Tibżax mill-Assirjan
Kapitlu Tnax
Tibżax mill-Assirjan
1, 2. (a) Minn kif jaraha l-bniedem, għala donnu li Ġona kellu raġuni tajba li jibqaʼ lura milli jippriedka lill-Assirjani? (b) In-Ninwin kif irreaġixxew għall-messaġġ taʼ Ġona?
F’NOFS is-seklu disaʼ Q.E.K., il-profeta Lhudi Ġona, bin Amittaj, ażżarda jidħol f’Ninwè, il-belt kapitali taʼ l-Imperu Assirjan. Kellu messaġġ qawwi x’iwassal. Jehovah kien qallu: “Qum, mur Ninwè, il-belt il-kbira, u xandrilha li ħżunithom telgħet quddiemi.”—Ġona 1:2, 3.
2 Meta rċieva l-inkarigu tiegħu għall-ewwel darba, Ġona ħarab lejn id-direzzjoni opposta, lejn Tarsis. Minn kif jaraha l-bniedem, Ġona kellu raġun jibqaʼ lura. L-Assirjani kienu nies kefrin. Innota kif monarka Assirjan kien jittrattahom lill-għedewwa tiegħu: “Lill-uffiċjali qtajtilhom dirgħajhom u riġlejhom barra. . . . Lil ħafna mill-ilsiera li kien hemm fosthom ħraqthom bin-nar, u lil ħafna ħadthom bħala lsiera ħajjin. Lil xi wħud minnhom qtajtilhom idejhom u subgħajhom, u lil oħrajn qaċċattilhom imneħirhom barra.” Xorta waħda, meta fl-aħħar Ġona wassal il-messaġġ taʼ Jehovah, in-Ninwin nidmu minn dnubiethom u dakinhar Jehovah ħelishielha lill-belt.—Ġona 3:3-10; Mattew 12:41.
Jehovah Jaqbad “il-Ħatar”
3. Il-mod kif l-Iżraelin jirreaġixxu għat-twissijiet imwasslin mill-profeti taʼ Jehovah kif inhu differenti minn dak tan-Ninwin?
3 Iwieġbu l-Iżraelin li lilhom ukoll Ġona kien ippridkalhom? (2 Slaten 14:25) Le. Il-qima safja jagħtuha daharhom. Tabilħaqq, huma saħansitra jaslu biex “jaduraw il-qtajjaʼ kollha tas-smewwiet, u jqimu lil Bagħal.” Iktar minn hekk, “kienu jgħaddu lil uliedhom, subjien u bniet, min-nar, u ntelqu għat-taħbir u s-sħarijiet, u nbiegħu biex jagħmlu l-ħażin f’għajnejn il-Mulej, biex jinkurlawh.” (2 Slaten 17:16, 17) Kuntrarju għan-Ninwin, Iżrael ma jweġibx meta Jehovah jibgħat il-profeti biex iwissuhom. Għalhekk, Jehovah jiddetermina li jieħu miżuri iktar ibsin.
4, 5. (a) L-“Assirjan” għal min jirreferi u Jehovah kif se jużah bħala “ħatar”? (b) Is-Samarija meta taqaʼ?
4 Għal xi żmien wara li Ġona jżur Ninwè, l-aggressjoni Assirjana tbatti. a Madankollu, fil-bidu tas-seklu tmienja Q.E.K., l-Assirja tafferma ruħha mill-ġdid bħala qawwa militari, u Jehovah jużaha b’mod impressjonanti. Il-profeta Isaija jwassal twissija mingħand Jehovah lis-saltna tat-tramuntana taʼ Iżrael: “Gwaj għall-. . . [“Assirjan,” “NW”], il-ħatar taʼ għadbi u l-għasluġ fil-qilla tiegħi. Għall-poplu midgħi jien nibagħtu, u kontra l-ġens tad-dagħdigħa tiegħi jien nordnalu, li jħarbtu bla ħniena, jaħtaflu l-priża, u jgħaffeġ fuqu bħat-tajn taʼ l-art.”—Isaija 10:5, 6.
5 X’umiljazzjoni għall-Iżraelin! Alla juża ġens pagan—l-“Assirjan”—bħala “ħatar” biex jikkastigahom. Fis-sena 742 Q.E.K., is-Sultan Assirjan Salmaneser V jassedja lis-Samarija, il-belt kapitali tal-ġens apostat taʼ Iżrael. Mill-post strateġiku tagħha fuq għolja taʼ xi 90 metru, is-Samarija ddum kważi tliet snin tirreżisti l-għadu. Imma l-ebda strateġija umana ma tistaʼ twaqqaf l-iskop t’Alla. Fis-sena 740 Q.E.K., is-Samarija taqaʼ, mgħaffġa taħt saqajn l-Assirja.—2 Slaten 18:10.
6. L-Assirjan b’liema mod imur lil hinn minn dak li Jehovah għandu f’moħħu għalih?
6 Għalkemm intużaw minn Jehovah biex jagħti lezzjoni lill-poplu tiegħu, l-Assirjani nfushom ma jirrikonoxxuhx lil Jehovah. Huwa għalhekk li hu jissokta jgħid: “Imma hu [l-Assirjan] ma jifhimhiex hekk, u f’qalbu ma jidhirlux hekk: għax f’qalbu għandu li jħarbat, u jeqred ġnus fuq ġnus.” (Isaija 10:7) Jehovah jrid li l-Assirjan ikun strument fl-id divina. Imma l-Assirjan iħossu inklinat li jkun xi ħaġa oħra. Qalbu tħeġġu biex jipproġetta xi ħaġa iktar grandjuża—il-konkwista tad-dinja kollha taʼ dak iż-żmien!
7. (a) Spjega l-espressjoni “Jaqaw il-prinċpijiet tiegħi m’humiex kollha slaten?” (b) Dawk li jabbandunaw lil Jehovah llum x’għandhom jinnotaw?
7 Ħafna mill-bliet mhux Iżraelin konkwistati mill-Assirjan qabel kienu maħkumin minn slaten. Dawn li qabel kienu slaten issa jridu jissottomettu ruħhom għas-sultan taʼ l-Assirja bħala prinċpijiet vassalli, u għalhekk hu jistaʼ jiftaħar verament: “Jaqaw il-prinċpijiet tiegħi m’humiex kollha slaten?” (Isaija 10:8) L-allat foloz taʼ bliet prominenti tal-ġnus ma setgħux isalvaw lill-adoraturi tagħhom mill-qerda. L-allat meqjumin mill-abitanti tas-Samarija, bħal Bagħal, Molek, u l-għoġiela tad-deheb, m’humiex se jipproteġuha lil dik il-belt. Peress li abbandunat lil Jehovah, is-Samarija m’għandha ebda dritt li tistennieh jaqbeż għaliha. Ħalli kulmin jabbanduna lil Jehovah llum jinnota xi ġralha s-Samarija. L-Assirjan għandu għalfejn jiftaħar rigward is-Samarija u l-bliet l-oħrajn li kkonkwista: “M’hijiex Kalnu bħal Karkemis? M’hijiex Ħamat bħal Arfad? M’hijiex Samarija bħal Damasku?” (Isaija 10:9) Kollha xorta għall-Assirjan—priża għalih biex jaqbad u jiħodha.
8, 9. L-Assirjan għala jesaġera meta jitfaʼ ħarstu fuq Ġerusalemm?
8 Madankollu, l-Assirjan jesaġera fil-ftaħir tiegħu, għax hu jgħid: “Bħalma jdejja laħqu dawn is-saltniet taʼ l-allat, fejn kellhom idoli aktar minn Ġerusalemm u Samarija; bħalma għamilt lil Samarija u lil allatha, ma nagħmilx lil Ġerusalemm u lil allatha”? (Isaija 10:10, 11) Fis-saltniet li diġà ntgħelbu mill-Assirjan kien hemm bil-wisq iktar idoli milli hemm f’Ġerusalemm jew saħansitra fis-Samarija. Hu jirraġuna: ‘X’se jżommni milli dak li għamilt lis-Samarija nagħmlu wkoll lil Ġerusalemm?’
9 X’fanfarun! Jehovah mhux se jħallih jieħu lil Ġerusalemm. Huwa veru li ma jistax jingħad dwar Ġuda li din dejjem appoġġat il-qima vera. (2 Slaten 16:7-9; 2 Kronaki 28:24) Jehovah wissa lil Ġuda li minħabba l-infedeltà tagħha, hi se ssofri ħafna matul l-invażjoni Assirjana. Imma Ġerusalemm se tibqaʼ teżisti. (Isaija 1:7, 8) Meta sseħħ l-invażjoni Assirjana, Ħeżekija huwa s-sultan taʼ Ġerusalemm. Ħeżekija m’huwiex bħal missieru, Aħaż. Difatti, fl-ewwel xahar tar-renju tiegħu, Ħeżekija jiftaħ mill-ġdid il-bibien tat-tempju u jirrestawra l-qima safja!—2 Kronaki 29:3-5.
10. Jehovah x’iwiegħed rigward l-Assirjan?
10 Għalhekk, l-attakk propost mill-Assirja fuq Ġerusalemm m’għandux l-approvazzjoni taʼ Jehovah. Jehovah jwiegħed li se jitlob kont mingħand dik il-qawwa dinjija insolenti: “U meta Sidi jtemm li għandu jagħmel fuq l-għolja taʼ Sijon u Ġerusalemm, hu jikkastiga l-frott tal-kburija taʼ qalb is-sultan taʼ l-Assirja u l-ħarsa mżarġna tar-refgħa taʼ għajnejh.”—Isaija 10:12.
Għal fuq Ġuda u Ġerusalemm!
11. L-Assirjan għala jaħseb li Ġerusalemm se tkun priża faċli?
11 Tmien snin wara li s-saltna tat-tramuntana waqgħet fis-sena 740 Q.E.K., Sennakerib, monarka Assirjan ġdid, jimmarċja kontra Ġerusalemm. B’mod poetiku, Isaija jiddeskrivi l-pjan kburi taʼ Sennakerib: “Bis-saħħa taʼ jdejja għamilt dan; u bl-għaqal tiegħi, għax moħħi jilħaqli, neħħejt il-fruntieri tal-popli, u ħtaftilhom ġidhom, u bħall-ġorf niżżilt lis-slaten. U idi, bħallikieku sabet bejta, ħatfet ġid il-popli. Bħalma jiġbru l-bajd mitluq, jien ġbart l-art kollha, bla ma ħadd ħarrek ġwenħajh, jew fetaħ munqaru u pespes.” (Isaija 10:13, 14) Sennakerib jirraġuna li bliet oħrajn waqgħu u s-Samarija m’għadhiex teżisti, u għalhekk Ġerusalemm se tkun priża faċli! Il-belt għandha mnejn tagħmel xi reżistenza b’nofs qalb, imma kważi lanqas bi tpespisa waħda, l-abitanti tagħha se jitrażżnu malajr malajr, billi r-riżorsi tagħhom se jinġabru bħall-bajd minn bejta abbandunata.
12. Rigward il-ftaħir taʼ l-Assirjan, Jehovah liema juri li hu l-mod it-tajjeb kif wieħed iħares lejn l-affarijiet?
12 Madankollu, Sennakerib qed jinsa xi ħaġa. Is-Samarija apostata kien jixirqilha l-kastig li ħadet. Iżda, taħt is-Sultan Ħeżekija, Ġerusalemm għal darb’oħra saret sur tal-qima safja. Kulmin ikun irid imiss lil Ġerusalemm se jkollu jħabbatha maʼ Jehovah! Isaija jistaqsi b’ton taʼ korla: “Forsi qatt ftaħret il-mannara kontra min iqaċċat biha? Forsi l-munxar qatt qam għal min jaħdem bih? Bħallikieku l-ħatar jistaʼ jħarrek lil min jerfgħu, jew l-għasluġ lil dak li m’hux xi biċċa għuda?” (Isaija 10:15) L-Imperu Assirjan huwa sempliċi għodda f’id Jehovah, sewwa sew bħalma mannara, munxar, ħatar, jew għasluġ jistgħu jintużaw minn wieħed li jaqtaʼ s-siġar, wieħed li jisserra l-injam, jew ragħaj. Kif jissogra l-ħatar issa jkabbar lilu nnifsu fuq il-wieħed li jużah!
13. Identifika u għid x’jiġrilhom (a) is-‘smien.’ (b) “il-ħurrieq u x-xewk.” (ċ) ‘il-ġmiel tal-masġar tiegħu.’
13 X’se jiġrilu l-Assirjan? “Għalhekk għad jibgħat is-Sid, il-Mulej taʼ l-eżerċti, l-għelubija f’simnitu, u f’ġewwenih iqabbadlu l-ħruq, il-ħruq tan-nar. U x-xrara taʼ Iżrael issir nar, il-Qaddis taʼ Iżrael nar iħeġġeġ, jaħraq u jikkonsma f’jum wieħed il-ħurrieq u x-xewk. U l-ġmiel tal-masġar u tal-ġnien tiegħu itemmu għalkollox bħal bniedem mifni u mitluq. U jingħadd il-fdal tas-siġar tal-masġar tiegħu; biżżejjed tfajjel biex jgħoddhom.” (Isaija 10:16-19) Iva, Jehovah se jumiljah lil dak il-“ħatar” Assirjan! Is-‘smien’ taʼ l-eżerċtu Assirjan, is-suldati b’saħħithom tiegħu, se jintlaqtu bl-“għelubija.” M’humiex se jidhru daqshekk b’saħħithom! Bħal qabda ħurrieq u xewk, it-truppi armati tiegħu se jiġu maħruqin mid-Dawl taʼ Iżrael, Alla Jehovah. U “l-ġmiel tal-masġar . . . tiegħu,” l-uffiċjali militari tiegħu, se jiġu fi tmiemhom. Wara li Jehovah jagħmel dak li għandu jagħmel lill-Assirjan, tant jibqaʼ ftit uffiċjali li sempliċi tfajjel se jkun jistaʼ jgħoddhom fuq il-ponot taʼ subgħajh!—Ara wkoll Isaija 10:33, 34.
14. Iddeskrivi l-progress taʼ l-Assirjan fuq l-art taʼ Ġuda sas-sena 732 Q.E.K.
14 Xorta waħda, il-Lhud li qegħdin jgħixu f’Ġerusalemm fis-sena 732 Q.E.K. bilfors li jsibuha iebsa biex jemmnu li xi ħadd se jegħleb lill-Assirjan. L-eżerċtu kbir immens taʼ l-Assirja qiegħed javanza bla ħniena. Iftaħ widnejk u ismaʼ l-lista tal-bliet li waqgħu f’Ġuda: “Wasal Għajjât . . . Migron . . . Mikmas . . . Geba . . . Rama . . . Gibgħa taʼ Sawl . . . Bat-gallim . . . Lajsa . . . Għanatot . . . Madmena . . . Gebim . . . Nob.” (Isaija 10:28-32a) b Fl-aħħarnett l-invażuri jaslu Lakis, 50 kilometru biss ’il bogħod minn Ġerusalemm. F’temp qasir, eżerċtu Assirjan kbir ferm qiegħed jhedded il-belt. “[I]xejjer idu lejn l-għolja taʼ bint Sijon, il-muntanja taʼ Ġerusalemm.” (Isaija 10:32b) X’jistaʼ jwaqqfu lill-Assirjan?
15, 16. (a) Is-Sultan Ħeżekija għala jeħtieġ fidi qawwija? (b) X’bażi hemm biex Ħeżekija jkollu fidi li Jehovah se jgħinu?
15 Fil-palazz tiegħu ġol-belt, is-Sultan Ħeżekija jsir ansjuż. Hu jċarrat ilbiesu u jitgħatta bix-xkejjer. (Isaija 37:1) Imbagħad jibgħat lil xi rġiel għand il-profeta Isaija biex jistaqsu lil Jehovah għan-nom taʼ Ġuda. Dawn malajr jiġu lura bir-risposta taʼ Jehovah: “La tibżax . . . Jiena nħares din il-belt u nsalvaha.” (Isaija 37:6, 35) Xorta waħda, l-Assirjani huma taʼ theddida u kunfidenti għall-aħħar.
16 Il-fidi—huwa permezz taʼ din li s-Sultan Ħeżekija se jkun jistaʼ jgħaddi minn din il-kriżi. Il-fidi hija “l-prova tal-ħwejjeġ li ma narawx.” (Lhud 11:1) Tinvolvi li wieħed iħares lil hinn minn dak li huwa ovvju. Imma l-fidi hija bbażata fuq l-għarfien. Ħeżekija x’aktarx li jiftakar li xi żmien qabel Jehovah qal dan il-kliem taʼ faraġ: “La tibżax, poplu tiegħi, int li tgħammar f’Sijon, mill-Assirja . . . F’qasir żmien għad tibred is-saħna tiegħi, u l-korla tiegħi ddur għall-qerda tagħhom. Mbagħad il-Mulej taʼ l-eżerċti ixejjer sawt għal fuqu, bħalma darba ħabat għal Midjan ħdejn il-blata taʼ Għoreb; u l-bastun jerfaʼ għal fuq il-baħar, bħalma refgħu għall-Eġittu.” (Isaija 10:24-26) c Iva, in-nies t’Alla kienu f’sitwazzjonijiet diffiċli qabel. L-antenati taʼ Ħeżekija dehru li kienu assolutament inferjuri għall-eżerċtu Eġizzjan ħdejn il-Baħar l-Aħmar. Sekli sħaħ qabel, Gidgħon ma kellux l-iċken ċans meta Midjan u Għamalek invadew lil Iżrael. Madankollu, Jehovah ħelishom lin-nies tiegħu f’dawn iż-żewġ okkażjonijiet.—Eżodu 14:7-9, 13, 28; Mħallfin 6:33; 7:21, 22.
17. Il-madmad Assirjan kif “jitkisser biċċiet,” u għala?
17 Se jirrepetih Jehovah dak li għamel f’dawk l-okkażjonijiet preċedenti? Iva. Jehovah jwiegħed: “U jrid iseħħ f’dak il-jum li t-tagħbija tiegħu se titlaq minn fuq spalltek, u l-madmad tiegħu minn fuq għonqok, u l-madmad ċertament li se jitkisser biċċiet minħabba ż-żejt.” (Isaija 10:27, “NW”) Il-madmad Assirjan se jitneħħa minn fuq l-ispalla u l-għonq tal-poplu f’patt m’Alla. Tabilħaqq, il-madmad se “jitkisser biċċiet”—u fil-fatt hekk isir! F’lejl wieħed, l-anġlu taʼ Jehovah joqtol 185,000 mill-Assirjani. It-theddida titwarrab, u l-Assirjani jitilqu għal dejjem minn fuq l-art taʼ Ġuda. (2 Slaten 19:35, 36) Għala? “Minħabba ż-żejt.” Dan jistaʼ jirreferi għaż-żejt użat biex Ħeżekija jindilek bħala sultan fil-linja taʼ David. B’hekk, Jehovah jwettaq il-wegħda tiegħu: “Jiena nħares din il-belt u nsalvaha minħabba fija nnifsi, u minħabba David, il-qaddej tiegħi.”—2 Slaten 19:34.
18. (a) Għandha l-profezija taʼ Isaija iktar minn twettiq wieħed? Spjega. (b) Liema organizzazzjoni llum hija bħas-Samarija tal-qedem?
18 Ir-rakkont taʼ Isaija diskuss f’dan il-kapitlu għandu x’jaqsam maʼ ġrajjiet li seħħew f’Ġuda iktar minn 2,700 sena ilu. Imma dawk il-ġrajjiet huma rilevanti ħafna llum. (Rumani 15:4) Ifisser dan li l-atturi prinċipali f’dan ir-rakkont kommoventi—l-abitanti tas-Samarija u Ġerusalemm kif ukoll l-Assirjani—għandhom il-pariġġ tagħhom fi żmienna? Iva, hekk hu. Bħas-Samarija l-idolatruża, il-Kristjaneżmu jsostni li jqim lil Jehovah, imma huwa apostat għall-aħħar. F’An Essay on the Development of Christian Doctrine, John Henry Newman, Kardinal Kattoliku Ruman, jammetti li affarijiet użati mill-Kristjaneżmu għal sekli sħaħ, bħalma huma l-inċens, ix-xemgħat, l-ilma mbierek, is-suttana tal-qassisin, u x-xbihat, “kollha għandhom oriġini pagana.” Daqskemm lil Jehovah ma kinitx togħġbu l-idolatrija tas-Samarija, daqshekk ieħor ma togħġbux il-qima tal-Kristjaneżmu bbażata fuq il-paganiżmu.
19. Il-Kristjaneżmu dwar liema ħaġa ġie mwissi, u minn min?
19 Ix-Xhieda taʼ Jehovah ilhom snin sħaħ iwissu lill-Kristjaneżmu li Jehovah mhux qed jieħu pjaċir bih. Per eżempju, fl-1955, mad-dinja kollha ngħatat it-taħdita pubblika intitolata “Il-Kristjaneżmu jew il-Kristjanità—Liema minn Dawn Hu ‘d-Dawl tad-Dinja’?” It-taħdita spjegat ċar u tond kif il-Kristjaneżmu kien żvija mid-duttrini u l-prattiċi Kristjani ġenwini. Wara dan, kopji taʼ dan id-diskors qawwi ġew impostati lil membri tal-kleru f’ħafna pajjiżi. Bħala organizzazzjoni, il-Kristjaneżmu ma tax kas it-twissija, u b’hekk lil Jehovah ma jħallilu ebda għażla ħlief li jiddixxiplinah b’“ħatar.”
20. (a) Liema ħaġa se sservi bħala l-Assirjan taʼ żmienna, u kif se tintuża bħal ħatar? (b) Il-Kristjaneżmu sa liema punt se jiġi dixxiplinat?
20 Jehovah lil min se juża biex jiddixxiplina lill-Kristjaneżmu ribelluż? Ir-risposta nsibuha f’kapitlu 17 t’Apokalissi. Hemmhekk tiġi introdotta lilna mara żienja, “Babilonja l-Kbira,” li tirrappreżenta lir-reliġjonijiet foloz kollha tad-dinja, inkluż il-Kristjaneżmu. Il-mara żienja hija riekba fuq bhima lewn aħmar dagħmieni li għandha sebat irjus u għaxart iqrun. (Apokalissi 17:3, 5, 7-12) Il-bhima salvaġġa tirrappreżenta lill-organizzazzjoni tal-Ġnus Magħquda. d Sewwa sew bħalma l-Assirjan tal-qedem qered lis-Samarija, il-bhima lewn aħmar dagħmieni ‘se jkollha mibegħda għall-Mara żienja, tagħmilha bħal deżert u tneżżagħha, u tiklilha laħamha u taħraqha bin-nar.’ (Apokalissi 17:16) B’hekk, l-Assirjan taʼ żmienna (ġnus imseħbin mal-ĠM) se jagħti daqqa qawwija lill-Kristjaneżmu u jfarrku b’tali mod li ma jibqax jeżisti.
21, 22. Min se jqanqal lill-bhima salvaġġa biex tattakka lin-nies t’Alla?
21 Se jgħibu x-Xhieda leali taʼ Jehovah flimkien maʼ Babilonja l-Kbira? Le. Huma ma tilfux l-approvazzjoni t’Alla. Il-qima safja se tibqaʼ teżisti. Madankollu, il-bhima salvaġġa li teqred lil Babilonja l-Kbira tħares ukoll bir-regħba fid-direzzjoni tan-nies taʼ Jehovah. F’dan, il-bhima ma twettaqx il-ħsieb t’Alla, imma l-ħsieb taʼ xi ħaddieħor. Taʼ min? Taʼ Satana x-Xitan.
22 Jehovah jikxef il-proġett kburi taʼ Satana: “Dakinhar jiġuk f’moħħok [f’moħħ Satana] ħsibijiet u tfassal pjan taʼ ħsara, u tgħid: ‘Ħa . . . nintefaʼ fuq nies kwieti, li jgħammru b’moħħhom mistrieħ: nies bla swar [protettivi]’ . . . biex taħtaf il-priża u tisraq.” (Eżekjel 38:10-12) Satana se jirraġuna, ‘Iva, għala ma nkeskisx lill-ġnus biex jattakkaw lix-Xhieda taʼ Jehovah? Dawn huma vulnerabbli, u la għandhom protezzjoni u lanqas influwenza politika. M’humiex se joffru reżistenza. Kemm se jkun faċli niġborhom bħal bajd minn ġo bejta mhix protetta!’
23. L-Assirjan taʼ żmienna għala mhux se jkun jistaʼ jagħmel lin-nies t’Alla dak li jagħmel lill-Kristjaneżmu?
23 Imma oqogħdu attenti, ġnus! Kunu afu li jekk tmissu lin-nies taʼ Jehovah, tkunu tridu tħabbtuha m’Alla nnifsu! Jehovah jħobbhom lil niesu, u se jiġġieled għalihom sewwa sew bħalma ġġieled għal Ġerusalemm fi żmien Ħeżekija. Meta l-Assirjan taʼ żmienna jipprova jġib fix-xejn lill-qaddejja taʼ Jehovah, ikun fil-fatt qiegħed jiggwerra kontra Alla Jehovah u l-Ħaruf, Ġesù Kristu. Din hija battalja li ma tistax tintrebaħ mill-Assirjan. “[I]l-Ħaruf joħroġ rebbieħ fuqhom,” tgħid il-Bibbja, “għax hu Sid is-sidien u Sultan is-slaten.” (Apokalissi 17:14; qabbel Mattew 25:40.) Bħall-Assirjan tal-qedem, il-bhima salvaġġa lewn aħmar dagħmieni se ‘tmur għall-qerda.’ Ħadd ma se jibżaʼ minnha iktar.—Apokalissi 17:11.
24. (a) Il-veri Kristjani x’inhuma determinati li jagħmlu biex iħejju għall-futur? (b) Isaija kif iħares iktar ’il quddiem? (Ara l-kaxxa f’paġna 155.)
24 Il-veri Kristjani jistgħu jiffaċċjaw il-futur bla biżaʼ jekk ir-relazzjoni tagħhom maʼ Jehovah tibqaʼ b’saħħitha u jekk l-iktar ħaġa importanti f’ħajjithom tkun li jagħmlu r-rieda tiegħu. (Mattew 6:33) Allura ma jkollhomx għalfejn ‘jibżgħu mill-ħsara.’ (Salm 23:4) Bl-għajnejn tal-fidi tagħhom, se jaraw id-driegħ setgħani t’Alla merfugħ ’il fuq, mhux biex jikkastigahom, imma biex jipproteġihom mill-għedewwa tiegħu. U widnejhom se jisimgħu dan il-kliem rassiguranti: “La tibżax.”—Isaija 10:24.
[Noti taʼ taħt]
a Ara Insight on the Scriptures, l-ewwel Volum, paġna 203.
b Biex nifhmuh aħjar, Isaija 10:28-32 qed jiġi diskuss qabel Isaija 10:20-27.
c Għal diskussjoni dwar Isaija 10:20-23, ara “Isaija Jħares Iktar ’il Quddiem,” f’paġna 155.
d Iktar tagħrif rigward l-identità tal-mara żienja u tal-bhima lewn aħmar dagħmieni jinsab f’kapitli 34 u 35 tal-ktieb Revelation—Its Grand Climax At Hand!, pubblikat mill-Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Mistoqsijiet taʼ Studju]
[Kaxxa/Stampi f’paġna 155, 156]
ISAIJA JĦARES IKTAR ’IL QUDDIEM
Kapitlu 10 taʼ Isaija jiffoka primarjament fuq il-mod kif Jehovah se juża l-invażjoni Assirjana biex jesegwixxi ġudizzju kontra Iżrael u fuq il-wegħda tiegħu li jiddefendi lil Ġerusalemm. Peress li Is 10 versi 20 sa 23 jinsabu f’nofs din il-profezija, dawn jistgħu jitqiesu bħala li għandhom twettiq ġenerali matul l-istess perijodu. (Qabbel Isaija 1:7-9.) Madankollu, il-mod kif hu mqiegħed il-kliem jindika li dawn il-versi japplikaw iktar speċifikament għal perijodi iktar tard meta Ġerusalemm ukoll se jkollha twieġeb għad-dnubiet taʼ l-abitanti tagħha.
Is-Sultan Aħaż jipprova jikseb is-sigurtà billi jdur lejn l-Assirja għall-għajnuna. Il-profeta Isaija jbassar li f’xi żmien fil-futur, dawk li jibqgħu ħajjin mid-dar taʼ Iżrael qatt ma se jerġgħu jsegwu korsa bla sens bħal din. Isaija 10:20 jgħid li dawn se “jitwieżnu bis-sewwa fuq il-Mulej, il-Qaddis taʼ Iżrael.” Madankollu, Is 10 vers 21 juri li għadd żgħir biss se jagħmlu dan: “Fdal jerġaʼ lura.” Dan ifakkarna f’Sijarjasub, bin Isaija, li huwa sinjal f’Iżrael u li ismu jfisser “Fdal Jerġaʼ Lura.” (Isaija 7:3) Vers 22 taʼ kapitlu 10 taʼ Is jwissi dwar “qerda” li ġejja u li ġiet deċiża. Din il-qerda se tkun taʼ tjieba għaliex hija kastig ġust fuq poplu ribelluż. B’riżultat taʼ dan, minn ġens taʼ popolazzjoni kbira li hu “bħar-ramel tal-baħar,” fdal biss se jerġaʼ lura. Is 10 Vers 23 iwissi li din il-qerda li ġejja se teffettwa l-pajjiż kollu. Ġerusalemm m’hijiex se tiġi skansata din id-darba.
Dawn il-versi jiddeskrivu sewwa dak li ġara fis-sena 607 Q.E.K. meta Jehovah uża l-Imperu Babiloniż bħala l-“ħatar” tiegħu. Il-pajjiż kollu, inkluż Ġerusalemm, waqaʼ taħt idejn l-invażur. Il-Lhud ittieħdu lsiera lejn Babilonja għal 70 sena. Iżda, wara dan, xi wħud—saħansitra jekk “fdal” biss—irritornaw biex jerġgħu jistabbilixxu l-qima vera f’Ġerusalemm.
Il-profezija f’Isaija 10:20-23 kellha twettiq ieħor fl-ewwel seklu, bħalma hu muri f’Rumani 9:27, 28. (Qabbel Isaija 1:9; Rumani 9:29.) Pawlu jispjega li f’sens spiritwali, “fdal” taʼ Lhud ‘ġew lura’ lejn Jehovah fl-ewwel seklu E.K., billi numru żgħir taʼ Lhud leali saru segwaċi taʼ Ġesù Kristu u bdew iqimu lil Jehovah bl-“ispirtu u l-verità.” (Ġwann 4:24) Iktar tard, dawn ġew imseħbin minn Ġentili li emmnu, u b’hekk ifformaw ġens spiritwali, l-“Iżrael taʼ Alla.” (Galatin 6:16) F’din l-okkażjoni twettaq il-kliem taʼ Isaija 10:20: ‘Qatt iżjed’ ma kien hemm ġens dedikat lil Jehovah li biex jitwieżen dar lil hinn minnu lejn sorsi umani.
[Stampa f’paġna 147]
Sennakerib jirraġuna illi li jiġbor il-ġnus huwa faċli daqs li kieku qed jiġbor il-bajd minn ġo bejta
