1. Avyani vino Yehova walaya wano wakalapila ukufuma pansi ya mwezo?

 NANTI acakuti e Yehova we Kelewula, we Kapa wa Masundo swinya we Kapingula, wawa Amukwasi witu uwalukundo. (Amalu. 100:3; Ayize. 33:22) Nga cakuti twacita uluwembu, nomba twalapila ukufuma pansi ya mwezo, e Yehova asilondavye ukuti atutetela lelo akayikundila ukututetela. (Amalu. 86:5) Watulaya ukupitila mwe kasesema Ayizeya ukuti: “Chingatenga nanti ndi uluwembu lwinu lwinjila nkani lwawenza-che. Ukuwa naponye mwandi muswepe ngati wepamba.”​—Ayize. 1:18.

2. Avyani vino tuzipizile ukucita pakuti twakwivyana icete na wanji?

² Pamulandu wakuti swensinye tutapwililika, tukalanda nukucita ivintu vino vikalumisya wanji imyezo. (Jemu. 3:2) Lelo nanti ciwe wo-o, lyo cisakusula mukuti tutanga twakwivwana icete na wantu wanji. Tungakwivwana icete nga tukutetelana. (Imilu. 17:9; 19:11; Mat. 18:21, 22) Nga cakuti twapusana na wumwi mutuntu vye ututici, e Yehova akalonda atutetela umuntu wamusango wowo. (Kolo. 3:13) Twawa ni milandu imivule yino yikalenga twatetela wanji. Nu wucilepo awakuti e Yehova “asizinguluka ukutetela.”​—Ayize. 55:7.

3. Avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande?

³ Mwe co-o icipande, twasambilila pe vino awantu wano watapwililika wangakolanya e Yehova nukutetela wanji. Nomba amembu zyamusango ci zino tungatwala kwa eluda? Amulandu ci wuno Yehova akatuwomelezezya ukutetela wanji? Tungasambililako cani ku wanawitu na wankazi wamwi wano waculilamo pamulandu nimembu zye wanji?

4. (a) Avyani vino umwina Klistu azipizile ukucita nga cakuti wapanga uluwembu ulukulu? (b) Avyani vino wa eluda wazipizile ukucita nga cakuti wasunkanya umuwembu?

⁴ Nga cakuti wumwi wacita uluwembu ulukulu, tuzipizile ukunena wa eluda. Imembu zimwi izikulu azyo zino zikazanwa pe 1 Wakorinte 6:9, 10. Imembu zya musango wo-o, zisikwivwana nanti katicinye na masundo ya kwe Leza. Fwandi nga cakuti umwina Klistu wacita uluwembu ulukulu azipizile ukunena e Yehova mwi pepo nu kulondololela wa eluda mwi wungwe. (Amalu. 32:5; Jemu. 5:14) Amulimo ci wuno wa eluda wakawomba? E Yehova wapa wa eluda umulimo wakuvwambilizya mu mawaliko nukulola nga cakuti wino acisile uluwembu ulukulu azipizile ukutwalilila ukuwa mwi wungwe. Lelo nanti ciwe wo-o, e Yehova mutupunye awino wawa na maka yakutete umuwembu nga walapila ukupitila mu nzuwi ya kwe Yesu. * (1 Kor. 5:12) Nomba pakuti wa eluda wawombe icete umulimo wuno Yehova wawapa, wakavwambilizya ivyasuko kumawuzyo ponga ngati: Uzye wacisile uluwembu kumufulonye? Uzye wapanjizile lya nkani ukucita lo-o uluwembu? Uzye walondanga ukufisa uluwembu kwe wanji? Uzye watalika kaali ukucita lo-o uluwembu? Ni cicindamisye acakuti, uzye kuli vimwi vino akacita vyo vikalanjizya ukuti alapizile kwe vino wacisile? Uzye kuli vimwi vino vikulanjizya ukuti e Yehova amutetezile?​—Imili. 3:19.

5. Avizima ci vino vikafumamo mu mulimo wuno wa eluda wakawomba?

⁵ Nga cakuti wa eluda wasunkanya umuwembu wakavwambisya sana ukupingula ukulingana na vino Yehova apinguzilepo kwi yulu. Wakacita wo-o ukupitila mukupepa nukukonka ivisinka vya masundo ya mu Baibolo nga nukukonka vino amawaliko yakalanda pa vya kuwomba na wino acisile uluwembu. (Mat. 18:18) Avizima ci vino awa mwiwungwe wakazanamo mwe wo-o vino wa eluda wakacita? Nga cakuti wino acisile uluwembu ulukulu wawingwa, cikalenga wano wasyala mwiwungwe ukuwa awacinjililwe. (1 Kor. 5:6, 7, 11-13; Tait. 3:10, 11) Swinya cikakwavwa na wino acisile uluwembu ulukulu ukulapila nukuti e Yehova amutetele. (Luk. 5:32) Wa eluda wakapepelako umuwembu nukulenga kwe Yehova ukuti amwavwe ukuwa na wuciwuza uwuzima na weliwe na swinya.​—Jemu. 5:15.

6. Nga cakuti umuntu wawingwa, uzye naponye e Yehova angamutetela? Londololani.

⁶ Nomba cingawa wuli nga cakuti wa eluda wazana ukuti wino acisile uluwembu ulukulu atalapizile? Nga cawa wo-o, lyo wangamuwinga mwiwungwe. Swinya nga cakuti wakanile ukukonka isundo lya wuteko, wa eluda watalimucinjilila kwe vino vilifumamo mwe cino wacisile. Amuno e Yehova wazumilizya amawuteko ukupingula nu kusunda wensinye wino atakwivwila amasundo, cingatenga alapizile nanti awe. (Roma. 13:4) Lelo mukupita kwa mpindi nga cakuti weyo umuntu wiluka ukuti vino wacisile vitazifile, swinya wapilula namelenganyo ni micitile yakwe, e Yehova angamutetela. (Luk. 15:17-24) Angamutetela nanti acakuti uluwembu luno wacisile lwalinji alukulu nkaninye.​—2 Imila. 33:9, 12, 13; 1 Tim. 1:15.

7. Tungatetela wuli wumwi wino atuluvinye?

⁷ Tukakwivwa icete nkaninye ukumanya ukuti tutakwatapo insambu izyakupingulapo ukuti e Yehova atetele wino acisile uluwembu. Nomba kwawa cimwi cino twakwatapo insambu zya kupingulapo ukucita. Acani coconye? Ku cakulolelako, wumwi angatufyenga icikulunye icakuti citulume nkaninye. Ncepamwi angiza apapate nukulenga ukuti tumutetele. Ne mpindi zimwi atanga ayizepo na mukupapata nanti ukulenga ukuti tumutetele. Lelo nanti ciwe  wo-o, tungapingulapo ukumutetela nukusolapo ukukana pita ni cikonko ku mwezo nanti ukumufulilwa. Kweni pakucita wo-o, pangalondekwa ukuwombesya, maka maka nga cakuti weyo umuntu watulumisizye nkaninye umwezo. Ulupungu lwa kwe Kalinda ulwa September 15, 1994 mu Ciwemba, lwatili: “Nga cakuti mwatetela umuwembu lyo cisakusula mukuti vino wacisile asa viwipe. Ku wina Klistu ukutetela kukasula mukusila vyonsinye mu makasa ya kwe Yehova. Amuno awili e kapingula umulungamane mu nsi na mwi yulu. Swinya alitupingula mu mulinganya pa mpindi iyiyane.” Amulandu ci wuno Yehova akatuwomelezezya ukutetela wanji nukusila vyonsinye mu makasa yakwe?

8. Uzye ukutetela wanji kukalanjizya wuli ukuti tukasalifya pe vino e Yehova akatwivwila uluse?

⁸ Nga cakuti tukutetela wanji lyo tukulanjizya ukuti tukasalifya pa luse lwa kwe Yehova. Mu mulumbe wumwi e Yesu walanzilepo pamuzya ne yisukulu wino wasuzilekovye ku nkongole zino umuzya wakwe waposilwe ukunyosya. Mwe wo-o umulumbe e Yesu wakolinye e Yehova kwe yisikulu wamuzya. Lelo we umuzya waposilwe ukwivwila umuzya muwuye uluse wino wakongozile indalamavye zitici zino zitalinginepo na zino weni wakokozile kwe yisikulu. (Mat. 18:23-35) Uzye e Yesu watusambilizyanga cani mwe wo-o umulumbe? Nga cakuti tukusalifya pe vino Yehova akatwivwila uluse nasweswenye tuliwatetela wanji. (Amalu. 103:9) Ulupungu lwa kwe Kalinda lumwi ulwa myaka ya ku nsizi lwatili: “Asamulandu ni miku yino twatetela awantu wanji, tutanga tulingane ni miku yino Yehova watutetela ukupitila mwe Klistu.”

9. Awaweni wano e Yehova akakwivwila uluse? (Mateyu 6:14, 15)

⁹ E Yehova akatetela wano wakatetela wanji. Akakwivwila uluse wano wawa nu luse. (Mat. 5:7; Jemu. 2:13) E Yesu walesile co-o icisinka civwika pano wasambilizyanga awasambilizi wakwe ivya kupepa. (Wazyani Mateyu 6:14, 15.) Swinya tukasambililako isambililo ikolaneko kwe vino e Yehova wanenile umuwomvi wakwe e Job. We-e umonsi wisuwilo wivwile uwuwi nkaninye pa mazwi yano e Elifazi, e Bilidadi ne Zofara walanzile. E Yehova wanenile e Job ukuti awapepeleko. Pano e Job wacisile wo-o, e Yehova wamulambuzile.​—Job 42:8-10.

10. Awuwipe ci wuno wawa mukupita ni cikonko? (Waefeso 4:31, 32)

¹⁰ Ukupita ni cikonko kutazipa. E Yehova akalonda tuwayitopwa umutetende wuno wukafuma mukukanapita ni cikonko. (Wazyani Waefeso 4:31, 32.) Akatuwomelezya ukuti “Utize uwavitwa; utize uwalaluka!” (Amalu. 37:8) Nga twakonka ko-o ukuwomelezya, kulitwavwa nkaninye. Amuno nga twatwalilila ukufulilwa wino atuluvinye tutanga tuwe nu wumi uwuzima lwa kumuwili na mumelenganyo. (Imilu. 14:30) Nga twatwalilila ukufulilwa wino atuluvinye, pasi iciwipe icili consinye cino cingamuciticila. Ngati awulyanye vino cingawa nga cakuti twamwa e poyizoni, pasi icili consinye cino cingaciticila wino atuluvinye amuno asa wino amwile. Lelo nga cakuti tukutetela wanji, lyo tukuyipa icawila swe weneconye. (Imilu. 11:17) Cinji acakuti tuliwa numutende swinya tulitwalilila ukuwombela Yehova.

11. Avyani vino Baibolo yalandapo pa kulandula? (Waroma 12:19-21)

¹¹ E Yehova awino azipizile ukulandula. Atatupa insambu zyakulandula nga cakuti wumwi watuluvyanya. (Wazyani Waroma 12:19-21.) Pamulandu na vino twapangwa navino tukalola ivintu pamulandu nukukanapwililika, tutanga tupingule mu wulungamane ndivino Leza angapingula. (Hebe. 4:13) Swinya mpindi zimwi vino tukayivwa vikalenga atupotwa ukumanya icizima cino tungacita. E Yehova wanenile Jemusi ukulemba ukuti: “Ukuvitwa kwamuntu kusileta  uwulungamane kwe Leza.” (Jemu. 1:20) Fwandi tungasuwila ukuti e Yehova alicita ivintu vyonsinye muwululangane nu kusinincizya ukuti wapingula mu mulinganya.

12. Tungalanjizya wuli ukuti twasuwila e Yehova ukuti awamulinganya?

¹² Nga tukutetela wanji lyo tukulanjizya ukuti e Yehova awamulinganya. Nga tukusila vyonsinye mu makasa yakwe, lyo tukulanjizya ukuti twasuwila ukuti alifumyapo vyonsinye vino vikacitika pa mulandu wa luwembu. E Yehova watulaya ukuti mu nsi mpya vyonsinye ivya wulumila “viliyiwililwa” swinya vitaliyizapo na mumwezo naswinya. (Ayize. 65:17) Nomba nganga cakuti cino wumwi atufyenzile citulumile nkaninye, uzye acipepuke ukuleka ukumufulilwa nu kuleka ukupita ni cikonko ku nsingo? Katulole vino wamwi wacita.

13-14. Avyani vino mukusambililako pa kutetela kwe vino vyaciticizile e Tony ne José?

¹³ Awanawitu na wankazi awavule wasozilepo ukutetela wanji nanti acakuti vino wawacisile vya walumile nkaninye. Avizima ci vino wazanamo mukucita wo-o?

¹⁴ Pano e Tony, * uwa ku Philippines atani awe Ante ya kwe Yehova, wizile azana ukuti umonsi uwizina lyakuti José awino wakomile e mukulu wakwe. Pe yoyo impindi lyo e Tony acili amunkalwe nkaninye swinya walondangavye ukulandula. Nomba e José wizile awamulema nukumunyepa mucifungo pa mulandu wuno wacisile. Mukupita kwa mpindi pano José wizile afuma mu cifungo e Tony walafile ukuti alilanga akamuvwamba mpaka ayize amukome. Swinya wakazile ni mbundusi yakumukomelako. Pe yilyanye impindi, e Tony wizile atalika ukusambilila Baibolo ni Nte zya kwe Yehova. Watili, “Pano nasambililanga nizile inzana ukuti nazipizile ukupiluka mwe vino nalinji na vino nacitanga, pano pasanzizye nukuleka ukuwa nu wukali.” Mukupita kwa mpindi e Tony wizile abatizwa swinya wamusonsile nukuwa we eluda pi wungwe. Teyelenganyani vino wayivwile pano wamanyile ukuti e José na wenye wabatizwa swinya Ante ya kwe Yehova. Pano wasunkine, wizile awakukutilana swinya e Tony wanenile e José ukuti wamutetela. E Tony walanzile ukuti wo-o vino watetezile e José calenzile awe ni nsansa nkaninye, icakuti wapotwanga  nukulondolola icete cete vino wayivwanga. Co-o cikutulanjizya apatiswenye ukuti e Yehova walambuzile e Tony pe vino wayikundizile ukutetela.

15-16. Avyani vino mukusambililako pa kutetela kwe vino vya citicizile e Peter ne Sue?

¹⁵ Wanda wumwi mu 1985, pano e Peter ne Sue walinji mu Ng’anda ya Wufumu pakulongana, kwizile akucitika uwusanso uwuwipe nkaninye. Umonsi wumwi wawisile e bomu mu Ng’anda ya Wufumu mukasi. E Sue wacisisile nkaninye icakuti wizile aleka ukulola nukwivwa. Swinya walesile nukwivwa icena icili consinye. Lyonsinye e Peter ne Sue wayikolowozyanga ukuti, ‘Uzye amuntu wamusango ci wino angacita icintu iciwipe umusango wo-o?’ Pa nsinzi ya myaka imivule, we-e umuntu wino atalinji Ante ya kwe Yehova wo wawisile ibomu mu Ng’anda ya Wufumu, wizile awamunyepa nukumupingula ukwikala mu cifungo uwumi wakwe wonsinye. Pano e Peter ne Sue wawakolowozizye nga cakuti watetela we-e umonsi, wasusile ukuti: “E Yehova akatusambilizya ukuti ukuwa nu wukali nukupita ni cikonko, kungalenga tukane ukuwa nu wumi uwuzima lwa kumuwili na mu melenganyo nye. Pa nsinzi ye wo-o uwusanso, twalenzile e Yehova ukuti atwavwe ukukanawa nuwukali nukupita ni cikonko nukuti tutwalililevye ukuwa nu mutende mu wumi witu.”

¹⁶ Uzye calinji acipepuke ukutetela we umonsi nukuleka ukwivwa uwuwi? Kweni citalinji acipepuke. E Peter ne Sue walanzile nukuti: “Lyonsinye nga cakuti e Sue watalika ukucula pamulandu na vino wacisisile, tukakalipa na swinyanye. Lelo nanti ciwe wo-o tusikwikalilavye ukwelenganya pe yoyonye intazi, naco cikalenga atwiwililako zuwa. Ukulandavye icisinka ica kufuma pansi ya mwezo, nga cakuti we-e umonsi wino wawisile ibomu mu Ng’anda ya Wufumu wati awe amwanawitu, tungamupocelela. Vyo-o vino twapisilemo vyalenga tusinincizye ukuti, amasundo ya mu Baibolo yakalenga atuwa swe wantungwa. Yakatwavwa mu nzila izilekane lekane ukucila na pevino tungelenganya. Peyo impindi tukakwivwa icete nkaninye ukumanya ukuti nombanye e Yehova wandi afumyepo vyonsinye iviwipe.”

17. Avyani vino mukusambililako pa kutetela kwe vino vyaciticizile e Myra?

 ¹⁷ E Myra wasambilizile Baibolo lyo watwalwa kaali swinya lyo ali na wana wawili awatici. Lelo umulume weni wakanile ukusambilila Baibolo. Ne mukupita kwa mpindi wizile acita uwuzelele nukusya ulupwa lwakwe. E Myra watili: “Pano wakwane wansile na wana wawili, nivwile uwuwi ngati awulyanye vino wano wakawasya kwe wano wakunda wakayivwa. Ntasuwizile pe vino vyacitisile, nalolanga ngati ane muno nalenzile, nawanga nuwulanda, nakalifile swinya nayisekanga nkaninye.” Nanti acakuti itwala lyasizile, atalesilepo ukuyivwa uwuwi amuno umulume wamusile. E Myra walanzile nukuti: “Natwalilizilevye ukukalipa nukusakamikwa pa myezi imivule. Swinya nizile inzana ukuti wo-o vino nalinji calenzile wuciwuza wane ne Yehova na wantu wanji ukukanawa icete.” Peyo impindi e Myra akalanda ukuti waleka ukufulwa swinya asilondapo iciwipe icili consinye cize ciciticile umulume wino wamusile. Wasuwila ukuti wanda wumwi alipalamila kwe Yehova. Co-o cikutulanjizya apatiswenye ukuti e Myra wawika amano pa vizima vino vilicitika kunkolelo. Wakuzya awana wakwe wawili wenganye nukuwavwa ukuwa awawomvi wa kwe Yehova. Pe yo-o impindi akakwivwa icete nkaninye ukuwombela Yehova ponga nawana wakwe ni ndupwa zyawo.

18. Uzye tungasuwila ukuti avyani vino e Yehova e Kapingula Mukulu alicita?

¹⁸ Twivwile icete nkaninye ukumanya ukuti tutakwatapo insambu zya kusolapo vino umuntu azipizile ukupungulwa. Amuno e Yehova e Kapingula Mukulu awino akawomba wo-o umulimo uwucindame. (Roma. 14:10-12) Twasuwila ukuti aliwapingula mu wulungamane ukulingana nukupwililika kwakwe ukwa kumanya icizima ni ciwipe. (Inta. 18:25; 1 Izya. 8:32) Alicita vyonsinye mu wulungamane.

19. Avyani vino e Yehova alicita?

¹⁹ Tukalondesya sana ukwiza mukulolako kuno e Yehova alifumyapo vyonsinye iviwipe vino vikacitika pamulandu wa kukanapwililika nu luwembu. Pe yoyo impindi, vyonsinye vino vikatucuzya lwa kumuwili na mumelenganyo, vilifumapo. (Amalu. 72:12-14; Ukuwu. 21:3, 4) Tutaliwa vizukapo na swinya. Fwandi pano tukulindilila yo-o impindi iyizima, lekani tutwalilile ukukolanya e Yehova ukupitila mukutetela wanji.