Kapitlu Erbatax

Jehovah Jumilja Belt Arroganti

Isaija 13:1–14:23

1. Il-​ktieb taʼ Isaija issa kemm iħares ’il quddiem fiż-​żmien?

 IL-​KTIEB profetiku taʼ Isaija nkiteb fit-​tmien seklu Q.E.K. matul l-​invażjoni taʼ l-​Art Imwegħda mill-​Assirja. Bħalma rajna fil-​kapitli taʼ qabel tal-​ktieb tiegħu, Isaija jbassar b’eżattezza rimarkevoli kif se jseħħu l-​ġrajjiet. Madankollu, il-​ktieb iħares iktar ’il bogħod miż-​żmien meta l-​Assirja kisbet is-​supremazija. Ibassar ir-​ritorn tal-​poplu f’patt maʼ Jehovah mill-​eżilju f’ħafna pajjiżi, inkluż Singħar, fejn tinsab Babilonja. (Isaija 11:11) F’Isaija kapitlu 13 insibu profezija rimarkevoli li malli titwettaq se tiftaħ it-​triq għal dan ir-​ritorn. Din il-​profezija tiġi introdotta b’dan il-​kliem: “Oraklu fuq Babilonja: Viżjoni li kellu Isaija bin Amos.”—Isaija 13:1.

‘Immidd maʼ l-​Art il-​Kburija’

2. (a) Ħeżekija kif jinvolvi ruħu maʼ Babilonja? (b) X’inhu ‘l-​istendard’ li se jittellaʼ?

² Ġuda tinvolvi ruħha maʼ Babilonja matul il-​ħajja taʼ Isaija. Is-​Sultan Ħeżekija jimrad serjament u mbagħad ifiq. Meta jfiq, ambaxxaturi minn Babilonja jiġu jifirħulu, x’aktarx bl-​iskop sigriet li lil Ħeżekija jagħmluh alleat tagħhom fil-​gwerra kontra l-​Assirja. B’nuqqas taʼ ħsieb, is-​Sultan Ħeżekija jurihom it-​teżori kollha tiegħu. B’riżultat taʼ dan, Isaija jgħid lil Ħeżekija li wara l-​mewt tas-​sultan, dak il-​ġid kollu se jinġarr lejn Babilonja. (Isaija 39:1-7)  Dan jitwettaq fis-​sena 607 Q.E.K. meta Ġerusalemm tinqered u l-​ġens jittieħed fl-​eżilju. Madankollu, il-​poplu magħżul t’Alla mhux se jibqaʼ għal dejjem f’Babilonja. Jehovah jbassar kif se jiftaħ it-​triq biex huma jirritornaw lejn art twelidhom. Hu jibda: “Fuq għolja xagħrija tellgħu stendard; għollu leħinkom lejhom, xejjrulhom idkom, ħalli jidħlu minn bwieb il-​kbarat.” (Isaija 13:2) ‘L-​istendard’ huwa qawwa dinjija li qed tiżviluppa u li se taqlaʼ lil Babilonja mill-​post tagħha taʼ prominenza. Din il-​qawwa se tittellaʼ “fuq għolja xagħrija”—b’tali mod li tkun tidher ċar mill-​bogħod. Billi ġiet ordnata tattakka lil Babilonja, din il-​qawwa dinjija ġdida se tgħaddi b’saħħa minn ġo “bwieb il-​kbarat,” il-​bibien taʼ dik il-​belt il-​kbira, u se tikkonkwistaha.

3. (a) Min huma l-​“qaddisin” li Jehovah se jqajjem? (b) L-​eżerċti pagani f’liema sens huma “qaddisin”?

³ Jehovah issa jgħid: “Jien tajt l-​ordni lill-​qaddisin tiegħi, sejjaħt lill-​gwerriera qalbiena tiegħi, kollhom ħeġġa għall-​glorja tiegħi, biex jagħmlu li jrid għadbi. Isimgħu l-​għagħa fuq il-​muntanji, għagħa taʼ poplu sħiħ. Isimgħu t-​tgeġwiġ taʼ saltniet u ġnus miġmugħa; il-​Mulej taʼ l-​eżerċti għaddej minn nofs eżerċtu lest għall-​gwerra.” (Isaija 13:​3, 4) Min huma dawn il-​“qaddisin” maħturin biex jumiljaw lill-​imkabbra Babilonja? Huma eżerċti nazzjonali magħqudin flimkien, “ġnus miġmugħa.” Dawn jinżlu kontra Babilonja minn reġjun muntanjuż ’il bogħod. “Ġejjin minn art imbiegħda, minn truf is-​smewwiet.” (Isaija 13:5) F’liema sens huma qaddisin? Ċertament mhux fis-​sens li huma ndaf spiritwalment jew moralment. Huma eżerċti pagani li m’għandhom ebda interess f’li jaqdu lil Jehovah. Madankollu, fl-​Iskrittura Ebrajka, il-​kelma “qaddisin” tfisser “magħżulin biex jintużaw minn Alla.” Jehovah jistaʼ jqaddes lill-​eżerċti tal-​ġnus u juża l-​ambizzjonijiet  egoisti tagħhom—sabiex jesprimi għadbu. Lill-​Assirja wżaha b’dan il-​mod, u hekk se juża lil Babilonja. (Isaija 10:5; Ġeremija 25:9) U se juża lil ġnus oħrajn biex jikkastiga lil Babilonja.

4, 5. (a) Jehovah x’ibassar għal Babilonja? (b) Dawk li jattakkaw lil Babilonja maʼ xiex iridu jħabbtu wiċċhom?

⁴ Babilonja għad m’hijiex il-​qawwa dinjija dominanti. Madankollu, billi joħroġ proklamazzjoni permezz taʼ Isaija, Jehovah jara bil-​quddiem iż-​żmien meta din se tokkupa dik il-​pożizzjoni, u jbassar il-​waqgħa tagħha, billi jgħid: “Ixhru, għax qorob Jum il-​Mulej, bħal qerda mingħand is-​Setgħan.” (Isaija 13:6) Iva, il-​ftaħir taʼ Babilonja se jinbidel fi krib mimli niket. Għala? Minħabba “Jum il-​Mulej,” il-​jum meta Jehovah jesegwixxi ġudizzju kontriha.

⁵ Iżda, kif jistaʼ jkun li Babilonja tinqered? Meta jasal il-​waqt taʼ Jehovah għal din il-​qerda, il-​belt se tkun tidher li qegħda fis-​sigurtà. L-​ewwel ħaġa li se jkollhom jagħmlu l-​eżerċti li jinvaduha se tkun li jħabbtu wiċċhom mad-​difiżi naturali provduti mix-​Xmara Ewfrat, li tgħaddi miċ-​ċentru tal-​belt u li minnha jimtela foss protettiv u l-​belt tiġi fornuta b’ilma tax-​xorb. Imbagħad se jkun hemm is-​swar doppji u ħoxnin taʼ Babilonja, li donnhom jidhru li ħadd u xejn ma jistaʼ jinfidhom. Iktar minn hekk, il-​belt se jkollha ħażna abbundanti taʼ ikel. Il-​ktieb Daily Bible Illustrations jgħid li Nabonidu—l-​aħħar sultan taʼ Babilonja—“kien stinka kemm felaħ biex jaħżen il-​belt bil-​provvisti, u kien kalkulat li kien fiha biżżejjed [ikel] biex imantni lill-​abitanti għal għoxrin sena.”

6. X’se jiġri bla mistenni meta jseħħ l-​attakk imbassar fuq Babilonja?

⁶ Madankollu, l-​apparenza tistaʼ tinganna. Isaija jgħid: “Għalhekk idejn kulħadd jintelqu, u qalb kull bniedem tinħall, u lkoll jitwerwru. Uġigħ u brim jaqbadhom,  bħal mara fil-​ħlas jitkagħwġu; miblugħin iħarsu lejn xulxin, wiċċhom wiċċ in-​nar.” (Isaija 13:​7, 8) Meta l-​eżerċti tal-​konkwistaturi jinvadu l-​belt, is-​serħan il-​moħħ taʼ l-​abitanti tagħha se jinbidel f’uġigħ li jiġi f’daqqa u huwa qawwi daqs dak taʼ mara li qegħda twelled. Qlubhom se jħabbtu sitta sitta bil-​biżaʼ. Idejhom se jintelqu bla saħħa, u ma jkunux jistgħu jiddefenduhom. Wiċċhom se jkun “wiċċ in-​nar” bil-​biżaʼ u bid-​diqa. Miblugħin se jħarsu lejn xulxin u jistagħġbu kif setgħet taqaʼ l-​belt kbira tagħhom.

7. Liema “Jum il-​Mulej” ġej, u x’se jkunu r-​riżultati għal Babilonja?

⁷ Minkejja dan, żgur se taqaʼ. Babilonja trid tiffaċċja jum taʼ rendikont, “Jum il-​Mulej,” li se jkun tabilħaqq taʼ wġigħ. L-​Imħallef suprem se jesprimi r-​rabja tiegħu u se jġib ġudizzju verament mistħoqq fuq l-​abitanti midinbin taʼ Babilonja. Tgħid il-​profezija: “Araw, Jum il-​Mulej għad jasal, kiefer, mgħaddab, ħuġġieġa nar bil-​korla, biex jagħmel mill-​art ħerba, u jeqred minnha l-​midinbin.” (Isaija 13:9) Il-​prospetti għal Babilonja huma mudlama. Huwa bħallikieku x-​xemx, il-​qamar, u l-​kwiekeb ma jibqgħux jagħtu iktar dawl. “Il-​kwiekeb tas-​smewwiet u l-​ġemgħat tagħhom ma jarmux aktar id-​dija tad-​dawl tagħhom. Hi u tielgħa, ix-​xemx tiddallam, u l-​qamar ma jroxx dawlu.”—Isaija 13:10.

8. Jehovah għala joħroġ digriet biex taqaʼ Babilonja?

⁸ Din il-​belt imkabbra għala se jkollha tmiem bħal dan? Jgħid Jehovah: “Jien nitħallas mid-​dinja għal ħżunitha, u mill-​ħżiena għal ħtijiethom. Nġib fix-​xejn il-​kburija tas-​suppervi, u n-​nies vjolenti mmidd maʼ l-​art.” (Isaija 13:11) Il-​fatt li Jehovah jferraʼ l-​korla tiegħu se jkun kastig talli Babilonja kienet krudila mal-​poplu t’Alla. Il-​pajjiż kollu se jsofri minħabba l-​ħażen tal-​Babiloniżi. Dawn it-​tiranni  mkabbrin mhux se jibqgħu jisfidaw b’mod sfaċċat lil Jehovah!

9. X’hemm jistennieha lil Babilonja f’jum il-​ġudizzju taʼ Jehovah?

⁹ Jgħid Jehovah: “Nagħmel in-​nies aktar rari mid-​deheb fin, u l-​bnedmin jonqsu aktar mid-​deheb taʼ Ofir.” (Isaija 13:12) Iva, il-​belt se titneżżaʼ min-​nies, se ssir ħerba. Ikompli Jehovah: “Is-​smewwiet jitqallbu taʼ taħt fuq, u minn sisienha titheżheż l-​art, bis-​saħna tal-​Mulej taʼ l-​eżerċti, f’jum in-​nar tal-​korla tiegħu.” (Isaija 13:13) Is-​“smewwiet” taʼ Babilonja, li huma l-​kotra taʼ allat maskili u femminili tagħha, se jkunu aġitati, u mhux se jkollhom il-​ħila jgħinu lill-​belt meta din l-​iktar li jkollha bżonnhom. “L-​art,” l-​Imperu Babiloniż, se titheżżeż minn sisienha, u se titniżżel fl-​istorja billi tiġi miftakra biss bħala imperu estint ieħor. “Mbagħad bħal għażżiela jiġru warajha, bħal merħla m’hemm ħadd jiġborha, idur kull wieħed lejn il-​poplu tiegħu, u kull bniedem lejn artu jaħrab.” (Isaija 13:14) Il-​barranin kollha li jappoġġaw lil Babilonja se jabbandunawha u jaħarbu, bit-​tama li jistabbilixxu relazzjonijiet ġodda mal-​qawwa dinjija li qegħda tikkonkwistaha. Babilonja fl-​aħħarnett se ġġarrab l-​agunija taʼ belt konkwistata, agunija li hi stess ikkaġunat fuq tant oħrajn meta kienet fl-​aqwa tal-​glorja tagħha: “Kull min jinsab, jinfduh; kull min jinqabad, jgħadduh mix-​xabla. Itertqulhom it-​trabi quddiem għajnejhom; jisirqulhom ’il djarhom u san-​nisa jkasbrulhom.”—Isaija 13:​15, 16.

L-​Istrument taʼ Qerda minn Alla

10. Jehovah lil min se juża biex jegħleb lil Babilonja?

¹⁰ Jehovah liema qawwa se juża biex jikkaġuna l-​waqgħa taʼ Babilonja? Madwar 200 sena bil-​quddiem, Jehovah jirrivela t-​tweġiba: “Arawni, jien inqajjem għalihom  il-​Medi, li l-​fidda ma jaħsbux fiha, u anqas għad-​deheb ma jagħmlu. Qwieshom itertqu ż-​żgħażagħ, bla ħniena għal frott il-​ġuf, bla ħasra għall-​ulied. Issir Babilonja, il-​ġawhra taʼ l-​imperi, iż-​żína u l-​foħrija tal-​Kaldin, bħal Sodoma u Gomorra, meta ġġarrfu b’idejn Alla.” (Isaija 13:​17-19) Babilonja, li hi bħal ġawhra fi ġmielha, se taqaʼ, u biex iwettaq dan Jehovah se juża l-​eżerċti  mill-​pajjiż imbiegħed u muntanjuż tal-​Medja. a Eventwalment, Babilonja se ssir ħerba bħalma ġralhom il-​bliet immorali għall-​aħħar taʼ Sodoma u Gomorra.—Ġenesi 13:13; 19:​13, 24.

11, 12. (a) Il-​Medja kif issir qawwa dinjija? (b) Il-​profezija ssemmi liema karatteristika mhux tas-​soltu dwar l-​eżerċti tal-​Medja?

¹¹ Fi żmien Isaija, kemm il-​Medja u kemm Babilonja jinsabu  taħt il-​madmad taʼ l-​Assirja. Xi seklu wara, fis-​sena 632 Q.E.K., il-​Medja u Babilonja jingħaqdu flimkien u jegħlbu lil Ninwè, il-​belt kapitali taʼ l-​Assirja. Dan jiftaħ it-​triq biex Babilonja ssir il-​qawwa dinjija predominanti. Mur għidilha li xi 100 sena wara dan, il-​Medja se teqridha! Min ħlief Alla Jehovah setaʼ jagħmel tbassira qalbiena bħal din?

¹² Meta jidentifika l-​istrument taʼ qerda magħżul minnu, Jehovah jgħid dwar l-​eżerċti tal-​Medja li “l-​fidda ma jaħsbux fiha, u anqas għad-​deheb ma jagħmlu.” X’karatteristika mhux tas-​soltu f’suldati li qalbhom xrafet bil-​gwerra! L-​istudjuż tal-​Bibbja Albert Barnes jgħid: “Ftit, tabilħaqq, kienu l-​eżerċti li jattakkaw u li ma kinux jiġu influwenzati mit-​tama li jaħtfu xi priża.” Juru l-​eżerċti tal-​Medja li Jehovah qal is-​sewwa f’dan ir-​rigward? Iva. Ikkunsidra dan il-​kumment li jinsab f’The Bible-Work, imħejji minn J. Glentworth Butler: “Kuntrarju għall-​biċċa l-​kbira tal-​ġnus li qatt iggwerraw, il-​Medi, u speċjalment il-​Persjani, kienu iktar moħħhom fil-​konkwisti u fil-​glorja milli fid-​deheb.” b Meta nqisu dan, ma niskantawx li meta jeħles lill-​Iżraelin mill-​eżilju f’Babilonja, Ċiru, il-​ħakkiem Persjan, jagħtihom lura eluf taʼ reċipjenti tad-​deheb u l-​fidda li Nabukodonosor kien ħataf mit-​tempju taʼ Ġerusalemm.—Esdra 1:​7-11.

13, 14. (a) Għalkemm m’humiex interessati fil-​priża, il-​gwerriera Medi u Persjani għal liema ħaġa huma ambizzjużi? (b) Ċiru kif jegħlibhom id-​difiżi taʼ Babilonja li tant kienu kburin bihom?

¹³ Waqt li l-​gwerriera Medi u Persjani ftit li xejn għandhom xewqa għall-​priża, madankollu xorta waħda huma ambizzjużi. Mhux bi ħsiebhom jibqgħu inferjuri għal kwalunkwe ġens ieħor fid-​dinja. Iktar minn hekk,  Jehovah jpoġġi l-​“qerda” fi qlubhom. (Isaija 13:6) Għaldaqstant, bil-​qwies tagħhom tal-​metall—li jistgħu jintużaw mhux biss biex jisparaw il-​vleġeġ imma wkoll biex jolqtu u jfarrku lis-​suldati taʼ l-​għadu, in-​nisel t’ommijiet Babiloniżi—huma determinati li jikkonkwistaw lil Babilonja.

¹⁴ Lil Ċiru, il-​mexxej taʼ l-​eżerċti Medo-Persjani, ma jbeżżgħuhx il-​fortifikazzjonijiet taʼ Babilonja. Fil-​lejl taʼ bejn il-​5 u s-​6 t’Ottubru, tas-​sena 539 Q.E.K., hu jordna li l-​ilmijiet tax-​Xmara Ewfrat jiġu mdawrin band’oħra. Hekk kif il-​livell taʼ l-​ilma jitbaxxa, l-​invażuri jidħlu baxx baxx fil-​belt, billi jgħaddu minn ġox-​xmara f’ilma fond sa koxxtejhom. L-​abitanti taʼ Babilonja ma jintebħu b’xejn u jinqabdu fuq sieq waħda, u Babilonja taqaʼ. (Danjel 5:30) Alla Jehovah jnebbaħ lil Isaija biex jipprofetizza dawn il-​ġrajjiet, u b’hekk ma jħalli ebda dubju li Hu qed jidderiġihom l-​affarijiet.

15. X’futur hemm jistennieha lil Babilonja?

¹⁵ Kemm se tkun sħiħa l-​qerda taʼ Babilonja? Ismaʼ d-​dikjarazzjoni taʼ Jehovah: “Qatt aktar ma titgħammar, minn żmien għal żmien ħadd aktar ma joqgħod fiha. L-​Għarbi ma jtellax l-​għarix fiha, u r-​rgħajja ma jserrħux l-​imrieħel tagħhom. Imma hemm jistrieħu l-​bhejjem tax-​xagħri; fi djarhom tbejjet il-​kokka, u jgħammru n-​ngħam. Hemm jaqbżu l-​mogħoż selvaġġi; tnewwaħ il-​jena fil-​kastelli tagħhom, u x-​xakalli fi djarhom tal-​pjaċir. Is-​siegħa tagħha waslet, u jiemha iżjed ma jtulux.” (Isaija 13:​20-22) Il-​belt se tintemm f’ħerba assoluta.

16. Il-​kundizzjoni preżenti taʼ Babilonja tagħtina liema fiduċja?

¹⁶ Dan ma seħħx immedjatament fis-​sena 539 Q.E.K. Xorta waħda, illum jidher ċar daqs il-​kristall li kulma bassar Isaija dwar Babilonja seħħ. Babilonja “hija issa, u ilha hekk għal sekli sħaħ, xena taʼ ħerba estensiva, u fi stat taʼ rovina,” jgħid wieħed kummentatur tal-​Bibbja. Imbagħad  iżid: “Huwa impossibbli li tħares lejn din ix-​xena u ma tiftakarx kemm twettqu b’eżattezza t-​tbassiriet taʼ Isaija u Ġeremija.” Jidher ċar li ebda bniedem fi żmien Isaija ma setaʼ jbassar il-​waqgħa taʼ Babilonja u l-​ħerba li ġiet fuqha. Wara kollox, il-​waqgħa taʼ Babilonja taħt il-​Medi u l-​Persjani seħħet xi 200 sena wara li Isaija kiteb il-​ktieb tiegħu! U l-​ħerba finali tagħha ġiet sekli wara. Ma jsaħħaħx dan il-​fidi tagħna fil-​Bibbja bħala l-​Kelma ispirata t’Alla? (2 Timotju 3:16) Iktar minn hekk, ladarba Jehovah wettaq il-​profeziji fl-​imgħoddi, jistaʼ jkollna fiduċja assoluta li profeziji Bibliċi li għadhom ma twettqux se jseħħu meta jasal il-​waqt t’Alla.

‘Strieħu mill-​Uġigħ’

17, 18. Liema barkiet se jkollu Iżrael meta Babilonja tiġi megħluba?

¹⁷ Il-​waqgħa taʼ Babilonja se tkun taʼ serħan għal Iżrael. Se tkun tfisser ħelsien mill-​jasar u l-​opportunità biex jirritornaw lejn l-​Art Imwegħda. Għaldaqstant, Isaija issa jgħid: “Iva, il-​Mulej iħenn għal Ġakobb, u jerġaʼ jagħżel lil Iżrael, u jġibhom jistrieħu f’arthom. Magħhom jissieħbu u l-​barranin jitwaħħdu maʼ dar Ġakobb. Jiġbruhom il-​popli u jeħduhom f’imkienhom. Tiksibhom dar Iżrael bħala lsiera, rġiel u nisa, f’art il-​Mulej; u jkunu lsiera dawk li kienu jassruhom, u maħkuma l-​ħakkiema tagħhom.” (Isaija 14:​1, 2) “Ġakobb” hawnhekk jirreferi għal Iżrael kollu kemm hu—it-​12-il tribù kollha. Jehovah se jurih ħniena lil “Ġakobb” billi lill-​ġens iħallih jirritorna lejn artu. Se jkunu akkumpanjati minn eluf taʼ barranin, li ħafna minnhom se jaqdu lill-​Iżraelin bħala qaddejja tat-​tempju. Xi Iżraelin saħansitra se jkollhom awtorità fuq dawk li qabel kienu ijassruhom. c

 ¹⁸ Se tisparixxi d-​djieqa tal-​ħajja fl-​eżilju. Minflok, Jehovah se jagħti lin-​nies tiegħu ‘serħan mill-​uġigħ, mill-​inkwiet, mill-​jasar iebes li ġabuhom fih.’ (Isaija 14:3) Peress li nħelsu mit-​tagħbijiet fiżiċi tal-​jasar, in-​nies taʼ Iżrael mhux se jsofru iktar mill-​uġigħ u l-​inkwiet għax jgħixu fost adoraturi t’allat foloz. (Esdra 3:1; Isaija 32:18) Meta jikkummenta dwar dan, il-​ktieb Lands and Peoples of the Bible jgħid: “Għall-​Babiloniż allatu kienu għalkollox bħalu, fl-​aspetti mill-​agħar kollha tal-​karattru tiegħu. Kienu beżżigħin, sakranazzi u imbeċilli.” X’serħan li taħrab minn ambjent reliġjuż u degradanti bħal dan!

19. X’inhu meħtieġ biex Iżrael igawdi l-​maħfra taʼ Jehovah, u x’nitgħallmu minn dan?

¹⁹ Minkejja dan, il-​ħniena taʼ Jehovah tintwera taħt kundizzjoni. In-​nies tiegħu jridu jesprimu rimors għall-​ħażen tagħhom, li qanqal lil Alla biex jikkastigahom b’tant ħruxija. (Ġeremija 3:25) Il-​maħfra taʼ Jehovah tiġi jekk ikun hemm stqarrija tad-​dnubiet sinċiera u mill-​qalb. (Ara Neħemija 9:​6-37; Danjel 9:5.) Dan l-​istess prinċipju għadu jgħodd illum. Ladarba “ma hemmx bniedem li ma jidnibx,” ilkoll kemm aħna neħtieġu l-​ħniena taʼ Jehovah. (2 Kronaki 6:36) Jehovah, dak Alla mimli ħniena, jistidinna bl-​imħabba biex nistqarrulu dnubietna, nindmu, u nwaqqfu kwalunkwe korsa żbaljata, sabiex inkunu nistgħu nitfejqu. (Dewteronomju 4:31; Isaija 1:18; Ġakbu 5:16) Dan ma jgħinniex biss biex jerġaʼ jkollna l-​favur tiegħu imma wkoll biex jagħtina l-​faraġ.—Salm 51:3 [51:​1, NW]; Proverbji 28:13; 2 Korintin 2:7.

“Għanja” Kontra Babilonja

20, 21. Il-​ġirien taʼ Babilonja kif jifirħu bil-​waqgħa tagħha?

²⁰ Iktar minn 100 sena qabel ma Babilonja ssir il-​qawwa dinjija l-​iktar setgħana, Isaija jbassar ir-​reazzjoni tad-​dinja għall-​waqgħa tagħha. B’mod profetiku, hu jikkmanda lill-​Iżraelin  li nħelsu minn taħt il-​jasar tagħha: “U int tinfexx f’din l-​għanja lis-​sultan taʼ Babilonja u tgħidlu: ‘Ah, kif intemm it-​tirann, kif intemmet kburitu! Kisser il-​Mulej ħatar il-​ħżiena, ix-​xettru tal-​ħakkiema; kien isawwat il-​popli fis-​saħna tiegħu, bi swat ma jaqtaʼ qatt; kien jiżżarġan f’qilltu fuq il-​ġnus, b’tirannija bla lġiem.’” (Isaija 14:​4-6) Babilonja bniet reputazzjoni ġmielha bħala konkwistatriċi, oppressura li lil nies ħielsa tagħmilhom ilsiera. Kemm huwa xieraq li l-​waqgħa tagħha tiġi ċelebrata b’“għanja” diretta primarjament lejn id-​dinastija Babiloniża—tibda b’Nabukodonosor u tispiċċa b’Nabonidu u Beltassar—li ppresediet fuq jiem il-​glorja tal-​belt il-​kbira!

²¹ X’differenza se tagħmel il-​waqgħa tagħha! “U issa li strieħet u kkwitat l-​art kollha, nfexxew f’għajat taʼ ferħ. Mqar iċ-​ċipress jifraħ minħabba fik, hekk ukoll iċ-​ċedri tal-​Libanu, u jgħidu: ‘Mindu int tinsab mimdud, ħadd ma jitlaʼ jqaċċat minna.’” (Isaija 14:​7, 8) Għall-​ħakkiema taʼ Babilonja, is-​slaten tal-​ġnus taʼ madwarhom kienu bħal siġar li jridu jitqaċċtu u jintużaw għall-​iskopijiet tagħhom stess. Sewwa, dan kollu issa spiċċa. Il-​Babiloniż li jaqtaʼ l-​injam qaċċat l-​aħħar siġra tiegħu!

22. F’sens poetiku, art l-​imwiet kif inhi effettwata mill-​waqgħa tad-​dinastija Babiloniża?

²² Tant hija taʼ l-​istagħġib il-​waqgħa taʼ Babilonja li l-​qabar stess jirreaġixxi: “Art l-​Imwiet minn taħt tqanqlet, biex tilqgħek mal-​wasla tiegħek; tqajjem għalik l-​erwieħ, il-​kbarat kollha taʼ l-​art; tqajjem mit-​tronijiet tagħhom is-​slaten kollha tal-​ġnus. Lkoll jinfexxu jitkellmu u jgħidulek: ‘Int ukoll ġejt fix-​xejn bħalna, f’kollox sirt tixbahna. Tniżżlet kburitek f’Art l-​Imwiet, bid-​daqq taʼ l-​arpi tiegħek, friexek taħtek it-​taħsir, u d-​dud għatietek.’” (Isaija 14:​9-11) Xi stampa poetika qawwija! Huwa bħallikieku l-​qabar komuni taʼ l-​umanità kien se jqajjem lil  dawk is-​slaten kollha li mietu qabel id-​dinastija Babiloniża sabiex ikunu jistgħu jagħtuha merħba. Huma jżebilħu l-​ħakma Babiloniża li issa hi bla saħħa, mixħuta fuq sodda taʼ taħsir minflok fuq xi sufan lussuż, mgħottija bid-​dud minflok b’għata li jiswa l-​flus.

“Bħal Ġisem Mirfus taħt ir-​Riġlejn”

23, 24. Liema arroganza estrema tintwera mis-​slaten taʼ Babilonja?

²³ Isaija jissokta bl-​għanja: “Mis-​smewwiet kif iġġarraft, int il-​kewkba taʼ filgħodu, bin iż-​żerniq! Kif stabatt maʼ l-​art, int li l-​ġnus kont tfarrak!” (Isaija 14:12) Il-​kburija egoista tqanqal lis-​slaten taʼ Babilonja biex jgħollu lilhom infushom ’il fuq minn dawk taʼ madwarhom. Bħal kewkba tiddi b’dawl qawwi fis-​sema kmieni fil-​għodu, b’mod arroganti dawn jeżerċitaw qawwa u awtorità. Il-​fatt li Nabukodonosor ikkonkwista lil Ġerusalemm jipprovdi kburija partikulari; din bravura li l-​Assirja ma rnexxilhiex twettaqha. Il-​kliem taʼ l-​għanja jiddeskrivi lid-​dinastija mkabbra taʼ Babilonja bħala li qegħda tgħid: “Nitlaʼ sas-​smewwiet, ’il fuq mill-​kwiekeb taʼ Alla. It-​tron tiegħi ngħolli u ngħammar fuq il-​muntanji taʼ laqgħat l-​allat, fi truf it-​tramuntana. Nitlaʼ sa fuq qċaċet is-​sħab, insir nixbah lil Alla l-​Għoli.” (Isaija 14:​13, 14) Jistaʼ jkun hemm xi ħaġa iktar sfaċċata?

²⁴ Fil-​Bibbja, is-​slaten tal-​linja rjali taʼ David jiġu mxebbhin maʼ kwiekeb. (Numri 24:17) Minn David ’il quddiem, dawk il-​“kwiekeb” ħakmu minn fuq il-​Muntanja Sijon. Wara li Salamun bena t-​tempju f’Ġerusalemm, l-​isem Sijon sar japplika għall-​belt kollha kemm hi. Taħt il-​patt tal-​Liġi, l-​irġiel Iżraelin kollha kienu obbligati jivvjaġġaw lejn Sijon tliet darbiet fis-​sena. B’hekk, din saret ‘il-​muntanja tal-​laqgħat.’ Billi jaqtagħha li jrażżan lis-​slaten Ġudeani u mbagħad ineħħihom minn fuq dik il-​muntanja, Nabukodonosor  qed jiddikjara l-​intenzjoni tiegħu li jpoġġi lilu nnifsu ’l fuq minn dawk il-​“kwiekeb.” Il-​kredtu għar-​rebħa tiegħu fuqhom ma jagħtihx lil Jehovah. Minflok, hu b’mod arroganti jidher li qed ipoġġi lilu nnifsu fil-​post taʼ Jehovah.

25, 26. Id-​dinastija Babiloniża kif iġġarrab tmiem taʼ għajb?

²⁵ X’bidla hemm maħżuna għad-​dinastija mkabbra Babiloniża! Babilonja m’għandha l-​ebda ċans li tiġi elevata ’l fuq mill-​kwiekeb t’Alla. Minflok, Jehovah jgħid: “Imma issa, arak, mġarraf f’art l-​imwiet, f’qiegħ l-​għammieq. Jiskantaw, dawk li jarawk, jitħassbu fik: ‘Hu dan il-​bniedem li qalleb id-​dinja taʼ taħt fuq, li riegħed is-​saltniet, li għamel deżert mill-​art, u blietha għamilhom trab, li lill-​ilsiera ma ħallihomx imorru d-​dar?’” (Isaija 14:​15-17) Id-​dinastija ambizzjuża se tinżel f’Ħades (Art l-​Imwiet), sewwa sew bħal kwalunkwe bniedem ieħor.

²⁶ Allura, fejn se tkun il-​qawwa li kkonkwistat saltniet, qerdet l-​art produttiva, u għelbet bliet bla għadd? Fejn se tkun il-​qawwa dinjija li ħadet ilsiera u qatt ma ħalliethom imorru lura f’arthom? Fil-​fatt, id-​dinastija Babiloniża lanqas biss se jkollha difna diċenti! Jgħid Jehovah: “Is-​slaten kollha tal-​ġnus, lkoll mistrieħa bil-​ġieħ, kull wieħed f’qabru. Imma int mormi ’l bogħod minn qabrek, bħal fergħa mistmerra mlibbes bħall-​maqtulin minfuda bis-​sejf, li jinżlu sal-​qiegħa tal-​ħofra, bħal ġisem mirfus taħt ir-​riġlejn. Maʼ dawk li tniżżlu f’ħoġor il-​qabar, int qatt ma tkun midfun. Għax int ħarbatt lil artek, u l-​poplu tiegħek qtilt. Qatt iżjed ma jissemma nisel il-​ħażin.” (Isaija 14:​18-20) Fil-​qedem, kien jitqies taʼ għajb li sultan jiċċaħħad milli jkollu difna onorabbli. Għalhekk, xi ngħidu għad-​dinastija rjali taʼ Babilonja? Huwa minnu li slaten individwali x’aktarx li jindifnu bl-​unur, imma d-​dinastija imperjali taʼ slaten li kienet ġejja minn Nabukodonosor tintrema “bħal  fergħa mistmerra.” Huwa bħallikieku d-​dinastija tiġi mitfugħa f’qabar bla kitba—bħal sempliċi suldat taʼ l-​infanterija li jinqatel fil-​battalja. X’umiljazzjoni!

27. Ġenerazzjonijiet futuri tal-​Babiloniżi b’liema mod isofru għall-​ħażen taʼ missirijiethom?

²⁷ Il-​kliem taʼ l-​għanja jintemm b’ordnijiet finali lill-​konkwistaturi Medi u Persjani: “Ħejju għall-​qatla taʼ wliedu minħabba l-​ħażen taʼ . . . [“missirijiethom,” “KŻ”], li ma jqumux u jirtu l-​art u jimlew bil-​ħerba d-​dinja.” (Isaija 14:21) Il-​waqgħa taʼ Babilonja se tkun permanenti. Id-​dinastija Babiloniża se titqaċċat mill-​għeruq. Ma se jkun hemm ebda rinaxximent għaliha. Ġenerazzjonijiet futuri tal-​Babiloniżi se jsofru minħabba l-​“ħażen taʼ missirijiethom.”

28. X’kien l-​għerq tad-​dnub fis-​slaten Babiloniżi, u x’nitgħallmu minn dan?

²⁸ Il-​ġudizzju pronunzjat kontra d-​dinastija Babiloniża jipprovdilna lezzjoni prezzjuża. L-​ambizzjoni tagħhom li ma tispiċċa qatt kienet l-​għerq tad-​dnub tas-​slaten Babiloniżi. (Danjel 5:23) Qlubhom kienu mimlijin b’xewqa għall-​poter. Riedu jiddominaw lil ħaddieħor. (Isaija 47:​5, 6) U kienu jixxennqu għall-​glorja mill-​bnedmin, li bi dritt tappartjeni lil Alla. (Apokalissi 4:11) Din hija twissija għal kulmin għandu xi awtorità—saħansitra fil-​kongregazzjoni Kristjana. L-​ambizzjoni u l-​kburija egoista huma karatteristiċi li Jehovah mhux se jittollera, la f’individwi u lanqas fi ġnus.

29. Il-​kburija u l-​ambizzjoni tal-​ħakkiema Babiloniżi kienet riflessjoni taʼ liema ħaġa?

²⁹ Il-​kburija tal-​ħakkiema Babiloniżi rriflettiet l-​ispirtu taʼ “l-​alla taʼ din id-​dinja,” Satana x-​Xitan. (2 Korintin 4:4)  Dan ukoll jixxennaq għall-​poter u jixtieq ipoġġi lilu nnifsu ’l fuq minn Alla Jehovah. Bħalma ġara fil-​każ tas-​sultan taʼ Babilonja u n-​nies li rażżan taħtu, l-​ambizzjoni taʼ Satana, li tmur kontra kull qdusija, irriżultat f’miżerja u sofferenza għall-​umanità kollha.

30. Liema Babilonja oħra tissemma fil-​Bibbja, u xi spirtu wriet?

³⁰ Iktar minn hekk, fil-​ktieb taʼ l-​Apokalissi, naqraw dwar Babilonja oħra—“Babilonja l-​Kbira.” (Apokalissi 18:2) Din l-​organizzazzjoni, l-​imperu dinji taʼ reliġjon falza, ukoll uriet spirtu taʼ kburija, oppressjoni, u kefrija. Bħala riżultat taʼ dan, din ukoll trid tiffaċċja “Jum il-​Mulej” u tiġi meqruda meta jasal il-​waqt t’Alla. (Isaija 13:6) Mill-​1919 ’l hawn qed jidwi madwar l-​art il-​messaġġ: “Iġġarrfet Babilonja l-​Kbira!” (Apokalissi 14:8) Meta ma setgħetx iżżomm iktar fil-​jasar lill-​poplu t’Alla, din ġarrbet waqgħa. Dalwaqt din se tiġi meqruda kompletament. Dwar Babilonja tal-​qedem, Jehovah kkmanda: ‘Ħallsuha skond ma għamlet, agħmlulha skond għemilha. Għax iżżarġnet kontra l-​Mulej; kontra l-​Qaddis taʼ Iżrael.’ (Ġeremija 50:29; Ġakbu 2:13) Babilonja l-​Kbira se tirċievi ġudizzju simili.

31. X’se jiġrilha dalwaqt Babilonja l-​Kbira?

³¹ Għaldaqstant, l-​istqarrija finali taʼ Jehovah f’din il-​profezija fil-​ktieb taʼ Isaija ma tapplikax biss għal Babilonja tal-​qedem imma wkoll għal Babilonja l-​Kbira: “Jien inqum għalihom, . . . neqred lil Babilonja, isimha u fdalha, nisilha u razzitha . . . Nagħmel minnha għamara għall-​qanfud u mistagħdar taʼ ilma qiegħed. Niknisha bl-​ixkupa tal-​qerda.” (Isaija 14:​22, 23) Ir-​rovini abbandunati taʼ Babilonja tal-​qedem juru dak li Jehovah dalwaqt se jagħmel lil Babilonja l-​Kbira. X’faraġ għal dawk li jħobbu l-​qima vera! X’inkuraġġiment għalina biex nistinkaw ħalli qatt ma nħallu jiżviluppaw fina l-​karatteristiċi sataniċi taʼ kburija, arroganza, jew krudeltà!

[Noti taʼ taħt]

[Mistoqsijiet taʼ Studju]

[Stampa f’paġna 178]

Babilonja mirbuħa se ssir l-​għamara taʼ ħlejjaq tad-​deżert

 [Stampa f’paġna 186]

Bħal Babilonja tal-​qedem, Babilonja l-​Kbira se ssir ħerba