AWACITICI WAKAKOLOWOZYA UKUTI
Uzye Awantu Wansuwila?
Lola nga cakuti awantu wakusuwila!
Uzye ukusuwilwa kwasula mwinye?
Amulandu ci wuno awantu wazipizile ukunsuwila?
Ningacita wuli pakuti awantu wansuwila?
Lola nga cakuti awantu wakusuwila!
Amiwele ci pe yo-o yino yakonkapo yino . . . ukalanjizya lyonsinye, mumpindi mumpindi, nanti nce mpamwi yino utawa nayo
wucisinka
ukusintililwapo
ukuwomba ni mpindi
ukuwombesya
ukutantika icete ivintu
ukwavwa wanji
umulinganya
umucinzi
ukuwika amano kwe wanji
Amiwele ci pakwe yo-o yino ukacitamo icete?
Twalilila ukuwa na yoyo imiwele—Wafilipi 3:16.
Amiwele ci pakwe yo-o yino uzipizile ukuwombelapo?
Vyo-o vino vyakonkapo vingakwavwa ukuwa na yo-o imiwele.
Uzye ukusuwilwa kwasula mwinye?
Awantu awasuwilwe wakaficilisya vino wawapa ukuwombelapo pa ng’anda, kusukulu, na muwikazi. Wakakwizuka nu kuti nga cakuti kwacitika ivili vyonsinye lyo awoliwo walenga. Fwandi nga cakuti waluvyanya wasifisa vino wacisile, swinya wakalenga itetelwa nu kuwombelapo pe vino waluvinye.
E Baibolo yikalanda ukuti: “Amuno wila muntu wazipila ukuyisendela ichisendo cakwe umwenecho.”—Wagalatiya 6:5.
Amulandu ci wuno awantu wazipizile ukunsuwila?
Umuntu umusuwilwe akawombesya mu milimo yino wamanya swinya awantu wakamucindika, wakamulola ukuti wesongo, awuli umulandu wuno wakamupa nu wutungwa wa kuwomba imilimo nayinji.
E Baibolo yikalanda ukuti: “Ndanjizya umuntu wino akawomba umulimo wuzima, nani nandi kulanjizye wino wazipa walusya awavule, wino wazipila ukwikala nizyamfumu.”—Imilumbe 22:29.
Umuntu umusuwilwe akakwavwako wanji swinya akawa ni viwuza ivizima.
E Baibolo yikalanda ukuti: “Panji wanji, apano namwenye Leza ayize awape.”—Luka 6:38.
Umuntu umusuwilwe akakwivwa icete nkaninye nga wacita icintu cimwi icizima, swinya akamanya nu kuti angawomba ni milimo yinji.
E Baibolo yikalanda ukuti: “Ukuwa lekani wila muntu awayelezya imiwele yakwe umwenecho.Ndi achino akachita ichete, peni apano angayitumvya.”—Wagalatiya 6:4.
Ningacita wuli pakuti awantu wansuwila?
Pakwasuka lyo-o iwuzyo lola vino awacitici wawuyo walandapo. Acilikwinye pevyo vino awacitici wawuyo walandapo cino cikulondolola vino ukayivwa?
E Kerri uwamyaka 21 walanzile ukuti: “Cisikwivwika icete awakwasi ukukusenda ngati amwana umutici wino watanga wamulekevye ukwasowa ukumanya kuno ali na vino akucita”
E Richard uwamyaka 24 walanzile ukuti: “Awakwasi wane wakanzumilizya ukuya ukuli konsinye ni viwuza ukwasowa intazi”
E Anne uwamyaka 16 walanzile ukuti: “Nga nalola awaciti wanji wakucita vino wakwasi wawo wawazumilizya ukucita, nkayikolowozya ukuti ‘amulandu ci wuno awakwasi wane wakankanizya ukucita wowo’”.
E Marina uwamyaka18 walanzile ukuti: “Awakwasi wane wampile uwuntungwa wa kuyicitila vino nemweco nkulonda swinya nkawasalifya sana wowo vino wacisile”
Cino uzipizile ukumanya acakuti: Awacitici awavule wakawapa uwuntungwa wa kucita vino wakulonda aweneco ukulusya wanji. Acani cino cikalenga?
Vino cawa: uwuntungwa wuno awakwasi wangakupa wukawa ukulingana na vino wakusuwila.
Kucakulolelako, lola vino awacitici wawuyo wano tulanzilepo pa kutalika walanzile.
E Richard walanzile ukuti: “Pa kutalika awakwasi wane watampile uwuntungwa wa kucita vino nkulonda ne mweneco pa mulandu wakuti watansuwizile. Lelo pe yo-o impindi wansuwila amuno nkacita vyosinye ukulingana na vino wakulonda. Nsiwawipa kuno nkuya na wantu wano nkupita nawo. Swinya nkawanena vyonsinye vino nkulonda ukucita ukwasowa nu kuti wankolowozye.”
E Marina walanzile ukuti: “Nawifileko awakwasi wane pa miku yiwili swinya yonsinye yo-o imiku wamanyile nu kumanya ukuti nkuwawipa vye. Ukufuma pe yilyanye impindi nkalanda icinsika ku wakwasi wane. Kucakuloleko, lyonsinye nkawanena vino nkucita nga nafumapo nkawatumila e fone nu kuwanena kuno indi. Pe yo-o impindi wansuwila nkaninye.”
Uzye na wewe ukulonda awakwasi wako wakusuwila ndi vino calinji kwe Richard ne Marina? Lola vino ukacita mwe vyo-o vino vyakonkapo:
VINO UKACITA PA NG’ANDA
Uzye ukayipelesya ukuwomba incito zya pa ng’anda?
Uzye ukanyoka pa ng’anda pa mpindi yino awakwasi wakuwicilako?
Uzye wawa nu mucinzi ku wakwasi wako na wazuna wako?
Uzye pe vyo-o vino twalandapo avili kwinye vino uzipizile ukuwombelapo?
E Baibolo yikalanda ukuti: “Tontelanji awakwasi winu”—Waefeso 6:1.
IVYA KUSUKULU
Uzye ukawombelapo zuwa nga cakuti wakupa ivyakucita kusukulu?
Uzye ukawombesya pa kuti uwapasa ku sukulu?
Uzye wakunda ukuwazya?
Uzye pe vyo-o vino twalandapo avili kwinye vino uzipizile ukuwombelapo?
E Baibolo yikalanda ukuti: “Amano yakachinjilila.” (Ekawizya 7:12) Ukusambilila kulikwavwa ukuwa na mano.
VINO AWANTU WAKUMANYA
Uzye wawa ni cisinka ku wakwasi wako na wantu wanji?
Uzye ukawomvya icete indalama?
Uzye awantu wakusuwila?
Uzye pe vyo-o vino twalandapo avili kwinye vino uzipizile ukuwombelapo?
E Baibolo yikalanda ukuti: “Muzwale uwuntu wupya.” (Waefeso 4:24) Nawewenye ungazifyako imiwele yako pakuti awantu wakusuwila.
Vino ungacita: Lola muno uzipizile ukuwombelapo. Nenako wanji wano wakacita icete mwe vyovyo pa kuti wakwavwe. Lemba vimwi vino ukulonda ukucita pa kuwa nayoyo imiwele nu kuwavikonka pa mwezi uwupuma. Lemba muno ukucita icete na muno usakucita icete mu kalibuku kano ukalembamo. Nukulola vino uwombezilepo pa nsilo ya mwezi.