1. Amulandu ci wuno tuzipizile ukuyipekanizizya lya nkani pano watani watalike ukutucuzya?

 Mu mpindi yawusiku pano e tatakulu e Yesu watani wamukome, walanzile ukuti wonsinye wano waliwa awasambilizi wakwe waliwapata. (Yoha. 17:14) Ukufika napeyo-o impindi awina Klistu wonsinye awacisinka wakawacuzya kuwantu wano wasipepa Yehova. (2 Tim. 3:12) Pano insilo ya kwe yo-o insi yikuya yikupalamila, tuwakwenecela ukuti awalwani witu wandi wayavye inkwelelo kukutucuzya.​—Mat. 24:9.

2-3. (a) Avyani vino tuzipizile ukucita pa ntete? (b) Avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande?

² Avyani vino tuzipizile ukuwacita pakuti tuyipekanye pano watani watalike ukutucuzya? Kweni tutazipizile ukuwakwelenganya paviwipe vino viliwatuciticila pano waliwatucuzya. Ngacakuti tukwelenganya pa vya musango wo-o tungawa nintete nkaninye swinya tungasakamala nkaninye. Naswinya pamulandu wa ntete tungaleka ukuwombela e Yehova pano watani watalike ukutucuzya. (Imilu. 12:25; 17:22) Intete acanzo camaka cino “Umulwani witu e Satana,” akawomvya pakuti tunenuke. (1 Pet. 5:8, 9) Avyani vino tuzipizile ukuwacita pakuti twize tusipicizye pano waliwatucuzya?

³ Mwe co-o icipande twandi tusambilile vino tungacita pakuti tuwe nkaninye iviwuza vya kwe Yehova, nu mulandu wuno cacindamila ukucita wonye pe yonye impindi. Twasambilila navino tungacita pakuti tuwe swewasipe nkaninye. Namukulecelezya twasambilila vino tungacita ngacakuti awantu watupata.

4. Ukulingana na vino vyawa pa Waheberi 13:5, 6, avyani vino tuzipizile ukusinincizya swinya amulandu ci?

⁴ Muzipizile ukusinincizya ukuti e Yehova wamikunda nkaninye swinya atalimilecelezya. (Wazyani Waheberi 13:5, 6.) Ulupungu lwa kwe Malonda ulwa mu June 1 1963 lwatili: “Umuntu wino wamanya icete nkaninye e Yehova nga wakumucuzya akamusuwila nkaninye.” Ya-a awazwi ayacisinka! Pakuti tusipicizye pano wakutucuzya tuzipizile ukukunda Yehova nu kumusuwila nkaninye, swinya tutazipizile ukuvwilika nampo nga watukunda nanti pole.​—Mat. 22:36-38; Jemu. 5:11.

5. Avyani vino muzipizile ukucita pa kuti mwize mulole ukuti Yehova wamikunda?

⁵ Muwawazya Baibolo cila wanda pakuti muwapalamila nkaninye kwe Yehova. (Jemu. 4:8) Pano mukuwazya Baibolo muwawika amano ku miwele ya kwe Yehova. Muwalola vino e Yehova wa mikunda pano mukuwazya vino walanda navino wacita. (Ukuf. 34:6) Kweni wamwi cikawawomela ukusuwila ukuti e Leza wawa kunda amuno kutawa nanti wumwinye wino akawalanjizya ukuti wawa kunda. Nga avyo namwemwe mukayivwa lyo cilawanda muwawika amano kwevino e Yehova akalanjizya ukuti wamitetela swinya wamilanjizya icikuku. (Amalu. 78:38, 39; Roma. 8:32) Nga mukwelenganya pevino mukuwazya mwizwi lya kwe Lesa Baibolo, mulilola ukuti vino e Yehova wamicitila avivule nkaninye. Ngacakuti mukusalifya pe vino Yehova wamicitila wuciwuza winu naweliwe wuliwawomelakovye.​—Amalu. 116:1, 2.

6. Ukulingana na Amalumbo 94:17-19, avyani vino vilicitika nga mukupepa ukufuma pa nsi ya mwezo?

⁶ Muwapepa lyonsinye. Elenganyani ukuti umwana umutici umonsi wa mufukatizile kwe yisi. Umwana akwivwa umucinjililwe icakuti akulanda vyonsinye iviwipe nivizima vino vimuciticizile pe wo-o uwanda. Namwemwenye nga mukupepa nu mwezo wonsinye mulipalamila nkaninye kwe Yehova swinya muliwa yivwa awacinjililwe ngati awulyanye vyo umwana wino tulanzilepo wivwanga. (Wazyani Amalumbo 94:17-19.) Pano mukupepa kwe Yehova, “muwapongolola ivyakumwezo winu ngati aminzi” Swinya muwanena umukwasi witu uwalukundo vyonsinye vino vikumitinya navino vikumisakamika. (Ukulo. 2:19) Avyani vino vilicitika nga mukucita wo-o? Muliwa na cino e Baibolo yikakwita ukuti “umutende wa kwe Leza wuno wacila amelengania yawantu wonsi.” (Flpi. 4:6, 7) Swinya pano mukupepa nu mwezo winu wonsinye mulipalamila nkaninye kwe Yehova.​—Roma. 8:38, 39.

7. Amulandu ci wuno muzipizile ukusinincizizya ukuti Uwufumu wa kwe Leza wulilenga vino e Leza walaya ukuficiliswa?

⁷ Muzipizile ukusinincizya ukuti amapalo ya wufumu wa kwe Leza yalificiliziwa. (Impe. 23:19) Nga cakuti mutasinincizya ukuti e Leza alificilisya vino walaya e Satana nawano akatungulula waliwamitinya. (Imilu. 24:10; Hebe. 2:15) Avyani vino mungacita pakuti musinincizye ukuti uwufumu wa kwe Leza wulilenga vino walaya ukwiza citika? Muwayisambilizya pamalayo ya wufumu wa kwe Leza swinya muwalola navino vingalenga musinincizye ukuti yalificiliziwa. Uzye ukucita wo-o kulimyavwa wuli? Lekani tulande pacakulolelako ca kwa Stanley Jones, wano wawanyefile pa myaka 7 pamulandu navino wazumizilemo. b Avyani vino vyalenzile wasipicizye? Watili: “Isuwilo lyane lyalinji aliwome amuno namanyile uwufumu wa kwe Leza navino wulitucitila swinya intavwilikanga nanti katicinye. Fwendi kutalinji nanti wumwinye wino walinji nu kuleka ndeke ukuwombela e Yehova.” Ngacakuti musuwizile nkaninye ukuti vyonsinye vino e Leza walaya vilicitika mulipalamila nkaninye kwe weliwe swinya mutalileka ukumuwombela pamulandu wakuwa ni ntete.​—Imilu. 3:25, 26.

8. Uzye vino tukalola ukulongana vikalanjizya cani? Londololani.

⁸ Muwalongana lyonsinye. Ukulongana kukalenga tupalamile nkaninye kwe Yehova. Vino tukalola ukulongana avino vikalanjizya nga tulisipicizya pano waliwa tucuzya nanti pole. (Hebe. 10:24, 25) Amulandu ci wuno twalandila wo-o? Ngacakuti pe yo-o impindi tukuvilwa ukulongana apasowa nu mulandu, fwendi lyocililusya nkaninye pano tuliwawika amawumi yitu muwusanso pakutivye tulongane ponga nawanawitu nawa nkazi. Nomba nga tutakupuswa mukulongana lyonsinye tutalileka ukulongana, napano awalwani witu waliwa tucuzya. Yo-o ayili impindi yino tuzipizile ukukunda nkaninye ukulongana. Nga twakunda sana ukulongana, kutaliwa nanti cimwinye cino cililenga twize tuvilwe, ukutontela e Leza ukucila awantu.​—Imili. 5:29.

9. Amulandu ci wuno cazipila ukusunjilako amawaliko yamwi ku mutwe?

⁹ Muzipizile ukusunjila amawaliko yano mwakunda. (Mat. 13:52) Mpindi zimwi mutange mwizuke amawaliko yonsinye lelo e Yehova angawomvya umuzimu wakwe uwutele uwamaka ukumyizusyako amawaliko yano mwasunjizile. (Yoha. 14:26) Lolani umwanawitu wumwi wino wamunyefile mu cifungo ku East Germany walanzile ukuti: “Nawanga nkaninye ni nsansa pano nalinji mu cifungo amuno nasunjizile amawaliko amavule nkaninye! Pano nikalangavye nenga nasumbanga impindi inkulu ku kwelenganya nkaninye pa malyasi aya mu Baibolo amalekane lekane.” Amawaliko yano umwanawitu wasunjizile yamwavwizye ukupalamila nkaninye kwe Yehova nu kusipicizya intazi zino walinji nazyo.

10. Amulandu ci wuno tuzipizile twasunjilako indwimbo ku mutwe?

¹⁰ Muwasunjila indwimbo zya kulumbanya eYehova swinya muwazyimbila. Pano e Paulo ne Sila walinji mu vingololo ku Filipi wimbilanga indwimbo zino wasunjizile pakuti walumbanya e Yehova. (Imili. 16:25) Awanawitu awakunsi yino kali witanga ukuti Soviet Union wawanyefile nu kuwatwala ku Siberia. Acani cino calenzile watanenuka? E nkazi Mariya Fedun watili: “Twimbilanga indwimbo zyonsinye izya mucitawo ca ndwimbo zino twamanyile.” E Nkazi Fedun walanzile ukuti indwimbo zino wimbilanga zyawa womelezyanga wonsinye swinya zyalezile wapalamile nkaninye kwe Yehova. Uzye mukawomelako nga mwimbila indwimbo izya Wufumu zino mwatemwa? Fwendi muzipizile ukusunjila zyozyo indwimbo!​—Lolani akambokosi kano kakuti “ Njavwa Ukusipa.”

11-12. (a) Ukulingana nu 1 Samueli 17:37, 45-47, avyani vino vyalenzile Davidi awe amusipe? (b) Alisambililo ci ilicindame lino tukusambilila kwe Davidi?

¹¹ Muzipizile ukutwalilila ukuwa mwe wasipe napano waliwa micuzya. Avyani vino muzipizile ukucita ngacakuti mukulola ukuti mutasipa? Muwakwizuka ukuti icimo camuntu na amaka yano wawa nayo navino angacita asavino vingalenga ukuti awe umusipe. Teyelenganyani pe Davidi wino walinji amulumendo pano walwile ne Goliati. Nga akumulinganya kwipaka lino walwile nalyo e Davidi wacefile umuwili atalinji namaka ngati ayano yalinji kweGoliati, swinya atakweti ivyanzo vino wazipizile ukuwanavyo pakulwa. Nanti calinji wonye wo-o e Davidi wasifile. Wasifile icakuti wasamalizile kwe lyolyo ipaka lino lyalinji nkaninye nu musewenya kukulwa nalyo.

¹² Acani cino calenzile ukuti e Davidi asipe? Apamulandu wakuti wasinincizizye ukuti e Yehova walinji nawe. (Wazyani 1 Samueli 17:37, 45-47.) E Davidi atawisile amano kukuyilinganya kwe Goliati wino walinji alipaka. Lelo wawisile amano kwevino e Goliati wacefile nkaninye nga akumulinganya kwe Yehova. Avyani vino tukusambililako kwe lyo-o ilyasi? Tungawa swe wasipe ngacakuti tusinincizizye ukuti e Yehova ali nasweswe swinya nga tusinincizizye ukuti awalwani witu wacepa nkaninye nga akuwalinganya kwe Leza Wamaka Yonsi (2 Imila. 20:15; Amalu. 16:8) Avyani vino mungacita pakuti mwize muwe mwe wasipe pano waliwa micuzya?

13. Avyani vino tuzipizile twacita pa kuti tusipe? Londololani.

¹³ Pakuti tusipe nkaninye pano waliwatucuzya tuzipizile ukuwawizya ilyasi lizima pa Wufumu wa kwe Leza. Acani cino twalandila wo-o? Apamulandu wakuti nga tukuwizya ilyasi lizima tukasuwila nkaninye e Yehova swinya tukaleka ukutina awantu. (Imilu. 29:25) Wulyanye vino wakapafu wakaya wakuwomelakovye nga cakuti tukusamala avino nasweswenye tukaya tukuwomelako nga tukuwizya kung’anda ning’anda, mu vifulo muno mukazanwa awantu, nga cakuti tukucita uwunte wamwilyasi, napano tukuwizya muncende zya wukazi. Nga tuliswe wasipe pano tukuwizya ilyasi lizima peyo-o impindi, Napano uwuteko wuliwinda umulimo witu tulitwalilila ukuwizya ilyasi lizima.​—1 Tes. 2:1, 2.

14-15. Avyani vino tungasambilila kwa Nancy Yuen na kwa Valentina Garnovskaya?

¹⁴ Tungasambililako kwa nkazi wawili wano walinji ni cisinka swinya awasipe nkaninye. Wa Nancy Yuen watalimfilevye amamita 1.5 lelo watalinji ni ntete. c Wakanile ukuleka ukuwizya ilyasi lizima ilya Wufumu wa kwe Leza. Co-o calenzile wawanyepe ku China ukucila pa myaka 20. Awalasi wano wawaluwulusyanga watili munsi yawo “wasitela walolepo umuntu wino atapilukanga mwe vino wazumizilemo” ngati awe-e enkazi!

¹⁵ Wa, Valentina Garnovskaya nawonye wawanyefile munsi yino kali witanga ukuti Soviet Union pampindi zitatu swinya pamyaka yonsinye yino wawanyefile yalinji mupipi ni myaka 21. d Acani cino wawa nyepezile? Amuno watwalilizile ukuwizya ilyasi lizima icakuti awalasi watinji “acipondo iciwipisye nkaninye.” Cani calenzile wa-a wankazi wawili awacisinka ukuwa awasipe? Amuno wamanyile ukuti e Yehova walinji ku luwali lwawo

16. Avyani vino tuzipizile ukucita pa kuti tuwe awasipe?

¹⁶ Ndi vino twasambilila pakuti tuwe swe wasipe tutazipizile ukuwika amano ku maka yano twakwata navino tungacita. Lelo tuzipizile ukusuwila ukuti e Yehova ali na sweswe nu kuti awino akutulwilako. (Amasu. 1:29, 30; Zaka. 4:6) Nga twacita wo-o apano tungawa swe wasipe.

17-18. Avyani vino Yesu watunenile vino vyawa pe Yohani 15:18-21? Londololani.

¹⁷ Tukakunda nkaninye ngacakuti awantu wakutucindika, lelo tutazipizile ukuyisula awantu nga watupata. E Yesu watili: “Awalongo a mwemwenye , kuno awantu wakawapata, na kuno wakawapawula mwi wumba lyawo, nu kuwakwelengula nu kufumya amazina yinu ngati a mawipe, amuno a mwana muntu.” (Luk. 6:22) Uzye e Yesu wasuzile mwinye?

¹⁸ E Yesu atasuzile mu kuti awina Klistu walinji nu kutemwa awantu nga wawapata. Lelo watuwuzyangavye vino vyalinji nu kuwa tuciticila. Tusi swe wamwe yo-o insi. Tukakonka vino e Yesu wasambilizyanga swinya tukawizya ilyasi lizima lino nawenye wawizyanga. Acino calenga awantu wamwe yo-o insi watupate. (Wazyani Yohani 15:18-21.) Tukalonda ukuwasecelesya e Yehova. Acino tusisakamala awantu nga watupata pamulandu wa kuti twakunda e tatakulu.

19. Avyani vino tuzipizile twacita pa kuti twakolanya awatumwa?

¹⁹ Mutazipizile ukuleka vino awantu wakalanda navino wakacita vyalenga mwakwivwa uwuwi pa mulandu wa kuti swe Nte zya kwe Yehova. (Mika 4:5) Tungaleka ukutina awantu nga tukwelenganya pevyo awatumwa wacisile mu Yerusalemu pano awalwani wakomilevye e Yesu. Wamanyile vino intunguluzi zya simapepo izya wa Yuda zyawapasile. (Imili. 5:17, 18, 27, 28) Lelo cilawanda wayanga kwi tempile swinya awantu wamanyile ukuti awasambi wa kwe Yesu amuno wawizyanga ilyasi lizima. (Imili. 5:42) Wasitela waleke ukuwizya pa mulanduvye wakutina awantu. Nasweswenye tungaleka ukutina awantu nga cakuti tukuwuzya wano tukasambilila nawo nawano tukawomba nawo nawina mupalamano ukuti swe Nte zya kwe Yehova.​—Imili. 4:29; Roma. 1:16.

20. Acani cino calenzile awatumwa watwalilile ukusecelela nanti aca kuti awantu wa wapasile?

²⁰ Acani cino calenzile awatumwa watwalilile ukusecelela? Apamulandu wakuti wamanyile umulandu wuno awantu wawa patizile swinya waweni ukuti e Yehova wawacindamisile pamulandu wakuti waculilanga izina lyakwe. (Luk. 6:23; Imili. 5:41) Umutumwa Petro walemvile ukuti: “Ukuwa ndi mukuyimbila uwulungamane peni ye mwewalongo.” (1 Pet. 2:19-21; 3:14) Nga cakuti twamanya ukuti cino awantu watupatila apamulandu wakucita icilungamane, tutalileka ukuwombela Yehova nanti watupate wulinye.

21-22. (a) Avyani vino mukulondesya ukucita pa kuti mwize musipicizye pano waliwamicuzya? (b) Avyani vino tulisambilila mu cipande cino cikonsilepo?

²¹ Tutamanya pano awantu walitalika ukutucuzya nanti pano amawuteko yalitulesya ukupepa Yehova. Lelo twamanya ukuti tuzipizile ukuyipekanya peyonye impindi, akuli ukuti tuzipizile ukuwomya wuciwuza witu ne Yehova, tuzipizile ukuwacita vino vingalenga tuwe swe wasipe swinya tuzipizile ukumanya vino tungacita awantu nga watupata. Nga tukuyipekanya peyonye impindi tulitwalilila ukuwa swe wasipe napano waliwa tucuzya.

²² Nomba avyani vino tuzipizile ukucita ngacakuti watuwinda ukupepa Yehova? Mucipandwa cino cikonsilepo tulisambilila ivisinka vya masundo ya mu Baibolo, yano yangatwavwa ukutwalilila ukuwombela Yehova nanti acakuti watuwinda.