1. Avintu ci vimwi vino vyalenzile wamwi wakwivwa intete?

 KATULANDEKO pe vino wa Nte wamwi wapisilemo. E Nestor nu muci e María, walondanga ukuya mukuwombela kuno wakawizya wacepa. * Nomba pakuti wakumanisye ukucita wo-o wazipizile ukupepusyako imikalile yawo. Lelo wivwile intete pamulandu wakulola ngati watanga wakumanisye ukwikala ni ndalamavye zitici. Pano e Biniam wizile awa Ante ya kwe Yehova lyo akakwikala munsi muno wawinda umulimo witu, wizile ayiluke ukuti pano amuwomvi wa kwe Yehova, wanda wumwi nawenye wangiza wamucuzye. Naco calenzile awakwivwa intete. Lelo co camutinyanga sana, avino walupwa walinji nukucita nga cakuti wamanya ukuti watalika ukupepa kunji. E Valérie wizile alwala indwala ye kansa iyiwipe nkaninye. Swinya watamisile pakuti azane e dokota wakumulepula wino wacindika vino Baibolo yikalanda pa wazi. Na co-o calenzile e Valérie awatina ukuti wandi afwe.

2. Amulandu ci wuno tuzipizile ukuwombesya ukuleka ukwivwa nkani intete?

² Uzye na mwemwe mukatela amwivwapo intete ndi vino wa-a wayivwile? Swe wavule twivwapo. Nga cakuti tutawombesizye ukuleka ukwivwa nkani intete, tungapingulapo ukucita ivintu vimwi vino vingonona na wuciwuza witu ne Yehova. Swinya wonye wo-o avino ne Satana akalonda. Akakwelezya na maka ukuwomvya intetenye zyo-o pakuti tuleke ukukonka amasundo ya kwe Yehova, ukuwikako ni sundo lya kuwizya ilyasi lizima. (Ukuwu. 12:17) E Satana wawipa, atawa nuluse swinya wawa na  maka. Lelo mungamucimvya. Mungamucimvya wuli?

3. Acani cino cingatwavwa ukuleka ukuwa ni ntete?

³ Tungacimvya e Satana nga cakuti twasuwila ukuti Yehova watukunda swinya akatucinjilila. (Amalu. 118:6) Ku cakulolelako, e kalemba wi Ilumbo namba 118, wapisile mu ntazi imbipe nkaninye. Walinji na walwani awavule ukuwikako nawalyanye wano walinji ni vifulo vya papela (amavesi 9, 10). Impindi zimwi wamulwisyanga (vesi 13). Asa vyo-o vitupu, ne Yehova wizile amusunda (vesi 18). Lelo nanti ciwe wo-o, we-e kimbila wilumbo walanzile ukuti “Ntandi ndatina.” Acani calenzile awayivwa ukuti wacinjilizilwe? Amuno wamanyile ukuti nanti acakuti e Yehova wamusunzile, wamukunzile nkaninye. Swinya wasuwizile nu kuti asamulandu ni ntazi izili zyonsinye zino angapitamo, e Yehova wayipekinye ukumwavwa.​—Amalu. 118:29.

4. Avyani vimwi vino tungaleka ukutina nga twasuwila ukuti e Yehova watukunda?

⁴ Tuzipizile ukusuwila ukuti e Yehova watukunda wenga na wenga. Ukusuwila ukuti Yehova watukunda kungatwavwa ukucimvya ivintu vitatu vino awantu wakatina. Ponga ngati; (1) akutina ukuti twandi tupotwe ukusakamala ulupwa; (2) ukutina awantu, nga ne (3) ukutina imfwa. Awantu wano tetulanzilepo mwe paragrafu yakutalicila, walesile ukwivwa intete. Amuno wasuwizile ukuti e Yehova wa wakunda.

5. Avyani vimwi vino vingalenga umutwe walupwa ukusakamikwa? (Lolani icikope pa nkupo.)

⁵ Umutwe walupwa umwina Klistu akawikako sana amano ku mulimo wakusakamala ulupwa mu vya kumuwili. (1 Tim. 5:8) Nga mwe mutwe wa lupwa, ncepamwi mwasakamalanga ukuti pamulandu ni ndwala ye Corona incito yingasila. Ncepamwi mwelenganyanga ukuti ciliwamiwomela ukuvwamba ivya kulya nukusoncela ing’anda. Swinya mufwile mwasakamalanga ukuti incito nga yatili yisile, cilimitalila nkaninye ukuzana yinji. Ne ngati avino calinji kwe Nestor ne María wano tulanzilepo kaali, ncepamwi na mwemwenye mwelenganyanga ukuti mutanga mukumanisye ukwikala ni ndalamavye zitici. E Satana walenga awantu awavule ukuleka ukuwombela Yehova pamulandu nintete.

6. Avyani vino e Satana akalonda tusuwile?

⁶ E Satana akalonda tusuwile ukuti e Yehova atatukunda swinya nukuti asitwavwa ukusakamala ulupwa. Na co-o cingalenga twakwelenganya ukuti tungacita icili consinye pakuti tutwalilile ukuwomba incito yino tukawomba nanti acakuti coco cintu cingonona wuciwuza witu ne Yehova.

7. Avyani vino Yesu watunenile?

⁷ E Yesu wino wamanya icete nkaninye e Yehova ukucila umuntu uwili wensi, watunenile ukuti, e Yehova ‘wamanya vyonsi vino twasowelwa napano tutani tumulenge.’ (Mat. 6:8) Swinya e Yesu wamanya ukuti e Yehova wayipekanya ukutupa vyonsinye vino tukulonda. Swe wina Klistu swensinye twawa mu lupwa lwa kwe Yehova. Fwandi tungasuwila ukuti pamulandu wakuti e Yehova Amutwe wa lupwa, wacindika nkaninye lyo-o isundo lino lyawa pe 1 Timoti 5:8.

8. (a) Acani cino cingatwavwa ukuleka ukusakamala ukuti tutandi tukumanisye ukusakamala ulupwa? (Mateyu 6:31-33) (b) Ukulingana ni cikope, tungakolanya wuli awatwalane wano wakutwalila e nkazi ivya kulya?

⁸ Nga cakuti twasuwila ukuti e Yehova watukunda nu kuti wakunda indupwa zitu, tutandi twavwilika ukuti twandi twawa na vino tukukawila mu wumi. (Wazyani Mateyu 6:31-33.) E Yehova akalonda ukutusakamala nkaninye. Co-o cikutulanjizya apatiswenye ukuti wawa  numwezo wakupa. Pano wapanganga insi, atawisilemovye vino vikalondekwa pakuti tutwalilile ukuwa nu wumi, lelo wawisilemo ni vintu ivivule pa kuti twayitopwa. (Inta. 2:9) Fwandi nanti acakuti mpindi zimwi tukawavye na vino tukulonda pe yoyonye impindi ukwasowa nukuti papulepo vimwi, tuzipizile twakwizuka ukuti cocilenzile tukwate vyovyo ivintu apamulandu wakuti e Yehova awino atupile. E Yehova atapotwapo ukutusakamala. (Mat. 6:11) Tuzipizile twakwizuka ukuti vyonsinye vino tukapa, vitanga vilingane na vino Yehova akatupa pe yo-o impindi na vino alitupa ku nkolelo. Wonye avino e Nestor ne María wizile awiluka.​—Ayize. 65:21, 22.

9. Mukusambililako cani kwe Nestor ne María?

⁹ E Nestor ne María wakakwivwa icete nkaninye ukwikala mu ng’anda iyizima nukuwomba incito ku Colombia. Walanzile ukuti “Twalondanga ukupepusyako imikalile yitu pakuti tulundulule umulimo wakuwizya. Lelo twivwanga intete amuno twalolanga ngati tutaliwa ni nsansa nga cakuti twakwatavye indalama zitici.” Acani cino cawavwizye ukuleka ukutina? Welenginye panzila izilekane lekane zino Yehova wawalanjizizyemo ukuti wawakunda. Walesile ukuwomba incito yino wawombanga. Wakazizye ing’anda yawo nukuya mukuwombela ku nsi kuno wakawizya wacepa. Wakakwivwa wuli pe wo-o vino wapinguzilepo ukucita? E Nestor Watili: “Twalola ukuti vino iwaliko lwa kwe Mateyu 6:33 likalanda avya cisinka. Tusitela tusowezyepo cimwi lwa kumuwili. Swinya twawa ni nsansa nkaninye pe yo-o impindi.”

10. Amulandu ci wuno awantu wakatinila awantu wanji?

¹⁰ Ukufumililavye pano e Adamu ne Eva wawembucizile e Yehova, awantu wakacuzya awantu wawuye. (Ekawi. 8:9) Ku cakulolelako, awantu wakawomvya amaka yano wakwata mu nzila iyiwipe. Ne wakapanga wamilandu, wakacita uwunkalwe. Cinji acakuti wa kasukulu wano wasikwivwa, wakatukana nukucuzya wa kasukulu wawuye. Asa vyo-o vitupu, awantu wamwi wakacuzya nkaninye awa mundupwa zyawo. Conye co-o, acino calenga awantu watina awantu wawuye. Uzye e Satana akawomvya wuli intete zyakutina awantu?

11-12. Uzye e Satana akawomvya wuli awantu pakututinya?

¹¹ E Satana akakwelezya na maka ukutulenga twatina awantu pakuti tuleke ukuwomba umulimo wakuwizya, nukuleka ukucita ivintu vinji vino Yehova akatuneka ukucita. Walenga amawuteko  yatucuzya nkaninye nukuwinda umulimo witu uwakuwizya. (Luk. 21:12; Ukuwu. 2:10) Awantu awavule mwe yo-o insi ya kwe Satana wakasalanganya amalyasi ya wufi nukulanda ivya musewanya pa Nte zya kwe Yehova. Awantu wano wakasuwila wo-o uwufi wakatalika ukutuseka nanti ukutusansa. (Mat. 10:36) Uzye tukazunguka pe vyo-o viteyo vino Satana akawomvya? Awe mukwa! Amuno atatalisile ukuviwomvya pe sweswe, waviwomvyanga na kukalinye.​—Imili. 5:27, 28, 40.

¹² Ukutina ukutucuzya ku mawuteko asa cili canzovye cino e Satana akawomvya. Awantu wamwi wakatina nkaninye pevino wa lupwa lwawo wangacita nga cakuti wawa Ante zya kwe Yehova, ukucila na pevino wakatina ukuwacuzya nanti ukuwuma. Amuno wakunda nkaninye wa lupwa lwawo swinya wakalonda nawonye wize wamanye e Yehova nu kumukunda. Cikawaluma nkaninye nga wivwa wa lupwa lwawo wakukwelengula e Yehova na wawomvi wakwe. Mpindi zimwi wanye wa lupwa wano wakacita wo-o, wakakwiza na mukumanya Yehova. Nomba cingawa wuli nga cakuti walupwa watunena ukuti watupata swinya wasakulonda ukulanda nasweswe pamulandu na vino twazumilamo? Mungacita wuli nga cawa wo-o?

13. Uzye ukusuwila ukuti e Yehova watukunda kungatwavwa wuli ukusipicizya pano walupwa wakutucuzya? (Amalumbo 27:10)

¹³ Amazwi yano yakazanwa pa Amalumbo 27:10 yakatusansamusya nkaninye (Wazyani.). Nga twizuka ukuti e Yehova watukunda, tutaliwatina pevino vyandi vituciticile na pevino wa lupwa wandi wacite. Swinya twasuwila nukuti alitulambula pakusipicizya kwitu. E Yehova alitwalilila ukutupa vyonsinye vino tukalonda pakuti tutwalilile ukuwa nu wumi. Alitwavwa ukuwa awatekanye, ukuwa ni nsansa nga nukutwavwa ukupalamila kwe weliwe. Wonye avino ne Biniam wino tulanzilepo kaali wasinincizizye.

14. Avyani vino mwasambililako kwe Biniam?

¹⁴ E Biniam wizile awa Ante ya kwe Yehova nanti acakuti wamanyile ukuti waliwamucuzya nkaninye. Wo-o vino e Biniam wamanyile ukuti e Yehova wamukunzile, camwavwizye ukuleka ukutina awantu. Watili “Kweni natinanga ukuncuzya, lelo vino natinanga walupwa vyacizile na pevino natinanga ukuncuzya ku wuteko. Natinanga ukuti nga napingulapo ukuwa ne Nte ya kwe Yehova, ndilumisya e tata umwezo wino atalinji we Nte nukuti walupwa watalincindika.” Lelo nanti ciwe wo-o, e Biniam wasinincizizye ukuti e Yehova  akasakamala wano wakunda. Walondolozile ukuti: “Nelenginye sana pevino e Yehova wavwa awantu awavule ukusipicizya mu mikalile, ukucimvya akapatulula nga nukuwacuzya ku wantu awavule. Swinya namanyile ukuti nga natwalilila ukuwa uwa cisinka kwe Yehova alindambula. Pano wanyefile pa miku imivule nukuncuzya nkaninye, naweni vino Yehova akatwavwa nga twatwalilila ukuwa awacisinka kwe weliwe palyanye pano tukulonda uwakutwavwa.” E Yehova wizile awa amukwasi kwe Biniam, swinya nawawomvi wa kwe Yehova wizile awawa alupwa lwakwe.

15. Amulandu ci wuno cawela icetenye ukutina imfwa?

¹⁵ E Baibolo yikalanda ukuti imfwa amulwani. (1 Kor. 15:25, 26) Tungasakamikwa nkaninye nga cakuti twelenganya sana pa mfwa, maka maka nga cakuti swe walwale nanti nga cakuti wino twakunda alwile sana. Amulandu ci wuno tukatinila imfwa? Amuno e Yehova watwelewuzile mu nzila yakuti twayitopwa uwumi umuyayaya. (Ekawi. 3:11) Lelo ukutina imfwa kungatwavwa ukucinjilila uwumi witu. Ku cakulolelako, ukutina imfwa kungalenga twalya ivya kulya ivizima nukutukusyako umuwili. Cinji acakuti kungalenga tuye mukulola awa ku cipatala nanti ukumwa umulembo nga cakuti tulwile. Asa vyo-o vitupu, kungalenga twayicinjilila na kwe vino vingalenga uwumi witu ukuwa mu wusanso.

16. Uzye e Satana angawomvya wuli intete zino twawa nazyo izya kutina imfwa?

¹⁶ E Satana wamanya ukuti tukakwivwa icete ukuwa nu wumi. Akalanda ukuti tungasolapo ukuleka ukuwa iviwuza vya kwe Yehova nanti ukupa icili consinye pakuti tupususyevye uwumi witu. (Job 2:4, 5) Nomba wo-o awufi uwufiti. Pa mulandu wakuti e Satana awino “ali namaka yamfwa,” akalenga twatina imfwa pakuti tuleke ukuwa awa cisinka kwe Yehova. (Hebe. 2:14, 15) Mpindi zimwi awantu wano wakawombela ponga ne Satana, wakatutinya ukuti wandi watukome nga cakuti tutalesile ukuwombela Yehova. Ne mpindi zimwi nga walola ukuti tulwile nkaninye, angawomvya yonye impindi pakutulesya ukuwa awa cisinka kwe Yehova. Wa dokota na walupwa wano asa Nte zya kwe Yehova wangatupaticizya ukuwikwamo uwazi, icintu cino cisikwivwana na masundo ya kwe Leza. Ne wumwi angatupaticizya ukuwomvya imipozezye yinji yino yisikwivwana ni visinka vya masundo ya mu Baibolo.

17. Ukulingana na Waroma 8:37-39, amulandu ci wuno tutazipizile ukutina imfwa?

¹⁷ Nanti acakuti tusilonda ukufwa, twamanya ukuti e Yehova atalilekapo ukutukunda nanti twafwanye. (Wazyani Waroma 8:37-39.) Nga cakuti iviwuza vyakwe wafwa, akatwalililavye ukuwizuka ngati wacili wali nu wumi. (Luk. 20:37, 38) Akalondesya sana ukuwazyulupula. (Job 14:15) E Yehova walipizile umutengo uwukulu nkaninye pakutivye tuwe “nuwumi wamuyayaya.” (Yoha. 3:16) Twamanya vino Yehova watukunda na vino akatusakamala. Fwandi ukucila ukuleka ukuwa awa cisinka kwe Yehova pano twalwala nanti pano watutinya ukuti wandi watukome, tuzipizile vye ukumulenga ukuti atusansamusye, atupe amano na maka. Swinya wonye avino e Valérie nu mulume wacisile .​—Amalu. 41:3.

18. Avyani vino mukusambililako kwe Valérie?

¹⁸ Pano e Valérie walinji ni myaka 35, wizile alwala indwala ye kansa iyiwipe nkaninye. Lolani vino ulukundo lwamwavwizye ukuleka ukutina imfwa. Watili: “Pano twamanyile ukuti indi ni ndwala ye kansa, nene ne wakwane twasakamisilwe nkaninye. Nalondekwanga ukundepula pakuti ntwalilile ukuwa nu wumi. Nayile kwa dokota awavule wano wakalepula. Nomba wonsinye wakanile ukundepula ukwasowa ukumbikamo uwazi. Natinile  nkaninye. Nomba pamulandu ni sundo lwa kwe Yehova, nakanile ukumbikamo uwazi. E Yehova wandanjizya vino wankunda mu wumi wane wonsinye. Pe yoyo impindi apano nazipizile ukulanjizya vino namukunda. Cila mpindi nga nivwa amalyasi amawipe kwa dokota pa wumi wane, apano nalondesyanga sana ukulenga Yehova ukusecelela ukucila ukulenga Satana ukuwina. Mukupita kwa mpindi, wizile awandepula ukwasowa nukumbikamo uwazi. Nanti acakuti uwumi wane wutawa icete cete napeyonye impindi, e Yehova akatusakamala lyonsinye mwe vino tukalonda. Ku cakulolelako, wanda wumwi pano twalinji pakulongana lyo intani indwale, twasambilizilepo icipande cino calinji nu mutwe wakuti ‘Ifingatwafwa Ukuba Abashipa Nga Twaba na Mafya.’ * Co-o icipande catusansamusizye nkaninye. Tukaciwazya imiku imivule. Ivipande vyamusango wo-o, nukuyisambilizya e Baibolo, kwatwavwa ukuwa nu mutende. Swinya kwalenga twatwalilila ukuwombako umulimo wakuwizya, ukuzanwa mukulongana, ukuwa awatekanye nga nukupingula icete pa vintu.”

19. Avyani vino vili mukucitika nombanye?

¹⁹ E Yehova wavwa awina Klistu awavule ukuzinguluka insi yonsinye ukucimvya intazi nukucimvya Satana. (1 Pet. 5:8, 9) Namwemwenye mungacimvya. Nombanye e Yehova wandi atume e Yesu nakateka wawuye, ukwiza mukonona “imilimo yakwe Satana.” (1 Yoh. 3:8) Pa nsizi ya kwe co-o, awantu wonsinye wano wakawombela e Yehova munsi “wataliwatina nanti cimwi swinya kutaliwa nanti cimwi icakuwatinya.”[NWT] (Ayize. 54:14; Mika 4:4) Pano tukulindilila vyonsinye vyo-o, lekani tutwalilile ukuwombesya ukuleka ukwivwa intete.

20. Acani cino cingatwavwa ukuleka ukwivwa intete?

²⁰ Tuzipizile ukusuwila ukuti e Yehova watukunda swinya akacinjilila awawomvi wakwe. Cino cingatwavwa ukucita wo-o, akwelenganya nukulanda pe vino Yehova wacinjilizile awawomvi wakwe ku nsizi. Swinya tuzipizile nu kwelenganya pe vino watwavwizye pano twakweti intazi. Tungaleka ukwivwa intete nga cakuti e Yehova watwavwa.​—Amalu. 34:4.