1. Aliwuzyo ci lino awavule wangayiwuzya?

MU CIKWATILWE vye swensinye tukalonda ukuwa nu mutende. Pasi wino akalonda ukusakamikwa. Lelo impindi zimwi tungasakamikwa nkaninye, ica kuti tutalike nu kuwuzya Yehova ndi vino Imfumu Davidi yawuzizye yino yatili: “Ngu wulanda wane wulilanga wuli mu mwezo wane umusanya nu wusiku ukufika mpindi ci?”​—Amalu. 13:2

2. Avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande?

² Amanda yamwi tungasakamikwa, lelo kwawa vimwi vino tungacita pa kuti tutasakamikwa nkani. Acino mwe co-o icipande twalanda pe vimwi vino vingalenga twasakamikwa. Swinya twalanda na pa vintu 6 vino vingatuteka umwezo pano tukupita mu ntazi.

3. Avintu ci vino tutakwatapo amaka vino vingalenga ukuti twasakamikwa?

³ Kwawa ivintu ivivule vino vingalenga twasakamikwa, swinya vimwi tutanga tuwe na maka ya kuvicilicila. Ku cakulolelako, tutanga tucilicile ukukwela kwa mitengo ya vyakulya, iya vyakuzwala nanti iya mang’anda yano tukakwikalamo nga ca kuti tukasoncela yino ikuya ukukwela cila mwaka. Swinya tutanga tupilule imiwele ye wano tukawomba nawo nanti wano tukasambilila nawo wano pamwi wangatupaticizya ukucita uwuzelele nanti ukukanawa na wucisinka. Cinji aca kuti tutanga tulesye awantu ukuleka ukucita iviwipe ku ncende  kuno twikalila. Cino vyo-o vikatuciticila amulandu wa kuti tukakwikala mu nsi muno mwawa awantu wano wasikonka amasundo ya mu Baibolo. Swinya e Satana e kateka wa kwe yo-o insi wamanya ukuti wamwi wangaleka ukuwombela Yehova pa mulandu wa masakamika. (Mat. 13:22; 1 Yoh. 5:19) Awuli mulandu wuno tusizungucila nga twalola awantu wakupita mu ntazi zino zikaleka wasakamikwa.

4. Acani cino cingacitika nga tukusakamikwa sana pa ntazi zino tukupitamo?

⁴ Manda yamwi tungasakamikwa nkaninye ica kuti twapotwa nu kwelenganya pa vizima. Ku cakulolelako, tungasakamikwa pe kuno tuliwazana indalama zya kukalila vino tukulonda, nanti ukwelenganya ukuti wanda wumwi tungiza tulwale ica kuti twapotwa nu kuya ku ncito nanti ukwelenganya ukuti wangiza watuwinge incito ku nkolelo. Swinya tungakwelenganya ukuti wanda wumwi nga twiza twelezwa tulipotwa ukutwalilila ukuwa awa cisinka kwe Leza. Cinji, swensinye twamanya ukuti e Satana ali nu kuwomvya awantu wano akatungulula ukusansa awantu wa kwe Leza, acino tungasakamikwa pe vino tulicita pano walitusansa. Tungatalika nu kuyiwuzya ukuti, ‘Uzye aciwipe ukutalika ukusakamala pe co-o?’

5. Uzye e Yesu wasuzile mwinye pano watili mutize mwasakamikwa?

⁵ Twamanya ukuti e Yesu wanenile awasambilizi wakwe ukuti: “Mutize muwasakamikwa.” (Mat. 6:25) Uzye e Yesu wasuzile ukuti tutazipizile ukusakamikwa pa cili consinye? Awe! Amuno na wawomvi wa kwe Yehova nye wamwi awa ku nsizi wasakamikwanga. Lelo e Yehova atalesile ukuwakunda. * (1 Izya. 19:4; Amalu. 6:3) Ya-a amazwi yalinji vye amazwi ya kusansamusya. Atalondanga twasakamikwa sana ica kuti tulecelezye nu mulimo wa kwe Yehova. Nomba avyani vino tuzipizile ukucita nga ca kuti twasakamikwa?​—Lolani akambokosi kano kakuti “ Vino Mungacita.”

6. Ukulingana na Wafilipi 4:6, 7, acani cino cingatwavwa ukuleka ukusakamikwa?

⁶ (1) Muwapepa lyonsinye. Nga mwasakamikwa pa ntazi zino mukupitamo, mwalenga kwe Yehova ukuti amyavwe. (1 Pet. 5:7) E Yehova angasuka ipepo linu ukupitila mu kumipa “umutende wa kwe Leza wuno walusya amelenganyo ya wantu.” (Wazyani Wafilipi 4:6, 7.) E Yehova alimipa wo-o umutende ukupitila mu maka makulu aya muzimu wa kwe uwutele.​—Gal. 5:22

7. Avyani vino tuzipizile twakwizuka pano tukupepa kwe Leza?

⁷ Pano mukupepa kwe Yehova, mwamunena vyonsinye vino mukupitamo. Mutapita mu mbali pa kulanda. Mwamunena intazi yino mukweti na vino mukuyivwa pe yoyo intazi. Nga ca kuti yoyo intazi ingasila, mwalenga kwe Yehova ukuti amyavwe ukumanya vino mungacita pa kuyimala. Mwalenga ukuti awamyavwa pa kuti mutasakamikwa nkani. Swinya nga ca kuti tusakupita mu mbali pano tukupepa, tuliwalola vino Yehova akwasuka amapepo yitu. Ipepo linu nga litasusilwe zuwa mutafupulwa, mwatwalilila ukumulenga. Fwandi e Yehova asilonda vye twalanda mu kulungatika intazi yino tuli nayo, lelo akalonda nu kuti twatwalilila ukupepa kwe weliwe.​—Luka 11:8-10.

8. Avyani vinji vino tuzipizile ukulanda mu mapepo yitu?

⁸ Pano tukupepa kwe Yehova ukuti atwavwe ukuleka ukusakamikwa, twawikamo na  mazwi ya kusalifya. Cacindama nkaninye ukuwika amano ku vizima vino Yehova akutucitila na pano ivintu viwifilenye mu wumi witu. Acino nga ca kuti manda yamwi cikamisyupa ukulanda amazwi ukulingana na vino mwe weneco mukuyivwa, mwakwizuka ukuti e Yehova akakwasuka amapepo nanti mwalandavye ukuti ‘Nazina njavwa!’​—2 Imila. 18:31; Roma. 8:26.

9. Avyani vino tuzipizile ukucita nga twivwa intete?

⁹ (2) Mwasintilila pa mano ya kwe Yehova, mutayisuwila. Mu mpindi ya kwe kasesema e Ayizeya awaYuda wizile awatina nkaninye pano wivwile ukuti awina Asiria walinji nu kwiza mu kuwasansa. Co-o calenzile waye mukulenga ukwavwa ku wina Egypt wano watapepanga Yehova. (Ayize. 30:1, 2) E Yehova wawasosile ukuti ukusuwila mu wina Egypt kwalinji nu kuwaletelela. (Ayize. 30:7, 12, 13) Ukupitila mwe kasesema e Ayizeya e Yehova wawanenile vino walinji nu kucita pa kuti wacinjililwe. Watili: “Munsuwile apano muliwa na maka.​—Ayize. 30:15b.

10. Amu vyani vimwi muno tungalanjizya ukuti twasuwila Yehova?

¹⁰ Ampindi ci yino tungalanjizya ukuti twasuwila Yehova? Teyelenganyani pe vyo-o ivya kulolelako vino vyakonkapo. Tuti mwazana incito yino muliwafola indalama imvule, nomba iliwamisendela nkaninye impindi ica kuti muliwapotwa ukuwombela Yehova ukucila vino mukamuwombela pe yo-o impindi. Nanti tuti ku ncito kuno mukawomba wumwi wati awamilanjizya ukuti wamikunda lelo asa Nte ya kwe Yehova mungacita wuli? Nanti tuti e lupwa lwinu waminena ukuti: “Usolepo pe nene ne Leza wino ukapepa,” napo mungacita wuli? Ivya musango wo-o nga vyacitika cisipepuka ukupingulapo icete, lelo e Yehova angamyavwa ukumanya vino muzipizile ukucita. (Mat. 6:33; 10:37; 1 Kor. 7:39) Nomba iwuzyo alya kuti uzye mulisuwila e Yehova nu kukonka vino waminena?

11. Amalyasi ci yamwi aya mu Baibolo yano yangatwavwa ukuteka umwezo pano wakutucuzya?

¹¹ (3) Mwasambililako kwe wano wacisile ivizima na wano waluvinye. Mu Baibolo mwawa amalyasi amavule yano yakalanda pa mulandu wuno cacindamila ukusuwila Yehova. Acino pano mukuwazya ya-a amalyasi, mwakwelenganya sana pe cino cavwizye awawomvi wakwe Leza ukutwalilila ukuteka umwezo na pano wawacuzyanga. Ku cakulolelako, pano icilye cikulu ica waYuda calesizye awatumwa ukuleka ukuwizya, watatinile wasusile ukuti: “Twazipila ukutontela Leza awantu pole.” (Imili. 5:29) Na pano wawumile ivikotinye watasakamile. Amulandu ci? Amuno wamanyile ukuti e Yehova ali ku luwali lwawo swinya watemilwe pe vino wacitanga. Ukumanya co-o icisinka kwalenzile ukuti watwalilile ukuwizya ilyasi lizima. (Imili. 5:40-42) Wonye wo-o avino calinji na ku musambi e Stefani. Pano walinji mupipi nu kumukoma watwalilizile ukuwa nu mutende, ica kuti impumi yakwe yalolesile ngati aya mungeli. (Imili. 6:12-15) Amulandu ci? Amuno wamanyile ukuti e Yehova watemilwe pe vino wacisile.

12. Ukulingana ne 1 Peter 3:14 ne 4:14, amulandu ci wuno tuzipizile ukuwela ni nsansa pano wakutucuzya?

¹² Awatumwa watavwilikanga ukuti e Yehova walinji ku luwali lwawo. Amuno wawapile amaka ya kucita ivizungusyo. (Imili. 5:12-16; 6:8) Lelo wo-o asa vino cawa kwe sweswe. Nanti ciwe wo-o watunena ukupitila mwi zwi lyakwe e Baibolo ukuti nga watucuzya pa mulandu wa kucita icilungamane, tuliwa ni nsansa amuno lyo tumanyile ukuti tukulenga umwezo wakwe ukusecelela.  Swinya aliwatwavwa ukuwomvya umuzimu wakwe uwutele. (Wazyani 1 Peter 3:14; 4:14.) Acino tutazipizile twasakamikwa nkani pe vino tulicita nga wiza watalika ukutucuzya ku nkolelo. Lelo tuzipizile ukuwombesya pe yonye yo-o impindi ukusuwila sana mwe Yehova ukuti alitwavwa nu kutupususya. Nasweswenye tuzipizile ukucita wulyanye vino awasambilizi wacisile, ukusuwila sana amazwi yano Yesu walanzile aya kuti: “Ndiwapa amazwi na mano yano awalwani winu watalifungula cimwi nanti akukana cino mwavwanga.” E Yesu watulaya ukuti: “Simpisyani amuno mweconye co-o amuno mulitulila amawumi yinu.” (Luka 21:12-19) Mwakwizuka ukuti e Yehova akakwizuka awawomvi wakwe wonsinye wano wakafwa ni cisinka swinya aliwazyulupula.

13. Awuzima ci wuno wawa mu kusambilila pa wantu wano watatesile umwezo nu kusuwila mwe Yehova?

¹³ Kwawa amasambililo amavule yano tungasambilila ku wantu wano waposilwe ukusuwila mwe Yehova. Ukusambilila pe woliwo kungatwavwa ukukanacita iviluwo vino wacisile. Ku cakulolelako, pano Asa watalisile ukuteka mu Yuda, walanjizizye ukuti wasuwizile sana Yehova pano iwumba ikulu ilya wasilika lyayile mu kuwasansa. Ukucita wo-o kwalenzile ukuti e Yehova awavwe ukucinvya. (2 Imila. 14:9-12) Lelo umuku wunji pano Imfumu ya wina Israeli e Basha yayile ni wumba ilitici mu kumulwisya waposilwe ukusuwila mwe Yehova. Walenzile awina Asiria ukuti wize wamwavwe. (2 Imila. 16:1-3) Ni mpindi yinjinye pano wizile alwala wakanile ukusuwila mwe Yehova.​—2 Imila. 16:12

14. Avyani vino tungasambilila kwe vino Asa waluvinye?

¹⁴ Pa kutalika e Asa wasintililanga pe Yehova nga wawa ni ntazi. Lelo mukupita kwa mpindi wizile aleka ukusuwila mwe Yehova, nu kutalika ukuyisuwila ukuti angamala intazi pa lwakwe. E Asa pa kutalika walolanga ukuti nga walenga awina Asiria ukwiza cimvya awina Israeli ivintu vyalinji nu kumuzipila, lelo asa vino cizile aciwa. Wizile awawa vye nu mutende pa kampindi vye katici. E Yehova wamunenile ukupitila mwe kasesema ukuti: “Muno weyamizile ku mfumu ya Siria nanti kweyamila ku mfumu e Leza ivita vya mfumu ya Siria vyakusya.” (2 Imila. 16:7) Fwandi tutazipizile twalola ngati tungamala intazi zino tukupitamo nanti tutawomvizye ukupanda mano kwa mu Baibolo nye. Co-o cikusula ukuti nga tukulonda ukutunguluka tuzipizile ukusintilila pa kwavwa kwa kwe Yehova.

15. Avyani vimwi vino tungacita pano tukuwazya Baibolo?

¹⁵ (4) Mwasunjila amawaliko yamwi. Pano mukuwazya Baibolo nga mwazana amawaliko yamwi yano yakulanda pa kuteka umwezo nu kusuwila mwe Yehova mwakwelezya ukuyasunjila. Pa kuti muyasunjile mwayawazya mu kupongomoka nanti ukuyalemba pamwi pano mungayawazya impindi ni mpindi. Wonye wo-o avino calinji kwe Joshua, wamunenile ukuti awawazya ibuku lya masundo cila wanda pa kuti awe na mano. Vino wawazyanga vyalinji nu kumwavwa ukusipa pano akutungulula awantu wa kwe Leza. (Josh. 1:8, 9) Mu Baibolo mwawa amawaliko amavule yano yangamyavwa ukuteka umwezo nga mwasakamikwa.​—Amalu. 27:1-3; Imilu. 3:25, 26.

16. Uzye e Yehova akawomvya wuli awanawitu na wankazi ukututeka umwezo nu kumusuwila?

¹⁶ (5) Muwazanwa ponga na wantu wa kwe Leza. E Yehova akawomvya awanawitu na wankazi ukutwavwa ukuteka umwezo nu kumusuwila.  Pano tuli pa kulongana tukaitopwa amalyasi, ivyasuko vya wanawitu na wankazi, nga na mazwi amazima yano wakatunena pano tutani tutalike ukulongana na pa nsizi ya kulongana. (Hebe. 10:24, 25) Swinya tukawomelezwa nga ca kuti twanenako umwanawitu nanti e nkazi wino twasuwila pe vino vikutusakamika. Amuno wangatunena amazwi amazima yano yangalenga tuleke ukusakamikwa sana.​—Imilu. 12:25

17. Ukulingana na Waheberi 6:19, uzye isuwilo lingatwavwa wuli ukuteka umwezo pano tuli ni ntazi?

¹⁷ (6) Mwawomya isuwilo linu. Isuwilo lyawa ngati “aliwe nanti inanga” yino ikatuteka umwezo nga twasakamikwa. (Wazyani Waheberi 6:19.) Cimwi cino cingatwavwa ukuwomya isuwilo litu, akwelenganya pe vino Yehova watulaya pano tutaliwa sakamikwa. (Ayize. 65:17) Mwakwelenganya ukuti muli mu nsi mpya iya mutende muno iviwipe visakucitika. (Mika 4:4) Cinji cino cingamyavwa ukuwomya isuwilo linu akunenako wanji pe vino Yehova watulaya. Nga mukuwombesya mwe wo-o umulimo wa kuwizya nu kupanga awasambi, “mulilemasya nkaninye isuwilo linu ukufika na ku nsilo.”​—Hebe. 6:11.

18. Avyani vino tuzipizile twakwenecela ku nkolelo, swinya tulicita wuli pa kucimvya?

¹⁸ Pa mulandu wa kuti tukwikala mu manda ya kulecelezya, intazi zino zingalenga twasakamikwa zyandi zyaya zikuvulikakovye. Lelo iwaliko lya mwaka wa 2021 lingatwavwa ukuteka umwezo pano tukupita mwe zyo-o intazi cikuluvye nga twasuwila mwe Yehova. Acino mu mwaka wonsinye uwa 2021, lekani tutwalilile ukulanjizya ukuti twasuwila mu wulayo wa kwe Yehova uwa kuti: “Munsuwile apano muliwa na maka.”​—Ayize. 30:15.