ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 40
ULWIMBO 30 Amukwasi Wane, We Leza Wane Swinya we Ciwuza
E Yehova Akawa Mupipi ‘Nawano Wakasakamikwa’
‘Imfumu e Leza akuwanga nawano wakasakamikwa; akatula wano isuwilo lyawo lyapelela.’ —AMALU. 34:18.
VINO TWANDI TUSAMBILILE
E Yehova akasakamala nkaninye wano wakasakamikwa. Mwe co-o icipande twandi tulande pe vino Yehova akakwivwa nga cakuti tusakamisilwe. Swinya twandi tulole na vino akatwavwa ukusansamusya wanji.
1. Uzye e Yehova akayivwa wuli nga cakuti awawomvi wakwe wakupita mu ntazi?
E YEHOVA akamanya vino awawomvi wakwe wakupitamo. Akamanya nga cakuti tuli ni nsansa nanti nga tuli nu wulanda. (Amalu. 37:18) Nga walola vino tukumuwombela ukufika pano papelezile amaka yitu asa mulandu na vino tukupitamo, akasecelela nkaninye. Ni cicindamisye acakuti akavwambisya sana ukututunjilila nu kutusansamusya.
2. Uzye e Yehova akacita wuli nga tusakamisilwe, swinya tungacita wuli pakuti atwavwe?
2 Pa Amalumbo 34:18 pakati e Yehova “akatula wano isuwilo lyawo lyapelela.” Lyo-o iwaliko likalondolola vino Yehova akasakamala wano wali nu wulanda. Nomba tungacita wuli pakuti e Yehova awatusakamala? Lekani tulanjilile. E dokota umusambilile angawombesya nkaninye pakuti ayavwe wino avunisile ukuti apole. Lelo pakuti wino avunisile apole, azipizile ukukonka vino e dokota akumunena. Wonye avino tuzipizile ukukonka vino Yehova akatunena. Acino mwe co-o icipande twandi tulole vino Yehova wawomvya Izwi lyakwe e Baibolo pakunena wano wakasakamikwa ivyakucita.
E YEHOVA AKALENGA TWAYILOLA UKUTI TWACINDAMA
3. Amulandu ci wuno wamwi wakayivwila ukuti watacindama?
3 Tukakwikala munsi muno awantu watakunda awantu wawuye swinya wakalenga awawuye wayilola ukuti watacindama. E nkazi uwizina lyakuti Helen a watili: “Nakulizile mu lupwa muno mutalinji ulukundo. E tata walinji amunkalwe swinya cila wanda wambuzyanga ukuti ntacindama.” Mpindi zimwi na mwemwenye wamwi wangamicuzya, ukumilengulula nanti ukulenga mwayilola ukuti mutacindama. Nga cawa wo-o, mpindi zimwi cingamitalila ukusuwila nga cakuti kungawa wino angamisakamala.
4. Ukulingana na Amalumbo 34:18, avyani vino Yehova akacita kwe wano wasakamisilwe?
4 Nanti acakuti wangalanga wakamicuzya, mungasuwila ukuti e Yehova wamikunda swinya akamilola ukuti mwacindama. E Baibolo yikalanda ukuti e Yehova akawa mupipi na ‘wano wakasakamikwa.’ (Wazyani Amalumbo 34:18.) Fwandi nga mwatalika ukuyivwa ngati mutacindama, mwakwizuka ukuti e Yehova walola imiwele imizima mwe mwemwe swinya acino calenga amipalamike kwe weliwe. (Yoha. 6:44) Cinji acakuti, wayipekanya ukumyavwa, amuno mwacindama mu minso yakwe.
5. Avyani vino tungasambililako kwe vino Yesu walolanga wano wanji wasuzile?
5 Icakulolelako ca kwe Yesu cingatwavwa ukumanya vino Yehova akayivwa nga cakuti tukupita mu ntazi. Pano walinji munsi, wamanyile awantu wano wanji walolanga ukuti awasulwe swinya walinji ni cikuku kwe woliwo. (Mat. 9:9-12) Impindi yimwi umwanaci wumwi walemile ku cakuzwala ca kwe Yesu amuno wasuwizile ukuti wandi apole. Ne nawe wasansamusizye we-e umwanaci nu kumusalifya pi suwilo lino walinji nalyo. (Mar. 5:25-34) E Yesu akakolanya nkaninye Umukwasi wakwe. (Yoha. 14:9) Fwandi mungasuwila ukuti e Yehova akamilola ukuti mwacindama swinya wamanya ni miwele imizima yino mwawa nayo, pano pawa isuwilo na vino mwamukunda.
6. Mungacita wuli nga cakuti mwatalika ukuyivwa ukuti mutacindama?
6 Mungacita wuli nga cakuti mwatalika ukuyivwa ukuti mutacindama? Mwawazya nu kwelenganya pa ma vesi yano yakalanjizya vino Yehova akatulola ukuti twacindama. b (Amalu. 94:19) Mutazipizile mwayivwa uwuwi nga mwapotwa ukuficilisya vino mwapanga swinya mutazipizile mwayilinganya kwe wanji. E Yehova asitwenecela ukuti twacita ivintu vino tutanga tukumanisye. (Amalu. 103:13, 14) Nga cakuti wamicitapo iviwipe nanti nga wamicuzyapo mu nzila iyili yonsinye, mutazipizile mwayipa imilandu. Amuno kutalinji akulonda kwinu. Mwakwizuka ukuti e Yehova akakwavwa wano wakawacita ivya musango wo-o swinya alipingula wano wakavicita. (1 Pet. 3:12) E Sandra wino wamucuzyanga ku wakwasi wakwe lyo acili amutici walanzile ukuti, “Nkapepa lyonsinye kwe Yehova ukuti awanjavwa nayilola ndi vino weni akandola.”
7. Uzye intazi zino twapitamo zingatwavwa wuli pano tukuwombela e Yehova?
7 Mutavwilika nga cakuti e Yehova angamiwomvya ukwavwa wanji. Wamipa ulongo lwakuwombela ponga nawe mu mulimo wakuwizya. (1 Kor. 3:9) Swinya intazi zino mwapitamo zingalenga cimipepucile ukwivwicisya vino wanji wano wakupita mu ntazi wakuyivwa. Fwandi mwemwenye amwe wano mungawavwa icete sana. E Helen wino tetulanzilepo pakutalika wamwavwizye kwe Yehova na kuwanawitu na wankazi swinya nawe pe yo-o impindi akakwavwako wanji. Watili: “Nayivwanga ukuti ntacindama. Lelo e Yehova walenga nalola ukuti nakundikwa swinya akambomvya ukuti nakwavwako wanji.” E Helen wawa ni nsansa nkaninye amuno akawombako na wupayiniya wa mpindi zyonsi.
E YEHOVA AKALONDA TUSUWILE UKUTI ANGATUTETELA
8. Amazwi ci ayakuwomelezya yano tukazana pe Ayizeya 1:18?
8 Awawomvi wa kwe Yehova wamwi wakayivwa uwuwi pa viwipe vino wacisile pano watani wabatizwe nanti vino wacisile pansizi yakubatizwa. Lelo tuzipizile twakwizuka ukuti e Yehova watupile Umwana wakwe ukuwa anzuwi pa mulandu wakuti watukunda. Fwandi akalonda tusuwile ukuti angatutetela. Akatunena ukuti “nkasi twivwane.” c Nga twivwana nawe, asikwizukapo uluwembu luno twacisile. (Wazyani Ayizeya 1:18.) Wo-o vino akakwiwililako ku viwipe vino twacisile, cikalanjizya apatiswe ukuti watukunda nkaninye. Lelo nanti ciwe wo-o, asikwiwilila ivizima vino tukacita.—Amalu. 103:9, 12; Hebe. 6:10.
9. Avyani vino mungacita nga cakuti mukayivwa uwuwi pa viwipe vino mwacisile ku nsizi?
9 Nga cakuti mukayivwa uwuwi pa viwipe vino mwacisile, mwakwelezya na maka ukuwika amano pa vizima vino mukucita pe yo-o impindi na pe vino vilicitika ku nkolelo, ukucila ukuwika amano kwe vino vyapita kaali. Lekani tulande pa mutumwa Paulo. Wayivwanga uwuwi nkaninye pe vino wacuzyanga awina Klistu, lelo wamanyile ukuti e Yehova wamutetezile. (1 Tim. 1:12-15) Nomba uzye watwalilizilevye ukwelenganya pa viwipe vino wacisile ku nsizi? Ndi wulyanye vino wiwilizileko kwe vino wacitanga pakuti awe amu Falise umucindikwe, avino walesile nu kwelenganya pe vino wacuzyanga awina Klistu. (Flpi. 3:4-8, 13-15) Lelo watwalilizilevye ukuwombesya mu mulimo wakuwizya nu kuwika amano ku vya ku nkolelo. Ndi wulyanye vino calinji ku mutumwa Paulo, nasweswenye tutanga tupilule vino vyapita kaali. Lelo tungasecelesya e Yehova pe yonye impindi nu kuwika amano pa vizima vino watulaya ku nkolelo.
10. Mungacita wuli nga cakuti vino mwacisile vyalumisizye wanji umwezo?
10 Mpindi zimwi mungakwivwa uwuwi pa mulandu wakuti vino mwacisile vyalumisizye wanji umwezo. Mungacita wuli pakuti muleke ukuyivwa uwuwi? Mwakwelezya na maka ukucita vino vingalenga ivintu ukuwa icete, ndi vino ukuya mukulenga itetelwa kwe wano mwalumisizye umwezo. (2 Kor. 7:11) Swinya mwapepa ukuti e Yehova amyavwe nu kwavwa wawo awantu. Angamyavwa ukumala yoyo intazi nu kuwa nu mutende wa mumelenganyo.
11. Avyani vino tungasambililako kwe kasesema Yona? (Lolani ni nkupo.)
11 Mwasambililako ku viluwo vino mwacisile nu kulenga e Yehova ukuti awamiwomvya mu nzila iyili yonsinye. Lekani tulande pa ca kulolelako ca kwe Yona. E Yehova wamutumile ukuya ku Ninive lelo weni wasamazile nu kuya kunji kuno watamutumile. E Yehova wamusunzile swinya nawe wasambilizileko kwe vino waluvinye. (Yona 1:1-4, 15-17; 2:7-10) E Yehova atalesile ukukunda e Yona nu kuleka ukumuwomvya. Lelo wamupile na swinya ulongo lwa kuya ku Ninive, nawe atalemile na kwisote wapisile. E Yona atatwalilizile ukuyivwa uwuwi pe vino wakanile ukwivwila e Yehova pa muku wakutalicila, ica kuti cilenge apotwe nu kuwomba umulimo wuno Yehova wamupile.—Yona 3:1-3.
E YEHOVA AKATUSANSAMUSYA UKUWOMVYA UMUZIMU WAKWE
12. Uzye e Yehova akatwavwa wuli nga cakuti iviwipe vyatuciticila? (Wafilipi 4:6, 7)
12 E Yehova akatusansamusya nga cakuti kuli vimwi iviwipe vino vyatuciticila. Lekani tulande pe vino vyaciticizile e Ron ne Carol. Wa-a awatwalane umwana wawo wizile ayinyonga. Walanzile ukuti: “Kweni twawanga ni ntazi, lelo yo-o yeni yacizile mu cipimo. Tutalalanga twapepanga wusiku wonsi. Na co-o calenzile twawa nu mutende wuno walandwapo pa Wafilipi 4:6, 7.” (Wazyani.) Nga cakuti namwemwe muli ni ntazi yino yamilumisya nkaninye umwezo, mwapepa lyonsinye kwe Yehova nu kumulondololela vino mukuyivwa. (Amalu. 86:3; 88:1) Swinya mwamulenga ukuti amipe umuzimu wakwe uwutele. Nga mwacita wo-o, nawe alimyavwa.—Luk. 11:9-13.
13. Uzye umuzimu wutele wungatwavwa wuli ukutwalilila ukuwombela e Yehova ni cisinka? (Waefeso 3:16)
13 Uzye mwapitapo mu ntazi yino yamimala amaka? Umuzimu wutele wungamipa amaka yano yangalenga mutwalilile ukuwombela Yehova ni cisinka. (Wazyani Waefeso 3:16.) Katulande pe vino vyaciticizile e nkazi uwizina lya kuti Flora. We-e e nkazi wawombelanga ponga nu mulume wu mishonari. Lelo umulume wizile acita uwuzelele swinya wizile awalekana. E nkazi watili: “Nivwile uwuwi nkaninye pe vino wacisile swinya napefile kwe Yehova ukuti anjavwe ukuwomvya umuzimu wakwe uwutele pakuti nsipicizye. E Yehova nawe wansansamusizye swinya nanti acakuti pakutalika nalolanga ngati asacipepuke, wampile amaka yano yalenzile nsipicizye.” Pe yo-o impindi e nkazi Flora isuwilo lyakwe mwe Yehova lyawomelako swinya wamanya ukuti wandi awamwavwa mu ntazi zyonsinye zino wandi awawa nazyo. Walanzile nu kuti: “Amazwi yano yawa pa Amalumbo 119:32 ayakuti: ‘Nandi ndalondesya ukutontela ukukomelezya kwako; amuno wandi uwaleka njiluka nkani’ yaficilisizwe kwe nene.”
14. Mungacita wuli pakuti e Yehova amipe umuzimu wakwe uwutele nga mwamulenga?
14 Mungacita wuli pakuti e Yehova amipe umuzimu wakwe uwutele nga mwamulenga? Mwacita vino vingalenga umuzimu wutele wawomba mwe mwemwe. Pe vyo-o pawa ukuzanwa mukulongana nu kuwomba umulimo wakuwizya. Swinya muzipizile mwawazya Baibolo lyonsinye. Ukucita wo-o, kungalenga mumanye vino Yehova akakwelenganya. (Flpi. 4:8, 9) Pano mukuwazya, mwalola amalyasi yano yakulanda pa wantu wano wapisilepo mu ntazi nu kwelenganya pe vino e Yehova wawavwizye ukusipicizya. E Sandra wino tetulanzilepo wapisile mu ntazi izivule swinya iziwipisye. Watili: “Ilyasi lya kwe Jozefu likambomelezya nkaninye. Atalesile intazi zino wapitangamo nu mutiticizya vimale wuciwuza wakwe ne Yehova.”—Inta. 39:21-23.
E YEHOVA AKATUSANSAMUSYA UKUWOMVYA AWANAWITU NA WANKAZI
15. Awaweni wano wangatusansamusya, swinya wangacita wuli wo-o? (Lolani ni cikope.)
15 Pano tukupita mu ntazi, awanawitu na wankazi ‘wangatusansamusya.’ (Kolo. 4:8) E Yehova angawawomvya ukwiza mukutusansamusya pakutulanjizya vino watukunda. Wangacita wo-o ukupitila mukuwa ponga naswe nu kuteyelezya sana pano tukulanda. Cinji acakuti wangatuwomelezya ukuwomvya iwaliko nanti ukupepala ponga nasweswe. d (Roma. 15:4) Ne mpindi zimwi umwanawitu nanti e nkazi angatwizusyakovye pe vino e Yehova akakwelenganya, na co-o cingatutekako umwezo. Asa vyo-o vitupu, wangatwavwa na mu vintu na vinji, ndi vino ukutuletelako ivyakulya.
16. Avyani vino tuzipizile ukucita pakuti wanji watwavwe?
16 Nga tuli ni ntazi, tuzipizile ukunenako wanji ukuti watwavwe. Awanawitu na wankazi watukunda nkaninye swinya wakavwambisya ukutwavwa. (Imilu. 17:17) Lelo mpindi zimwi watanga wamanye vino tukuyivwa na vino tukulondekwa. (Imilu. 14:10) Fwandi nga muli ni ntazi mwanenako iviwuza vinu wasongo mu vya kwe Leza. Mwaleka awamanya vino mukulonda wamyavwe. Nga asa wowo munganenako e eluda wenga nanti wawili wano wamipepucila. Lelo wankazi wamwi cikawapepucila ukunena wankazi wawuye wasongo mu vya kwe Leza.
17. Avyani vimwi vino vingalenga catuwomela ukuti wanji watwavwe, swinya tungacita wuli pakumala yoyo intazi?
17 Mutawa mwenga nga cakuti muli ni ntazi. Pa mulandu wakwivwa uwuwi pe vino mukupitamo, mpindi zimwi cingamiwomela ukuwa ponga na wanji. Swinya manda yamwi awanawitu na wankazi watanga wamanye vino mukuyivwa nanti wangalanda vino vingamilumisya umwezo. (Jemu. 3:2) Lelo vyo-o vitazipizile ukulenga mwayipawula kwe woliwo. Amuno awano Yehova angawomvya kukumyavwa. E eluda uwizina lyakuti Gavin wino walwala indwala ya masakamika watili: “Ntatemwa nkani ukulanda nu kuwa ponga ni viwuza.” Lelo we-e umwanawitu Gavin akakwelezya na maka ukuwa ponga ni viwuza. Swinya lyonsinye nga wacita wo-o akakwivwako icete. Ne nkazi uwizina lyakuti Amy watili: “Pamulandu na vino napitamo, cikantalila ukusuwila wanji. Lelo nkuya nkwelezya na maka ukukunda awanawitu na wankazi nu kuwasuwila ndi vino Yehova akacita. Amuno namanya ukuti ukucita wo-o, kukalenga Yehova ukusecelela swinya nanenenye nkawa ni nsansa.”
AMALAYO YA KWE YEHOVA YANGATUSANSAMUSYA
18. Avyani vino vyandi vicitike nombanye, swinya avyani vino muzipizile ukucita?
18 Twasuwila ukuti nombanye e Yehova wakwiza afumyepo uwulumila ni viwipe vyonsinye vino vikatulumisya umwezo. (Ukuwu. 21:3, 4) Peyoyo impindi, iviwipe vyonsinye vino twapitamo “viliyiwililwa.” (Ayize. 65:17) Lelo ndi vino tusambilizile, na peyonye impindi e Yehova akawa mupipi ‘nawano wakasakamikwa’. Acino mwazumila ukuti e Yehova awamisansamusya mu nzila izilekane lekane zino akawomvya. Mutavwilika nanti katicinye nga cakuti ‘akamisakamala.’—1 Pet. 5:7.
ULWIMBO 7 E Yehova Awino Akatuwomya
a Amazina yapiluzilwe.
b Lolani akambokosi kakuti “ E Yehova Akamilola Ukuti Mwacindama.”
c Pakuti ‘twivwane’ ne Yehova, tuzipizile ukulapila ukufuma pansi ya mwezo ukupitila mukumulenga ukuti atutetele nu kupilula imiwele yitu. Swinya nga twacita uluwembu ulukulu, tuzipizile ukunena wa eluda mwi wungwe pakuti watwavwe.—Jemu. 5:14, 15.
d Ku cakulolelako, mungalola amawaliko mu kalibuku kakuti Amalembo Ayengafwa Abena Klistu mu Mikalile aka mu Ciwemba, pa kamutwe kakuti “Amasakamika” na kakuti “Ukusansamusha.”