1-3. Avintu ci vimwi vino vingalenga tulosye?

UZYE mukatela amulosyapo? Ampindi ci? Impindi zimwi tukalila pa mulandu wa nsansa. Lelo ilivule uwulanda awuno wukalenga tuwalosya. Ku cakulolelako tungalosya nga cakuti wino twakunda wafwa. E nkazi Lorilei, uwa ku United states wavwanzile ukuti: “Mpindi zimwi nivwanga uwuwi nkaninye pamulandu nukufwilwa umwana wane umwanaci. Co-o calenzile ndalola ngati pasi icili consinye cino cingalenga imbe ni nsansa. Nga nivwa wo-o nelenganyanga ukuti ncepamwi ntalilekapo ukuyivwa uwuwi.” *

² Kwawa imilandu nayinjinye yino yikalenga tulosye. E nkazi Hiromi, e payiniya ku Japan watili: “Manda yamwi nkakwivwa uwuwi nkaninye pamulandu wakuti awantu wano nkawizizya wasilonda ukuteyelezya kwe vino Baibolo yikasambilizya. Impindi zimwi nkalenga kwe Yehova ko-o lyo nkulila nukulila, ukuti anjavwe ukuzana wino angakunda ukusambilila.”

³ Uzye namwemwenye mukayivwa wonye vino wa-a wankazi wayivwile? Swe wavulenye avino tukayivwa. (1 Pet. 5:9) Tukalonda ukuwombela Yehova “nichimwemwe.” Lelo manda yamwi tukamuwombela ni vilamba, co-o cingawa apamulandu wakufupulwa, ukufwilwa wino twakunda nanti pa mulandu wakuti tukupita muntazi zino zikalenga ciwatuwomela ukutwalilila ni cisinka kwe Leza. (Amalu. 6:6; 100:2) Nomba uzye tungacita wuli nga avino tukuyivwa?

4. Avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande?

⁴ Tungasambililako kwe Yesu. Nawenye wapitanga mwe  vino vyalenganga atalika ‘nu kulila.’ (Yoha. 11:35; Luk. 19:41; 22:44; Hebe. 5:7) Lekani tulande pe vimwi vino wapisilemo. Pano tukulandapo, twandi tulole vino tungasambililako kwe Yesu, na ku Mukwasi wakwe, e Yehova. Twandi tulole na vimwi vino vingatwavwa nga tukupita mu vya musango wo-o.

5. Avyani vino tukasambililako kwe Yesu pe Yohani 11:32-36?

⁵ Mu mwaka wa 32 C.E., e ciwuza wa kwe Yesu, e Lazaro, walwile afwa nu kufwa. (Yoha. 11:3, 14) E Lazaro walinji ni nkazi zyakwe ziwili, e Mariya ne Marita. E Yesu wakunzile nkaninyene lo-o ulupwa. E Mariya ne Marita wivwile uwulanda nkaninye pano e ndume yawo wafwile. Pano Lazaro wafwile, e Yesu wayile ku Betani kuno kwikalanga e Mariya ne Marita. Walile Marita wivwavye ukuti e Yesu akwiza, paponye wayile mukumusunkanya. Teyelenganyani vino Marita walinji nu wulanda pano wanenanga Yesu ukuti: “Ndi achino wanga utele ulipo, mulali, umwanawitu ngali atafwile!” (Yoha. 11:21) E Yesu watili walola e Mariya na wanji wakulosya, nawe “alosya.”​—Wazyani Yohani 11:32-36.

6. Avyani vino vyalenzile e Yesu alosye?

⁶ Amulandu ci wuno Yesu walosezizye pe wo-o uwanda? Ibuku lya kuti Insight on the Scriptures likati: “Imfwa ya kwe Lazaro, na vino inkazi zyakwe zyayivwile avino vyalenzile e Yesu ‘alosye.’” * Cinji acakuti afwile welenganyanga pawulumila wuno Lazaro wayivwanga pano walwile. Navino wayivwile pano wamanyile ukuti ali mupipi nu kufwa. Cinji cino cifwile calenzile e Yesu ukulosya, akulola vino yo-o imfwa yalenzile e Mariya ne Marita ukuwa nu wulanda. Nga cakuti mwafwilwa e ciwuza winu nanti e lupwa, mufwile mukayivwa ndivyo wa-a wayivwanga. Mulole ivintu vitatu vino tungasambililako kwe co-o cino cacitisile.

7. Uzye wowo vino Yesu walosizye vikatusambilizya cani pe Yehova?

 ⁷E Yehova akamanya vino mukayivwa. E Yesu “we likolano” lyakwe Yisi. (Hebe. 1:3) Pano Yesu walosizye, walanjizizye vino e Yehova akayivwa wumwi nga wafwa. (Yoha. 14:9) Nga cakuti wino mwakunda walowa, muwamanya ukuti e Yehova akalola vino mukayivwa swinya nawenye akakwivwa uwulanda. Akalondesya nkaninye ukumisansamusya.​—Amalu. 34:18; 147:3.

8. Cani calenga tusinincizye ukuti e Yesu alizyulupula awakundwe witu?

⁸E Yesu akalondesya ukuzyulupula awafwe. Pano Yesu atani alosye, wanenile Marita ukuti: “Umunyonko wandi azyulupuke.” E Marita wasuwizile vino Yesu wamunenile. (Yoha. 11:23-27) Pamulandu wakuti e Marita wapepanga Leza wacisinka e Yehova, wamanyile ukuti e kasesema e Eliya ne Elisha wazyulupuzile awantu ku nsizi. (1 Izya. 17:17-24; 2 Izya. 4:32-37) Swinya afwile wivwile na pawantu wano Yesu wazyulupuzile mu cizungusyo. (Luk. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Namwenye mungasuwila ukuti mulilola naswinya awakundwe winu wano wafwa. Ivilamba vino Yesu walizile pakuwomelezya iviwuza vyakwe, vikatwavwa ukusinincizya ukuti akavwambisya sana ukuzyulupula awafwe!

9. Mungawomelezya wuli wano wafwizilwe ndi vino Yesu wacitanga? Landani icakulolelako.

⁹Muwasansamusya wano wafwizilwe. E Yesu atapelezilevye pakulilila ponga ne Mariya ne Marita, lelo wateyelezyanga nkaninye pano wakulanda swinya wawawomelezizye. Naswenye avino tungacita kwe wano wafwizilwe. E Dan e eluda ku Australia walanzile ukuti: “Pano wakwane wafwile, nalondesyanga sana uwakunjavwa. Awanawitu awavule na wawakwawo wambikangako sana amano swinya wanteyelezyanga impindi iyili yonsinye. Walekanga ndanda vyonsinye vino nkuyivwa. Swinya wativwanga insoni nga nkulila. Wanjavwanga nukuwomba imilimo yimwi. Ndi vino ukupwizya motoka, ukunkalilako ivintu nu kuntendeleko ivyakulya. Ilivule wapepelanga ponga nanene. Walanjizizye apatiswenye ukuti aviwuza vya cisinka. Swinya awanyina wano ‘wakakwatwa mu mpindi zya ntazi.’”​—Imilu. 17:17.

10. Londololani impindi yaciti wili pano Yesu walosizye. (Luka 19:36-40)

¹⁰ E Yesu wafisile mu Yerusalemu pa Nisani 9, 33 C.E. Pano wapalamilanga ukufika mu musumba, iwumba lya wantu lyalongine ponga nukwanza ivizwalo mumusewo pakulanjizya vino wamupocelezile ukuti Amfumu yawo. Wo-o walinji awanda wa nsansa. (Wazyani Luka 19:36-40.) Fwandi awasambilizi wakwe watenecelanga ukuti kwandi kucitike icintu icili consinye. Nomba: “Ala [Yesu] wapalamila mukaya wakalolechesya atuluka walila.” Watalisile nukulanda pa viwipe vino vyalinji nukuponela wano wikalanga mu Yerusalemu lyo ni vilamba vili mu minso.​—Luk. 19:41-44.

11. Amulandu ci wuno Yesu walilizileko wano wikalanga mu Yerusalemu?

¹¹ E Yesu walinji nu wulanda amuno wamanyile ukuti awaYuda awavule watalinji nukuteyelezya kwi lyasi ilizima ilya Wufumu. Icakuti umusumba wa Yerusalamu walinji nukononwa. Swinya awaYuda wano walinji nukupusuka walinji nukuwasenda mu wuzya. (Luk. 21:20-24) Ku cawulanda wonye vino Yesu walanzile avino vyacitisile. Uzye kuno mwikalila awavule wakazumila ukwivwa kwi lyasi ilizima ilya Wufumu? Nga cakuti asa wavule, avyani vino mungasambililako kwe vino  Yesu walilizileko wano wawizizyanga? Lolani ivintu vitatu vino tungasambililako.

12. Avyani vino tukasambililako pe Yehova kwe vino Yesu walilizileko awantu wano wawizizyanga?

¹²E Yehova wakunda sana awantu. Ivilamba vya kwe Yesu vikatwizusyako ukuti e Yehova wakunda sana awantu. “Asilonda ukuti wumwi ayize alowe, ukuwa akalonda wonsi watontolokwe kuluwembu lwawo” (2 Pet. 3:9) Tukalanjizya ukuti twakunda awantu wano tukawizizya nga cakuti tukwelezya na maka ukuwavwa ukusambilila ilyasi ilizima pa Wufumu.​—Mat. 22:39.

13-14. Uzye Yesu walanjizyanga wuli uluse ku wantu, swinya tungamukolanya wuli?

¹³E Yesu wawizyanga nkaninye. Walanjizizye ukuti wakunzile awantu ukupitila mukuwawizizyako impindi iyili yonsinye yino wasyucila. (Luk. 19:47, 48) Acani cino calenzile ukuti awacita wo-o? Amuno wawivwilanga uluse. Impindi zimwi kwawanga awantu awavule wano walondanga ukuteyelezya ku mazwi yakwe, ica kuti wasowanga ‘nimpindi yakulya ichakulya’ na wasambilizi wakwe. (Mar. 3:20) Swinya pano umonsi wumwi walondanga ukulanda ne Yesu uwusiku, e Yesu wayikundizile ukulanzyanya nawe. (Yoha. 3:1, 2) Awantu awavule wano wizanga mukwivwa kwe Yesu, watatezile wawepo awasambilizi wakwe. Lelo wano wivwanga kwe weliwe wasambilizile ivintu ivivule. Tukalondesya ukuwizizya awantu wonsinye pakuti wivwe ilyasi ilizima. (Imili. 10:42) Nomba pakuti tucite wo-o, tuzipizile ukupilula inzila zino tukawizizyamo.

¹⁴Mwayikundila ukupiluka. Nga cakuti tusakupiluka, tutanga twazana awantu wano wakulonda ukwivwa kwi lyasi ilizima. E painiya wumwi uwizina lya kuti Matilda watili: “Nene ne wakwane tukaya mukuwizizya awantu pa mpindi impusane pusane. Umutondo tondo tukaya mukuwizizya ku ma maliketi. Umusanya, pano awantu wakuya mukulya ica kulya ca musanya, tukawomvya utumastandi. Ne manguzi, tukaya mukuwawizizya pa mang’anda yawo amuno lyo nomba wanyoka.” Tuzipizile twayikundila ukupilula impindi yino tukawizizyapo pakuti twalanzyanya na wantu awavule. Nga tukucita wo-o, tuliwasecelesya nkaninye e Yehova.

15. Ukulingana ne Luka 22:39-44, avyani vino vyacitisile pa wanda wakulecelezyako pano Yesu atani afwe?

¹⁵ Uwusiku pa Nisani 14, 33 C.E., e Yesu wayile ku calo ca Getisemani. Wapefile kwe Yehova nukumunena vyonsinye vino vyalinji ku mwezo. (Wazyani Luka 22:39-44.) Ape yonye impindi, apano Yesu “wapepanga nukulambilizya mbali nukulila kukulu naminsozi.” (Hebe. 5:7) Avyani vino Yesu wapepezilepo pe wo-o wanda wakulecelezya pano atani afwe? Walenzile ukuti Yehova amupe amaka yakutwalilila ukuwa uwacisinka nu kucita ukulonda kwakwe. E Yehova wivwile Umwana wakwe swinya watumile umungeli ukuya mukumuwomelezya.

16. Cani calenzile Yesu asakamikwe sana pano wapepanga lyo ali mu calo ca Getisemani?

¹⁶ Ukwasowa nu kuvwilika cino calenzile ukuti e Yesu alosye pano wapepanga mu calo ca Getisemani, akwelenganya pe vino awantu walinji nukumulola ukuti atacindisile izina lya kwe Leza. Wamanyile ukuti umulimo uwukulu wuno wakweti, akutwalilila ukuwa ni cisinka nu kucindika izina lya kwe Yisi. Nga cakuti mukupita mu ntazi yino yikulenga cimiwomele ukuwa uwa cisinka kwe Yehova, acani cino mungasambililako kwe vyo Yesu walosizye pe wo-o uwanda? Mulole ivintu vitatu vino tungasambililako.

17. Avyani vino tungasambililako pe Yehova kwe vino wasusile amapepo ya kwe Yesu?

¹⁷Yehova akakwivwa amapepo yinu ayakulambilizya. E Yehova wivwile amapepo ya kwe Yesu. Amulandu ci? Amuno cino e Yesu wawisileko sana amano akucindika izina lya Mukwasi wakwe nu kutwalilila ukuwa uwacisinka. E Yehova aliyasuka amapepo yitu nga ca kuti cino tukulondesya akucindika izina lyakwe, nu kutwalilila uwa cisinka.​—Amalu. 145:18, 19.

18. Amunzila ci muno tungalandila ukuti e Yesu we ciwuza wino wamanya vino tukayivwa swinya awacikuku?

¹⁸E Yesu akamanya vino mukayivwa. Nga tusakamile tukakwivwa icete ukuwa ne ciwuza wino amanyile vino tukuyivwa. Maka maka wino wapitapo mwe vino tukupitamo. Wonye wo-o avino e Yesu wawa. Wamanya vino cikakwivwika ndi utonsile swinya ukuvwamba uwakukwavwa. Wamanya muno twatonta.  Swinya akasinincizya ukuti twapocelela ukwavwa “pampindi yiyane.” (Hebe. 4:15, 16) Wulyanye vino e Yesu wapocelezile ukwavwa ukufuma ku mungeli pano walinji mu calo ca Getisemani, avino nasweswenye tuzipizile ukuyikundila ukupocelela ukwavwa ukufuma kwe Yehova asa mulandu na cino wawomvya pakutwavwa. Nampo nga wawomvya amabuku, e vidyo, ilyasi, eluda watutandalila nanti uwili wensinye e songo mu vya kwe Leza.

19. Mungacita wuli pakuti muwome na swinya? Landani icakulolelako.

¹⁹E Yehova alimipa “umutende wakwe.” Uzye e Yehova alituwomya wuli? Nga twapepa tulipocelela “umutende wakwe Leza wuno walusya amelengania yawuntu.” (Flpi. 4:6, 7) Umutende wuno Yehova akatupa wukatuteka umwezo swinya tukatalika ukwelenganya icete. Wonye avino calinji na kwe nkazi e Luz. Watili: “Nkatalalilwa nkaninye. Icakuti manda yamwi nkalola nukuti Yehova atankunda. Nomba paponye nkapepa kwe Yehova nukumunena vyo nkuyivwa. Ipepo likanjavwa sana.” Nasweswenye ipepo lingatwavwa ukuwa nu mutende.

20. Avyani vino twasambililako kwe wo-o vino Yesu walosizye?

²⁰ Avivule vino tungasambililako ku vilamba vya kwe Yesu! Tusambilizile ukuti tuzipizile twasansamusya awanawitu na wankazi pano wakulosya nga nukusuwila ukuti e Yehova nu Yesu waliwatwavwa nukutusansamusya nga twafwilwa. Lyo-o isambililo lyatwavwa nu kwivwila uluse awantu wano tukawizizya nukusambilizya. Amuno wonye wo-o avino e Yehova ne Yesu Klistu wawa. Tukakwivwa icete ukumanya ukuti e Yehova nu Mwana wakwe, e Yesu, wakamanya vino tukayivwa, wakatulangulucilako pa wutonte witu swinya wakalonda nukutwavwa pakuti tuwe na maka yakusipicizya. Lekani tutwalilile ukuwomvya vino twasambilila ilelo ukuficila pano Yehova wiza waficilisya uwulayo wakwe uwa kuti “wandi apyele aminsozi yonsi muminso yawo [yitu]”!​—Ukuwu. 21:4.