1. Acani cimwi cino calenga awawomvi wa kwe Yehova ukulemenkana?

ALA TUKAYIVWA icete nkaninye ukuwa mu lupwa lwa kwe Yehova! Nomba amulandu ci wuno pa wantu wa kwe Yehova pawela umutende nu kulemenkana? Umulandu wonga awa kuti tukatontela wano Yehova wasonta ukututungulula. Swinya nga twivwicisya umulandu wuno Yehova wawicilako wumutwe cikalenga atulemenkana nkaninye.

2. Amawuzyo ci yano twandi twasuke mwe co-o icipande?

² Co-o icipande candi citwavwe ukumanya wino wawa na maka yakutungulula mwi wungwe. Swinya twandi twasuke na mawuzyo yatatu aya kuti: Amulimo ci wuno wa nkazi wakwata mwi wungwe? Uzye umwanawintu uwili wensinye amutwe wa kwa nkazi? Uzye amaka yakutungulula yano e Yehova wapa waeluda yawa ayali yonganye na yano wapa imitwe ya ndupwa? Lekani tutalicile ukumanya vino tuzipizile twalola wa nkazi.

3. Avyani vino vingalenga twasalifya sana wa nkazi pa mulimo wuno wakawomba?

³ Ala tukasalifya nkaninye pa kuwa na wankazi mwi wungwe wano wakawombesya mu mulimo wa kuwizya, ukwavwa indupwa zyawo nu kwavwa wanji mwi wungwe. Cimwi cino cingalenga twawasalifya sana, akuwawalola ndi vino e Yehova ne Yesu wakawalola. Swinya twandi tusambilile na  vino tuzipizile twalola wa nkazi kwe vino e Paulo wawalolanga.

4. Uzye e Baibolo yikalanjizya wuli ukuti e Yehova wacindamika awanaci?

⁴ E Baibolo ikalanjizya ukuti e Yehova wacindika awonsi nawanaci nye. Ku cakulolelako, mu mpindi zya watumwa e Yehova wapile umuzimu wutele ku wonsi na wanacinye pa kuti wawombe imilimo imikalambane, ndi vino ukulandila mu ndimi. (Imili. 2:1-4, 15-18) Pe wano waliya mukuteka ne Klistu kwi yulu naponye pawa awonsi na wanaci. (Gal. 3: 26-29) Na mu nsi mpyanye muliwa awonsi na wanaci. (Ukuwu. 7:9, 10, 13-15) Swinya na pe wano wakawizya ilyasi lizimanye pawa awonsi nawanaci. (Mat. 28:19, 20) Ku cakulolelako, mwi buuku lya Imilimo e Baibolo yalandapo pa mwanaci uwizina lya kwe Prisila wino wawombezile ponga nu mulume e Akwila, ukwavwa Apolo umonsi wino wamanyile amawaliko ukwivwicisya icete cete icisinka ca mu Baibolo.​—Imili. 18:24-26.

5. Uzye iwaliko lyakwe Luka 10:38, 39, 42 likatwavwa wuli ukumanya ukuti e Yesu wacindisile sana awanaci?

⁵ E Yesu wacindisile awanaci. E Yesu atakolanyanga awaFalisi wano wasuzile awanaci. AwaFalisi watalandanga na wanaci pa wantu swinya watalanzyanyanga nawo ivya mu Mawaliko. Lelo e Yesu weni walanzyanyanga na wanaci amasambililo ya mu Baibolo amacindame wulyanye vino wacitanga ku wonsi. * (Wazyani Luka 10:38, 39, 42.) Swinya wasendangako na wanaci pano akuya mu kuwizya. (Luk. 8:1-3) Cinji aca kuti pano wazyulupisile wizile apa awanaci ulongo lwa kuya mukunena awasambilizi wakwe ukuti azyulupusile.​—Yoha. 20:16-18.

6. Uzye umutumwa Paulo walanjizizye wuli ukuti wacindisile awanaci?

⁶ Umutumwa e Paulo wacindisile awanaci. Ku cakulolelako, wizusizye Timoti ukuti awalola “awanaci wasongo ukuti awamama wakwe,” ne “awakazyana ukuti ankazi zyakwe.” (1 Tim. 5:1, 2) Nanti aca kuti e Paulo wavwile e Timoti ukuwoma mu vya kwe Leza, lelo wizukakanga ukuti wano wamwavwile nkani we mama wakwe ne nyina kulu wano watalicizilepo ukumusambilizya ivya mu mawaliko amatele. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Mwe kalata yino walembezile awina Roma walumbulanga na mazina ya kwa nkazi pano wawalamukanga. E Paulo atawenivye ukuti wawombesyanga, lelo wawasalifizye nu kuwasalifya.​—Roma. 16:1-4, 6, 12; Efes 4:3.

7. Amawuzyo ci yano twandi twasuke?

⁷ Ndi vino twalola ku ma paragrafu yano yafumako, kutawa iwaliko lino likalanjizya ukuti awanawitu wacindama ukucila wa nkazi. Wankazi wakawombesya nkaninye, swinya na waeluda nye wamanya ukuti wankazi wakalenga mwi wungwe amuwa ukulemenkana nu mutende. Nomba lekani twasuke amawuzyo yawili aya kuti, amulandu ci wuno wa nkazi wazipizile ukuzwala icivwimbo ku mutwe? Cingatenga awanawitu watupunye awano wakasontwa ukuwa awawomvi wano wakatumicila na waeluda, uzye lyo cikusula ukuti awanawitu wonsinye amitwe ya kwa nkazi?

8. Ukulingana na Waefeso 5:23, uzye umwanawitu uwili wensinye amutwe wa kwa nkazi? Londololani.

⁸ Uzye umwanawitu wensinye amutwe wa kwa nkazi? Icasuko we awe! (Wazyani Waefeso 5:23.) Mu lupwa umulume awili mutwe wa muci, lelo umwana umubatizwe asa  mutwe wa kwe mama wakwe. (Efes. 6:1, 2) Mwi wungwe namo waeluda wawavye na maka yamwi pa wanawitu na wankazi. (1 Tes. 5:12; Hebe 13:17) Nge nkazi wino akayikalila weni tungatipo wuli? Akatwalilila ukutontela awakwasi wakwe na waeluda, lelo umutwe wakwe we Yesu.

9. Amulandu ci wuno wankazi mpindi zimwi wazipizile ukuzwalila icivimbo ku mutwe?

⁹ E Yehova akalonda ukuti awantu wakwe watungululwa icete. Awuli mulandu wuno wasontela e Yesu ukuwa amutwe wa monsi. Umonsi nawe wamupako amaka yamwi aya kutungulula mwi wungwe. Lelo wankazi atawapako amaka ya kutungulula mwi wungwe. (1 Tim. 2:12) Awuli mulandu wuno e nkazi nga ca kuti akulonda ukuwomba umulimo wumwi mwi wungwe wuno wuzipizile ukuwombwavye nu mwanawitu umubatizwe afwile ukuzwala icivimbo ku mutwe. * (1 Kor. 11:4-7) Cino calenga Yehova awikeko lyo-o isundo asa kuti wasula wankazi, lelo akalonda ukuti walanjizya umucinzi kwe wano Yehova wapa amaka ya kutungulula. Nomba iwuzyo lino tungawuzya alya kuti, uzye amaka ya kutungulula yano waeluda wakwata yawa ayali yonga na yano imitwe ya ndupwa yakwata?

10. Avyani vino vingalenga waeluda wapanjila awa mwi wungwe amasundo?

¹⁰ Waeluda wakunda Klistu ni “ng’onzi” zino e Yehova ne Yesu wawapa ukuti wasakamala. (Yoha. 21:15-17) Nomba manda yamwi pa mulandu wa mulimo wuno Yehova wawapa uwa kusakamala iwungwe, cingalenga e eluda atalike nu kwelenganya ukuti wawa na maka ya kupanjila awanawitu na wankazi  amasundo yano akulola ukuti yangawacinjilila. Angatalika ukuyilinganya ku mutwe wa lupwa wino akapanjila awa mu lupwa lwakwe amasundo nga ca kuti akulonda ukucinjilila ulupwa lwakwe. Impindi zimwi napo awanawitunye awano wangalenga waeluda walola nge amitwe ya wanawitu nga ca kuti wakunena waeluda ukuti wawapingulileko pe vimwi. Nomba iwuzyo alya kuti, uzye amaka yano waeluda ni mitwe ya ndupwa wakwata yawa ayali yonganye?

11. Amwinye muno amaka ya kutungulula aya kwa eluda yakolana na ya mitwe ya ndupwa?

¹¹ Umutumwa Paulo walanjizizye ukuti amaka yano waeluda wakwata yakolanako na yano imitwe ya ndupwa yakwata. (1 Tim. 3:4, 5) Ku cakulolelako e Yehova akalonda awa mu lupwa wakwivwila umutwe wa lupwa. (Kolo. 3:20) Wonye avino akalonda na wa mwi wungwe wakwivwila waeluda. Swinya akalonda wonsinye, waeluda ni mitwe ya ndupwa ukutwalilila ukwavwa wano wakatungulula ukuwa na wuciwuza wuwome na weliwe nu kulenga wayivwa ukuti wakundikwa. Cinji aca kuti e Yehova akalonda waeluda wakwavwa wino ali ni ntazi mwi wungwe wulyanye vino umutwe wa lupwa akacita nga wumwi wawa ni ntazi mu lupwa. (Jemu. 2: 15-17) Akakwenecela ukuti waeluda wakwavwa wano wakatungulula ukukonka amasundo yakwe. Swinya akawanena nu kukanacila mwe vino vyawalikwa.​—1 Kor. 4:6.

12-13. Ukulingana na Waroma 7:2, awupusano ci wuno wawa pa maka yano eluda wakwata na yano umutwe wa lupwa wakwata?

¹² Lelo pawa uwupusano sana pa maka yano eluda wakwata na yano umutwe wa lupwa wakwata. Ku cakulolelako, kwawa maka yano Yehova wapa waeluda watupunye yano atapa imitwe ya ndupwa. Ndi vino uwakupingula nu kufumya umuwembu wino asilapila mwi wungwe.​—1 Kor. 5:11-13.

¹³ Swinya kwawa amaka yamwi yano Yehova wapa imitwe ya ndupwa yano atapa waeluda. Ku cakulolelako, wapa imitwe ya ndupwa amaka ya kupanjila awa mu lupwa lwawo amasundo nu kusinincizya ukuti wakuyakonka. (Wazyani Waroma 7:2.) Pa masundo yano umutwe wa lupwa angapanga pawa ni mpindi yino awana wangaficila pa ng’anda. Swinya wakwata ni nsambu zya kusunda awana wano wasakukonka amasundo yakwe. (Efes. 6:1) Lelo umutwe wa lupwa wino wakunda umuci akatalicilapo ukulanzynya nu muci pano atani apange isundo, amuno wakawa “umuwili wonga.” *​—Mat. 19:6.

14. (a) Ukulingana ne Marko 10:45, amulandu ci wuno Yehova wasolela e Yesu ukuwa umutwe wi wungwe? (b) Amulimo ci wuno Iwumba Lino Likatungulula likawomba? (Lolani akambikosi kano kakuti “ Umulimo Wuno Iwumba Lino Likatungulula Likawomba.”)

¹⁴ E Yehova wawomvizye inzuwi ya mwana wakwe pa kukala awanawitu na wankazi  ukuwikako na wonsinye wano wakasuwila umwana wakwe. (Wazyani Marko 10:45; Imili 20:28; 1 Kor 15:21, 22) Fwandi cayana nkaninye wo-o vino Yehova wasola e Yesu wino watufwizile ukuwa umutwe wi wungwe. E Yesu wawa ni nsambu zya kupanjila awantu amasundo, indupwa ukuwikako ni wungwe nye swinya akasinincizya ukuti wonsinye wakuyakonka. (Gal. 6:2) Cinji aca kuti asitupanjila vye amasundo, lelo akatusakamala nu kutulanjizya ukuti watukunda.​—Efes. 5:29.

15-16. Avyani vino mukusambililako kwe vino e nkazi Marley nu mwanawitu Benjamin walanzile?

¹⁵ Wa nkazi wakalanjizya ukuti wakatontela Klistu nga ca kuti wakutontela wano wasonta ukutungulula. Awavule wakayivwa ndi vino e nkazi uwizina lya kuti Marley uwa ku United States akayivwa wino walanzile ukuti: “Nacindamika sana umulimo wuno Yehova wampa mwi wungwe na mu lupwa. Swinya nkulondesya ukutwalilila ukutontela uwutunguluzi wa eluda nu wa kwe wakwane. Kali kali wonsinye walenga ukuti cimpepucile ukutontela uwutunguluzi wawo amuno wancindika swinya wakasalifya pa milimo yino nkawomba.”

¹⁶ Awanawitu wakalanjizya ukuti wamanya vino cikasula ukuwa umutwe nga ca kuti wakucindika wa nkazi. Umwanawitu e Benjamin wino akakwikala ku England walanzile ukuti: “Nkasambililako ivivule ku vyasuko vya kwa nkazi pa kulongana na kwe vino wakansimicilako pe vino vikawavwa ukuwomba icete umulimo wa kuwizya nu kusambilizya. Ala umulimo wuno wankazi wakawomba wacindama nkaninye.”

17. Amulandu ci wuno tuzipizile ukucindicila wumutwe?

¹⁷ Nga ca kuti wonsinye mwi wungwe, awonsi, awanaci, imitwe ya ndupwa, na waeluda wivwicisya muno mwasula wumutwe nu kuwucindika, mwi wungwe muliwa umutende. Ni cicindamisye aca kuti, tulilenga ilumbo ukuya ku mukwasi witu uwa kwi yulu e Yehova.​—Amalu. 150:6.