1-2. Amilimo ci yino wa eluda wakawomba?

 NGA cakuti mwe watumikila, mufwile mukawombesya nkaninye ukucita vino vikalondekwa pakuti mufikepo ukuwa mwe wa eluda. Uzye mungatemwa ukuwomba “umulimo wuzima” wuno wa eluda wakawomba?—1 Tim. 3:1.

² Amilimo ci yimwi yino wa eluda wakawomba? Wakatungulula umulimo wakuwizya, ukucita ivipempu vya wucemi nu kusambilizya. Swinya wakawomelezya awa mwi wungwe ukupitila mwe vino wakalanda nu kucita. Wo-o awuli umulandu wuno Baibolo yikakwitila wa-a awonsi wano wakawombesya ukuti “ivyawila” mu wantu.—Efes. 4:8.

3. Avyani vino umwanawitu azipizile ukucita pakuti afikepo ukuwa we eluda? (1 Timoti 3:​1-7; Taitasi 1:​5-9)

³ Mungacita wuli pakuti mufikepo ukuwa mwe wa eluda? Vino vikalondekwa pakuti umuntu afikepo ukuwa we eluda vyapusana na vino vikalondekwa pakuti wumwi wamwinjizye incito. Ilivule pakuti wumwi ayinjile incito, azipizile ukuwako nu wumanyilo wumwi ukulingana na vino wino akumwinjizya akulonda. Nomba wo-o asa vino cawa pakuti umwanawitu awe we eluda. Atazipizile ukupelelavye pakumanya ivyakusambilizya nu kuwomba umulimo wakuwizya, lelo azipizile ukucita vino Baibolo yalandapo ukuti avyo umwanawitu azipizile ukucita pakuti afikepo ukuwa we eluda. Vyo-o tukavizana pe 1 Timoti 3:​1-7 ne Taitasi 1:​5-9. (Wazyani.) Mwe co-o icipande twandi tulande pa vintu vitatu vino wa eluda wazipizile ukucita. Akuli ukuti: ukupanga izina ilizima mwi wungwe na ku wantu wanji, ukutungulula icete awa mu lupwa, nu kuyikundila ukuwombela awa mwi wungwe.

 UKUPANGA IZINA ILIZIMA

4. Uzye ukuwa ‘umuntu umuzima’ cikapiliwula cani?

⁴ Pakuti umuntu afikepo ukuwa we eluda, azipizile ukuwa “amuntu umuzima,” akuli ukuti ukupanga izina ilizima mwi wungwe. Pa kuti acite wo-o, azipizile ukuwa ni miwele imizima nu kusinincizya ukuti pasi nanti cimwi cino cingalenga awanawitu na wankazi wamulandila iviwipe. Cinji acakuti azipizile “ukucindikwa na wantu wakulonde” wano asa Nte zya kwe Yehova. Kweni wano asa wakapepa wangalanda iviwipe pe vino twazumilamo. Lelo nanti ciwe wo-o, kutazipizile ukuwa imilandu yino yingalenga watuvwilika nga cakuti twawa ni cisinka nanti nga twawa ni miwele imizima. (Dan. 6:​4, 5) Acino mwayikolowozya ukuti, ‘Alizina lya musango ci lino napanga ku wanawitu na wankazi mwi wungwe na ku wantu vye wanji?’

5. Mungalanjizya wuli ukuti ‘mwakunda ivizima’?

⁵ Nga cakuti ‘mwakunda ivizima,’ muliwawika amano ku vizima vino wanji wakacita nu kuwasalifya pa miwele yawo imizima. Swinya muliwakwivwa icete ukucitila wanji ivizima nanti acakuti asa vino tewakwenecela. (1 Tes. 2:8.) Amulandu ci wuno cacindamila kwa eluda ukukunda ivizima? Amuno waliwawomvya impindi yawo kukucema awa mwi wungwe nu kuwomba imilimo yawo yino wawapa. (1 Pet. 5:​1-3) Nanti acakuti pakucita wo-o pakalondekwa ukuwombesya, wakawa ni nsansa nkaninye zino zikafuma mukwavwa wanji.—Imili. 20:35.

6. Anzila ci zimwi zino tungalanjizizyamo ukuti ‘tukapocelela aweni’? (Waheberi 13:​2, 16; Lolani ni cikope.)

⁶ Mungalanjizya ukuti ‘mwe wakapochelela waweni’ nga mukucitila wanji ivizima ukuwikako na walyanye wano asa viwuza vinu. (1 Pet. 4:9) E dikishonali yimwi yino yikalanda pa vya mu Baibolo yalondolola ukuti: “Umuntu wino akapocelela aweni akawa ni cikuku kwe wonsinye ukuwikako na walyanye wano atamanya. Swinya akakwivwa icete ukuwasenda ku ng’anda ku mwakwe.” Mwayikolowozya ukuti, ‘Uzye awantu wamanya ukuti nkapocelela aweni?’ (Wazyani Waheberi 13:​2, 16.) Wino wawa nu mwezo wakupocelela akapa aweni ivili vyonsinye vino akweti. Pe wa-a aweni pangawa awapina, wakangalila wa miputule, na wanawitu wano wakafuma mu ma wungwe yawo nu kuya mukulanda amalyasi ku ma wungwe yanji.—Inta. 18:​2-8; Imilu. 3:27; Luk. 14:​13, 14; Imili. 16:15; Roma. 12:13.

7. Uzye e eluda angalanjizya wuli ukuti “atakundisya indalama”?

⁷ “Wino atakundisya indalama.” Co-o cikusula  mukuti mutazipizile ukuwika nkani amano kukuvwambisya ukuwa ni ndalama nanti ukuwa ni vintu ivivule. Fwandi asa mulandu nu kuti swe wakankala nanti swe wapina, tuzipizile ukuwika ivya Wufumu inkolelo mu wumi witu. (Mat. 6:33) Mwawomvya impindi, amaka ni vintu vino mwakwata kukutunjilila ukupepa kwa kwe Yehova, kukusakamala awa mu lupwa nu kwavwa awa mwi wungwe. (Mat. 6:24; 1 Yoh. 2:​15-17) Mwayikolowozya ukuti: ‘Uzye nacindamika nkani indalama? Uzye nkawikavye amano ku kuwa ni vintu vino vikalondekwa pakuti ntwalilile ukuwa nu wumi? Nanti uzye nkawika nkani amano kukuwa ni ndalama nu kukwata ivintu ivivule?’—1 Tim. 6:​6, 17-19.

8. Amwinye mumwi muno mungalanjizya ukuti mwawa “ni miwele mizima” swinya “mukayilama”?

⁸ Nga cakuti mwawa “ni miwele imizima” swinya “mukayilama,” [NWT] vyonsinye vino muliwacita viliwawa icete. Pe vyo-o pawa ukulisya, ukumwa nkani ipala nu kusola icete imizwalile ni milolecele ni vyakumalilamo icitendwe. Mutazipizile mwakolanya vino awantu wa mwe yo-o insi wakacita. (Luk. 21:34; Jemu. 4:4) Cinji acakuti, nga mwawa ni miwele imizima swinya mukuyilama, muliwawa awatekanye na pano wanji wamifyenga. Mutazipizile ukuwa ‘mwe wacakolwa’; nanti ukumanyikwa ukuti mukamwa nkaninye ipala. Mwayikolowozya ukuti, ‘Uzye vino nkacita vikalanjizya ukuti nawa ni miwele mizima swinya nkayilama?’

9. Uzye umuntu wino ‘watekanya’ swinya wino ‘atawa ni cimvulunganya’ akacita wuli?

⁹ Nga ‘mwewatekanye,’ muliwakwelenganyapo sana pa masundo ya mu Baibolo pano mukulonda ukucita cimwi. Ukwelenganyapo kuliwalenga amwivwicisya nu kupingulapo icete. Swinya mutaliwasamalila ukupingula pa vintu. Lelo muliwasinincizya ukuti mwamanya ivisinka vyonsinye vino mukulondekwa. (Imilu. 18:13) Na co-o cililenga mwapingulapo icete ukulingana na vino Yehova akakwelenganya. Nga cakuti “musi ni cimvulunganya,” [NWT] muliwacita ivintu icete swinya mutaliwacelwa. Cinji acakuti awantu walimisuwila swinya walimanya ukuti mukakonka uwutunguluzi na vino wa eluda waminena ukucita. Nga cakuti mwawa ni miwele yonsinye yino twalandapo, mulipanga izina ilizima. Lekani nomba tusambilile pe vino Baibolo yikalanda ukuti avino umutwe wa lupwa azipizile ukucita pakuti afikepo ukuwa we eluda.

UKUTUNGULULA ICETE AWA MU LUPWA

10. Uzye umutwe wa lupwa angatungulula wuli ‘ulupwa lwakwe icete’?

¹⁰ Nga cakuti mwatwala swinya mukalonda ukuwa mwe wa eluda, vino mukatungulula ulupwa lwinu vingalenga mufikepo nanti ukukana fikapo. Fwandi muzipizile ‘mwatungulula ulupwa lwinu ichete.’ Co-o cikusula mukuti muzipizile ukuwakunda, ukuwasakamala nu kuwapingula icete pa vintu vino viwakumile. Pe vyo-o, pawa ukutungulula amapepo ya lupwa, ukuzanwa nawo mukulongana lyonsinye, nu kuwavwa ukuwomba icete umulimo wakuwizya. Amulandu ci wuno ukucitila wo-o kwacindamila? Umutumwa Paulo watili: ‘Ndi umuntu akapotwa ukutungulula ulupwa lwakwe, nga angasakamala iwungwe lya kwe Leza wuli?’—1 Tim. 3:5.

11-12. Uzye imiwele yawa mu lupwa yingakuma wuli umutwe wa lupwa? (Lolani ni cikope.)

¹¹ Nga cakuti mwe wakwasi, muzipizile ukuwa na wana wano ‘wazipizile wamitontela mbali nukumichindika.’ Swinya muzipizile mwawasambilizya mu cikuku. Kweni mukalonda awana winu waseka nu kwizya. Lelo pa mulandu nu kuwasambilizya icete, waliwa ni civwila, umucinzi ni miwele imizima. Cinji acakuti, muzipizile mwakwelezya na maka ukwavwa awana winu ukuwomya wuciwuza wawo ne Yehova, ukuwomvya vino wakusambilila mwe Baibolo nu kulunduluka ukufika na ku lubatizyo.

¹² E eluda azipizile ukuwa ‘na wana wano wakusuwila, wano wasi numulandu wakutakwa iciwipe,  nanti wantatontela.’ Nga cakuti umwana wino akalongana wacita uluwembu ulukulu, avyani vino vingaciticila umukwasi wakwe? Nga cakuti e yisi awino wamulecelezya asimusambilizya nu kumusunda, lyo atanga afikepo ukuwa we eluda.—Lolani Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa October 15, 1996, pifwa. 21, amapara. 6-7.

UKUYIKUNDILA UKUWOMBELA AWA MWI WUNGWE

13. Uzye mungalanjizya wuli ukuti mwe ‘wacimyamya’ swinya ‘musiyitutuwalika’?

¹³ Awanawitu wano wawa ni miwele imizima iya wina Klistu wawa avyawila mwi wungwe. Umuntu e “chimyamya” akatunjilila umutende. Nga cakuti mukulonda ukumanyikwa ukuti mwe wacimyamya, mwakwelezya ukuteyelezya kwe vino wanji wakulanda nu kwivwicisya muno wakusula. Tuti mwe wa eluda, uzye pano musunkine ponga mukulanzyanya, mungayikundila ukuzumilizyako kwe vino awavule walanda nga cakuti vitakupusana na masundo ya mu Baibolo? Mutazipizile “mwayitutuwalika.” Co-o cikusula mukuti mutazipizile mwakwimililavye pe vino mukulonda. Mwamanya ukuti cacindama ukwivwako kwe vino wanji wakulanda. (Inta. 13:​8, 9; Imilu. 15:22) Swinya mutazipizile ‘ukuwa ni vikanza’ nanti ‘ukusamalila ukufulwa.’ Co-o cikusula mukuti muzipizile ukuwa nu mucinzi nu kuzumilizyako kwe vino wanji wakulanda. Swinya muzipizile ukuwa awatekanye nu kuwa ni cikuku. Umuntu wamutende akacita vino vingalenga patawa ukupusana na pano ivintu viwifilenye. (Jemu. 3:​17, 18) Imilandile yinu iya cikuku yingapilulako imiwele ye wanji, ukuwikako ni yewalyanye wano wakalanda iviwipe pe vino twazumilamo.—Kapa. 8:​1-3; Imilu. 20:3; 25:15; Mat. 5:​23, 24.

14. Uzye cikasula mwinye ‘ukukanawa umupya’ swinya ‘uwacisinka’?

¹⁴ Umwanawitu wino wafikapo ukuwa we eluda “atazipizile ukuwa amupya.” [NWT] Nanti acakuti patazipizile ukuzimba nkani ukufumilila pano mwabatizizwa pakuti wamisonte ukuwa mwe wa eluda, pazipizile ukupitako impindi pakuti muwe mwe wasongo mu vya kwe Leza. Fwandi pano watani wamisonte ukuwa mwe wa eluda, muzipizile ukukolanya Yesu ukupitila  mukuwa mwe wayicefye nu kutwalilila ukulindilila ukuti e Yehova ayize amipe imilimo na yinji. (Mat. 20:23; Flpi. 2:​5-8) Mungalanjizya ukuti mwe “wacisinka” ukupitila mukuwa mwe waciwuza wa kwe Yehova, ukukonka amasundo yakwe nu kukonka uwutunguluzi wuno watuwicilako mwi wungwe lyakwe.—1 Tim. 4:15.

15. Uzye pakuti umwanawitu afikepo ukuwa we eluda azipizile awalanda icete amalyasi ya kucintu wavule? Londololani

¹⁵ E Baibolo yitapita na mu mbali pakulanda ukuti e kangalila azipizile ukuwa “umukampuke pakusambilizya nanti wino akasambilizya icete.” Lelo co-o citakusula mukuti pakuti umwanawitu afikepo ukuwa we eluda azipizile awalanda icete amalyasi ya kucintu wavule. Amuno wa eluda awavule nanti acakuti wangalanga wasilanda icete amalyasi ye Baibolo, wakawomba icete umulimo wakuwizya swinya wamanya ivyakucita ivipempu vya wucemi. (Linganyaniko e 1 Wakorinte 12:​28, 29 ne Waefeso 4:11.) Lelo nanti ciwe wo-o, muzipizile mwakwelezya na maka ukuwa mwe wakasambilizya awazima. Mungacita wuli wo-o?

16. Mungacita wuli pakuti muwe mwe wakasambilizya awazima? (Lolani ni cikope.)

¹⁶ Muzipizile “ukulemasya amazwi masuwilwa.” Pano mukusambilizya nu kusunda wanji, mwasinincizya ukuti mukuwomvya vino vyawa mu Baibolo. Swinya mwayisambilizya Baibolo lyonsinye na mabuku yitu. (Imilu. 15:28; 16:23) Pano mukuyisambilizya, mwawikako sana amano nu kulola vino mungawomvya yayo amawaliko. Swinya pano mukusambilizya mwakwelezya na maka ukwavwa awantu ukwivwicisya vino mukulandapo nu kulola vino wangaviwomvya. Mungawa mwe wakasambilizya awazima nga cakuti mukukolowozyako kwa eluda wano wakasambilizya icete nu kuwomvya vino wamyavwa. (1 Tim. 5:17) Wa eluda wazipizile ‘wasimpisya’ awanawitu na wankazi. Lelo mpindi zimwi wazipizile wawasunda nu “kuwakalipila.” [NWT] Pano wakucita wo-o, wazipizile ukuwa ni cikuku. Muliwa mwe wakasambilizya awazima nga cakuti mwe watontelele, muli ni cikuku swinya mukusambilizya ukuwomvya e Baibolo. Amuno lyo mukukolanya e Kasambilizya Mukulu e Yesu.—Mat. 11:​28-30; 2 Tim. 2:24.

 TWALILILANI UKUWOMBESYA PAKUTI MUFIKEPO

17. (a) Acani cino cingavwa awatumikila ukutwalilila ukuwombesya pakuti wafikepo? (b) Avyani vino wa eluda wazipizile wakwizuka pano wakulola nga cakuti umwanawitu afisilepo ukuwa we eluda? (Lolani akambokosi kano kakuti “ Vino wa Eluda Wazipizile Wakwizuka Pano Wakulola nga Cakuti Umwanawitu Afisilepo Ukuwa we Eluda.”)

¹⁷ Wo-o vino twalanda pe vino vikalondekwa pakuti umwanawitu afikepo ukuwa we eluda, awatumikila wamwi wangatalika ukulola ngati watanga wafikepo. Lelo mwakwizuka ukuti e Yehova ni wungwe lyakwe, wasikwenecela ukuti mwacita vino tulanzilepo ngati mwapwililika. (Jemu. 3:2) Swinya umuzimu wa kwe Yehova awuno wukakwavwa umuntu ukucita vyo-o vino vikalondekwa. (Flpi. 2:13) Uzye pali pamwi pano temwalola ukuti mukulondekwa ukuwombelapo? Nga apano pali, mwapepelapo kwe Yehova ukuti amyavwe. Mwavwambilizya ivyewo nu kunena wa eluda ukuti wamyavwe.

18. Avyani vino wawomelezizye awatumikila ukutwalilila ukucita?

¹⁸ Lekani swe wanawitu swensinye ukuwikako na wa eluda nye tutwalilile ukuwomvya vyo-o vino twalandapo mwe co-o icipande. (Flpi. 3:16) Nga cakuti mwe watumikila, tukumiwomelezya ukuti mutwalilile ukucita vino vingalenga mufikepo ukuwa mwe wa eluda. Mwalenga Yehova ukuti awamisambilizya pakuti mwawombesya mu mulimo wakwe nu kuwombela awa mwi wungwe. (Ayize. 64:8) Tukuti e Yehova atwalilile ukumyavwa pakuti mufikepo ukuwa mwe wa eluda.