneg nebã yiisgã wɛɛngẽ wã yita a Zeova nengẽ. Kɩtdame tɩ neb nins toog sẽn kae ne a Zeova noyã pa tõe n sãam tigingã neb a taabã tẽeb ye. (1 Korẽnt rãmbã 5:7; Ebre-rãmbã 12:15, 16) Sõngda tõnd tɩ d wilg tɩ d nonga a Zeova, a yʋʋrã, la noy nins a sẽn luglã. (1 Pɩyɛɛr 1:15, 16) Noy nins b sẽn gãneg nebã yiisgã wɛɛngẽ wã me sõngda ned ning b sẽn yiisã. Tõe n sõng-a lame t’a bãng t’a sẽn maanã yaa wẽnga, tɩ kɩt t’a toeeme. Neb wʋsg b sẽn da yiis tigingã pʋgẽ lebg n waa a Zeova nengẽ, tɩ tigingã neb reeg-b ne sũ-noogo.—Ebre-rãmbã 12:11.

21 D zo-rãmbã manesmã la b zʋgã mata tõndo, yaa sõma tɩ yaa wẽnga. Dẽnd tara yõod tɩ d bãng n yãk zo-rãmba. D sã n nong neb nins a Zeova sẽn nongã, d na n paamame tɩ b sõng tõnd tɩ d kell n sak a Zeova wakat sẽn kõn sa.