Nisa, Għala Għandkom Tkunu Sottomessi?
Nisa, Għala Għandkom Tkunu Sottomessi?
“Il-kap tal-mara hu r-raġel.”—1 KOR. 11:3.
1, 2. (a) L-appostlu Pawlu x’kiteb dwar l-arranġament tal-istat taʼ kap u tas-sottomissjoni li għamel Ġeħova? (b) Liema mistoqsijiet se nikkunsidraw f’dan l-artiklu?
L-APPOSTLU Pawlu semma li Ġeħova stabbilixxa arranġament bl-ordni. Hu kiteb li “l-kap taʼ kull raġel hu l-Kristu” u “l-kap tal-Kristu hu Alla.” (1 Kor. 11:3) L-artiklu taʼ qabel semma li Ġesù ħassu privileġġat u ferħan li jkun sottomess lejn il-Kap tiegħu, Alla Ġeħova. Semma wkoll li l-irġiel Kristjani għandhom lil Kristu bħala l-kap tagħhom. Kristu kien jittratta lin-nies b’qalb tajba, b’ġentilezza, b’mogħdrija, u bla egoiżmu. L-irġiel fil-kongregazzjoni għandhom jaġixxu b’dan il-mod ma’ oħrajn, speċjalment man-nisa tagħhom.
2 Imma xi ngħidu għan-nisa? Min hu l-kap tagħhom? Pawlu kiteb: “Il-kap tal-mara hu r-raġel.” In-nisa kif għandhom iħarsu lejn din l-istqarrija ispirata? Dan il-prinċipju xorta japplika meta r-raġel ma jkunx tal-istess twemmin? Tfisser is-sottomissjoni tal-mara lejn ir-raġel bħala l-kap tagħha li l-mara għandha tibqaʼ siekta fiż-żwieġ minħabba li ma jkollhiex dritt tagħti l-opinjoni tagħha fid-deċiżjonijiet li jsiru? Mara b’liema mod tirbaħ it-tifħir?
“Se Nagħmillu Għajnuna”
3, 4. L-arranġament taʼ kap fiż-żwieġ għala hu taʼ benefiċċju?
3 L-arranġament tal-istat taʼ kap joriġina minn Alla. Wara li ħalaq lil Adam, Alla Ġeħova żied jgħid: “Mhux tajjeb li r-raġel jibqaʼ waħdu. Se nagħmillu għajnuna, sieħba li taqbel għal miegħu.” Wara li ġiet maħluqa Eva, Adam tant kien ferħan li kellu sieħba u għajnuna li qal: “Sa fl-aħħar, din hi għadma minn għadmi u laħam minn laħmi.” (Ġen. 2:18-24) Adam u Eva kellhom il-prospett meraviljuż li jsiru l-ġenituri tar-razza umana kollha, magħmula minn nies perfetti li kellhom jgħixu ferħanin għal dejjem f’ġenna tal-art mad-dinja kollha.
4 Minħabba li l-ewwel ġenituri tagħna rribellaw, intilfet il-kundizzjoni perfetta li kien hemm fil-ġnien tal-Għeden. (Aqra Rumani 5:12.) Imma Alla xorta waħda baqaʼ jqis lir-raġel bħala l-kap tal-mara. Meta r-raġel ikun kap tajjeb, u meta l-mara tissottometti ruħha lejn il-kap tagħha, ikun hemm bosta benefiċċji u ferħ fiż-żwieġ. Ir-riżultat se jkun simili għal mod kif ħassu Ġesù dwar li jkun sottomess lejn il-Kap tiegħu, Ġeħova. Fil-ħajja tiegħu qabel ma sar bniedem, Ġesù kien ‘jieħu pjaċir quddiem [Ġeħova] l-ħin kollu.’ (Prov. 8:30) Minħabba l-imperfezzjoni, l-irġiel m’għadx għandhom l-abbiltà li jkunu kapijiet perfetti, u n-nisa ma jistgħux juru sottomissjoni perfetta. Madankollu, meta l-irġiel u n-nisa miżżewġin ikomplu jaħdmu biex jagħmlu l-aħjar li jistgħu, dan l-arranġament iwassal għall-akbar kuntentizza possibbli fiż-żwieġ fiż-żmien li qed ngħixu fih.
5. L-imseħbin fiż-żwieġ għala għandhom jieħdu bis-serjetà l-parir li nsibu f’Rumani 12:10?
5 Sabiex iż-żwieġ jirnexxi hu vitali li l-imseħbin fiż-żwieġ japplikaw il-parir Skritturali mmirat għall-Kristjani kollha: “Ħa jkollkom affezzjoni tenera lejn xulxin bi mħabba lejn l-aħwa. Kunu minn taʼ quddiem biex tonoraw lil xulxin.” (Rum. 12:10) Ukoll, kemm ir-raġel u kemm il-mara għandhom jaħdmu iebes biex ‘ikunu qalbhom tajba ma’ xulxin, jagħdru b’tenerezza, u jaħfru lil xulxin mill-qalb.’—Efes. 4:32.
Meta l-Miżżewġin Ma Jkunux tal-Istess Twemmin
6, 7. X’jistaʼ jkun ir-riżultat jekk mara Kristjana tkun sottomessa lejn ir-raġel tagħha li ma jkunx tal-istess twemmin?
6 Imma xi ngħidu jekk xi ħadd mill-imseħbin fiż-żwieġ ma jkunx qaddej taʼ Ġeħova? Ġeneralment ikun ir-raġel li ma jemminx. F’dan il-każ, martu kif għandha tittrattah? Il-Bibbja twieġeb: “Intom in-nisa, kunu sottomessi lejn żwieġkom, sabiex, jekk xi wħud ma jkunux ubbidjenti lejn il-kelma, dawn jintrebħu mingħajr ebda kelma permezz tal-kondotta tan-nisa tagħhom, għax ikunu raw b’għajnejhom stess il-kondotta safja tagħkom flimkien mar-rispett profond.”—1 Pt. 3:1, 2.
7 Il-Kelma t’Alla tgħid li l-mara miżżewġa għandha tibqaʼ sottomessa lejn ir-raġel tagħha li ma jkunx tal-istess twemmin. Il-kondotta tajba tagħha tistaʼ tinfluwenzah biex jikkunsidra x’jimmotivaha biex taġixxi b’attitudni tajba bħal din. B’hekk, ir-raġel jistaʼ jieħu interess fit-twemmin tal-mara Kristjana tiegħu u bil-mod il-mod jaċċetta l-verità hu stess.
8, 9. Mara Kristjana x’tistaʼ tagħmel jekk ir-raġel li ma jkunx tal-istess twemmin ma jwiġibx b’mod favorevoli għall-kondotta tajba tagħha?
8 Iżda, xi ngħidu jekk ir-raġel, li ma jkunx tal-istess twemmin, ma jwiġibx b’mod favorevoli? L-Iskrittura tħeġġeġ lill-mara li taqdi lil Ġeħova biex dejjem turi kwalitajiet Kristjani, ikun kemm ikun diffiċli li tagħmel dan. Pereżempju, fl-1 Korintin 13:4 naqraw: “L-imħabba tistabar fit-tul.” Għalhekk, mara Kristjana tagħmel tajjeb li tkompli ġġib ruħha “b’umiltà sħiħa u ħlewwa, b’sabar fit-tul,” billi tissaporti s-sitwazzjoni li tkun fiha bl-imħabba. (Efes. 4:2) Bl-għajnuna tal-forza attiva t’Alla—l-ispirtu qaddis tiegħu—hu possibbli li persuna tibqaʼ turi kwalitajiet Kristjani saħansitra f’ċirkustanzi diffiċli.
9 Pawlu kiteb: “Għal kollox għandi s-saħħa permezz taʼ dak li jagħtini l-qawwa.” (Flp. 4:13) L-ispirtu t’Alla jgħin lill-parti fiż-żwieġ li tkun Kristjana tagħmel ħafna affarijiet li ma jkunx possibbli li tagħmilhom mingħajr l-ispirtu t’Alla. Pereżempju, jekk ir-raġel jittratta bl-aħrax lil martu, hi tistaʼ tiġiha t-tentazzjoni biex tpattihielu. Madankollu, il-Bibbja tgħid lill-Kristjani kollha: “Troddu lil ħadd ħsara bi ħsara. . . . Għax hu miktub: ‘Il-vendetta hi tiegħi; jien inħallas, jgħid Ġeħova.’” (Rum. 12:17-19) Bl-istess mod, l-1 Tessalonikin 5:15 jagħtina l-parir: “Araw li ħadd ma jrodd ħsara bi ħsara lil ħaddieħor, imma dejjem fittxu l-ġid taʼ xulxin u taʼ kulħadd.” Bl-għajnuna tal-ispirtu qaddis taʼ Ġeħova, dak li hu impossibbli li nagħmlu bis-saħħa tagħna stess, isir possibbli. Kemm ikun xieraq li nitolbu għall-ispirtu qaddis t’Alla biex jagħtina dak li m’għandniex!
10. Ġesù kif irreaġixxa għall-kliem u l-azzjonijiet xejn sbieħ taʼ oħrajn?
10 Ġesù ħallielna eżempju mill-aqwa fil-mod kif ittratta lil dawk li qalulu jew għamlulu affarijiet xejn sbieħ. L-1 Pietru 2:23 jgħid: “Meta kien mgħajjar, m’għajjarx lura. Meta kien qed isofri, m’heddidx, imma baqaʼ jafda ruħu f’idejn dak li jiġġudika bil-ġustizzja.” Aħna niġu mħeġġin biex nimxu wara l-eżempju mill-aqwa tiegħu. M’għandniex inħallu l-imġiba ħażina taʼ oħrajn tipprovokana. Bħalma jiġu mwissijin il-Kristjani kollha, għandna ‘nagħdru b’tenerezza, nkunu umli, u ma npattux ħsara bi ħsara jew tgħajjir b’tgħajjir.’—1 Pt. 3:8, 9.
Għandha l-Mara Tibqaʼ Dejjem Siekta?
11. Xi nisa Kristjani f’liema privileġġ kbir se jkollhom sehem?
11 Tfisser is-sottomissjoni tal-mara lejn ir-raġel bħala l-kap tagħha li l-mara għandha tibqaʼ siekta fiż-żwieġ minħabba li ma jkollhiex dritt tagħti l-opinjoni dwar xi kwistjoni fil-familja jew dwar suġġetti oħrajn? Lanqas xejn. In-nisa, kif ukoll l-irġiel, jingħataw ħafna privileġġi minn Ġeħova. Aħseb ftit dwar l-unur kbir li għandhom il-144,000 individwu li jkunu slaten u qassisin fis-sema taħt Kristu meta jibda l-ħakma tiegħu għal fuq din l-art! Dan in-numru jinkludi lin-nisa. (Gal. 3:26-29) B’mod ċar, Ġeħova ta lin-nisa rwol attiv fl-arranġament tiegħu taʼ affarijiet.
12, 13. Agħti eżempju li juri li n-nisa kienu jipprofetizzaw.
12 Pereżempju, fi żminijiet Bibliċi n-nisa kienu jipprofetizzaw. Ġoel 2:28, 29 bassar: “Jien inferra’ l-ispirtu tiegħi fuq kull xorta taʼ bnedmin, u wliedkom subien u bniet jipprofetizzaw. . . . Saħansitra fuq il-qaddejja rġiel u nisa nferra’ l-ispirtu tiegħi f’dawk il-jiem.”
13 Fost il-120 dixxiplu taʼ Ġesù li kienu miġburin f’kamra taʼ fuq f’Ġerusalemm fil-jum taʼ Pentekoste tas-sena 33 E.K., kien hemm nisa kif ukoll irġiel. L-ispirtu t’Alla ġie msawwab fuq il-grupp kollu kemm hu. Għalhekk, Pietru setaʼ jikkwota dak li kien bassar minn qabel il-profeta Ġoel u japplikah kemm għall-irġiel u kemm għan-nisa. Pietru qal: “Dan hu li ntqal permezz tal-profeta Ġoel, ‘U fl-aħħar jiem,’ jgħid Alla, ‘inferra’ ftit mill-ispirtu tiegħi fuq kull xorta taʼ bnedmin, u wliedkom subien u bniet jipprofetizzaw . . . ; u saħansitra fuq l-ilsiera tiegħi, irġiel u nisa, inferra’ ftit mill-ispirtu tiegħi f’dawk il-jiem, u huma jipprofetizzaw.’”—Atti 2:16-18.
14. In-nisa x’sehem kellhom f’li jxerrdu l-Kristjanità tal-bidu?
14 Fl-ewwel seklu, in-nisa kellhom sehem sinifikanti f’li jxerrdu l-Kristjanità. Huma kienu jippritkaw lil oħrajn dwar is-Saltna t’Alla u jagħmlu affarijiet relatati ma’ dan ix-xogħol tal-ippritkar. (Lq. 8:1-3) Pereżempju, l-appostlu Pawlu semma li Febe “qed taqdi fil-kongregazzjoni li hemm f’Kenkre.” U meta bagħat iselli għall-ħaddiema sħabu, Pawlu semma għadd taʼ nisa leali, inkluż lil “Trifena u Trifosa, nisa li qed jaħdmu iebes fil-Mulej.” Hu semma wkoll lil “Persi, il-maħbuba tagħna, għax hi tħabtet ħafna fil-Mulej.”—Rum. 16:1, 12.
15. In-nisa x’sehem għandhom f’li jxerrdu l-Kristjanità fi żmienna?
15 Fi żmienna, għadd ġmielu mis-seba’ miljun ruħ u fuqhom, li qed jippritkaw l-aħbar tajba tas-Saltna t’Alla madwar id-dinja, huma nisa taʼ kull età. (Mt. 24:14) Ħafna minnhom huma ministri full-time, missjunarji, u membri tal-familji Betel. Is-salmista David kanta: “Ġeħova joħroġ il-kelma; in-nisa li qed ixandru l-aħbar tajba huma armata kbira.” (Salm 68:11) Kemm wera li hu minnu dan il-kliem! Ġeħova japprezza s-sehem li jagħtu n-nisa fl-ippritkar tal-aħbar tajba u fit-twettiq tal-iskopijiet tiegħu. Is-sottomissjoni li jeħtieġ Ġeħova min-nisa Kristjani żgur li ma tfissirx li jibqgħu dejjem siekta.
Żewġ Nisa li Ma Baqgħux Siekta
16, 17. L-eżempju taʼ Sara kif juri li n-nisa m’għandhomx dejjem jibqgħu siekta fiż-żwieġ?
16 Ladarba Ġeħova jagħti ħafna privileġġi lin-nisa, m’għandhomx l-irġiel miżżewġin jiddiskutu man-nisa tagħhom qabel ma jieħdu deċiżjonijiet serji? Ikun għaqli min-naħa tagħhom li jagħmlu dan. L-Iskrittura ssemmi bosta ġrajjiet fejn in-nisa miżżewġin tkellmu jew aġixxew saħansitra mingħajr ma ġew mitlubin minn żwieġhom biex jagħtu l-opinjonijiet tagħhom. Ejja nikkunsidraw żewġ każi.
17 Sara, mart il-patrijarka Abraham, baqgħet tgħidlu biex ikeċċi lit-tieni mara tiegħu u lil binha minħabba n-nuqqas taʼ rispett li wrew. “Din il-ħaġa m’għoġbitu xejn lil Abraham”—imma lil Alla għoġbitu. Ġeħova qal lil Abraham: “Tħallihx idejqek dak li qed tgħidlek Sara dwar it-tifel u dwar l-ilsira tiegħek. Ismaʼ minn kliemha.” (Ġen. 21:8-12) Abraham obda minn Ġeħova, semaʼ minn Sara, u għamel dak li talbitu.
18. Abigajl liema inizjattiva ħadet?
18 Ukoll, aħseb ftit dwar Abigajl, mart Nabal. Meta kien qed jaħrab mis-Sultan Sawl, li kien għajjur, David qattaʼ xi żmien ikkampjat qrib l-imrieħel taʼ Nabal. Minflok ma ħa mill-ħafna affarijiet li kellu dan ir-raġel sinjur, David u l-irġiel tiegħu pproteġewlu l-proprjetà. Madankollu, Nabal “kien aħrax u ħażin f’għemilu” u kien “għajjat” mal-irġiel taʼ David. Hu kien raġel “li m’hu tajjeb għal xejn,” u li “jaġixxi bla sens.” Meta l-irġiel taʼ David b’rispett talbuh xi provvisti, Nabal irrifjuta. Abigajl kif irreaġixxiet meta semgħet b’dak li kien ġara? Mingħajr ma qalet xejn lil Nabal “qabdet u ħadet mitejn ħobża, żewġ ġarar kbar inbid, ħames nagħġiet imħejjijin tajjeb, ħames seat qmuħ inkaljati, mitt ċappa żbib, u mitejn ċappa tin pressat” u tathom lil David u lill-irġiel tiegħu. Għamlet sew Abigajl? Il-Bibbja tgħid li “Ġeħova laqat lil Nabal, u dan miet.” Wara xi żmien, David iżżewweġ lil Abigajl.—1 Sam. 25:3, 14-19, 23-25, 38-42.
‘Il-Mara li Tirbaħ it-Tifħir’
19, 20. X’jagħmilha taʼ min ifaħħarha lill-mara?
19 L-Iskrittura tfaħħar lill-mara li tagħmel l-affarijiet kif irid Ġeħova. Il-ktieb Bibliku tal-Proverbji jfaħħar lill-“mara kapaċi” u jgħid: “Hi tiswa ferm iżjed mill-qroll. Qalb sidha tafda fiha, u l-ebda ġid ma jonqsu. Hi ppremjatu bit-tajjeb, u mhux bil-ħażin, il-jiem kollha taʼ ħajjitha.” Iktar minn hekk, hi “fetħet fommha bl-għerf, u l-liġi tal-qalb tajba bl-imħabba tinsab fuq ilsienha. Tieħu ħsieb dak li jiġri f’darha, u ħobż l-għażż ma tiklux. Uliedha qamu u sejħulha hienja; sidha jqum u jfaħħarha.”—Prov. 31:10-12, 26-28.
20 X’jagħmilha taʼ min ifaħħarha lill-mara? Proverbji 31:30 jgħid: “Il-ġmiel jistaʼ jkun falz, u s-sbuħija tistaʼ tkun fiergħa; imma l-mara li tibżaʼ minn Ġeħova hi dik li tirbaħ it-tifħir.” Il-biżaʼ taʼ Ġeħova ifisser ukoll il-bżonn li turi s-sottomissjoni minn rajha lejn l-arranġament divin tal-istat taʼ kap. “Il-kap tal-mara hu r-raġel,” sewwasew bħalma “l-kap taʼ kull raġel hu l-Kristu,” u “l-kap tal-Kristu hu Alla.”—1 Kor. 11:3.
Kun Grat għall-Għotja Mingħand Alla
21, 22. (a) Il-Kristjani miżżewġin liema raġunijiet għandhom biex ikunu grati għall-għotja taż-żwieġ mingħand Alla? (b) Għala għandna nuru rispett għall-arranġamenti tal-awtorità u tal-istat taʼ kap li għamel Ġeħova? (Ara l-kaxxa f’paġna 17.)
21 Kemm għandhom għal xiex ikunu grati lejn Alla l-Kristjani li ngħaqdu fiż-żwieġ! Jistgħu, biex ngħidu hekk, jimxu id f’id ferħanin bħala koppja miżżewġa. Għandhom għal xiex ikunu grati lejn Alla b’mod speċjali għall-għotja mbierka taż-żwieġ minħabba li din tagħtihom l-opportunità li jkunu kumpliment għal xulxin u li jimxu ma’ Ġeħova. (Rut 1:9; Mik. 6:8) Hu, bħala l-Oriġinatur taż-żwieġ, jaf eżattament x’hemm bżonn sabiex ikun hemm l-hena fiż-żwieġ. Dejjem agħmlu l-affarijiet kif jogħġbu lilu, u ‘l-ferħ taʼ Ġeħova jkun il-fortizza tagħkom,’ saħansitra fid-dinja tal-lum li hi mimlija inkwiet.—Neħ. 8:10.
22 Raġel Kristjan li jħobb lil martu bħalma jħobb lilu nnifsu, ikun kap li juri tenerezza u konsiderazzjoni. Martu, li jkollha l-biżaʼ t’Alla, tkun tassew taʼ min iħobbha għax tappoġġah u turih rispett profond. Imma l-iktar ħaġa importanti hi li ż-żwieġ eżemplari tagħhom jonora lil Dak li jixraqlu tifħir, Alla tagħna Ġeħova.
Tiftakar Int?
• X’inhu l-arranġament tal-istat taʼ kap u tas-sottomissjoni li għamel Ġeħova?
• L-imseħbin fiż-żwieġ għala għandhom jonoraw lil xulxin?
• Mara Kristjana kif għandha tittratta lil żewġha li ma jkunx tal-istess twemmin?
• L-irġiel għala għandhom jiddiskutu man-nisa tagħhom qabel ma jieħdu deċiżjonijiet serji?
[Mistoqsijiet taʼ Studju]
[Kaxxa f’paġna 17]
Għala Għandek Turi Rispett għall-Awtorità?
Fost il-ħlejjaq intelliġenti, Ġeħova stabbilixxa l-arranġamenti tal-awtorità u tal-istat taʼ kap. Dan sar għall-ġid kemm tal-ħlejjaq spirti kif ukoll tal-bnedmin. Dan jagħtihom l-opportunitajiet li jeżerċitaw il-libertà tal-għażla tagħhom u li jonoraw lil Alla billi jaqduh għalenija f’unita.—Salm 133:1.
Il-kongregazzjoni taʼ Kristjani midlukin tirrikonoxxi li Ġesù Kristu għandu l-awtorità u l-irwol taʼ kap. (Efes. 1:22, 23) Peress li jirrikonoxxi l-awtorità taʼ Ġeħova, eventwalment “l-Iben innifsu wkoll jissottometti ruħu lejn Dak li ssuġġettalu kollox, biex Alla jkun kollox għal kulħadd.” (1 Kor. 15:27, 28) Kemm hu xieraq, mela, li l-bnedmin dedikati lil Alla jikkooperaw mal-arranġament tal-istat taʼ kap fil-kongregazzjoni u fil-familja! (1 Kor. 11:3; Ebr. 13:17) Jekk nagħmlu hekk, aħna se nibbenefikaw bħala wħud li nirċievu l-approvazzjoni u l-barka taʼ Ġeħova.—Is. 48:17.
[Stampa f’paġna 13]
It-talb jistaʼ jgħin lil Kristjana miżżewġa turi kwalitajiet li jogħġbu lil Alla
[Stampi f’paġna 15]
Ġeħova japprezza s-sehem li jagħtu n-nisa biex javanzaw l-interessi tas-Saltna