Mistoqsijiet mill-qarrejja
F’Iżrael tal-qedem, kien hemm bżonn li raġel ikun l-ewwel iben imwieled sabiex ikun antenat tal-Messija?
Fil-passat ħsibna li dan kien minnu minħabba dak li naqraw f’Ebrej 12:16. Dan il-vers jgħid li Għesaw ‘ma apprezzax l-affarijiet sagri’ u ta lil Ġakobb “id-drittijiet tiegħu bħala l-ewwel imwieled” billi partathom maʼ ikla waħda. Allura ħsibna li meta Ġakobb irċieva ‘d-drittijiet bħala l-ewwel imwieled,’ dawn inkludew il-privileġġ taʼ li jkun antenat tal-Messija.—Mattew 1:2, 16; Luqa 3:23, 34.
Madankollu, studju bir-reqqa taʼ rakkonti Bibliċi oħra juri li raġel ma kellux bżonn ikun l-ewwel imwieled biex ikun antenat tal-Messija. Ejja nikkunsidraw xi ftit minn dawn ir-rakkonti:
L-ewwel tifel li Ġakobb kellu minn martu Lea kien Ruben. U l-ewwel tifel li kellu minn Rakele kien Ġużeppi. Meta Ruben wettaq l-immoralità, hu tilef id-drittijiet tiegħu bħala l-ewwel imwieled, u dawn id-drittijiet għaddew għal għand Ġużeppi. (Ġenesi 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Kronaki 5:1, 2) Xorta waħda, il-Messija la ġie permezz taʼ Ruben u lanqas permezz taʼ Ġużeppi. Hu ġie permezz taʼ Ġuda, ir-rabaʼ tifel taʼ Ġakobb u Lea.—Ġenesi 49:10.
Luqa 3:32 isemmi ħames antenati oħra tal-Messija, u kull wieħed minnhom jidher li kien l-ewwel imwieled. Pereżempju, Bogħaż kien missier Għobed, u Għobed kien missier Ġesse.—Rut 4:17, 20-22; 1 Kronaki 2:10-12.
It-tifel taʼ Ġesse, David, ma kienx l-ewwel imwieled. Fil-fatt hu kien l-aħħar wieħed minn tmien ulied subien. Madankollu, il-Messija ġie permezz taʼ David. (1 Samwel 16:10, 11; 17:12; Mattew 1:5, 6) B’mod simili, l-antenat li kien imiss tal-Messija kien Salamun, allavolja ma kienx l-ewwel imwieled taʼ David.—2 Samwel 3:2-5.
Dan ma jfissirx illi li wieħed ikun l-ewwel iben imwieled ma kienx importanti. L-ewwel iben imwieled kien jirċievi privileġġi li l-ulied subien l-oħra ma kinux jirċievu. Spiss, hu kien isir il-kap tad-dar li jkun imiss, u jirċievi żewġ partijiet mill-wirt.—Ġenesi 43:33; Dewteronomju 21:17; Ġożwè 17:1.
Imma d-drittijiet tal-ewwel imwieled setgħu jgħaddu mingħand iben għall-ieħor. Meta Abraham qal lil Ismagħel biex jitlaq, id-drittijiet tiegħu bħala l-ewwel imwieled għaddew għal għand Iżakk. (Ġenesi 21:14-21; 22:2) U bħalma diġà ddiskutejna, id-drittijiet taʼ Ruben bħala l-ewwel imwieled għaddew għal għand Ġużeppi.
Allura, x’punt kien qed jagħmel l-appostlu Pawlu f’Ebrej 12:16? Hemmhekk naqraw: “[Oqogħdu attenti] li ma jkun hemm ebda żieni [jew, bniedem immorali sesswalment] jew xi ħadd li ma japprezzax l-affarijiet sagri, bħal Għesaw, li għal ikla waħda partat id-drittijiet tiegħu bħala l-ewwel imwieled.”
Hawn, Pawlu ma kienx qed jitkellem dwar l-antenati tal-Messija. Minflok, hu kien qed jagħti twissija lill-Kristjani. Hu qalilhom: “Ibqgħu ddrittaw il-mogħdijiet għal saqajkom” biex b’hekk “ħadd ma jiġi mċaħħad mill-qalb tajba mhix mistħoqqa t’Alla.” B’dispjaċir, dan setaʼ jiġri kieku wettqu l-immoralità sesswali. (Ebrej 12:12-16) U f’dan il-każ, huma kienu se jkunu bħal Għesaw, li ‘ma apprezzax l-affarijiet sagri’ imma ried jissodisfa x-xewqat tiegħu stess.
Skont id-drawwa taʼ dak iż-żmien, Għesaw setaʼ kellu l-privileġġ li kultant joffri sagrifiċċji lil Ġeħova. (Ġenesi 8:20, 21; 12:7, 8; Ġob 1:4, 5) Imma Għesaw tant kien iffokat fuq ix-xewqat tiegħu stess li ċeda l-privileġġi tiegħu bħala l-ewwel imwieled għal platt soppa. Għesaw forsi xtaq jevita t-tbatija li Ġeħova bassar li d-dixxendenti t’Abraham kienu se jesperjenzaw. (Ġenesi 15:13) Ukoll, hu wera li ma kienx japprezza l-affarijiet sagri meta żżewweġ żewġ nisa pagani, xi ħaġa li nikktet ħafna lill-ġenituri tiegħu. (Ġenesi 26:34, 35) Kemm kien differenti minn Ġakobb, li għamel ċert li jiżżewweġ aduratriċi tal-Alla l-veru!—Ġenesi 28:6, 7; 29:10-12, 18.
Dawn ir-rakkonti Bibliċi x’jgħallmuna dwar l-antenati tal-Messija? Minn dawn l-antenati kien hemm min kien l-ewwel iben imwieled u kien hemm min ma kienx. Din kienet xi ħaġa li l-Lhud fehmu u aċċettaw. Dan kif nafuh? Għax huma ammettew li l-Kristu kien se jkun dixxendent taʼ David, l-aħħar tifel taʼ Ġesse.—Mattew 22:42.