ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 10
Mungazula “Uwuntu Wukali”
“Kanonzi mwazula uwuntu wukali nimiwele yakwe yonsi.”—KOLO. 3:9.
ULWIMBO 29 Ukucita Ivintu Ukulingana ni Zina Litu
VINO TWANDI TUSAMBILILE *
1. Uzye uwumi winu walinji wuli pano mutani mutalike ukusambilila Baibolo?
UZYE mwalinji wuli pano mutani mutalike ukusambilila Baibolo ni Nte zya kwe Yehova? Swe wavule tusilonda nu kwelenganyapo. Vino uwumi witu walinji, na vino twalinji vyalingine na vino awa munsi wakalola ukuti avizima. Twikalanga “nanti kulolela kumwi swinya nanti kumanya Leza.” (Efes. 2:12) Lelo ukusambilila Baibolo kwapilula uwumi witu!
2. Avyani vino mwazanile pano mwatalisile vye ukusambilila Baibolo?
2 Pano mwatalisilevye ukusambilila Baibolo mwizile amuzana ukuti mwawa nu Mukwasi uwa kwi yulu wino wamikunda nkaninye. Swinya mwazanile nu kuti pakuti mwasecelesya Yehova nu kuwa mu lupwa lwakwe, mwazipizile ukupilukako mu vintu vimwi ivikulu mu wumi winu. Co-o casanzizyemo ukupilula amelenganyo yinu na vino mwalolanga ivintu. Mwasambilizile ukutalika ukucita ivintu vino Yehova akalola ukuti avizima nu kulewuka vino walanda ukuti aviwipe.—Efes. 5:3-5.
3. Ukulingana na Wakolose 3:9, 10, avyani vino Yehova akalonda tucite, swinya avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande?
3 E Yehova awino watwelewula swinya Amukwasi witu uwa kwi Yulu. Fwandi wawa ni nsambu zyakunena wano wakamupepa vino wazipizile ukucita. Akalonda ukuti pano tutani tubatizwe tuwombesye “ukuzula uwuntu wukali ni miwele yakwe yonsi.” * (Wazyani Wakolose 3:9, 10.) Co-o icipande candi cavwe wano wakulonda ukubatizwa ukwasuka ya-a amawuzyo yatatu: (1) Uzye “uwuntu wukali” acani? (2) Amulandu ci wuno Yehova akatunenela ukuwuzula? (3) Uzye tungawuzula wuli? Nga twabatizwa kaali, lyo co-o icipande candi citwavwe ukuleka ukwelenganya nanti ukucita vino twacitanga pano tutani tuzule uwuntu wukali.
UZYE “UWUNTU WUKALI” ACANI?
4. Avyani vino umuntu akacita nga cakuti akutungululwa nu “wuntu wukali”?
4 Umuntu wino akatungululwa nu “wuntu wukali” akacita ivintu ukulingana nu kulonda kwa muwili, akafulwa zuwa, wayikunda, asisalifya swinya wawa ni cilumba. Akakwivwa icete ukutamba amafilimu muno mwawa ivya misiku, uwuzelele nanti ulombwa. Umuntu wamusango wo-o akalanga wakwatako ni miwele imizima yimwi, swinya mpindi zimwi angayivwa nu wuwi pa vintu vino akalanda nu kucita. Lelo asiwombesya na maka pa kuti apiluke mwe vino akakwelenganya nu kucita.—Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5.
5. Uzye tungazulilila uwuntu wukali? Londololani. (Imilimo 3:19)
5 Tutapwililika. Fwandi kusi nanti wumwinye wino angalanda ukuti asikwelendanya nanti ukulanda iviwipe. Impindi zimwi tungalanda nanti ukucita ivintu iviwipe vino tungasyala tukulanguluka pa nsizi. (Jere. 17:9; Jemu. 3:2) Lelo nga twazula uwuntu wukali tukaleka ukukoncelela ukulonda kwa muwili swinya tukaleka nukutungululwa ni miwele miwipe. Tukakwiza mukuwa awantu awazima nkaninye.—Ayize. 55:7; wazyani Imilimo 3:19.
6. Amulandu ci wuno e Yehova akatuwomelezezya ukuti tuzipizile ukuleka ukwelenganya nukucita Iviwipe?
6 E Yehova akatuwomelezya ukuti tuzipizile ukuleka ukwelenganya nukucita Iviwipe. Amuno watukunda swinya akalonda twawa ni nsansa (Ayize. 48:17, 18) Wamanya ukuti wano wakacita iviwipe wakayiletelela aweneco nu kuletelela wanji. Cikamuluma nkaninye nga walola tukuyivwa uwuwi swinya twalenga na wanji watalika ukuyivwa uwuwi.
7. Ukulingana Waroma 12:1, 2, ansambu ci zino cila muntu wakwata?
7 Pakutalika walupwa wamwi ni viwuza wangatuseka pa mulandu wa kuti tukwelezya na maka ukupiluka mwe vino twalinji. (1 Pet. 4:3, 4) Wangatunena ukuti twawa ni nsambu zya kucita icili consinye cino tukulonda swinya tutazipizile ukuleka wanji watupingulilapo ivyakucita. Lelo wano wakakana ukwivwila amasundo ya kwe Yehova watawa nu wuntungwa. Wazumila ukutungululwa na mano yamwe yo-o insi ya kwe Satana. (Wazyani Waroma 12:1, 2.) Swensinye twawa ni nsambu zyakusolapo nampo nga akutwalilila ukuzwala uwuntu wukali wuno wukatungululwa nu kulonda kwa muwili ni nsi ya kwe Satana nanti akuleka e Yehova atupilule tuwe awantu awazima.—Ayize. 64:8.
UZYE “MUNGAZULA” WULI UWUNTU WUKALI?
8. Avyani vino vilitwavwa ukucimvya amelenganyo ni miwele miwipe?
8 E Yehova wamanya ukuti cikapinda ukuwombesya nu kusumbapo impindi pakuti wumwi aleke ukwelenganya nukucita iviwipe. (Amalu. 103:13, 14) Nanti ciwe wo-o e Yehova akawomvya Baibolo, iwungwe lyakwe nu muzimu wakwe uwutele pakutupa amano, amaka pakutwavwa ukupiluka. Tusakuvwilika nanti katicinye ukuti namwenye wamyavwa. Acino lekani nomba tulole vimwi vino tungacita pa kuti tuzule uwuntu wukali wonsinye nu kufikapo ukubatizwa.
9. Uzye Izwi lya kwe Leza lingamyavwa ukucita cani?
9 Mwawomvya Baibolo pakuti mumanye vino mwawa. Izwi lya kwe Leza lyawa ngati acilola. Lingamyavwa ukumanya nga ca kuti vino mukakwelenganya, ukulanda nu kucita vyawa icetenye. (Jemu. 1:22-25) Wino akamisambilizya Baibolo na wina Klistu wasongo mu vyakwe Leza, wangamipandako amano. Ku cakulolelako wangawomvya Amawaliko pakumyavwa ukulola muno mukawomba icete nga na muno muzipizile ukuzifyako. Cinji acakuti wangamyavwa ukumanya ivyazana ivyewo vino vikalanda pe Baibolo pa vyakuleka imisango miwipe. Swinya e Yehova nawenye wayipekanya ukumyavwa. Awino angamyavwa icete amuno akamanya vino vili mu mwezo winu. (Imilu. 14:10; 15:11) Acino lyonsinye mwapepa kwe weliwe nu kuwazya Izwi lyakwe cila wanda.
10. Acani cino mwasambililako ku cakulolelako ca kwe Elie?
10 Mwasuwila ukuti amasundo ya kwe Leza yakatuzipila. Tungazanamo ivizima mwe vyonsinye vino Yehova akatunena ukucita. Wano wakakonka amasundo ya kwe Yehova, wakacindikwa, wakamanya cino twawela munsi swinya wakawa nkaninye ni nsansa. (Amalu. 19:7-11) Nomba wano wakakana ukukonka amasundo ya kwe Yehova wakacula kwe vino vikafumamo mukucita iviwipe. Lolani vino umonsi wumwi uwizina lya kuti Elie walanzile pe vino vikafumamo mukusula amasundo ya kwe Yehova. Awakwasi wakwe wakunzile nkaninye e Yehova. Lelo e Elie watalisile ukwizya na wamiwele yiwipe, ica kuti watalisile ukuwomvya imiti ino wawinda, ukucita uwuzelele nukwiwa. E Elie walanzile ukuti nayanga nkukalalilako vye swinya nalinji ne munkalwe. Watili:” Nacitanga vyonsinye vino umwina Klistu atazipizile ukucita” Lelo atiwilizile vino wasambilizile pano walinji amutici. Mu kupita kwa mpindi watalisile swinyanye ukusambilila Baibolo. Icakuti mu 2000 wizile abatizwa. Awuzima ci wuno wazana mukukonka amasundo ya kwe Yehova? Walanzile ukuti: “Pe yo-o impindi nawa nu mutende wa mumelenganyo ne kampingu musanguluke.” * Icakulolelako ca kwe Elie cikutusambilizyako ukuti wonsinye wano wakakana ukwikala ukulingana na vino Yehova akatunena wakayiletelela aweneco. Lelo nanti ciwe wo-o e Yehova akalondesya nkaninye ukuwavwa ukupiluka.
11. Avyani vino Yehova wapata?
11 Sambililani ukupata vino Yehova wapata. (Amalu. 97:10) E Baibolo ikalanda ukuti e Yehova wapata “aminso yakuziwuluka, ululimi lwa wufi, amakasa yano yakakoma wano wasi na kasinza.” (Imilu. 6:16, 17) Cinji acakuti “akakwelengula wachalombwa na wakacenjezya.” (Amalu. 5:6) E Yehova wapata nkaninye yo-o imiwele icakuti wononile awantu awawipe mu mpindi ya kwe Noa pamulandu insi yonsinye yizwilemo vye uwunkalwe wutupunye. (Inta. 6:13) Lolani icakulolelako na cinji. E Yehova walanzile ukupitila mwe kasesema Malaki ukuti wapata wano wakaleka wawakwawo apasowa umulandu. E Yehova asipocelela ukupepa kwawo. Swinya aliwapingula pe vino wakacita.—Mala. 2:13-16; Hebe. 13:4.
12. Uzye “ukupata iciwipe” kwasula mwi?
12 E Yehova akalonda ‘twapata iciwipe.’ (Roma. 12:9) Nga twapata cimwi tusilonda nukucilola pa-a. Yelenganyani vino mungayivwa nga waminena ukulya ivya kulya iviwole vino vikupona ni nsomi. Ukwelenganyapo vye kungamilwalika nukumilwalika. Wonye wo-o avino tuzipizile twayivwa nga twatalika ukwelenganya pakucita ivintu vino Yehova wapata.
13. Amulandu ci wuno tuzipizile ukukanila amelenganyo mawipe?
13 Mwacinjilila amelenganyo yinu. Vino tukakwelenganya avino tukacita. Awuli mulandu wuno Yesu watusambilizizye ukukana amelenganyo yano yangalenga tuwembuke. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Tukalonda sana twasecelesya Umukwasi witu uwa kwiyulu e Yehova. Acino cicindime sana ukuti twakana amelenganyo ayali yonsinye amawipe paponye!
14. Uzye imilandile miwipe ikapiliwula cani, swinya amawuzyo ci yano tuzipizile ukuyikolowozya?
14 Muwalama ululimi. E Yesu wavwanzile ukuti: “Ukuwa vino vikafuma mu mulomo vikafuma mu mwezo.” (Mat. 15:18) Vino tukalanda vikasokolola sana vino twawa. Acino mwayikolowozya ukuti: ‘Uzye nkakana ukuwipa uwufi nanti acakuti ukulanda icisinka kungalenga imbe muntazi? Nga cakuti natwala nanti natwalwa, uzye nkacenjela sana pakuti ntasengasenga wanji? Uzye nkataluka kukulanda amalyasi ya nsoni? Uzye wumwi ndi walanda iviwipe, nkateka umwezo pano ntani ndande?’ Ukwelenganya pe ya-a amawuzyo kulimyavwa nkaninye. Imilandile tungayikolanya ku mabatani ya cizwalo. Nga mwatalicila ukumangula amabatani apano cingamipepucila ukuzula icizwalo. Wonye avino cawa na kumilandile imiwipe. Cingamipepucila ukuleka imilandile imiwipe yonsinye nu wufi nga mwatela mwazula uwuntu wukali.
15. Uzye casula mwinye ukupamantila uwuntu witu uwukali “pa cimuti”?
15 Mwayikundila ukucitapo cimwi. Umutumwa Paulo wawomvizye icilanjililo icizima nkaninye pakutwavwa ukumanya uwucindami wuno wawa mu kupilula uwumi witu. Walemvile ukuti tuzipizile ukupamantila uwuntu wukali “pa cimuti.” (Roma. 6:6) E Yesu wayikundizile ukupamantilwa pa cimuti pa kuti vye asecelesye Yehova. Nasweswenye tuzipizile ukuyikundila ukuzula imiwele imiwipe yonsinye yino Yehova wapata pakuti tumusecelesye. Nga twacita wo-o apano tuliwa ne kampingu umusanguluke ni cilambu ca wumi wa muyayaya kunkolelo. (Yoha. 17:3; 1 Pet. 3:21) Mwakwizuka ukuti e Yehova atalitela apilule amasundo yakwe pakuti atusecelesye. Lelo sweswenye aswe wano tuzipizile ukupiluka nu kukonka amasundo yakwe.—Ayize. 1:16-18; 55:9.
16. Amulandu ci wuno muzipizile ukutwalilila ukucimvya imiwele miwipe?
16 Twalililani ukulwisya imiwele imiwipe. Na pano mwabatizwanye muzipizile ukutwalilila ukulwisya imiwele imiwipe. Lolani icakulolelako ca monsi wumwi uwi zina lya kuti Maurício. Pano walinji amutici watalisile ukuzeleluka na wonsi wawuye. Mu kupita kwa mpindi wizile atalika ukusambilila Baibolo ni Nte zya kwe Yehova. E Mauricio wapilusile. Swinya wizile abatizwa mu 2002. Nanti acakuti wawombela Yehova pa myaka imivule, walanzile ukuti: “Ukulanda vye icisinka impindi zimwi nkalwisya na maka ukukana imiwele imiwipe.” Lelo co-o cisimufupula. Walanzile ukuti: “Nkakwivwa icete wo-o vino nkacita amuno namanya ukuti nga nasolapo ukukana ukucita iviwipe apano ningasecelesya Yehova.” *
17. Acani cino mwasambililako kwe Nabiha?
17 Mwapepa kwe Yehova nu kweyamila pa muzimu wakwe asa pa maka yinu. (Gal. 5:22; Flpi. 4:6) Tuzipizile ukuwombesya pa kuzula uwuntu wukali na pakuti kutwalilila ukuwa nu wuntu wupya. Lolani icakulolelako ca mwanaci wumwi uwizina lyakuti Nabiha. E Tata wakwe wawasamazile lyo e Nabiha alivye ni myaka 6. E Nabiha watili: “Nivwanga uwuwi nkaninye”. Pano wayanga akukula wafulwanga zuwa. Mu kupita kwa mpindi watalisile ukukazya imilembo yino uwuteko walesya. Icakuti wamulemile nu kumunyepa. Wa Nte wano watandalilanga awa mu vifungo wizile awatalika ukusambilila nawe Baibolo swinya watalisile ukupilula uwumi wakwe. Walanzile ukuti: “Campepucizile ukuleka imiwele yimwi ino nakweti, lelo pano palinji akantu apakuleka ukupepa fwaka, cambomezileko nkaninye.” Pakuti aleke ukupepa fwaka papisile impindi ukucila na pa mwaka wonga. Lelo wasuwile aleka. Acani cino camwavwizye? Walanzile ukuti: “Ukupepa kwe Yehova acino canjavwizye nkani ukuleka ukupepa fwaka.” Pe yo-o impindi akanena wanji ukuti. “Nasuwila ukuti nga cakuti nene ningapiluka nu kuleka ukupepa fwaka, lyo uwili wensinye angapiluka!” *
MUNGAFIKAPO UKUBATIZWA!
18. Ukulingana ne 1 Wakorinte 6:9-11, Avyani vino awawomvi wakwe Yehova awavule wacimvya?
18 Mu mpindi zya watumwa wamwi wano e Yehova wasozile ukuti wize wateka ne Yesu kwi yulu, pakutalika walinji ni miwele imiwipe. Ku cakulolelako, wamwi pe wa-a walinji awacende, wamwi wazelelukanga na wanaci nanti awonsi wawuye. Wanji walinji awang’o. Lelo pa mulandu wakwavwa kwa muzimu wa kwe Leza, wapilusile vino walinji pakutalika. (Wazyani 1 Wakorinte 6:9-11.) Wonye avino cawa namwe yanye amanda. E Baibolo yapilula ama wumi ya wantu awavule. * Wacimvya imiwele miwipe yino yasyufile nkaninyene ukuyileka. Ivya kulolelako vyawo vikapa uwusinincizyo wakuti namwemwenye mungapilula uwumi winu nukuleka imiwele miwipe pakuti mufikepo ukubatizwa.
19. Avyani vino tulisambilila mu cipande cino cikonsilepo?
19 Ukulunda pa kuzula uwuntu wukali wano wakulonda ukubatizwa wazipizile ukuwombesya ukuzwala uwuntu wupya. Acino mu cipande cino cikonsilepo tulisambilila vino tungazwala uwuntu wupya na vino wanji wangatwavwa.
ULWIMBO 41 Si Yivwa Ipepo Lyane
^ Pakuti tufikepo ukubatizwa tuzipizile ukuyikundila ukupilukako mwe vimwi. Co-o icipande candi citwavwe ukumanya uwuntu wukali, umulandu wuno tuzipizile ukuwuzulila na vino tungacita pa kuwuzula. Icipande cino cikonsilepo cilitwavwa ukumanya vino tungatwalilila ukuzwala uwuntu wupya na pansizi ya kubatizwanye.
^ UKULONDOLOLA AMAZWI: Ukuzula “uwuntu wukali” akuleka ukuwa ni miwele imiwipe nu kuleka ukwelenganya pa vintu vino visisecelesya Yehova. Tuzipizile ukucita wo-o pano tutani tubatizwe.—Efes. 4:22.
^ Pa kumanyilapo na vinji lolani icipande cakuti “Baibolo Ikapilula Uwantu—‘Nazipizile ukunyocela kwe Yehova,’” mu Ulupungu lwa kwe Kalinda ulwa mu Ciwemba ulwa April 1 2012.
^ Pa kumanyilapo ivyewo na vinji lolani icipande cakuti “E Baibolo Ikapilula Awantu—‘Walinji Nkaninye ni Cikuku,’” mu Ulupungu lwa kwe Kalinda ulwa mu Ciwemba ulwa May 1, 2012.
^ Pa kumanyilapo ivyewo na vinji lolani icipande cakuti “E Baibolo Ikapilula Awantu—‘Nizile Imbe Nkaninye ni Cipyu Swinya Nalinji nu Lombwa,’” mu Ulupungu lwa kwe Kalinda ulwa mu Ciwemba ulwa October 1, 2012.
^ Lolani akambokosi kakuti “ E Baibolo Ikapilula Awantu.”
^ UKULONDOLOLA ICIKOPE: Ukuleka ukucita iviwipe kwawa ngati akuzula ivizwalo ivikali.