Għala Huwa Essenzjali li Jkollna Rispett lejn l-Awtorità?
Għala Huwa Essenzjali li Jkollna Rispett lejn l-Awtorità?
MIN ma japprezzax il-fatt li l-pulizija għandha l-awtorità li tarresta lil nies kriminali li jisirquna u jheddulna l-familja? U ma napprezzawhx aħna l-fatt li l-qrati għandhom l-awtorità li jikkastigaw lil nies kriminali sabiex jipproteġu lill-komunità?
Forsi jiġu f’moħħna servizzi pubbliċi oħrajn li huma t’għajnuna, bħal, ngħidu aħna, is-servizzi tas-saħħa, l-edukazzjoni, u l-manutenzjoni tat-toroq. Dawn ġeneralment jitħallsu mit-taxxi miġburin mill-awtoritajiet governattivi. Dawk li huma Kristjani veri jkunu minn taʼ quddiem biex jagħrfu kemm hu essenzjali li juru rispett lejn l-awtorità li tkun maħtura kif suppost. Imma safejn għandu jasal dan ir-rispett? U f’liema aspetti tal-ħajja rridu nuru rispett lejn l-awtorità?
Awtorità fil-Komunità
Il-Bibbja tgħid lil kulħadd, kemm lil min hu Kristjan u kemm lil min m’huwiex, biex jirrispetta l-awtorità, u dan hu għall-ġid tal-komunità. L-appostlu Kristjan Pawlu kiteb dwar dan lil sħabu fit-twemmin ġewwa Ruma, u jkun t’għajnuna għalina jekk inqisu dak li qal hu, li nsibuh f’Rumani 13:1-7.
Pawlu kien ċittadin Ruman, u Ruma kienet il-qawwa dinjija taʼ dak iż-żmien. Fl-ittra tiegħu li nkitbet fis-sena 56 E.K., insibu l-parir biex il-Kristjani jkunu ċittadini eżemplari. Hu kiteb: “Kull bniedem għandu jobdi lill-awtorità taʼ fuqu. Ma hemmx awtorità jekk m’hix ġejja minn Alla; u l-awtoritajiet li hemm, qegħdin hemm bl-ordni taʼ Alla.”
Pawlu hawn qed jispjega li ma kien ikun hemm ebda awtorità umana kieku ma ppermettihiex Alla. F’dan is-sens, l-awtoritajiet taʼ fuqna, jew l-awtoritajiet superjuri, għandhom pożizzjoni relattiva fil-limiti li Alla stabbilixxa. Huwa loġiku, allura, li “dawk li jeħduha kontra l-awtorità jkunu qegħdin jeħduha kontra l-ordni mwaqqaf minn Alla.”
Filwaqt li ċ-ċittadini li jimxu sewwa għandhom mnejn jiksbu tifħir mingħand l-awtoritajiet superjuri, dawn l-awtoritajiet għandhom ukoll il-poter li jikkastigaw lil dawk li jiksru l-liġi. Dawk li jipprattikaw il-ħażen għandhom għalxiex jibżgħu mid-dritt li għandhom
l-awtoritajiet biex jaġixxu bħala dak li “jitħallas minn min jagħmel il-ħażen,” ladarba l-gvernijiet dan jagħmluh bħala “qaddej taʼ Alla.”Pawlu jikkonkludi r-raġunar tiegħu billi jgħid: “Għalhekk jeħtieġ li toqogħdu għall-awtoritajiet, mhux biss minħabba l-korla, imma wkoll minħabba l-kuxjenza. Għalhekk ukoll ħallsu t-taxxi; għax l-awtoritajiet huma uffiċjali taʼ Alla għal dan ix-xogħol. Meta jagħmlu dan, ikunu qegħdin jaqdu dmirhom.”
Ir-responsabbiltà taʼ kif jintefqu t-taxxi qegħda fuq spallejn l-awtoritajiet superjuri, mhux fuq min iħallas it-taxxi. Il-Kristjan, bħala ċittadin onest, iżomm kuxjenza safja. Hu jaf li billi jissottometti ruħu lejn l-awtoritajiet superjuri u jħallas it-taxxi kif jixraq, mhux biss ikun qed jappoġġa l-livell tal-komunità fejn jgħix imma jkun qed jgħix fi qbil mal-ħtiġijiet divini.
Il-Familja u l-Awtorità
Xi ngħidu dwar l-awtorità fil-familja? Taʼ spiss, tarbija li għadha kemm titwieled turik li trid l-attenzjoni tiegħek billi tibda tibki jew twerżaq kemm tiflaħ. Imma ġenituri għaqlin malajr se jindunaw x’ikollha bżonn verament u mhux se jikkuntentawha sempliċement għax tibda tibki u twerżaq. Xi tfal, hekk kif jikbru xi ftit, jitħallew għal rajhom u jitħallew jagħmlu dak li jogħġob lilhom. Peress li ma jkollhomx esperjenza, ikun hemm il-periklu li jaqbdu ħajja ħażina u jibdew jisirqu wkoll, bil-konsegwenza li jħarbtu kemm lill-familja u kemm lill-komunità in ġenerali. Ħafna awtoritajiet lokali dan jafuh tajjeb.
“Il-ġenituri jiddixxiplinaw lit-tfal tard wisq,” tgħid Rosalind Miles, l-awtriċi tal-ktieb Children We Deserve (It-Tfal li Ħaqqna). “Trid tibda mindu titwieled it-tarbija.” Il-ġenituri sa mill-bidunett iridu jitkellmu b’leħen t’awtorità iżda fl-istess ħin ħanin u kollu mħabba, u jridu jkunu konsistenti fl-azzjonijiet tagħhom. Jekk jagħmlu hekk, uliedhom malajr jitgħallmu jaċċettaw dik l-awtorità u d-dixxiplina kollha mħabba li tiġi magħha.
Il-Bibbja fiha viżibilju taʼ informazzjoni rigward l-awtorità fil-familja. Fil-ktieb tal-Proverbji, l-għaref Salamun jiġbed l-attenzjoni lejn l-għaqda li t-tfal għandhom jinnotaw bejn il-ġenituri li jħobbu ’l Alla, meta jgħid: “Ismaʼ, ibni, kliem missierek, u twarrabx tagħlim ommok.” (Proverbji 1:8) Meta t-tfal jaraw li l-ġenituri tagħhom dejjem jaqblu fil-fehma tagħhom u huma raġunevoli, it-tfal ikunu jafu x’inhu mistenni minnhom. Forsi jistgħu jipprovaw jilagħbuhom lill-ġenituri, u jaraw x’inhi l-opinjoni taʼ kull wieħed minnhom, bit-tir li tgħaddi tagħhom. Imma l-fatt li l-ġenituri jkunu taʼ l-istess fehma jservi taʼ protezzjoni għaż-żgħar tagħhom.
Il-Bibbja tispjega li r-raġel għandu r-responsabbiltà ewlenija li jieħu ħsieb il-ġid spiritwali mhux biss taʼ wliedu imma taʼ martu wkoll. Dan hu dak li l-Bibbja ssejjaħlu l-istat taʼ kap. Kap kif għandu jaġixxi? Pawlu jgħidilna li sewwa sew bħalma Kristu hu l-Kap tal-kongregazzjoni, hekk ukoll ir-raġel hu l-kap taʼ martu. Pawlu mbagħad żied: “Intom l-irġiel, ħobbu n-nisa tagħkom, kif Kristu ħabb il-Knisja [l-għarusa spiritwali tiegħu] u ta ħajtu għaliha.” (Efesin 5:25) Meta raġel miżżewweġ isegwi l-eżempju taʼ Ġesù u jkun kap li juri mħabba, ikun faċli għall-mara li “ġġib rispett lil żewġha.” (Efesin 5:33) Tfal li jgħixu f’ambjent bħal dan ukoll se jaraw il-valur taʼ l-awtorità mogħtija minn Alla u b’hekk jiġu mħeġġin jaċċettawha.—Efesin 6:1-3.
Ġenituri li jrabbu t-tfal waħedhom, inkluż ir-romol, x’jistgħu jagħmlu dwar din il-ħaġa? Mattew 4:1-10; 7:29; Ġwann 5:19, 30; 8:28.
Kemm jekk missier u kemm jekk omm, huma jistgħu jduru direttament lejn l-awtorità t’Alla Jehovah u Ġesù Kristu. Ġesù dejjem tkellem bl-awtorità. Kellu l-awtorità taʼ Missieru u dik taʼ l-Iskrittura mnebbħa.—Il-Bibbja tipprovdi abbundanza taʼ prinċipji imprezzabbli rigward il-problemi li jiffaċċjaw it-tfal. Meta ġenitur li jrabbi lit-tfal waħdu jsib dawn il-prinċipji u jsegwihom, ikun jistaʼ jipprovdi pariri siewja u kollhom imħabba għal uliedu. (Ġenesi 6:22; Proverbji 13:20; Mattew 6:33; 1 Korintin 15:33; Filippin 4:8, 9) Il-ġenituri jistgħu wkoll jirreferu għal xi letteratura bbażata fuq il-Bibbja li tkun immirata biex tgħinhom iħarrġu ’l uliedhom biex jitgħallmu japprezzaw il-benefiċċji li jinkisbu meta wieħed jirrispetta l-awtorità taʼ l-Iskrittura. *
Il-Kongregazzjoni Kristjana u l-Awtorità
“Dan hu Ibni l-għażiż, li fih sibt l-għaxqa tiegħi: isimgħu lilu.” (Mattew 17:5) Dan il-kliem, imlissen minn Alla Jehovah nnifsu, approva lil Ġesù bħala wieħed li jitkellem b’awtorità divina. Dak li qal hu jinsab imniżżel bil-miktub fl-erbaʼ rakkonti taʼ l-Evanġelju, li nistgħu nirreferu għalihom faċilment.
Preċiż qabel ma telaʼ s-sema, Ġesù informa lid-dixxipli tiegħu: “Lili ngħatat kull setgħa fis-sema u fl-art.” (Mattew 28:18) Bħala l-Kap tal-kongregazzjoni tiegħu, Ġesù żamm għajnejh fuq il-midlukin li mxew fuq il-passi tiegħu fuq l-art. Barra minn hekk, mindu tferraʼ l-ispirtu qaddis f’Pentekoste tas-sena 33 E.K., użahom ukoll bħala l-mezz li bih iwassal il-verità, bħala “lsir leali u diskret.” (Mattew 24:45-47, NW; Atti 2:1-36) X’għamel hu biex iwettaq dan kollu u jsaħħaħ lill-kongregazzjoni Kristjana? “Telaʼ fil-għoli . . . , ta don lill-bnedmin.” (Efesin 4:8) Dawn id-‘doni lill-bnedmin’ huma l-anzjani Kristjani maħturin bl-ispirtu qaddis, u dawn jingħataw l-awtorità biex jieħdu ħsieb l-interessi spiritwali taʼ sħabhom fit-twemmin.—Atti 20:28.
Għal din ir-raġuni Pawlu ta dan il-parir: “Ftakru f’dawk li jmexxukom, dawk li wasslulkom il-kelma taʼ Alla; aħsbu fuq it-tmiem taʼ ħajjithom, imxu fuq l-eżempju tal-fidi tagħhom.” Peress li dawn l-irġiel leali jimxu qrib mal-passi taʼ Kristu, żgur li jkun għaqli li nimitaw il-fidi tagħhom. Imbagħad Pawlu jżid: “Oqogħdu għal dawk li jmexxukom [“li huma fuqkom,” Saydon], u obduhom, għax huma jgħassu fuqkom għall-ġid tagħkom, bħala nies li għad iridu jagħtu kont tagħkom. Hekk huma jaqdu dan id-dmir bil-ferħ, u mhux bi swied il-qalb; għax dan ma jkun jiswielkom taʼ ebda ġid.”—Lhud 13:7, 17.
X’jiġri meta direzzjoni bħal din tiġi injorata? Xi membri tal-kongregazzjoni Kristjana bikrija għamlu preċiż hekk u saru apostati. Imeni u Filetu huma msemmijin bħala rġiel li qalbu l-fidi taʼ xi wħud b’ħafna “tpaċpiċ fieragħ u ħażin.” Fost affarijiet oħra kienu jsostnu li l-irxoxt kien diġà seħħ. Skond huma, dan kien wieħed spiritwali jew simboliku, u allura ma kienx se jkun hemm iktar bżonn taʼ l-irxoxt fil-ġejjieni taħt is-Saltna t’Alla.—2 Timotju 2:16-18.
Imnalla kienet l-awtorità maħtura. L-anzjani Kristjani kienu kapaċi jiċħdu dawk l-argumenti foloz għaliex, bħala rappreżentanti taʼ Ġesù Kristu, huma wżaw l-awtorità taʼ l-Iskrittura. 2 Timotju 3:16, 17) L-istess jiġri llum fil-kongregazzjoni Kristjana, li hi deskritta bħala “kolonna u pedament tal-verità.” (1 Timotju 3:15) It-tagħlim falz qatt ma se jitħalla jherri l-mudell taʼ kliem li jibni, it-“tagħlim sħiħ,” li baqaʼ miżmum ħaj għalina bħal “teżor sabiħ” fil-paġni tal-Bibbja.—2 Timotju 1:13, 14.
(Filwaqt li fid-dinja r-rispett lejn l-awtorità qed jisparixxi, bħala Kristjani aħna nagħrfu li l-awtoritajiet xierqa fil-komunità, fil-familja, u fil-kongregazzjoni Kristjana huma stabbiliti għall-ġid tagħna. Ir-rispett lejn l-awtorità hu essenzjali biex inkunu nistgħu nħossuna tajjeb fiżikament, emozzjonalment, u spiritwalment. Jekk din l-awtorità mogħtija minn Alla naċċettawha u nirrispettawha, dan se jkun għall-ġid etern tagħna. Se nkunu mħarsin mill-ogħla awtoritajiet, jiġifieri minn Alla Jehovah u minn Ġesù Kristu.—Salm 119:165; Lhud 12:9.
[Nota taʼ taħt]
^ par. 17 Ara l-ktieb Iż-Żgħażagħ Jistaqsu—Tweġibiet Prattiċi għall-Mistoqsijiet Tagħhom u l-ktieb Is-Sigriet Taʼ L-Hena Fil-Familja, it-tnejn pubblikati mill-Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Kumment f’paġna 4]
Ritratt minn Josh Mathes, Collection of the Supreme Court of the United States
[Stampa f’paġna 5]
Il-Bibbja fiha viżibilju taʼ informazzjoni dwar l-awtorità fil-familja
[Stampa f’paġna 6]
Il-ġenituri li jrabbu t-tfal waħedhom jistgħu jduru direttament lejn l-awtorità t’Alla Jehovah u taʼ Ġesù Kristu
[Stampi f’paġna 7]
Il-Kristjani jagħrfu li l-awtoritajiet xierqa fil-familja, fil-kongregazzjoni Kristjana, u fil-komunità huma stabbiliti għall-ġid tagħhom
[Sors taʼ l-istampa f’paġna 4]
Photo by Josh Mathes, Collection of the Supreme Court of the United States