Inkondo yisenzile indalama imvule.

•   “Umwacizo, amawuteko yasumvile indalama $2.2 trillioni ku zya nkondo zino zyacikanga insi yonsinye. Wasitela wawomvyepo indalama zyavula wo-o kunkondo iyili yonsnye yino yacitikapo.”​—The Washington Post, February 13, 2024.

 Kuli ukuluza ivintu ivivule sana, ku cakulolelako: Inkondo ya mu Ukraine.

•   Awasoja. Wakutunganya ukuti amasoja ku ma 500,000 awano wawakomile nanti ukucisika imyaka yiwili yino yapitapo ukufuma pano inkondo yatalicizile.

•   Awantu awakaele. Awantu ukucila 28,000 awano wafwile ku nkondo nanti ukucisika, co-o icipendo akulingana na vino akawungwe ka United Nations kavwanzile. Nanti ciwe wo-o e songo mu Kawungwe ka UN watili: “Asa cipepuke ukumanya impendwa ya wantu wano wafwile kwe yo-o inkondo.” a

 Inkondo ni vyongo vino vikucitika vilenzile awantu wayimbe nkaninye.

•   114 millioni. Ukufuma mu September, 2023, cazanilwe ukuti co-o acili icipendo ca wantu wano wasi na pa kwikala ku mulandu ni nkondo nanti ivyongo vino vikucitika insi yonsinye.

•   783 millioni. Impendwa ya wantu wano wakucula ku cipowe. “Nga kwawa cino cikuponya nkani inzala, avyongo, awantu awavule wasakuwa nakakumyanta pa mulomo pa mulandu ni zyankondo ni vyongo vino vikucitika musanya wonsi.”​—World Food Programme.

 Uzye inkondo ilitela yisile? Uzye tulitela twikalepo umutende? Uzye kulitela kuwepo impindi pano wensinye aliwakwata vyonsinye vino akalonda, pano kutaliwa uwupiina ni cipowe? Avyani vino Baibolo ikalanda?

 Baibolo yalandizile lya nkani impindi pano kuliwacitika izyankondo, zino walandile pe wino wikala pe kavwalo.

•   “Ekavwalo winji umuwenzu atunka. Wino wakwelezile kavwalonye weyo wapilwe amaka yakutalika isumo [inkondo] munsi, ukuti awantu wakomana; wapilwe ulupanga lukulu.”​—Ukuwumbulika 6:4.

 We-e e kavwalo wino akwimililako izya nkondo, wamukonsile na wakwavwalo wanji wawili wano wakakwimililako ivipowe ni zya mfwa zino zikapona pa mulandu wa zya ndwala na vinji. (Ukuwumbulika 6:5-8) Nga mukasi ukumanyilapo na vinji pe wo-o uwusesemo wa mwe Baibolo nu mulandu wuno tungasuwilila ukuti wukuficiliswa ya-a amanda, wazyani icipande ca mu Ciwemba icakuti “Uzye Wano Wakwela pa Kavwalo 4 Awaweni?”

 Kwasyala vye katici lyo awantu waleka ukuwomvya ivintu vino Leza watupa, ukuviwomvyezya ku nkondo. Nomba wino alilenga co-o icintu ciciteka asa muntu. Baibolo ikati:

•   Leza alimala “inkondo insi yonsinye.”​—Amalumbo 46:9.

•   Leza alifumyapo vyonsinye vino inkondo yaleta, Baibolo ikati Leza: “Wandi awapyele aminsozi yonsi muminso yawo. Kutaliwa imfwa swinya, amalanda yataliwapo nant’ akulila, nant’ awulumilanye. Ivintu vikali vyasowa na pano vyaya.”​—Ukuwumbulika 21:4.

•   Leza alisinincizya ukuti umuntu wensinye akwikala mu mutende. “Mutwaya twawantu wakwe Leza muliwa umutende nanti ntazi zimwi.”​—Ayizeya 32:18.

 Ukulingana nu wusesemo wa mu Baibolo izya nkondo na vinji vino tukulola ya-a amanda vikulanjizya ukuti yo-o impindi ya mutende yili mupipi nkaninye.

 Avyani vino Leza alicita pakuleta umutende? Aliwomvya Uwufumu wakwe uwa mwi yulu nanti uwuteko. (Mateyu 6:10) Nga mukasi ukumanyilapo na vinji pe wo-o Uwufumu ni vizima vino wulimicitila, tambani vidyo yakuti Uzye Uwufumu wa kwe Leza Acani?