Ukuya kwe vino vilimo

Uzye Inte Zya kwe Yehova Wakapaticizya Awantu Ukuleka Kuno Wakapepa?

Uzye Inte Zya kwe Yehova Wakapaticizya Awantu Ukuleka Kuno Wakapepa?

 Awe, tusiwapaticizya nanti katicinye. Twalemvile mwe magazini ya Ulupungu lwe Malonda ukuti, “citazipa ukupaticizya umuntu ukuleka ukupepa kuno akapepa.” a Imilandu yino yakonkapo yikulanjilizya cino tusipaticizizya awantu ukuleka kuno wakapepa:

  •   E Yesu atapaticizyanga awantu ukwivwa kwe vino wasambilizyanga. Wamanyile ukuti walupwa lwakwe watici awano walinji nukwivwa kwe vino wasambilizyanga. (Mateyu 7:13, 14) Pano awasambilizi wakwe wamwi walesile ukumukonka pamulandu navino walanzile atawapaticizizye ukuti wikale, lelo wawalesile ukuti wapite.​—Yohani 6:60-62, 66-68.

  •   E Yesu wanenile awasambilizi wakwe ukuti watazipizile wapaticizya awantu ukupilula vino wazumilamo. Mucifulo cakuti wapaticizya awantu ukwivwa ilyasi ilizima pa wufumu ,awasambilizi wa kwe Yesu wawizizyanga wano wateyelezyanga nawano wakutikanga.​—Mateyu 10:7, 11-14.

  •   Citazipa ukupaticizya umuntu ukuleka ukupepa kuno akapepa, amuno e Leza akapocelela ukupepa kwa muntu ukwa kufuma pansi ya mwezo wakwe.​—Amasundo 6:4, 5; Mateyu 22:37, 38

Uzye umulimo wuno tukawomba uwakuwizya awakupilula awantu?

 Ee acisinka tukawizya ilyasi ilizima ilya mu Baibolo “ukufika nakuno insi yapakula,” tukacita wo-o “panzi na mung’anda ,” ukulingana na vino Baibolo yalanda. (Imilimo 1:8; 10:42; 20:20) Ndi wulyanye vino calinji ku wina Klistu wakutalicila nasweswenye mpindi zimwi wakatuwipizya ukuti tukapaticizya awantu ukuleka ukupepa kuno wakapepa. (Imilimo 18:12, 13) Lelo nanti ciwe wo-o, vino wakalanda avya wufi. Acino tusipaticizya umuntu uwili wensinye ukuzumila vino twazumilamo. Lelo twazumila ukuti awantu nga wasambilila apano wangawa namano ayakuyipingulilapo aweneco.

 Tusipaticizya awantu ukuti waleke kuno wakapepa, swinya tusikuma e kampeni nanti ukuwapa ivyawila vimwi pakuti waleke kuno wakapepa nukuti tukwate awantu awapya awavule. Ukucita wo-o kwapusana sana navino wamwi wano wakati awina Klistu wakacita, amuno wakakana e Klistu ukupitila mwe vino wakacita. b

Uzye cila muntu wakwata insambu izyakucinja kuno akapepa?

E kasesema Abrahamu walesile ukupepa kuno walupwa lwakwe wapepanga

 Ee wawa nazyo, e Baibolo yikalanjilila ukuti umuntu uwili wensinye wawa ninsambu izyakucinja kuno akapepa. Amuno yalanda pa wantu awavule wano walesile ukupepa kuno walupwa lwawo wapepanga, nukuyisolela aweneconye ukuwapepa e Leza wacisika. Pe wa-a pawa e Abrahamu, e Ruti, wamwi awamu Atena, apano numutumwa e Paulo, vyo-o avyakulolelakovye vitici. (Joshua 24:2; Ruti 1:14-16; Imilimo 17:22, 30-34; Wagalatiya 1:14, 23) Na mukulundapo, e Baibolo yalanda na pansambu zino umuntu wakwata icakuti nga atapinguzilepo icete angasya ukusolapo ukupepa kuno e Leza wazumilizya.​—1 Yohani 2:19.

 Insambu zya kucinja ukwakupepa zikatunjililwa na kawungwe ka Universal Declaration of Human Rights, kano wa United Nations wakakita ukuti “the foundation of international human rights law.” Lyo-o ibuku lyisundo likalanda ukuti “cila muntu wawa nisambu zyakucinja kuno akapepa navino wazumilamo” nu “kuvwambilizya, nukupocelela nukulenga vino akwelenganya ukumanyikwa” ukuwikako navinji pamipepele. c Acisinka, zyo-o insambu zyawelako kukucindika insambu zye wanji wano wikalilila kwe vino wazumilamo nukukanya wano wakulanda pe vino wazumila.

Uzye wumwi nga wapiluka watalika ukupepa, azipizile ukusula intambi zino ulupwa lwakwe lukakonka

 Awe, asa vino cifwile ukuwa. E Baibolo yikatuwomelezya ukucindika awantu wonsinye asamulandu na kuno wakapepa. (1 Peter 2:17) Cinji acakuti Inte zya kwe Yehova wakakonka isundo lya mu Baibolo lino likalanda pa kucindika awakwasi nanti acakuti wazumila muvipusane pusane.​—Waefeso 6:2, 3.

 Lelo nanti ciwe wo-o, asa we wonsi wano wazumila mwe wo-o vino Baibolo yikalanda. Umwanaci wumwi wino wakulizile mu Zambia walanzile ukuti: “Kuno nikalilanga, nga wumwi waleka ukupepa kuno wapepanga . . . Wamulolanga ngati atawa nicisinka swinya lyo wapondocela ulupwa lwakwe na wa mukaya.” Co-o nawenye camuciticizile lyo acili amutici. Pano watalisile ukusambilila Baibolo ni Nte zya kwe Yehova, wizile apingulapo ukuleka ukuya kuno wapepanga. Walanzile ukuti: “Awakwasi wane wanenanga cila mpindi ukuti watakunzile nanti katicinye pe vino napinguzilepo swinya nawalumisizye umwezo. Nayivwile uwuwi amuno ukuzumilizwa na wakwasi mwe vino ukucita, acintu cimwi icicindame. . . . Lelo ukusolapo ukuwa uwucisinka kwe Yehova ukulusya pa ntambi zya vya mipepele, kusipiliwula ukuti nsi ne wacinka kwa lupwa.” d

a Lolani Ulupungu lwa kwe Malonda ulwa January 1, 2002, ifwa 12, paragrafu 15 mu Ciwemba.

b Kucakulolelako, mu ma 785 C.E., e Charlemagne wapile isundo lyakuti kuwe ukukoma wonsinyene wano wakananga ukubatizwa ukuti wawe awina Klistu mu Saxony. Swinya ni sundo lino witanga ukuti Peace of Augsburg, lino wasayinile mu 1555 C.E. muno wasosile amawumba yano yatungululanga mu wuteko wa ciRoma. Walanzile ukuti e kateka uwili wensinye azipizile ukuwa awa mu Katolika nanti mu Lutheran nukuti awatekwa nawonye wazipizile ukukonka vyonye. Wonsinyene wano wakanile ukwivwa kwe lyo-o isundo wazipizile ukucinta.

c Vyonye avino vyawa na mwi buku lyakuti, the African Charter on Human ne Peoples’ Rights, the American Declaration of the Rights, Duties of Man, the 2004 Arab Charter on Human Rights, the ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) Human Rights Declaration, the European Convention on Human Rights, the International Covenant on Civil ne Political Rights. Lelo nanti ciwe wo-o, namawutekonye yano yakalanda ukuti yangapa awantu uwuntungwa wakuyisolela ukwakupepa, yasikwikalila ku mazwi yano yakalaya awatekwa wawo.

d E Baibolo yalanda ukuti izina lya kwe Leza we Yehova.