1. Acintu ci icicindame cino umuntu angasolapo ukucita mu wumi?

ILIVULE vino awakwasi wakasolapo ukucita, vikakuma na wana wawonye. Nga wapingulapo icete wakalenga awana wawo ukuwa ni nsansa mu wumi, ne nga watapinguzilepo icete wangaletelela na wana nye. Lelo awana nawonye wazipizile ukupingulapo icete pe vino wakulonda ukucita mu wumi. Icintu icicindame cino swensinye tuzipizile ukusolapo ukucita, akuwombela e Yehova umukwasi witu uwa lukundo.​—Amalu. 73:28.

2. Avizima ci vino e Yesu na wakwasi wakwe wapinguzilepo ukucita?

² E Jozefu ne Mariya walondanga ukwavwa awana wawo ukuwombela Yehova. Vino wapinguzilepo ukucita vyalanjizizye apatiswenye ukuti walondesyanga nkaninye ukuwombela Yehova mu wumi wawo. (Luka 2:40, 41, 52) Nanti we Yesu nye vino wapinguzilepo ukucita vyamwavwizye ukuficilisya ukulonda kwa kwe Yehova. (Mat. 4:1-10) Swinya vyamwavwizye ukuwa ni miwele mizima ndi vino icikuku, uluse nu kusipa, imiwele yino umukwasi wensinye umwina Klistu angakunda umwana wakwe ukukwata.

3. Amawuzyo ci yano twandi twasuke mwe co-o icipande?

³ Mwe co-o icipande twandi twasuke amawuzyo ya kuti: Avintu ci ivizima vino Yehova wapinguzilepo ukucita pe Yesu? Uzye awakwasi awina Klistu wangasambililako vyani kwe vino e Mariya ne Jozefu wapinguzilepo ukucita? Swinya avyani vino awina Klistu wa citici wangasambililako kwe vino e Yesu wapinguzilepo ukucita?

4. Avizima ci vino e Yehova wapinguzilepo pa mwana wakwe?

⁴ E Yehova wasolezile e Yesu awakwasi awazima. (Mat. 1:18-23; Luka 1:26-38) Vino Baibolo ikalanda pe Mariya vikalanjizya ukuti wakunzile sana e Yehova ni Zwi lyakwe Baibolo. (Luka 1:46-55) Ne e Jozefu pa kwivwila vino Yehova wamunenile pe Mariya, vyalanjizizye apatiswenye ukuti wakunzile e Yehova swinya walondanga ukumuwombela.​—Mat. 1:24.

5-6. Uzye avyani vino e Yehova wazumilizizye umwana wakwe ukupitamo?

⁵ E Yehova atasozile ukuti e Yesu ayize akwatilwe mu lupwa ulukankala. Pano e Yesu wakwasilwe, inzuwi yino e Jozefu ne Mariya wapile yalanjizizye ukuti walinji awapina. (Luka 2:24) E Jozefu walinji we kawaza. Afwile wawombelanga wo-o umulimo mu kakulwa akatici kano kawezile pa ng’anda yakwe mu Nazareti. Cikaloleka ngati e Jozefu ne Mariya wapepusizye nkaninye imikalile yawo. Swinya cizile acilusya na pano wizile awakwata awana 7 nu kucilapo.​—Mat. 13:55, 56.

⁶ E Yehova atacinjililanga Umwana wakwe ku ntazi zyonsinye. (Mat. 2:13-15) Ku cakulolelako, walupwa lwakwe wano wikalanga nawo watasuwizile ukuti Mesiya pa kutalika. Yelenganyani vino wayivwanga ukwikala na wantu wano watamusuwizile. (Mar. 3:21; Yoha. 7:5) Swinya e yisi e Jozefu wizile afwa lyo e Yesu acili amutici. Co-o calenzile ukuti awe sana nu wulanda. (Mar. 6:3) Pa mulandu wa kuti e Yesu awino walinji we katote, walinji nu kutwalilila ukuwomba imilimo yino e yisi wawombanga. Walile pano wakula wawombesyanga nkaninye pa kuti awawasakamala walupwa lwakwe. Swinya wizile amanya vino cikakwivwika nga ca kuti umuntu watonta pa mulandu wakuwombesya uwanda wonsinye.

7. (a) Amawuzyo ci yano yangavwa awatwalane ukukuzya icete awana wawo? (b) Ukulingana ni waliko lya Imilumbe 2:1-6 acani cino cingavwa awakwasi ukusambilizya awana wawo?

⁷ Nga ca kuti mwawa mwitwala swinya mukalonda ukukwata awana muzipizile ukuyikolowozya ukuti: ‘Uzye swe wantu awayicefye wano wakunda e Yehova ni zwi lyakwe e Baibolo ngati we Mariya ne  Jozefu? Uzye e Yehova nga watupile umwana tungamusunga ukulingana na vino akalonda?’ (Amalu. 127:3, 4) Nga ca kuti mwakwata kali awana mu ngayikolowozya ukuti: ‘Uzye nkasambilizya awana wane ukuwombesya?’ (Ekawi. 3:12, 13) ‘Uzye nkawombesya na maka ukwavwa awana wane ukutaluka ku vintu iviwipe ivya mwe yo-o insi ya kwe satana?’ (Imilu. 22:3) Icisinka aca kuti mutange mucinjilile awana winu ku ntazi zyonsinye zino wangapitamo. Lelo mungawavwa ukumanya vino wangacita nga ca kuti wakwata intazi. Mungacita wo-o ukupitila mu kuwasambilizya nu kuwavwa ukusintilila pe Baibolo. (Wazyani Imilumbe 2:1-6.) Ku cakulolelako nga ca kuti walupwa wakamikanya ukuwombela Yehova, mungavwa awana winu ukuwonvya Baibolo pano mukuwalondololela umulandu wuno cacindamila ukuwa awacisinka kwe Yehova. (Amalu. 31:23) Ne nga ca kuti wino mwakunda wafwa, muzipizile ukulanjizya awana winu amawaliko yano yangawavwa ukusipicizya.​—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

8. Akusunda ci kuno kwawa pi waliko lya Amasundo 6:6, 7, kuno e Josefu ne Mariya wakonsile?

⁸ E Josefu ne Mariya wasambilizyanga e Yesu amasundo ya kwe Yehova mpaka wakula. Cino calenzile amuno wakonkanga amasundo ya kwe Yehova pe vino awakwasi wazipizile ukukuzya awana wawo. (Wazyani Amasundo 6:6, 7.) E Jozefu ne Mariya wakunzile nkaninye e Yehova, swinya walondesyanga ukusambilizya awana wawo ukuwa nu lukundo lwa musango wo-o.

9. Avyani vino e Josefu ne Mariya wasozilepo ukucita?

⁹ E Jozefu ne Mariya wawombelanga e Yehova ponga nu lupwa lwawo. Cila sabata wayanga ku masunagogi ya mu Nazareti mu kulongana. Ne cila mwaka wayanga ku cakupitililwa ku Yerusalemu. (Luka 2:41; 4:16) Wafwile wawonvyanga yo-o impindi pano wakuya ku Yerusalemu ukusambilizya awana wawo pa wantu wakwe Yehova awa ku nsizi. Swinya wafwile wapitilanga na mu vifulo vino vyalandwapo mu Mawaliko. Cikaloleka ngati pano ulupwa lwayanga lukukula cayanga cikuwawomela  ukuzanwa lyonsinye ku ng’anda ya kwe Yehova. Lelo nanti ciwe wo-o wawisile umulimo wa kwe Yehova inkolelo. Ica kuti wapaazilwe pa kuwombesya kwawo. Swinya ulupwa lwawo lwapalamizile nkaninye kwe Yehova.

10. Avyani vino awakwasi wangasambililako kwe Josefu ne Mariya?

¹⁰ Avyani vino awakwasi wangasambililako kwe Jozefu ne Mariya? Muwalanjizya awana winu vino mwakunda e Yehova mwe vyo mukalanda nu kucita. Cinji aca kuti mwawasambilizya ukuwazya e Baibolo lyonsinye, ukupepa, ukuzanwa mukulongana nu kuwizya. (1 Tim. 6:6) Swinya mwawasakamala nu kuwapa vino wakulonda lwa kumuwili. (1 Tim. 5:8) Lelo pano mukucita wo-o mwakwizuka ukuti wuciwuza wawo ne Yehova awuno wulilenga wize wapusuke nu kwinjila mu nsi mpya asa vyuuma awe.​—Ezek. 7:19; 1 Tim. 4:8.

11. (a) Uzye ukusunda kuno kwawa pe 1 Timoti 6:17-19 kungavwa wuli awakwasi ukupingulapo icete pano wakukuzya awana wawo? (b) Avyani vino awakwasi wangapingulapo ukucita swinya avizima ci vino vingafumamo? (Lolani akambokosi kano kakuti “ Vimwi Vino Mungimika”)

¹¹ Tukayivwa awa nsansa nkaninye ukulola vino awakwasi wamwi wakapingulapo ukucita pa kwavwa awana wawo ukupalamila kwe Yehova. Ku cakulolelako wakawombela ponga mu mulimo wa kuwizya, wakazanwa lyonsinye mu kulongana kwa pi wungwe nu kulongana kukulu. Indupwa zimwi nazyo zikaya mukuwombela mu vifulo vino visiwizizwamo nkani. Wanji nawo wakaya mukutandala na wana wawo pa Bethel nanti ukwavwilizya mu wuzengo. Kweni cikapinda ukuwombesya nu kuwonvya vino twakwata pa kuti tucite vyonsinye vyo-o. Lelo wano wakacita wo-o, e Yehova akawapaala nkaninye. (Wazyani 1 Timoti 6:17-19.) Awana wano wakakulila mu ndupwa zya musango wo-o wakatwalilila ukuwa ni miwele mizima na pano wakulanye. Swinya wakasecelela nkaninye ukulola vino awakwasi wawakuzizye icete. *​—Imilu. 10:22.

12. Ansambu ci zino e Yesu walinji na zyo pano wakuzile?

¹² E Yehova Umukwasi wa kwe Yesu akapingulapo icete lyonsinye, wonye wo-o avino na wakwasi wakwe awa munsi wacisile. Lelo nanti ciwe wo-o, pano e Yesu wakuzile wizile awa ni nsambu zyakuyisolela ivya kucita. (Gal. 6:5) Walinji na maka ya kusolapo ukucita ukulonda kwa kwe Leza nanti ukucita ivya kuyisecelesya. Lelo wasozilepo ukutwalilila ukuwa e ciwuza wa kwe Yehova. (Yoha. 8:29) Avyani vino awacitici wangasambililako kwe Yesu?

13. Avyani vino e Yesu wasozilepo ukucita pano acili amutici?

 ¹³ E Yesu wivwilanga awakwasi wakwe, ukufuma ku wutici. Asitela alole ukuti wamanyile ivivule ukuwalusya. E Baibolo yikati “watwalilizile ukuwatontela.” (Luka 2:51) Swinya pa mulandu wa kuti walinji we katote, walinji ni milimo imivule iya kuwomba mu lupwa. Acino wawisileko sana amano mu kusambilila umulimo wa wukawaza kwe yisi pa kuti awakwavwa ulupwa lwakwe.

14. Avyani vino vyalenga tumanye ukuti e Yesu wayisambilizyanga sana Baibolo?

¹⁴ E Jozefu ne Mariya wafwile wasimicizile e Yesu pe vino inkwatwa yakwe yalinji na vino wakasesema walanzile pe weliwe. (Luka 2:8-19, 25-38) Lelo asa mulandu na vino awakwasi wakwe wamusimicizile, wayiwazizyanga Amawaliko amatele. Twamanya wuli wo-o? Twamanya wo-o amuno pano wacilinji amutici wakasambilizya wa mu Yerusalemu wizile “awazunguka ku kumanya kwakwe na kukutolelelanye.” (Luka 2:46, 47) Swinya pano wafisyanga imyaka 12 lyo wasinincizya kali ukuti e Yehova awili umukwasi wakwe.​—Luka 2:42, 43, 49.

15. Avyani vino vikalanjizya ukuti e Yesu wasozilepo ukucita ukulonda kwa kwe Yehova?

¹⁵ E Yesu walile wamanya umulimo wuno Yehova walondanga ukuti awombe wazumizile. (Yoha. 6:38) Nanti aca kuti wamanyile ukuti awantu awavule walimupata, wasozilepo ukutontela Yehova. Pano wabatizizwe mu 29 C.E, cino wacindamisile sana akucita ukulonda kwa kwe Yehova. (Hebe. 10:5-7) Na pano walinji pa cimuti ca kuculilapo atatezile anenuke. Lelo wawisile amano ku kuficilisya ukulonda kwa kwe Yisi.​—Yoha. 19:30.

16. Alisambililo ci lyonga lino awacitici wangasambililako kwe Yesu?

¹⁶ Muwakwivwila awakwasi winu. Muwakwizuka ukuti awakwasi winu watapwililika ndi vino e Jozefu ne Mariya walinji. Lelo nanti ciwe wo-o e Yehova wawapa umulimo uwakumisambilizya, ukumisakamala nu kumicinjilila. Nga mukuwivwila nu kuwatontela apano ‘ivintu viliwamizipila.’​—Efes. 6:1-4.

17. Ukulingana ni waliko lya kwe Joshua 24:15, avyani vino awacitici wazipizile ukusolapo ukucita?

¹⁷ Solanipo wino mukulonda ukuwombela. Muzipizile ukusinincizya mweweneco vino Yehova wawa, ukulonda kwakwe na vino akalonda  muwacita mu wumi winu. (Rom. 12:2) Nga mwamanya vyosinyene vyo-o apano mulisolapo icintu icicindame mu wumi winu, akuli ukuti ukuwombela Yehova. (Wazyani Joshua 24:15; Ekawi. 12:1) Nga mukuyisambilizya Baibolo lyonsinye, mulitemwa e Yehova swinya mulimusuwila nkaninye.

18. Acani cino awacitici wazipizile ukusolapo ukucita, swinya avyani vino vilifumamo?

¹⁸ Solanipo ukuwika ukulonda kwa kwe Yehova inkolelo mu wumi winu. Awa mwe yo-o insi wakawomelezya wanji ukuti nga wawonvya vino wamanya ku kuyisecelesya apano wangawa ni nsansa. Lelo twamanya ukuti wano wakavwambisya ivyuuma wakawa na “malanda mavule mu myezo yawo.” (1 Tim. 6:9, 10) Nomba nga mwasolapo ukwivwila e Yehova nu kuwika ukulonda kwakwe inkolelo mu wumi winu, apano mulitunguluka swinya ‘muliwa na mano.’​—Josh. 1:8.

19. Avyani vino awakwasi wazipizile ukwizuka?

¹⁹ Mwe wakwasi muzipizile ukuwombesya nkaninye pa kwavwa awana winu ukusolapo ukuwombela e Yehova. Muwasintilila pe weliwe, nawe alimyavwa ukukuzya icete awana winu. (Imilu. 3:5, 6) Muwakwizuka ukuti awana winu wakawika sana amano kwe vino mukacita ukucila na vino mukalanda. Acino muwacita vino vingavwa awana winu ukusecelesya Yehova.

20. Amapaalo ci yano awacitici walipocelela nga wasolapo ukuwombela e Yehova?

²⁰ Mwe wacitici muwakwizuka ukuti awakwasi winu wangamyavwa ukumanya vino mungasolapo ukucita mu wumi. Lelo watanga wamisolele ivya kucita, mwe weneco amwe wano mungasolapo ukucita vino vingasecelesya Yehova. Acino solanipo ukuwombela Umukwasi winu uwa kwi yulu, wulyanye vino e Yesu wasozilepo ukucita. Nga mwacita wo-o, muliwa ni nsansa pe yo-o impindi na kunkolelo. (1 Tim. 4:16) Swinya muliwa nu wumi wa muyayaya!