1. Avyani vino tukakwenecela swinya avyani vino tuzipizile ukusuwila?

 TUKAKWENECELA ukuti awantu wamwi wandi watucuzya pano tukuwizya. Swinya ko-o ukutucuzya ncepamwi kungatwalilila. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Ukuwu. 16:21) Lelo nanti ciwe wo-o, tungasuwila ukuti e Yehova aliwatwavwa. Amulandu ci? Amuno lyonsinye akakwavwa awawomvi wakwe ukuwomba imilimo asamulandu nukuti yiwomile. Pakwivwicisya co-o, lekani tulandeko pe vino vyaciticizile e kasesema Ezekiel, wino wawizizyanga awa Yuda wano walinji awazya mu Babiloni.

2. Uzye e Yehova walondolozile wuli awantu wano e Ezekiel wawizizyanga swinya avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande? (Ezekiel 2:3-6)

² Uzye awantu wano e Ezekiel wawizizyanga walinji wuli? E Yehova wawalondolozile ukuti walinji “awapame, awasinge mu myezo . . . swinya wacipondoka.” [NWT] Walinji ngati amyunga swinya awawipisye ngati awa kaling’ongo. Wo-o wufwile awuli umulandu wuno Yehova wanyocezyangapo imiku imivule ukunena e Ezekiel ukuti: “Utize utine”! (Wazyani Ezekiel 2:3-6.) E Ezekiel walinji nukukumanisya ukuwomba umulimo wakuwizya wuno wamupile, amuno (1) wamutumile kwe Yehova, (2) umuzimu wa kwe Leza wamupile amaka, swinya (3) Izwi lya kwe Leza lyawomizye isuwilo lyakwe. Uzye vyo-o ivintu vitatu vyavwizye wuli Ezekiel? Swinya vikatwavwa wuli mwe ya-a amanda?

3. Amazwi ci yano yawomizye e Ezekiel, swinya Yehova wamulanjizizye wuli ukuti walinji nukumutunjilila?

³ E Yehova wanenile e Ezekiel ukuti: “Nkukutuma.” (Ezek. 2:3, 4) Ya-a amazwi yafwile yamuwomizye nkaninye. Amulandu ci? Amuno afwile wizusile ukuti yanye ayano Yehova wanenile ne Musa ne Ayizeya pano wawatumile ukuya mukuwomba umulimo wa wukasesema. (Ukuf. 3:10; Ayize. 6:8) Wamanyile navino  e Yehova wavwizye wa-a wakasesema wawili ukucimvya intazi. Fwandi pano wamunenile imiku yiwili ukuti: “Nkukutuma,” walinji numulandu wuno walinji nukulenga asuwile ukuti e Yehova walinji nukumutunjilila. Imiku imivule mwi buku lya kwe Ezekiel tukazanamo amazwi yakuti: “Imfumu e Leza amvwanzya.” (Ezek. 3:16; 6:1) Ukwasowa nukuvwilika e Ezekiel wasuwizile ukuti e Yehova awino wamutumile. Asa co-o citupu e Ezekiel walinji we mwana simapepo. Fwandi e yisi afwile wamusambilizizye ukuti lyonsinye e Yehova wanenanga wakasesema wakwe ukuti wandi awavwe. E Yehova wanenile Isaki, e Yakobo ne Jeremiya ukuti: “Ndi nawe.”​—Inta. 26:24; 28:15; Jere. 1:8.

4. Amazwi ci ayakusansamusya yano yawomizye Ezekiel?

⁴ Uzye awina Israeli awavule wacisile wuli pano e Ezekiel wawawizizyanga? E Yehova walanzile ukuti: “Ukuwa awa Israeli weni pasi wumwi wino wandi akapechele ukuti ayivwe. Nanti anenenye watanga wapechele ukunteyelezya.” (Ezek. 3:7) Wo-o vino awantu wakanile ukwivwa kwe Ezekiel, calinji ngati wakukana ukwivwa kwe Yehova. Ya-a amazwi yavwizye e Ezekiel ukumanya ukuti wo-o vino awantu wakanile ukwivwa kwe weliwe citasulanga mukuti waposilwe ukuwomba umulimo wakwe uwa wukasasesema. Swinya e Yehova wamwavwizwe nukusuwila ukuti, nga cakuti uwupinguzi wuno walandangapo wiza waficiliswa, awantu walinji nukumanya ukuti “umutumwa nanti e kasesema walinji mwakwe woliwo.” (Ezek. 2:5; 33:33) Ukwasowa nukuvwilika ya-a amazwi yakuwomelezya yalenzile Ezekiel ukuwa na maka yakuwomba umulimo wakuwizya wuno wamupile.

5. Uzye Ayizeya 44:8, yikatunena ukuti weweni wino akatwavwa ukutwalilila ukuwomba mukusipa?

⁵ Naswenye tukatwalilila ukuwomba umulimo wakuwizya mukusipa amuno twamanya ukuti e Yehova awino watutuma. Watucindamika nkaninye pakutwita ukuti swe ‘Nte’ zyakwe.  (Ayize. 43:10) We longo uwukulu luno twawa nalo! Ngati awulyanye vino Yehova wanenile e Ezekiel ukuti: “Utize utine,” naswenye mwe ya-a amanda akatunena ukuti: “Mutize muwatina.” Amulandu ci wuno tutazipizile ukutinila awalwani witu? Amuno ngati awulyanye vino calinji kwe Ezekiel, naswenye e Yehova awino watutuma swinya akatutunjilila.​—Wazyani Ayizeya 44:8.

6. (a) Avyani vino Yehova watulaya? (b) Acani cino cikalenga twakwivwa icete nukuwomelako?

⁶ E Yehova watulaya ukuti wandi awatwavwa. Ku cakulolelako, pano atani alande amazwi yakuti: ‘Mwe Nte zyane,’ walanzile ukuti: “Pano wiza wapita paminzi mazike, ndilanga indi nawe; amatamyo yako yatalikukumpizya [ukukumwezya]. Ndiwiza wapita pamulilo utalipya; amelezyo makulu yano yalikwizila yatalikuchisa.” (Ayize. 43:2) Manda yamwi pano tuli mu mulimo wakuwizya tukakwata intazi izivule zino zikawa ngati ama ng’wimbi swinya izitale ngati amulilo. Lelo nanti ciwe wo-o, e Yehova nga watwavwa tukatwalilila ukuwizya. (Ayize. 41:13) Ngati awulyanye vino calinji mu mpindi zya kwe Ezekiel, awantu awavule mwe ya-a amanda wakakana ukuwawizizya. Lelo tukakwizuka lyonsinye ukuti nga cakuti wakana pano tukuwawizizya, lyo cisakusula mukuti twapotwa ukuwomba umulimo witu ngati Ante zya kwe Yehova. Cino cikalenga twakwivwa icete nukuwomelako, akumanya ukuti e Yehova akasecelela nga cakuti twatwalilila ukuwomba umulimo wakuwizya ni cisinka. Umutumwa Paulo watili: “Leza lilambula wila muntu ndi muno imilimo yakwe yawela.” (1 Kor. 3:8; 4:1, 2) E nkazi wumwi wino wawomba wupayiniya pa myaka imivule walanzile ukuti: “Nkakwivwa icete ukumanya ukuti e Yehova akatulambula pamulandu nukuwombesya kwitu.”

7. Uzye e Ezekiel wivwanga wuli nga cakuti welenganya pa cilolwa cino waweni? (Lolani icikope pa nkupo.)

⁷ E Ezekiel waweni vino umuzimu wutele wakwata maka. Vino waweni mu cilolwa, vyalenzile ayiluke ukuti umuzimu wutele awuno wavwanga awangeli swinya awuno wapisyanga ni mipeto ya kwi celeta lya kwe Yehova. (Ezek. 1:20, 21) Uzye wacisile wuli pano waweni vyo-o ivintu? Walenvile vino vyacitisile. Watili. “Nalanga pano nalola chochonye, mpona nkupime nsimpa nimpumi yane pansi.” Pamulandu navyo-o ivintu vyakuzungusya, wizile akupama pansi. (Ezek. 2:1) Mukupita kwa mpindi, nga cakuti e Ezekiel welenganya pe co-o icilolwa, cifwile cawomyanga isuwilo lyakwe ilyakuti nga cakuti umuzimu wutele wamwavwa walinji nukuwomba umulimo wakuwizya wuno wamupile.

8-9. (a) Avyani vino vyacitisile kwe Ezekiel pano Yehova wamunenile ukuti “katuka”? (b) Avyani vinji vino Yehova wacisile pakuwomya Ezekiel ukuya mukuwizizya awantu wano walinji awatale?

⁸ E Yehova wanenile e Ezekiel ukuti: ‘We mwana wamuntu, katuka. Nkasi mvwange nawe.’ Umuzimu uwutele na vino Yehova wamunenile ukuti akatuke, vyalenzile Ezekiel awe na maka ayakukatuka pansi. Walemvile ukuti: “Umuzimu wizile penene, nukulenga nkatuke nukwimilila.”[NWT] (Ezek. 2:1, 2) Mukupita kwa mpindi, lyonsinye pano Ezekiel wawombanga umulimo wakuwizya, watungululwanga “namaka” ya kwe Leza, akuli ukuti umuzimu wutele. (Ezek. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Umuzimu wa kwe Leza wapile e Ezekiel amaka yakuwomba umulimo wuno wamupile, akuli ukuti umulimo wakuwizizya ‘awakale imitwe swinya awawome imyezo.’ (Ezek. 3:7) E Yehova wanenile e Ezekiel ukuti: “Kanonzi nandi ndeke icinso cako ciwome ngati ivinso vyawo swinya nandi indeke impumi yako yiwome ngati ampumi zyawo. Nandi indeke impumi yako yiwe ngati aliliwe ilangalile [daimodi], yikale yiti-nswa ngati aliliwe iliwome nkaninye. Kusikwezya ukutina nanti ukuzakaza ivinso vyawo.” [NWT] (Ezek. 3:8, 9) Wo-o vino Yehova walanzile calinji ngati akunena Ezekiel ukuti: ‘Utakaleke icilumba ca wantu cikunenule. Nandi nkuwomye.’

⁹ Mucilolwa cino e Ezekiel waweni, umuzimu wa kwe Leza wizile awumukatusya nukumutwala  kuno wazipizile ukuya mukuwizya. E Ezekiel walemvile ukuti ‘Amaka ya Mfumu e Leza yalinji pakwe nene.’ Papisile e sabata umupuma pakuti e Ezekiel asambilile nukwivwicisya, alyakuti awasambilizya mu nzila yino yikulanjizya ukuti asuwizile vino akusambilizya. (Ezek. 3:14, 15) E Yehova wamunenile ukuya ku mupata, kuno wayile ‘ayinjililwa nu muzimu.’ (Ezek. 3:23, 24) Naco-o calenzile Ezekiel ayipekanye ukutalika ukuwomba umulimo wakuwizya.

10. Akwavwa ci kuno tukalondekwa pakuti tutwalilile ukuwomba umulimo wa kuwizya, swinya amulandu ci?

¹⁰ Akwavwa ci kuno tukalondekwa pakuti tutwalilile ukuwomba umulimo wa kuwizya? Pa kwasuka lyo-o iwuzyo, teyelenganyani pevino vyacitisile kwe Ezekiel. Pano atani atalike ukuwomba umulimo wakuwizya, umuzimu wutele wamupile amaka yano yamwavwizye ukuwomba. Ndi wulyanye vino calinji kwe Ezekiel, nasweswenye tungawomba vye umulimo wakuwizya nga cakuti umuzimu wutele watwavwa. Amulandu ci? Amuno e Satana akatulwisya pakuti tuleke ukuwizya. (Ukuwu. 12:17) Mu minso yawantu tukaloleka ngati swe wacawe cawe, amuno awavule wakalola ukuti e Satana wakwata nkaninye amaka tutanga tumucimvye. Lelo nanti ciwe wo-o tukacimvya Satana ukupitila mukuwomba umulimo wakuwizya. (Ukuwu. 12:9-11) Amunzila ci? Nga cakuti tukuwizya tukalanjizya apatiswenye ukuti tusitina iviteyo vya kwe Satana. Lyonsinye pano tukuwizya e Satana akalola ukuti twamucimvya. Uzye wo-o vino tukatwalilila ukuwizya asamulandu nukuti awalwani wakatulwisya, cingatwavwa ukusinincizya cani? Cingatwavwa ukusinincizya ukuti e Yehova akatupa amaka ukupitila mu muzimu wakwe uwutele nukuti awino watuzumilizya ukuwomba umulimo wakuwizya.​—Mat. 5:10-12; 1 Pet. 4:14.

11. Uzye umuzimu wa kwe Leza wulicita wuli kwe sweswe, swinya tungacita wuli pakuti e Leza atwalilile ukutupa?

¹¹ Avyani vinji vino tukasambililako nga cakuti twelenganya pe vino Yehova wapile Ezekiel amaka pa kuti atwalilile ukuwomba umulimo wakuwizya? Umuzimu wutele wungatupa amaka yakusipicizya intazi zino twakwata mu mulimo  wakuwizya. (2 Kor. 4:7-9) Fwandi avyani vino tuzipizile ukucita pakuti e Leza atwalilile ukutupa umuzimu wakwe? Tuzipizile twapepa lyonsinye nukusuwila ukuti e Yehova wandi ayivwe amapepo yitu. E Yesu wanenile awasambilizi wakwe ukuti: “Lenganji, . . . vwambanji, . . . kong’onsyanji.” E Yehova nawe ‘alipa umuzimu kwe wano wakumulenga.’​—Luk. 11:9, 13; Imili. 1:14; 2:4.

12. Ukulingana ne Ezekiel 2:9–3:3, akwinye kuno icimvungwa cafumile swinya mwalinji vyani?

¹² Asa muzimu wa kwe Leza wutupu wuno wavwizye e Ezekiel ukuwa ni suwilo iliwome, lelo na mazwi ya kwe Leza nayonye yamuwomizye. E Ezekiel waweni mu cilolwa ikasa lilemile icimvungwa. (Wazyani Ezekiel 2:9–3:3.) Akwinye kuno kwafumile conye icimvungwa? Swinya mwalinji vyani? Uzye vino vyalinjimo vyawomizye wuli e Ezekiel? Lekani tulole. Icimvungwa cafumile ku cilimba ca wufumu ica kwe Leza. Cikaloleka ngati e Yehova wawomvizye e malaika wenga pewawo 4 wano walinji mu cilolwa ukuya mukupa e Ezekiel icimvungwa. (Ezek. 1:8; 10:7, 20) Mwe co-o icimvungwa mwalinji amazwi ya kwe Leza akuli ukuti amazwi ya wupinguzi yano e Ezekiel walinji nukuya mukunena wacipondoka awina Israeli wano walinji awazya. (Ezek. 2:7) Ya-a amazwi yalemvilwe kumbali zyonsinye izya cimvungwa.

13. Avyani vino e Yehova wanenile e Ezekiel ukuti acite ku cimvungwa, swinya amulandu ci wuno cawezile acinonelele?

¹³ E Yehova wanenile e kasesema Ezekiel ukuti, lya icimvugwa co-o swinya “yikuta.” E Ezekiel wivwizile vino e Yehova wamunenile nukulya icimvungwa consinye. Uzye lo-o uluwali lwa cilolwa lwasulanga mwi? Lwasulanga mukuti e Ezekiel wazipizile ukwivwicisya sana amazwi yano walinji nukuya mukuwizizya awantu wanji. Wazipizile ukusuwila ya-a amazwi pakuti yamulenge ukuvwambisya ukuya mukuwizya. Nomba kwizile akuwa cimwi icakuzungusya cino cacitisile. E Ezekiel wizile azana ukuti icimvungwa calinji ‘acinonelele ngati awuci.’ (Ezek. 3:3) Amulandu ci? Amuno walolanga ukuti, ukulandilako e Yehova kwanonelelanga nanti kwivwikanga icete swinya kwalinji akuzima. (Amalu. 19:8-11) Wivwile icete ukumanya ukuti e Yehova wamuzumilizizye ukuwomba umulimo wa wukasesema.

14. Acani cino cavwizye Ezekiel ukuyipekanya ukutalika ukuwomba umulimo wuno wamupile?

¹⁴ Mukupita kwa mpindi e Yehova wanenile e Ezekiel ukuti: ‘Uyawike [amazwi] mu mwezo wako uteyelezye ichete usunge nachonsi chino nakunena.’ (Ezek. 3:10) Pano wamupile vyo-o ivyakukonka, wamunenile nukuti awakwelezya na maka ukwizuka vino vyalinji mucimvungwa nukwelenganyapo. Ukucita wo-o, kwalenzile e Ezekiel ukuwa ni suwilo iliwome. Swinya icimvungwa calenzile wawa ni vyewo vya maka vino walinji nukuya mukuwizizya awantu. (Ezek. 3:11) Pano e Ezekiel wivwicisizye amazwi ya kwe Yehova nukuyasuwila, wayipekinye ukutalika ukuwizya, mpaka pano wamazile umulimo wuno wamupile.​—Amalu. 19:14.

15. Avyani vino tuzipizile ‘ukuwika mu mwezo’ pakuti twasipicizya?

¹⁵ Pakuti twasipicizya intazi zino tukakwata mu mulimo, tuzipizile ukuleka izwi lya kwe Leza lyatwalilila ukuwomya isuwilo litu. Swinya tuzipizile ‘ukuwika mu mwezo’ vyonsinye vino Yehova akutunena. Mwe ya-a amanda e Yehova akalanda nasweswe ukupitila mwi zwi lyakwe e Baibolo. Tungacita wuli pakuti izwi lya kwe Leza lyatutungulula mwe vino tukakwelenganya, mwe vino tukayivwa nga na mwe vino tukavwambisya ukucita?

16. Tungawika wuli Izwi lya kwe Leza mu myezo yitu?

¹⁶ Ndi wulyanye vino umuwili wukawomelako nga cakuti twalya ivyakulya, avino nisuwilo litu likawomelako nga cakuti tukuwazya Izwi lya kwe  Leza nukwelenganyapo. Tukakwelenganya sana pisambililo lino lyawa mu cimvungwa. Pano tukuwazya Baibolo, e Yehova akalonda atwikuta, akuli ukuti atwivwicisya vino vyawa mwi Zwi lyakwe. Tungacita wo-o ukupitila mu kupepa, ukuwazya nga nukwelenganyapo. Pakuti tuwe namelenganyo ya kwe Leza, tukatalicila ukupepa pakuti tupekanye umwezo witu. Nga twacita wo-o, apano tukatalika ukuwazya. Naco cikakonkapo acakuti, tukakwimilila nukutalika ukwelenganya pevino tetukuwazya. Avyani vino vilifumamo nga twacita wo-o? Nga tukwelenganyapo sana tuliwakwivwicisya vino tukuwazya swinya tuliwawomya ni suwilo litu.

17. Amulandu ci wuno cacindamila ukwelenganya pe vino tukuwazya mu Baibolo?

¹⁷ Amulandu ci wuno cacindamila ukuwazya Baibolo nukwelenganyapo? Ukucita wo-o kukatupa amaka yano yakalondekwa pakuti twawomba umulimo wakuwizya peyonye impindi swinya kulitwavwa nukuwizya ilyasi lya wupinguzi lino tuliwawizya ku nkolelo. Swinya nga cakuti tukwelenganya pamiwele ya kwe Yehova, wuciwuza witu naweliwe wukawomelako. Na cino cilifumamo acakuti tuliwayitopwa ivintu ivinonelele swinya ivizima, akuli ukuti tuliwa numutende wa mumelenganyo nukutima na vino tukweti.​—Amalu. 119:103.

18. Avyani vino awantu wano tukawizizya walisinincizya?

¹⁸ Twapusanako ne Ezekiel, amuno sweswe asa swe wakasesema. Lelo nanti ciwe wo-o, tukavwambisya sana ukutwalilila ukuwizizya awantu ilyasi lya kwe Leza lino lyawa mu Baibolo, ukuficila pano umweneco alitunenela ukuti casila. Nga cakuti impindi yawupinguzi yiza yafika, awantu wano tukawizizya watalikwatapo akawipicizyo akali konsinye akakulanda ukuti pasi wino akatela awasoka nanti ukuti e Yehova atawawisileko amano. (Ezek. 3:19; 18:23) Lelo apano walisinincizya ukuti vino twawawizizyanga vyafumile kwe Yehova.

19. Avyani vino vilitupa amaka yakutwalilila ukuwomba umulimo wakuwizya ukuficila na pano tuliwumala?

¹⁹ Avyani vino vilitupa amaka yakutwalilila ukuwomba umulimo wakuwizya ukuficila na pano tuliwumala? Ivintu vitatu vino vyawomizye e Ezekiel, avino vingawomya nasweswenye. Tukatwalilila ukuwizya amuno twamanya ukuti e Yehova awino watutuma, umuzimu wa kwe Leza wukatupa amaka swinya Izwi lyakwe likawomya isuwilo litu. Pamulandu wakuti e Yehova akatwavwa, tukatwalilila ukuwomba umulimo wakuwizya swinya tulitwalilila ukusipicizya ukufika na “kunsilo.”​—Mat. 24:13.