Ir al contenido

Ir al índice

Ahmad Gharabli/AFP via Getty Images

NÁ KUNDOO TU̱ʼVAYÓ

¿Á kuchiñu na̱ chíñu ndakutáʼanna ta kasina nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ sándiʼi-xa̱ʼa̱ nu̱ú ñuʼú yóʼo? | ¿Ndáaña káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo?

¿Á kuchiñu na̱ chíñu ndakutáʼanna ta kasina nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ sándiʼi-xa̱ʼa̱ nu̱ú ñuʼú yóʼo? | ¿Ndáaña káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo?

 Tá domingo 20 tí noviembre ña̱ ku̱i̱ya̱ 2022 ndi̱ʼi ni̱xi̱yo ña̱ Conferencia de las Naciones Unidas sobre el Cambio Climático (COP27). Iin tá iin na̱ chíñu na̱ ni̱xa̱ʼa̱n reunión yóʼo ki̱ndoona ña̱ taxina xu̱ʼún ndaʼa̱ país na̱ loʼo xu̱ʼún kúúmií ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanna xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼa̱n ndíʼi-xa̱ʼa̱ país nu̱ú ndóona. Soo ku̱a̱ʼánína káʼa̱nna ña̱ va̱ása kuchiñuví ña̱yóʼo ndasaviíña tu̱ndóʼo ña̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼa̱n sándiʼi-xa̱ʼa̱ nu̱ú ñuʼú yóʼo á ña̱ naní cambio climático.

  •   “Kúsi̱íva-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱kaxinyó taxiyó xu̱ʼún ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanyó xíʼin na̱ xóʼvi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼa̱n ndíʼi-xa̱ʼa̱ ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo. Soo kúnda̱a̱va-iniyó ña̱ va̱ása kuchiñuví ña̱yóʼo ndasaviíña ña̱ ku̱a̱ʼa̱n ndíʼi-xa̱ʼa̱ nu̱ú ñuʼú, saáchi ñuʼú yóʼo nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin na̱ kúúmií iin kue̱ʼe̱ ña̱ ndeéní na̱ ndíkaa̱ hospital saá íyoña, na̱ xa̱a̱ ndi̱ku̱n xíniñúʼu chindeétáʼanna xíʼin” (ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ António Guterres, ta̱ kúú secretario general ña̱ Naciones Unidas, tá 19 tí noviembre 2022).

  •   “I̱yoní kuu iin tu̱ndóʼo ña̱ ndeéní ña̱ kivi nasama nu̱ú ñuʼú yóʼo ta ku̱a̱ʼánína saxóʼvi̱ña” (ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ñá Mary Robinson, ñá xi̱kuu presidenta chí Irlanda ta xi̱kuutuñá Alta Comisionada de Derechos Humanos de la ONU, tá 20 tí noviembre 2022).

 Na̱ va̱lí kúú na̱ ndíʼi̱níka-ini xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva koo nu̱ú ñuʼú yóʼo chí nu̱únínu. ¿Á kuchiñu na̱ chíñu inkáchi kachíñuna ña̱ va̱ʼa ndasaviína tu̱ndóʼo ña̱ ku̱a̱ʼa̱n sándiʼi-xa̱ʼa̱ ñuʼú yóʼo? ¿Ndáaña káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo?

¿Á kivi inkáchi kutáʼan na̱ chíñu kachíñuna ña̱ ndasaviína tu̱ndóʼo yóʼo?

 Biblia káʼa̱nña ni ná chikaa̱níva na̱ chíñu ndee̱ ña̱ ndasaviína tu̱ndóʼo ña̱ kúu nu̱ú ñuʼú yóʼo sava kuitívaña kuchiñuna ndasaviína, soo va̱ása kuchiñuvína ndasaviína ndiʼi ña̱ sándiʼi-xa̱ʼa̱ ñuʼú yóʼo. Ta nu̱ú Biblia káʼa̱nña xa̱ʼa̱ u̱vi̱ ña̱ʼa nda̱chun kúú ña̱ kǒo kivi ndasaviínaña:

  •    

     Ña̱ kúni̱ kachiña: Na̱ chíñu na̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo va̱ása kúchiñuna kaʼndachíñuna saáchi na̱ yiví va̱ása níkuva̱ʼana ña̱ kaʼndachíñuna nu̱ú inkana (Jeremías 10:23). Ni ná ndakutáʼanvana ta ni ná chika̱a̱nína ndee̱, kǒo kuchiñuna ndasaviína ndiʼi tu̱ndóʼo ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo.

  •   “Saáchi na̱ yiví kuʼvi̱-inina kunina miína, kutóonína kuumiína xu̱ʼún, [...] va̱ása kindo̱o-inina xíʼin ni iin ña̱ʼa” (2 Timoteo 3:2, 3).

     Ña̱ kúni̱ kachiña: Biblia ni̱ka̱ʼa̱nña xa̱ʼa̱ na̱ yiví na̱ ndóo vitin ña̱ kuʼvi̱-inina kunina miína ta va̱ása kindo̱o-inina ña̱ inkáchi kitáʼanna kachíñuna xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa inka na̱ yiví. ¿Ta á su̱ví ña̱yóʼo kúú ña̱ xítoyó kúu vitin?

Iin ña̱ chíndeétáʼan xíʼinyó ña̱ kandíxayó ña̱ kiviva nduvií tu̱ndóʼo yóʼo

 Su̱ví ña̱ káʼa̱n na̱ chíñu ñuyǐví yóʼo keʼéna kúú ña̱ chindeétáʼan xíʼin ñuʼú yóʼo ña̱ nduviíña. Soo Ndióxi̱ xa̱a̱ nda̱kaxinvara iin ta̱ chíñu ta̱ kivi kaʼndachíñu nu̱ú na̱ yiví, ta ta̱yóʼo kúú ta̱ Jesucristo. Ña̱yóʼo kúú ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ra:

  •   “Ka̱kura ña̱ va̱ʼa kaʼndachíñura; ta kunaníra ta̱ táxi consejo, Ndióxi̱ ta̱ kúúmií ndee̱, yiváyó ta̱ koo ndiʼi tiempo, ta taxira kundoo va̱ʼayó” (Isaías 9:6).

 Ta̱ Jesús kúú ta̱ koo Rey ti̱xin Reino Ndióxi̱, ta nda̱a̱ chí ndiví kaʼndachíñura (Mateo 6:10). Ta̱yóʼo kúúmiíníra ndee̱, ndíchiníra, ta kúni̱níra ndasaviíra ñuʼú yóʼo ta saátu ña̱ chindeétáʼanra xíʼin na̱ ndóo nu̱úña (Salmo 72:12, 16). Tá ná kaʼndachíñura sandíʼi-xa̱ʼa̱ra na̱ sándiʼi-xa̱ʼa̱ ñuʼú yóʼo ta ndasaviíraña (Apocalipsis 11:18; Isaías 35:1, 7).

 Tá kúni̱ún kunda̱a̱-iniún ndáa ki̱ʼva nduvií ndiʼi tu̱ndóʼo ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo, kaʼvi artículo ña̱ naní “¿Qué dice la Biblia sobre el cambio climático y nuestro futuro?”.