1. Avyani vino vingatuciticila nga ca kuti tukusakamikwa?

CILA wanda tukawa ni ntazi swinya tukawombesya pa kuti tutwalilile ukusipicizya. Lelo citapepuka ukucinvya intazi pano tusakamisilwe. Fwandi tutazipizile twasakamikwa, amuno ukusakamikwa kungalenga twayilola ngati tutacindama swinya kungalenga tutawa ni nsansa. E Baibolo pa Imilumbe 24:10 ikati: “Nga ca kuti ukanenuka mu mpindi ya ntazi lyo amaka yako amatici.” [NWT]. Ukusakamikwa kungatumala maka ica kuti tungapotwa nu kusipicizya intazi.

2. Avyani vino vingalenga ukuti twasakamikwa, swinya avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande?

² Kwawa ivintu ivivule vino vingalenga twasakamikwa, pe vyo-o pangawa ukukanapwililika kwitu, uwutonte wuno twawanawo nanti ukulwalilila. Vinji vino vingalenga twasakamikwa, akukanatupa imilimo yino twalondesyanga mwi wungwe lya kwe Yehova nanti ukuwombela mu cifulo muno awantu wasiwikako amano pano tukuwawizizya. Acino mwe co-o icipande twandi tulande pe vimwi vino tungacita pa kuti tutasakamikwa.

3. Avyani vino vingatwavwa ukuleka ukuyivwa uwuwi pe vino twawa na pe vino tukaluvyanya?

³ Capepuka nkaninye ukutalika ukuyipa imilandu pe vino twawa nanti pe vino tukaluvyanya. Co-o cingalenga tutalike nu kwelenganya ukuti e Yehova atalitela atuzumilizye ukwinjila mu nsi mpya. Lelo imyelenganizizye ya musango wo-o ingatuletelela. Nomba tuzipizile twalola wuli ukunakapwililika kwitu? E Baibolo ikati swe wantu swensinye ‘swe wawembu.’ (Roma. 3:23) E Yehova asiwika amano kwe vino tukaluvyanya swinya asikwenecela ukuti twacita ivintu ngati twapwililika. Lelo amukwasi wino watukunda wino akalondesya nkaninye ukutwavwa, swinya watekanya. Akalola vino tukawombesya pa kuti twacita icizima  nu kukanayivwa uwuwi pe vino twawa, swinya waipekanya ukutwavwa.​—Roma. 7:18, 19.

4-5. Avyani vino vyawa pe 1 Yohani 3:19, 20, vino vyavwizye wankazi wawili ukuleka ukuyivwa uwuwi?

⁴ Lekani tulandeko pe Deborah ne Maria. * E Deborah pano wacilinji amutici walupwa lwakwe watamusunganga icete. Swinya impindi zimwi nanti wawomba icetenye watamusalifyanga. Co-o calenganga awayilola ukuti wempotwa atangacite cimwi icizima. Mukukolanako, avino calinji na kwe Maria, walupwa lwakwe watamucindikanga. Co-o calenzile awayilola ukuti pasi vino wawa, ica kuti na pano wabatizizwenye wayilolanga ukuti atayana ukuwa Inte ya kwe Yehova.

⁵ Lelo wa-a wankazi wawili watalesile ukuwombela Yehova. Acani cino cawavwizye? Wapepanga kwe Yehova nu kumunena vyonsinye vino wakuyivwa mu mwezo. (Amalu. 55:22) Wizile awasambilila ukuti umukwasi witu uwa kwi yulu wamanya ukuti iviwipe vino vyatuciticizilepo ku nsizi vingalenga twayivwa uwuwi pe vino twawa. Wizile awiluka nu kuti weni akalola imiwele imizima yino twawa nayo yino pamwi swe weneco tutamanya nu kumanya ukuti twawa nayo.​—Wazyani 1 Yohani 3:19, 20.

6. Acani cino wumwi afwile ukucita nga ca kuti wanyocezyapo ukucita iciluwo cino wacitanga ku nsizi?

⁶ Umuntu wumwi angelezya na maka ukuleka ukucita iciwipe, lelo manda yamwi angazana akunyocezya ukucita icili conganye. Swinya co-o cingalenga awayivwa nkaninye uwuwi. Kweni citawipa ukwivwa uwuwi nga ca kuti twaluvyanya. (2 Kor. 7:10) Lelo tutazipizile ukuyivwa sana uwuwi ica kuti atutalika nu kwelenganya ukuti swecakusumbavye e Yehova atanga atutetele. Amuno ukwelenganya kwa musango wo-o kutazipa swinya kungalengavye tuleke ukuwombela Yehova. Tuzipizile twakwizuka icisinka cino cawa pa Imilumbe 24:10 ica kuti isuwilo litu ‘likatonta’ nga ca kuti tukusakamikwa. Fwandi cino tuzipizile ukucita “akwivwana” ne Yehova, akuli kuti ukumulenga mwi pepo ukuti atutetele. (Ayize. 1:18) E Yehova nga walola ukuti mulapizile ukufuma pa nsi ya mwezo swinya mukulonda ukucita icizima alimitetela. Cinji cino muzipizile ukucita akunenako waeluda. Walimyavwa mu cikuku ukutalika ukuwombela Yehova naswinya.​—Jemu. 5:14, 15.

7. Amulandu ci wuno tutazipizile ukwivwila sana uwuwi nga ca kuti cikutuwomela ukucita icilungamane?

⁷ E Jean-Luc, e eluda ku France, walanzile pe wano wakalwisyanya nu wutonte wuno wakwata ukuti: “Umuntu wino Yehova akalola ukuti amulungamane asa weyo wino asiluvyanya, lelo aweyo wino akalenga itetelwa ndi waluvyanya nu kwelezya na maka ukutalika ukucita icizima.” (Roma. 7:21-25) Acino mutati mwayilola  ukuti mwecakusumbavye nga ca kuti mukulwisyanya nu wutonte wumwi wuno mwawa nawo. Mwakwizuka ukuti swensinye swe wawembu swinya tukalondekwa ukwavwa kwa kwe Yehova ukupitila mu nzuwi ya mwana wakwe.​—Efes. 1:7; 1 Yoh. 4:10.

8. Awaweni wano wangatwavwa nga ca kuti twasakamikwa?

⁸ Awanawitu na wankazi mwi wungwe wangatuwomelezya! Wangacita wo-o ukupitila mu kuwikako nkaninye amano pano tukulanda, swinya wangalanda amazwi yano yangatuwomelezya. (Imilu. 12:25; 1 Tes. 5:14) E nkazi Joy uwa ku Nigeria wino wasakamikwanga nkaninye, walanzile ukuti: “Awanawitu na wankazi wanjavwa sana ukutwalilila ukusipicizya. Vino wakambomelezya vikalenga nalola ukuti e Yehova akakwasuka mapepo yane. Swinya vyalenga naninye manye ivya kuwomelezyako wanji wano wakusakamikwa.” Swensinye tuzipizile twakwizuka ukuti manda yamwi awanawitu watanga wamanye intazi yino tukupitamo nga ca kuti tutawanenile. Fwandi tuzipizile ukuya ku mwanawitu nanti e nkazi e songo mu vya kwe Leza pa kuti atwavwe pa ntazi yino tukupitamo.

9. Uzye Amalumbo 41:3 ne 94:19 yangatuwomelezya wuli?

⁹ Muwasamalila kwe Yehova. Nga ca kuti uwumi witu wusi icete maka maka nga ca kuti tukalwalilila, tungatalika ukusakamikwa nkaninye. Twamanya ukuti e Yehova atanga atupozye mu cizungusyo pe yo-o impindi, lelo angatusansamusya nanti ukutupa amaka yano yangalenga tutwalilile ukusipicizya. (Wazyani Amalumbo 41:3; 94:19.) Ku ca kulolelako, angawonvya umwanawitu wumwi nanti e nkazi ukutwavwako imilimo yimwi nanti ukutukalilako vimwi. Nanti pamwi angawonvya awanawitu ukwiza pepela ponga nasweswe. Inzila yinji yino angatwavwilamo, angatwizusyako amazwi amazima aya kusansamusya yano yawa mwi Zwi lyakwe. Ya-a yangawa amazwi yano yakalanda pi suwilo lya ku nkolelo ilya kuwa nu wumi wuzima mu nsi mpya.​—Roma. 15:4.

10. Avyani vino vyavwizye e Isang ukuleka ukuwa nu wulanda?

¹⁰ E Isang, wino akakwikala ku Nigeria, wizile ayizana mu wusanso wuno walenzile amanama yakwe yafwe. E dokota wino wamuwombelanga wamunenile ukuti atalitela apite naswinya. E Isang walanzile ukuti: “Nalinji sana nu wulanda.” Nomba uzye watwalilizile ukuwa nu wulanda? Awe! Acani cino camwavwizye? Watili: “Nene ne wakwane twatwalilizile ukupepa kwe Yehova nu kuwazya Baibolo, swinya twatwalilizile ukuwika mano ku vizima vino Leza akutucitila. Cinji cino tukacita, akuwika mano kwi suwilo izima lino twakwata ilya kwikala umuyayaya mu nsi mpya.”

11. Avyani vino vyavwizye e Cindy ukutwalilila ukuwa ni nsansa pano walwile?

¹¹ E Cindy uwa ku Mexico, wizile awamuzana ni ndwala yino ingamukoma. Acani cino camwavwizye ukutwalilila ukusipicizya? Pano walinji mu cipatala wawisile amano ku kuwizizya awantu cila wanda. Walanzile ukuti: “Ukucita wo-o kwalenzile ndeke ukuwika mano pe opareshoni yane, pa wulimila wuno nivwanga nanti pa ndwala yino nalwile. Vino nacitanga pa kutalika ukulanzyanya na wanasi na wadokota wano wantandalila, nawakolowozyanga pe vino wali na vino indupwa zyawo zili nu mulandu wuno wasolezilepo yoyo incito imbome. Ukucita wo-o kwanjavwanga ukumanya vino wangakunda ukwivwa na vino vingawafika pa mwezo. Awavule wanenile ukuti asa livule umulwale ukukulamuka nu kumanya vino uli, swinya wansalifyanga nkaninye pe vino nawasakamalanga. Wamwi wampanga ama adiresi na manamba yawo aya mafoni. Kweni namanyile ukuti e Yehova walinji nu kunjavwa ukutwalilila ukusipicizya,  lelo vino wanjavwizye vizile avinzungusya nkaninye amuno nalinji ni nsansa zino ntenecelanga.”​—Imilu. 15:15.

12-13. Uzye wamwi wano wakalwalilila na wakote wakacita wuli pa kuwizizyako wanji, swinya avyani vino vikafumamo?

¹² Wano wakalwalilila na wakote wakakwivwa sana wuwi pa mulandu wa kuti wasiwomba ukufika pano aweneco wakalonda ukufika. Lelo awavule wakakwelezya ukuwonvya inzila impusane pusane pa kuti wawizizyeko wanji. Ku cakulolelako, e nkazi Laurel uwa ku United States, wamulemile ni ndwala ya kwe kansa. We-e enkazi wapisile mu maopareshoni amavule swinya kwalinji indwala na zinjinye izya mu cikowa zino wamuzanile nazyo. Cinji aca kuti wafutilanga kwe mashini pa myaka 37! Lelo vyonsinye vyo-o vitatezile vimulesye ukuwizya. Wawizizyanga wanasi nawonsinye wano wizanga mu kumutandalila ku ng’anda ku mwakwe. Acani cino cafumile mukuwombesya kwa kwe we-e enkazi? Wavwizye awantu 17 ukwiza mwi wungwe lya kwe Yehova! *

¹³ Umwanawitu e Richard e eluda ku France, walanzileko vimwi vino tungacita pa kwavwa awanawitu wano wasiya mu kuwizya ku ng’anda ni nganda pa mulandu wa kulwalilila. Watili: “Tungawawicilako utumatebulo nu tumastandi pa mang’anda pamwawonye. Ukucita wo-o kungalenga awapita nzila na wanji wano wakuwatandalila ukuvwambisya ukumanya vino vilipo. Na co-o cingalenga awanawitu wawomelezwe nkaninye asa mulandu nu kukanaya mu kuwizya ku ng’anda ni ng’anda.” Inzila zinji zino zingavwa wa-a awanawitu na wankazi akuwizya ukuwonvya foni nanti ukuwonvya amakalata.

14. Avyani vino tungasambililako ku Mfumu Davidi?

¹⁴ Kwawa ivivule vino vingalenga ukuti wakane ukutupa imilimo yino twavwambisyanga mwi wungwe lya kwe Yehova. Pe vyo-o pangawa iciimo, uwumi wuno tukweti nanti ivintu vinji. Ivya musango wo-o nga vyatuciticila tungasambililako isambililo ilicindame ku Mfumu Davidi. Walile wamanya ukuti e Leza asozile winji ukuzenga itempile lino walondesyanga nkaninye ukuzenga, atayivwile uwuwi lelo watunjilizile wino Yehova wasozile ukupitila mu kusangula e silver ne golde iyivule. Ala e Davidi wawa aca kulolelako icizima nkaninye kwe sweswe!​—2 Sam. 7:12, 13; 1 Imila. 29:1, 3-5.

15. Uzye e Hugues wacisile wuli pa kuti aleke ukusakamikwa?

¹⁵ Umwanawitu e Hugues uwa ku France, walesile ukuwomba wueluda pa mulandu wa kulwala swinya wapotwanga nu kuwomba imilimo yinji imipepuke iya pa ng’anda. We-e umwanawitu walenvile ukuti: “Pakutalika nailolanga ukuti ntacindama nanti katicinye, swinya  nasakamikwanga. Lelo mu kupita kwa mpindi nizile imanya ukuti ntazipizile ukusakamikwa pa vintu vino ntanga nkumanisye ukuwomba. Co-o calenganga nawa ni nsansa pano nkuwomba imilimo yino ningakumanisya ukuwomba. Pe yo-o impindi nsilonda ukunyocela insizi. Nkalonda ukutwalilila ukulwisya wulyanye vino e Gideoni na wonsi 300 watwalilizile ukulwa asa mulandu nu kutonta!”​—Kapa. 8:4.

16. Avyani vino tungasambililako ku wangeli?

¹⁶ Awangeli wawa avya kulolelako ivizima nkaninye kwe sweswe. Ku ca kulolelako, pano Imfumu Ahabu yatekanga, e Yehova wawunganisile awangeli pa kuti cila mungeli alande vino angacita pa kuyawipa yo-o imfumu. Cila mungeli walanzile vino welenganyangapo, lelo e Leza wazumilizizye vino umungeli wenga walanzile swinya awino watumile. (1 Izya. 22:19-22) Uzye awangeli wanji wafupuzilwe nu kutalika ukwelenganya ukuti: ‘Fwandi nanga njikalevye, amuno tenkusumbavye impindi ukulanda vino tenkwelenganya.’ Awe asa vino wacisile! Awangeli wawa awayicefye nkaninye swinya wakalonda e Yehova wenganye awino awacindikwa.​—Kapa. 13:16-18; Ukuwu. 19:10.

17. Avyani vino tuzipizile ukucita nga ca kuti watatupile imilimo yimwi yino tukulonda mwi wungwe lya kwe Leza?

¹⁷ Mwakwizuka ukuti ulongo uluyiwele luno twawanalo alwa kuwa Inte ya kwe Yehova nu kuwizya pa Wufumu wakwe. Imilimo yino twawanayo mwi wungwe lya kwe Leza ikakwiza nu kupita. Lelo asa yino ikalenga e Yehova awatulola ukuti twacindama mu minso yakwe. Cino cikalenga ukuti tucindame kwe weliwe na ku wanawitu, akuicefya. Acino lyonsinye mwalenga kwe Yehova ukuti awamyavwa ukuwa awaicefye. Mwakwelenganya pa vya kulolelako vya wantu wano walembwa mu Baibolo wano walinji awaicefye swinya mwaikundila ukwavwa awanawitu na wankazi.​—Amalu. 138:6; 1 Pet. 5:5.

18-19. Uzye tungacita wuli pa kuti twawa ni nsansa nga ca kuti awantu wakuloleka ukuti watakuwikako amano mu cifulo cino tukawizizyamo?

¹⁸ Uzye mukasakamikwa nanti ukufupulwa pa mulandu wa kuti awantu wasiwikako amano nanti wasizanwa pa mang’anda mu cifulo cino mukawizizyamo? Nga avino cawa, avyani vino mungacita pa kuti mutwalilile ukuwa ni nsansa? Vino vili mu kambokosi kano kakuti “ Vino Mungacita pa Kuti Mwawa ni Nsansa mu Mulimo wa Kuwizya,” vingamyavwa. Cinji aca kuti tuzipizile ukumanya umulandu wuno tukawizizya. Uzye co-o cikusula mwinye?

¹⁹ Mwakwizuka ukuti cino tukawizizya akulenga  izina lya kwe Leza ukumanyikwa nga nu Wufumu wakwe. E Yesu walanzile ukwasowa ukupita na mu mbali ukuti awantu vye watici awano walinji nu kuzana inzila ya ku wumi. (Mat. 7:13, 14) Nga tuli mu mulimo tukawa nu longo lwa kuwombela ponga ne Yehova, e Yesu na wangeli. (Mat. 28:19, 20; 1 Kor. 3:9; Ukuwu. 14:6, 7) E Yehova akuvwamba awantu wano wakulonda ukumuwombela. (Yoha. 6:44) Fwandi nga ca kuti umuntu wakana ukuteyelezya kwi lyasi lizima pano mwamutandalila, angiza akunde ukwivwa umuku wunji.

20. Ukulingana ne Jeremiya 20:8, 9 avyani vino tuzipizile ukucita pa kuleka ukusakamikwa?

²⁰ Kwawa ivivule vino tungasambilila kwe kasesema e Jeremiya. Mu cifulo cino wawizizyanga, awantu watawikangako amano. Wamukalipilanga nu kumutuka “cila wanda.” (Wazyani Jeremiya 20:8, 9.) Impindi yimwi wizile afupulwa nkaninye ica kuti walondanga nu kuleka ukuwizya. Nomba atalesile. Acani cino camwavwizye? “Izwi lya kwe Yehova” lyalinji ngati amulilo mu mwezo wa kwe Jeremiya ica kuti waposilwe ukulisunga! Na sweswenye tungakolanya e Jeremiya nga ca kuti tukuwazya izwi lya kwe Leza cila wanda nu kwelenganyapo sana. Ukucita wo-o kuliwalenga twawa nkaninye ni nsansa pano tukuwizya swinya awantu awavule waliwa temwa ukuteyelezya.​—​—Jere. 15:16.

21. Uzye tungacita wuli pa kucinvya ukusakamikwa?

²¹ E nkazi e Deborah wino tulanzilepo kali watili: “Ukusakamikwa cawa acanzo ca maka cino Satana akawonvya.” Lelo e Yehova wawa na maka nkaninye ukucila Satana ni vyanzo vya kwe vyonsinye vino akawonvya. Acino nga mwasakamikwa pa cili consinye mwalenga kwe Yehova. Alimyavwa ukucinyva ukukanapwililika nu wutonte wuno mwawa nawo. Alimitunjilila nga mwalwala swinya alimyavwa ukuteka umwezo ku mulimo wowonye wuno mwawa nawo mwi wungwe lya kwe Leza. Cinji aca kuti alimyavwa ukutwalilila ukusecelela pano mukuwomba umulimo wa kuwizya. Ica kulecelezya mwanena umukwasi winu uwa kwi yulu vyonsinye vino mukuyivwa mu mwezo. Nga mwacita wo-o alimyavwa ukucinvya ukusakamikwa.