Ukuya kwe vino vilimo

Amulandu ci Wuno Inte zya kwe Yehova Wapusanila na Macalici Yanji pe Vino Wakacita Pakuzevya Icakulya ca Manguzi ice Tatakulu?

Amulandu ci Wuno Inte zya kwe Yehova Wapusanila na Macalici Yanji pe Vino Wakacita Pakuzevya Icakulya ca Manguzi ice Tatakulu?

 Tukakonka nkaninye vino Baibolo yikalanda pano tukwizucizya icakulya cetatakulu, cino wakakwita nukuti “ichakulya cha mfumu,” nantiukwizucizya imfwa ya kwe Yesu (1 Wakorinte 11:20; King James Version) lelo nanti ciwe wo-o, vino awamumipepele imivule wa zumilamo na vino wakacita pano wakwizuka imfwa ye tatakulu vitafuma mu Baibolo.

Umulandu wuno tukakwizucila imfwa ye Tatakulu

 Cino tukakwizucila icakulya ce tatakulu tukalonda ukuwakwizuka e Yesu, apano nukusalifya pa nzuwi yino wapile pa mulandu witu. (Mateyu 20:28; 1 Wakorinte 11:24) Ukwizuka icakulya cetatakulu asawanda wakulipilwa, nanti alutambi luno lungalenga umuntu wamwivwile uluse nanti ukutetelwa kumembu zyakwe. a E Baibolo yikasambilizya ukuti amawembuko yitu yangatetelwa ukupitila mukuwa nisuwilo mwe Yesu, asamukukonka intambi izya mumipepele.​—Waroma 3:25; 1 Yohani 2:1, 2.

Amiku yinga yino tuzipizile ukukwizuka Icakulya ce Tatakulu?

 Pano e Yesu wapile awasambilizi wakwe isundo lyakwizuka icakulya ce tatakulu, atawanenile imiku yino walinji nu kuwamwizucizya. (Luka 22:19) Fwendi tungati amiku yinga yino tuzipizile ukuwakwizuka? Wamwi wakakwelenganya ukuti tuzipizile ukuwakwizucizya cila mwezi, apano wanji wakalola ukuti we cila sabata, cila wanda, imiku iyili yonsinye pano umuntu umweneco akulondela muwanda wonga nanti impindi iyili yonsinye yino wivwa ukuti azipizile ukwizucizya. b Lelo, nanti ciwe wo-o kwawa vimwi vino tuzipizile ukwelenganyapo.

 E Yesu watalisile ukusevya icakulya cetatakulu pa wanda wulyanyene wuno awa Yuda wazevezyangapo icakupitililwa swinya wafwile pe wulyanye uwanda. (Mateyu 26:1, 2) Co-o citalinji acakupumincizyavye. Amawaliko yakalinganya inzuwi ya kwe Yesu ku nzuwi ya pa cikomelo. (1 Wakorinte 5:7, 8) wazevyanga icakupitililwa umuku wonga pa mwaka. (Ukufuma 12:1-6; Levitikasi 23:5) wonye wo-o, avino nawina Klistu wakutalicila wazevyanga icakulya cetatakulu, wazevyangavye umuku wonga pamwaka, c swinya wonye avino ni Nte zya kwe Yehova wakacita.’

Uwanda ni mpindi

 Vino Yesu wacisile pakutalika icakulya cetatakulu, visitwavwavwe ukumanya imiku yino tuzipizile ukuwakwizucizya lelo vikatwavwa ukumanya uwanda nimpindi yino tuzipizile ukuzevezyapo. E Yesu watalisile ukuzevya icakulya cetatakulu pano ilanzi lyalinji mukwinjila pa Nisani 14, mu mwaka wa 33, nga akukonka e kalenda wa mu Baibolo. (Mateyu 26:18-20, 26) Ngati awulyanye vino awina Klistu wakutalicilapo wacitanga, na sweswenye tukakwizuka imfwa yakwe Yesu pawanda uwuli wonganye. d

 Nanti acakuti umwaka wa 33 uwanda wa nisani 14 walinji ape cisano, uwanda uwutele uwacakulya cetatakulu wukawela pa manda amalekanelekane mwe sabata cila mwaka. Cila mwaka pakuti tumanye pano pasunkanizile wo-o uwanda wanisani 14 tukawovya inzila zino wawovyanga pakupenda umanda pano e Yesu walinji munsi, Tukawovya e kalenda yino awa Yuda wakawovya mwe ya-a manda. e

Umukate ne wayini

 Pano e Yesu watalisile Icakulya ce Tatakulu, wawomvizye umukute uwasowa ukututumuka nga ne waini umuwenzu, vino vyasyazile pa cakupitililwa. (Mateyu 26:26-28) Kucakulolelako, tukawomvya e fulaulo swinya tusiwikamo ivyakutumusya. Tusiwomvya e dilinki nanti waini muno wasanzyamo vimwi.

 Awa mu mipepele wamwi wakawomvya umukate wuno wawikamo ivyakututumusya, lelo ivyakututumusya mu Baibolo wavikolanya ku luwembu. (Luka 12:1; 1 Wakorinte 5:6-8; Wagalatiya 5:7-9) Acino fwandi umukate muno mutawa ivyakututumusya wukakwimililako umuwili wa kwe Yesu wuno wutawa nuluwembu. (1 Peter 2:22) Vinji vino awa mu macalici wakacita, vino vyapusana na vino Baibolo yikalanda, akuwomvya ama dilinki munzila yakuti wawomvye waini muno mutawa icili consinye. Cino awa mu macalici wamwi wakacitila wo-o, apamulandu we vino vitawa mu mawaliko vino wazumila ukuti watazipizile ukumwa e waini.​—1 Timoti 5:23.

Umukate ne Waini asa muwili nu wazi wacisinka

 Umukate uwasowa ukututumuka apano ne waini wino akawa pa Cizusyo amankolanyavye nanti vikakwimilakovye umuwili wa kwe Yesu nuwazi wakwe. Visipilukapo umuwili nanti uwazi wakwe pa mpindi ya cizusyo ndi vino wamwi wakakwelenganya. Lolani vimwi vino amawaliko yalanda, vino vyalenga tusinincizye vyo-o.

  •   Nga cakuti e Yesu wapile awasambi wakwe isundo lyakuti wawamwa uwazi wakwe, lyo wawanenanga ukukana konka isundo lya kwe Leza lino lyalandanga pa kukana lya uwazi. (Intaliko 9:4; Imilimo 15:28, 29) Ukwasowa nukuvwilika e Yesu atanga anene awantu ukukana konka isundo lya kwe Leza lino likalanda pa wazi.​—Yohani 8:28, 29.

  •   Nga cakuti mwelimonye awasambi wamwanga uwazi wakusimicilanye uwe Yesu, nga talanzile ukuti uwazi wakwe wuno“wazwila awavule,” cino calanjizyanga ukuti pe yo-o impindi lyo atani ayipe ngati anzuwi.​—Mateyu 26:28.

  •   E Yesu wapile umuwili wakwe ukuwa inzuwi “lyonganye-nsu.” (Waheberi 9:25, 26) Nga cakuti umukate ne waini vikapiluka nukuwa umuwili nu wazi wacisinka uwa kwe Yesu pa wanda wa Cakulya ca Manguzi iceTatakulu, lyo wonsinye wano wakalyako wakanyocezyapo inzuwi yino Yesu wapile umukuvye wonga.

  •   E Yesu watili: “Mwacita wonyewoo amuno mwanjizucila,” atatili “pakumpa inzuwi.”​—1 Wakorinte 11:24.

 Cino calenga wamwi wazumile ukuti umukate ne waini vikasanguka uwazi nanti umukate, apamulandu wa mazwi yano yawa mu ma versi yamwi aya mu Baibolo. Kucakulolelako mu ma Baibolo yamwi, wapiliwula ukuti e Yesu walanzile ukuti “woo awazi wane.” (Mateyu 26:28) Nomba amazwi yano Yesu walanzile yangapiliwulwa nukuti: “acinkolanya ca wazi wane,” “wukwimililako uwazi wane” nanti “wukupiliwula uwazi wane.” f Ndi wulyanye vino Yesu wawomvyanga ivilanjililo lyonsinye pakusambilizya, napanye pa-a wawonvizye icilanjililo.​—Mateyu 13:34, 35.

Awaweni wano wakalyako?

 Pano wa Nte wakuzevya Icakulya ca Manguzi ice Tatakulu, awantuvye watici awano wakalyako nukumwa e waini. Nomba amulandu ci?

 Uwazi wuno Yesu wazwisizye wapanzile “ilayano-pya” lino lyapyanizile pa cipangano cino Yehova Leza wapangine nu luko lwa wina Israeli. (Waheberi 8:10-13) Wano wawa mwi layano pya, awano wakalyako umukate nukumwa e waini pa cizusyo. Asa wina Klistu wonsi lelo awawovye “wano witwa nu Leza” munzila iyiyiwele. (Waheberi 9:15; Luka 22:20) Wa-a awano waliya wateke ne Yesu kwi yulu, swinya Baibolo yikati wawavye 144,000.​—Luka 22:28-30; Ukuwumbulika 5:9, 10; 14:1, 3.

 Ukupusanako na wa mwi wumba “tici” wano witwa ukuyateka ne Yesu kwi yulu, swewavule twawa nisuwilo lyakuwa pi “wumba kulu” umuyayaya monye munsi. (Luka 12:32; Ukuwumbulika 7:9, 10) Swensinye swe wano twawa ni suwilo lyakwikala mu nsi, tusilyako umukate nu kumwa waini pa Cizusyo. Lelo nanti ciwe wo-o, tukazanwako pakulanjizya ukuti tukasalifya pa nzuwi yino Yesu wapile pa mulandu witu.​—1 Yohani 2:2.

a Ibuku lyakuti McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume IX, pi fwa 212, pakati: “Mwi Testamento Lipya, mutawa izwi lyakuti Insakalamenta (sacrament); ni zwi lya mu ciGreek nye ilyakuti μυστήριον [my·steʹri·on] lisilandapo pa lubatizyo, Icakulya ca Manguzi ice Tatakulu nanti ivintuvye vinji vino wizukanga.”

b Ama Boibolo yamwi yano wapiliwula yakawomvya izwi lyakuti “ilivule” pakulanda pa Cakulya ca Manguzi ice Tatakulu, swinya lyonye izwi waliwomvya na pa kulanjizya imiku yino tuzipizile ukuwakwizucizya ifwa ya kwe Yesu. Lelo nanti ciwe wo-o, cino walandangapo mucitundu cino walembezilepo e Baibolo pakutalika acakuti “lyonsinye” nanti “cila mpindi.”​—1 Wakorinte 11:25, 26; New International Version; Good News Translation.

c Lolani ibuku lyakuti The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volume IV, amafwa 43-44, ni lyakuti McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume VIII, ifwa 836.

d Lolani ibuku lyakuti The New Cambridge History of the Bible, Volume 1, ifwa 841.

e E kalenda ya waYuda mwe ya-a amanda yikalanjizya pano umwezi wa Nisani wukatalicila. Wukatalicila pano umwezi wukatalika ukuloleka wonsinye, lelo yo-o asa nzila yino wawomvyanga mu mpindi zya wa tumwa. Watalikanga ukupenda umwezi uwupya pano umwezi waloleka mu Yerusalemu. Fwandi papitanga uwanda nanti amanda pakuti umwezi wuloleke wonsinye. Co-o acino calenga ukuti uwanda wuno Inte zya kwe Yehova wakawelapo ni cizusyo wupusaneko nu wanda wuno awaYuda wa mwe ya-a amanda wakawelapo ni ca Kupitililwa.

f Lolani e Baibolo yakuti A New Translation of the Bible, by James Moffatt; The New Testament​—A Translation in the Language of the People, by Charles B. Williams; and The Original New Testament, by Hugh J. Schonfield.