२ राजे १४:१-२९

  • यहूदाचा राजा अमस्या (१-६)

  • अदोम आणि इस्राएल यांच्यासोबत युद्ध (७-१४)

  • इस्राएलचा राजा यहोआशचा मृत्यू (१५, १६)

  • अमस्याचा मृत्यू (१७-२२)

  • इस्राएलचा राजा यराबाम दुसरा (२३-२९)

१४  इस्राएलचा राजा यहोआहाज+ याच्या मुलाच्या, म्हणजे यहोआशच्या शासनकाळाच्या दुसऱ्‍या वर्षी, यहूदाचा राजा यहोआश याचा मुलगा अमस्या हा राजा बनला. २  अमस्या राजा बनला तेव्हा तो २५ वर्षांचा होता. त्याने यरुशलेममधून २९ वर्षं राज्य केलं. त्याच्या आईचं नाव यहोअद्दीन असून ती यरुशलेमची राहणारी होती.+ ३  अमस्या यहोवाच्या नजरेत जे योग्य ते करत राहिला; मात्र आपला पूर्वज दावीद याच्याइतकं नाही.+ त्याचे वडील यहोआश यांच्यासारखंच त्याने सगळं काही केलं.+ ४  पण उपासनेची उच्च स्थानं* काढून टाकण्यात आली नव्हती.+ आणि लोक अजूनही उच्च स्थानांवर बलिदानं अर्पण करत होते व बलिदानांचं हवन करत होते.*+ ५  अमस्याने राज्यावरची आपली पकड मजबूत करताच आपल्या वडिलांचा खून करणाऱ्‍या आपल्या सेवकांना ठार मारलं.+ ६  पण त्या सेवकांच्या मुलांना त्याने ठार मारलं नाही. कारण, यहोवाने मोशेच्या नियमशास्त्रात अशी आज्ञा दिली होती: “मुलांच्या पापासाठी वडिलांना, किंवा वडिलांच्या पापासाठी मुलांना ठार मारलं जाऊ नये. तर प्रत्येकाला स्वतःच्याच पापासाठी ठार मारलं जावं.”+ ७  मग अमस्याने क्षार खोऱ्‍यात+ अदोमच्या+ १०,००० माणसांना ठार मारलं. त्याने युद्ध करून सेला शहर काबीज केलं+ आणि त्याला यकथेल असं नाव दिलं; आजपर्यंत ते याच नावाने ओळखलं जातं. ८  मग अमस्याने इस्राएलचा राजा येहू याच्या नातवाला, म्हणजे यहोआहाजचा मुलगा यहोआश याला दूतांच्या हातून असा संदेश पाठवला: “चल, युद्ध करायला ये! आपण समोरासमोर लढू.”+ ९  त्यावर इस्राएलचा राजा यहोआश याने यहूदाचा राजा अमस्या याला असं उत्तर दिलं: “लबानोनच्या काटेरी झुडपाने लबानोनच्या देवदार वृक्षाला एकदा असा निरोप पाठवला: ‘तुझी मुलगी माझ्या मुलाला बायको म्हणून दे.’ पण लबानोनच्या एका जंगली प्राण्याने तिथून जाताना, त्या काटेरी झुडपाला आपल्या पायांखाली तुडवलं. १०  हे खरंय, की तू अदोमला हरवलंस,+ आणि यामुळे तुझं मन गर्वाने फुगलंय. तर आता आपल्या घरातच बसून विजयाचा आनंद घे. संकटाला आमंत्रण का देतोस? स्वतःसोबत यहूदालाही संकटात का पाडतोस?” ११  पण अमस्याने त्याचं ऐकलं नाही.+ म्हणून इस्राएलचा राजा यहोआश यहूदाच्या राजाशी, अमस्याशी युद्ध करायला गेला. आणि ते यहूदामधल्या+ बेथ-शेमेश+ या ठिकाणी एकमेकांशी लढले. १२  युद्धात इस्राएलने यहूदाला हरवलं, आणि यहूदाचे सगळे सैनिक घरी पळून गेले. १३  मग इस्राएलचा राजा यहोआश याने बेथ-शेमेश इथे यहूदाचा राजा अमस्या याला बंदी बनवलं (अमस्या हा अहज्याचा नातू आणि यहोआशचा मुलगा होता). यहोआशने अमस्याला बंदी बनवून यरुशलेमला आणलं. तिथे त्याने यरुशलेमच्या भिंतीचा ४०० हात* लांब भाग, म्हणजे एफ्राईमच्या दरवाजापासून+ कोपऱ्‍याच्या दरवाजापर्यंतचा+ भाग तोडून टाकला. १४  मग त्याने यहोवाच्या मंदिरात आणि राजमहालाच्या भांडारांत असलेलं सगळं सोनं, चांदी व सगळ्या वस्तू लुटल्या; आणि लोकांना बंदी बनवून तो शोमरोनला परत गेला. १५  यहोआशबद्दलची बाकीची माहिती, म्हणजे त्याने केलेली पराक्रमाची कामं आणि तो यहूदाचा राजा अमस्या याच्याशी कसा लढला; तसंच, त्याने जे काही केलं ते सर्व इस्राएलच्या राजांच्या इतिहासाच्या पुस्तकात लिहिण्यात आलं आहे. १६  मग यहोआशचा मृत्यू झाला* आणि त्याला शोमरोनात इस्राएलच्या राजांच्या कबरेत दफन करण्यात आलं.+ त्याच्या मृत्यूनंतर त्याचा मुलगा यराबाम*+ त्याच्या जागी राजा बनला. १७  यहूदाचा राजा यहोआश याचा मुलगा अमस्या+ हा इस्राएलचा राजा यहोआहाज याच्या मुलाच्या, म्हणजे यहोआशच्या+ मृत्यूनंतर आणखी १५ वर्षं जगला.+ १८  अमस्याबद्दलची बाकीची माहिती, यहूदाच्या राजांच्या इतिहासाच्या पुस्तकात लिहिण्यात आली आहे. १९  पुढे अमस्याविरुद्ध यरुशलेममध्ये कट रचण्यात आला;+ म्हणून तो लाखीशला पळून गेला. पण त्याच्या शत्रूंनी लाखीशला त्याच्यामागे माणसं पाठवली आणि त्याला ठार मारलं. २०  मग, त्यांनी त्याचा मृतदेह घोड्यावर टाकून यरुशलेममध्ये परत आणला; आणि दावीदपुरात त्याच्या पूर्वजांच्या कबरेत त्याला दफन केलं.+ २१  त्यानंतर यहूदाच्या सर्व लोकांनी अमस्याचा मुलगा अजऱ्‍या*+ याला त्याच्या वडिलांच्या जागी राजा बनवलं.+ त्या वेळी अजऱ्‍या १६ वर्षांचा होता.+ २२  अमस्या राजाचा मृत्यू झाल्यानंतर* अजऱ्‍याने एलाथ+ शहर पुन्हा बांधलं आणि ते यहूदाच्या सत्तेखाली आणलं.+ २३  यहूदाच्या राजाचा मुलगा, म्हणजे यहोआशचा मुलगा अमस्या याच्या शासनकाळाच्या १५ व्या वर्षी, इस्राएलचा राजा यहोआश याचा मुलगा यराबाम+ हा शोमरोनात राजा बनला; त्याने ४१ वर्षं राज्य केलं. २४  यहोवाच्या नजरेत जे वाईट ते तो करत राहिला. नबाटचा मुलगा यराबाम याने इस्राएलला जी पापं करायला लावली होती,+ ती त्याने सोडली नाहीत. २५  त्याने लबो-हमाथपासून*+ थेट अराबाच्या+ समुद्रापर्यंतचा* इस्राएलचा संपूर्ण प्रदेश परत मिळवला. इस्राएलचा देव यहोवा याने आपल्या सेवकाद्वारे, म्हणजे योना संदेष्ट्याद्वारे जे सांगितलं होतं त्याप्रमाणे त्याने हे केलं; योना+ हा अमित्तय याचा मुलगा असून गथ-हेफेर+ इथला राहणारा होता. २६  यहोवाने पाहिलं होतं, की इस्राएलला किती दुःख सहन करावं लागत आहे.+ शिवाय, इस्राएलला मदत करण्यासाठी कोणीही उरला नव्हता; अगदी लाचार किंवा दुर्बळ माणूसही उरला नव्हता. २७  पण यहोवाने अशी शपथ घेतली होती, की तो पृथ्वीवरून इस्राएलचं नाव कधीही मिटवून टाकणार नाही.+ म्हणून त्याने यहोआशचा मुलगा यराबाम याचा उपयोग करून इस्राएलला वाचवलं.+ २८  यराबामबद्दलची बाकीची माहिती, म्हणजे त्याने केलेली पराक्रमाची कामं, तो कसा लढला आणि त्याने कशा प्रकारे दिमिष्क+ आणि हमाथ+ हे यहूदा व इस्राएलच्या सत्तेखाली परत आणलं; तसंच, त्याने जे काही केलं ते सर्व इस्राएलच्या राजांच्या इतिहासाच्या पुस्तकात लिहिण्यात आलं आहे. २९  मग यराबामचा मृत्यू झाला* आणि त्याला इस्राएलच्या राजांच्या कबरेत दफन करण्यात आलं. त्याच्या मृत्यूनंतर त्याचा मुलगा जखऱ्‍या+ त्याच्या जागी राजा बनला.

तळटीपा

किंवा “धूर वर जाण्यासाठी बलिदानं जाळत होते.”
सुमारे १७८ मी. (५८४ फूट). अति. ख१४ पाहा.
शब्दशः “तो आपल्या पूर्वजांकडे जाऊन निजला.”
म्हणजे, यराबाम दुसरा.
म्हणजे, “यहोवाने मदत केली आहे.” २रा १५:१३; २इति २६:१-२३; यश ६:१; आणि जख १४:५ या वचनांत त्याला उज्जीया म्हटलं आहे.
शब्दशः “आपल्या पूर्वजांकडे जाऊन निजल्यानंतर.”
म्हणजे, क्षार समुद्र, किंवा मृत समुद्र.
किंवा “हमाथच्या प्रवेशद्वारापासून.”
शब्दशः “आपल्या पूर्वजांकडे जाऊन निजला.”