1. F’liema sens il-Kristjani għandhom ikunu bħas-siġar? (Ara l-istampa.)

 “IR-RIĦ mhux se jaqsam siġra li tistaʼ titgħawweġ.” Dan il-kliem jurina li biex is-siġar ma jinqasmux meta jkun riħ qawwi jridu jkunu jistgħu jitgħawġu. Biex inkomplu naqdu lil Ġeħova bil-ferħ, aħna wkoll irridu nkunu flessibbli, jew raġonevoli, meta ċ-ċirkostanzi tagħna jsiru diffiċli. Kif? Aħna rridu nkunu raġonevoli billi naddattaw meta ċ-ċirkostanzi tagħna jinbidlu u billi nirrispettaw l-opinjonijiet u d-deċiżjonijiet taʼ oħrajn.

2. Liema kwalitajiet se jgħinuna naddattaw meta jinbidlu ċ-ċirkostanzi tagħna, u x’se nikkunsidraw f’dan l-artiklu?

² Bħala qaddejja taʼ Ġeħova, aħna rridu nkunu raġonevoli. Irridu nkunu wkoll umli u qalbna tajba. F’dan l-artiklu, se naraw kif dawn il-kwalitajiet għenu lil xi Kristjani jkampaw meta ċ-ċirkostanzi tagħhom inbidlu. Se naraw ukoll kif dawn il-kwalitajiet jistgħu jgħinu lilna. Imma l-ewwel, ejja nitgħallmu minn Ġeħova u Ġesù, l-aqwa eżempji taʼ kif inkunu raġonevoli.

3. Kif nafu li Ġeħova hu raġonevoli?

³ Ġeħova jissejjaħ “il-Blata” għax hu sod. (Dt. 32:4) Però, hu raġonevoli wkoll. Hekk kif l-affarijiet fid-dinja qed ikomplu jinbidlu, Ġeħova qed jaddatta biex il-wegħdi tiegħu jiġru żgur. Ġeħova ħalaqna bi kwalitajiet bħal tiegħu u tana l-abbiltà li naddattaw meta jinbidlulna ċ-ċirkostanzi. Fil-Bibbja nsibu pariri li jgħinuna nieħdu deċiżjonijiet tajbin meta niffaċċjaw xi problema.  L-eżempju taʼ Ġeħova u l-pariri li tana jgħinuna naraw li hu “l-Blata” u fl-istess ħin raġonevoli.

4. Agħti eżempju li juri li Ġeħova hu raġonevoli. (Levitiku 5:7, 11)

⁴ Dak li jagħmel Ġeħova hu perfett u raġonevoli. Ġeħova mhux aħrax man-nies. Pereżempju, ara kif Ġeħova kien raġonevoli mal-Iżraelin. Hu ma kienx jistenna l-istess sagrifiċċju mill-foqra u s-sinjuri. F’xi każijiet, hu ħalla lin-nies joffru sagrifiċċji skont iċ-ċirkostanzi tagħhom.—Aqra Levitiku 5:7, 11.

5. Agħti eżempju li juri li Ġeħova hu umli u qalbu tajba.

⁵ L-umiltà u l-qalb tajba taʼ Ġeħova jimmotivawh biex ikun raġonevoli. Pereżempju, Ġeħova wera kemm kien umli meta kien se jeqred lin-nies ħżiena f’Sodoma. Permezz tal-anġli, Ġeħova qal lil Lot biex jaħrab lejn il-muntanji. Imma Lot beżaʼ jmur hemm. Għalhekk, hu talab lil Ġeħova biex flimkien mal-familja tiegħu jmur Sogħar, raħal żgħir li Ġeħova kien iddeċieda li jeqred. Kieku ried, Ġeħova setaʼ qallu biex jobdi d-direzzjoni li tah. Imma Ġeħova ħalla lil Lot u l-familja tiegħu jmorru Sogħar u ma qeridx dan ir-raħal. (Ġen. 19:18-22) Mijiet taʼ snin wara, Ġeħova wera qalb tajba man-nies taʼ Ninwe. Ġeħova bagħat lill-profeta tiegħu Ġona biex jgħid lin-nies f’Ninwe li kien se jeqred lilhom u lill-belt. Imma meta n-nies f’Ninwe ddispjaċiehom għal dak li kienu qed jagħmlu, Ġeħova tħassarhom u ma qeridhomx.—Ġona 3:1, 10; 4:10, 11.

6. Semmi xi eżempji kif Ġesù kien raġonevoli bħal Ġeħova.

⁶ Ġesù kien raġonevoli bħal Ġeħova. Hu ntbagħat fuq l-art biex jipprietka ‘lin-nies t’Iżrael, li kienu bħal nagħaġ mitlufin.’ Imma hu wera li kien raġonevoli meta pprietka lil nies oħrajn. Pereżempju, darba waħda mara li ma kinitx Iżraelija talbitu biex ifejjaq it-tifla tagħha li kellha “demonju fiha.” B’qalb tajba, Ġesù għamel dak li talbitu l-mara, u fejjaq lit-tifla tagħha. (Mt. 15:21-28) Aħseb dwar eżempju ieħor. Darba waħda, meta Ġesù kien qed jipprietka qal: “Min jgħid li ma jafnix, jien ngħid . . .  li ma nafux.” (Mt. 10:33) Imma hu ma qalx li ma jafx lil Pietru, avolja Pietru kien qal li ma jafux tliet darbiet. Ġesù kien jaf li Pietru ddispjaċieh ħafna għal dak li kien għamel u li kien raġel leali. U wara li Ġesù ġie rxoxtat, deher lil Pietru u x’aktarx qallu li kien ħafirlu u li jħobbu.—Lq. 24:33, 34.

7. Skont Filippin 4:5, kif nixtiequ li oħrajn jarawna?

⁷ Aħna rajna li Ġeħova u Ġesù Kristu huma raġonevoli. Xi ngħidu għalina? Ġeħova jistenna li nkunu raġonevoli. (Aqra Filippin 4:5.) Nistgħu nsaqsu lilna nfusna: ‘In-nies iqisuni bħala persuna  raġonevoli? Jew jarawni bħala persuna ħarxa u rasi iebsa? Ninsisti biex oħrajn jagħmlu l-affarijiet kif jogħġbu lili? Jew nismaʼ l-opinjoni t’oħrajn u nagħmel kif ikunu jixtiequ huma?’ Iktar ma nkunu raġonevoli, iktar inkunu qed nimitaw lil Ġeħova u lil Ġesù. Ejja nikkunsidraw żewġ sitwazzjonijiet fejn hu importanti li nkunu raġonevoli—meta ċ-ċirkostanzi tagħna jinbidlu u meta d-deċiżjonijiet u l-opinjonijiet t’oħrajn ikunu differenti minn tagħna.

8. X’jistaʼ jgħinna nkunu raġonevoli meta ċ-ċirkostanzi tagħna jinbidlu? (Ara n-nota taʼ taħt.)

⁸ Meta jinbidlu ċ-ċirkostanzi tagħna rridu naddattaw. Dawn il-bidliet jistgħu jaqilgħulna problemi li qatt ma ħsibna dwarhom. Pereżempju, nistgħu niffaċċjaw problemi taʼ saħħa f’daqqa waħda. Jew jistaʼ jkun li tibdil fl-ekonomija u l-gvern fejn inkunu qed ngħixu jagħmluhielna diffiċli biex inkampaw. (Ekk. 9:11; 1 Kor. 7:31) Jistaʼ jkun diffiċli għalina wkoll meta l-organizzazzjoni titlobna biex naqdu lil Ġeħova f’inkarigu differenti jew f’xi post ieħor. Tkun xi tkun l-isfida li niffaċċjaw, nistgħu naddattaw għaċ-ċirkostanzi ġodda jekk nagħmlu dawn l-erbaʼ passi: (1) aċċetta li s-sitwazzjoni tiegħek issa hi differenti, (2) aħseb dwar il-futur mhux dwar il-passat, (3) aħseb dwar l-affarijiet tajbin li għandek f’ħajtek, u (4) agħmel affarijiet għal oħrajn. b Ejja naraw kif xi aħwa bbenefikaw għax għamlu dawn l-affarijiet.

9. Emanuele u Francesca kif kampaw mal-provi li ma kinux qed jistennew?

⁹ Aċċetta li s-sitwazzjoni tiegħek issa hi differenti. Emanuele u Francesca ġew assenjati biex jaqdu bħala missjunarji f’pajjiż ieħor. Malli bdew jitgħallmu l-lingwa u ssetiljaw fil-kongregazzjoni l-ġdida bdiet il-pandemija tal-COVID-19 u għalhekk kellhom jinqatgħu għalihom. Imbagħad mietet omm Francesca. Francesca xtaqet ħafna tkun mal-familja tagħha, imma ma setgħetx tivvjaġġa minħabba l-pandemija. X’għenha biex tkampa maʼ dawn il-problemi? L-ewwel, Emanuele u Francesca talbu biex Ġeħova jagħtihom l-għerf u jiħduha ġurnata b’ġurnata. Ġeħova wieġeb it-talb tagħhom eżatt fil-ħin permezz tal-organizzazzjoni tiegħu. Pereżempju, huma kienu inkuraġġiti minn ħu li f’vidjow qal: “Iktar ma naċċettaw iċ-ċirkostanzi ġodda tagħna, iktar se nkunu ferħanin malajr. Imbagħad, inkunu nistgħu nagħmlu l-aħjar tagħna fis-sitwazzjoni differenti.” c It-tieni, huma ppruvaw itejbu l-mod kif jippritkaw permezz tat-telefown, u rnexxielhom jibdew studju tal-Bibbja. U t-tielet, huma ħallew lill-aħwa jgħinuhom u apprezzaw l-imħabba li wrew magħhom. Għal sena sħiħa, oħt bagħtitilhom messaġġ bi skrittura kuljum. Meta naċċettaw iċ-ċirkostanzi ġodda tagħna, aħna wkoll se nkunu ferħanin b’dak li nkunu nistgħu nagħmlu.

10. L-oħt kif addattat għal bidla li kellha f’ħajjitha?

¹⁰ Aħseb dwar il-futur u l-affarijiet tajbin li għandek u mhux dwar il-passat. Oħt mir-Rumanija, jisimha Christina u li  tgħix il-Ġappun ħassitha ddiżappuntata meta l-kongregazzjoni tal-Ingliż li kienet fiha għalqet. Imma hi ma baqgħetx taħseb dwar dak li ġara. Minflok, marret fil-kongregazzjoni tal-Ġappuniż u għamlet dak li setgħet biex tipprietka bil-Ġappuniż. Christina staqsiet lil mara li kienet taħdem magħha biex tgħallimha titkellem il-Ġappuniż aħjar. Il-mara aċċettat li tuża l-Bibbja u l-browxer Għix Ħajja Ferħana għal Dejjem! biex tgħin lil Christina titgħallem il-Ġappuniż. B’hekk, Christina bdiet titkellem il-Ġappuniż aħjar. Imma iktar importanti minn hekk, il-mara bdiet turi interess fil-verità. Meta ma noqogħdux naħsbu dwar il-passat u jkollna attitudni tajba, il-bidliet jistgħu jwasslu għal affarijiet li ma nkunux qed nistennew.

11. X’għen lil koppja li kellhom problema taʼ flus?

¹¹ Agħmel affarijiet għal oħrajn. Koppja li kienet tgħix f’post fejn ix-xogħol tagħna ma setax isir, beda jkollha l-problemi meta l-pajjiż falla. Huma kif addattaw? L-ewwel, ippruvaw jissimplifikaw ħajjithom. Imbagħad, minflok ma ffokaw fuq il-problemi tagħhom, huma ddeċidew li jgħinu lil oħrajn billi jqattgħu kemm jistaʼ jkun ħin fil-ministeru. (Atti 20:35) Ir-raġel jgħid, “Minħabba li qattajna ħafna ħin fil-ministeru, ma kellniex ħin biex naħsbu dwar il-problemi tagħna. Aħna kellna iktar ħin biex nagħmlu dak li jrid Ġeħova.” Meta ċ-ċirkostanzi tagħna jinbidlu, irridu niftakru kemm hu importanti li nkomplu ngħinu lil oħrajn speċjalment billi nippritkaw.

12. L-eżempju tal-appostlu Pawlu kif jistaʼ jgħinna naddattaw fix-xogħol tal-ippritkar?

¹² Fil-ministeru, aħna rridu nkunu raġonevoli. In-nies li nippritkawlhom għandhom ideat differenti dwar Alla u ġejjin minn pajjiżi u kulturi differenti. L-appostlu Pawlu dejjem kien lest li jaddatta, u aħna nistgħu nitgħallmu mill-eżempju tiegħu. Ġesù għamel lil Pawlu “appostlu tal-ġnus.” (Rum. 11:13) Għalhekk, Pawlu pprietka lil-Lhud, lill-Griegi, lil nies taʼ skola, lil nies tal-irħula, lil uffiċjali tal-gvernijiet, u lil rejiet. Biex ikun jistaʼ jilħaq il-qalb taʼ dawn in-nies differenti, Pawlu sar “kollox għal nies taʼ kull xorta.” (1 Kor. 9:19-23) Hu ħaseb sew dwar dak li kienu jemmnu n-nies li tkellem magħhom u minn fejn kienu ġejjin. Dan għenu biex jaddatta u biex jitkellem maʼ kull persuna b’mod li jgħinha tersaq lejn Alla. Aħna wkoll nistgħu ntejbu l-mod kif nippritkaw jekk naddattaw u naħsbu fl-aħjar mod kif nistgħu ngħinu lil kull persuna.

13. Skont l-1 Korintin 8:9, liema periklu nistgħu nevitaw jekk nirrispettaw l-opinjoni t’oħrajn?

¹³ Li nkunu raġonevoli jgħinna wkoll biex nirrispettaw l-opinjonijiet t’oħrajn. Pereżempju, xi aħwa nisa jħobbu jagħmlu l-makeup, u oħrajn le. Xi Kristjani jieħdu pjaċir jixorbu xi ftit alkoħol, imma xi Kristjani oħrajn jagħżlu li ma jixorbu xejn. Il-Kristjani kollha jixtiequ jkunu b’saħħithom, imma jagħżlu kura differenti. Jekk naħsbu li aħna dejjem għandna raġun u nipprovaw nikkonvinċu lill-aħwa biex jagħmlu bħalna, nistgħu nfixklu lil oħrajn u nifirdu l-kongregazzjoni. Aħna żgur ma rridux nagħmlu hekk! (Aqra l-​1 Korintin 8:9; 10:23, 24) Ejja naraw żewġ eżempji li juru kif meta napplikaw il-prinċipji tal-Bibbja,  dan jgħinna nkunu bilanċjati u nżommu l-paċi.

14. Liema prinċipji għandna nżommu f’moħħna meta niġu biex nieħdu deċiżjonijiet dwar x’se nilbsu u kif se nagħmlu xagħarna?

¹⁴ Kif nilbsu u nagħmlu xagħarna. Ġeħova ma jgħidilniex x’għandna nilbsu, imma hu tana prinċipji. Kull wieħed u waħda minna għandu jilbes b’mod li jġib tifħir lil Alla, u juri li aħna raġonevoli, modesti, u “b’moħħ f’loku.” (1 Tim. 2:9, 10; 1 Pt. 3:3) Għalhekk, aħna ma rridux niġbdu l-attenzjoni lejna minħabba l-mod kif nilbsu. Il-prinċipji tal-Bibbja jgħinu wkoll lill-anzjani biex ma jagħmlux regoli dwar kif nilbsu u nagħmlu xagħarna. Pereżempju, anzjani taʼ kongregazzjoni riedu jgħinu xi aħwa żgħażagħ li kienu qed jaqtgħu xagħarhom qasir u jħalluh imgerfex kif kienet il-moda. L-anzjani kif setgħu jgħinuhom mingħajr ma jagħmlu regola? L-indokratur li jżur il-kongregazzjonijiet qal lill-anzjani biex jgħidu lil dawn iż-żgħażagħ, “Jekk meta tkun fuq il-platform, l-aħwa jkun moħħhom kif tidher minflok f’li qed tgħid, hemm problema.” Dan il-parir għen biex tissolva l-problema mingħajr ma jkun hemm regola. d

15. Liema liġijiet u prinċipji fil-Bibbja jistgħu jgħinuna meta niġu biex nieħdu deċiżjonijiet dwar il-kura? (Rumani 14:5)

¹⁵ Meta niġu biex nagħżlu l-kura. Kull Kristjan għandu jiddeċiedi għalih kif se jieħu ħsieb saħħtu. (Gal. 6:5) Meta jiġu biex jagħżlu trattament mediku, il-Kristjani għandhom jobdu l-liġijiet tal-Bibbja dwar id-demm u l-ispiritiżmu. (Atti 15:20; Gal. 5:19, 20) Imma f’każijiet oħrajn huma jistgħu jagħżlu għalihom xi trattament mediku se jieħdu.  Hemm xi nies li jmorru għall-kura għand it-tabib tagħhom, u hemm oħrajn li jagħżlu trattamenti differenti. Xi trattamenti għalina jistgħu jkunu tajbin jew ħżiena, imma rridu niftakru li l-aħwa għandhom dritt jagħżlu x’tip taʼ kura jieħdu. Għalhekk għandna nżommu l-punti li ġejjin f’moħħna: (1) Is-Saltna t’Alla biss se tneħħi l-mard kollu. (Is. 33:24) (2) Kristjan għandu jkun “konvint għalkollox” mid-deċiżjonijiet li jieħu dwar il-kura. (Aqra Rumani 14:5.) (3) Aħna ma niġġudikawx lil oħrajn minħabba d-deċiżjonijiet li jieħdu u ma nagħmlu xejn li jistaʼ jfixkilhom. (Rum. 14:13) (4) Il-Kristjani juru l-imħabba u jifhmu li l-unità fil-kongregazzjoni hi iktar importanti mill-opinjonijiet tagħhom. (Rum. 14:15, 19, 20) Jekk inżommu dawn il-punti f’moħħna, se nżommu ħbiberija tajba maʼ ħutna u se naħdmu biex ikun hemm il-paċi fil-kongregazzjoni.

16. Anzjan kif juri li hu raġonevoli mal-anzjani l-oħrajn? (Ara l-istampi.)

¹⁶ L-anzjani għandhom ikunu t’eżempju f’li jkunu raġonevoli. (1 Tim. 3:2, 3) Pereżempju, anzjan m’għandux jistenna li l-opinjonijiet tiegħu se jiġu dejjem aċċettati mill-anzjani l-oħra għax hu ikbar minnhom. Hu għandu jiftakar li l-ispirtu taʼ Ġeħova jistaʼ jimmotiva lil kull anzjan biex jgħid xi ħaġa li tgħinhom jieħdu deċiżjoni tajba. U jekk il-biċċa l-kbira tal-anzjani jaqblu fuq deċiżjoni li mhix kontra l-prinċipji tal-Bibbja, anzjan raġonevoli se jaqbel mad-deċiżjoni, anke jekk hu jkun jippreferi xi ħaġa oħra.

17. Meta nkunu raġonevoli kif nibbenefikaw?

¹⁷ Meta nkunu raġonevoli nibbenefikaw b’ħafna modi. Se jkollna ħbiberija tajba mal-aħwa u fil-kongregazzjoni se jkun hemm il-paċi. Se nieħdu pjaċir bil-karattri u l-kulturi differenti fost il-poplu taʼ Ġeħova. Kemm hi xi ħaġa sabiħa li minkejja li aħna kollha differenti minn xulxin, naqdu lil Ġeħova bħala familja waħda. U l-iktar ħaġa importanti hi li aħna ferħanin għax qed nimitaw lil Alla Ġeħova, li hu raġonevoli.