Génesis 44:1-34

  • Nda̱ni̱ʼína copa ta̱ José ini coxta ta̱ Benjamín (1-17)

  • Ta̱ Judá kúni̱ra kindo̱ora nu̱ú ñanira ta̱ Benjamín (18-34)

44  Tándi̱ʼi, ta̱ José ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ ta̱a ta̱ kíʼin kuenta xíʼin veʼera: “Sakutú coxta na̱ ta̱a yóʼo xíʼin ña̱ʼa ña̱ kuxuna, ta ndachikaa̱ xu̱ʼún iin iinna yuʼú coxtana.  Soo yuʼú coxta ta̱ loʼoka chika̱ún xu̱ʼúnra ta saátu chika̱ún copa ña̱ plata ña̱ kúúmiíi̱”. Ta ke̱ʼé ta̱ ta̱a kán ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ José xíʼinra.  Tá ni̱tu̱vi, na̱ ñani ta̱ José nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna xíʼin burro sa̱na̱na.  Tá ta̱ʼán kuxíkána nu̱ú ñuu kán, ta̱ José ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ kíʼin kuenta xíʼin veʼera: “Kama koún, kúáʼan sa̱tána. Tá ná ndani̱ʼúnna, ka̱ʼún ña̱yóʼo xíʼinna: ‘Va̱ʼaní ni̱xi̱yo ini ta̱ káchíñui̱ nu̱ú xíʼinndó. ¿Nda̱chun ke̱ʼéndó ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinra?  ¿Á su̱ví copa ta̱ káchíñui̱ nu̱ú kúú ña̱yóʼo ta xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-inira xa̱ʼa̱ ña̱ kuu chí nu̱únínu? Va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ ke̱ʼéndó’”.  Ña̱kán, tá nda̱ni̱ʼírana ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ José xíʼinra.  Soo na̱yóʼo nda̱kuiinna: “¿Nda̱chun káʼún ña̱yóʼo táta? Ndi̱ʼi̱ va̱ása keʼévíndi̱ ña̱yóʼo.  Nda̱a̱ ñuu Canaán ke̱endi̱ va̱xindi̱ xíʼin xu̱ʼún ña̱ nda̱ni̱ʼíndi̱ yuʼú coxtandi̱. ¿Nda̱chunví ixakuíʼnandi̱ oro á plata ña̱ íyo veʼe ta̱ káchíñún nu̱ú?  Táta, tá iin ndi̱ʼi̱ kúúmií ña̱ nándukún, kivi kaʼníún ta̱ kúúmiíña ta ndiʼikandi̱ kachíñundáʼvindi̱ nu̱ú ta̱ káchíñún nu̱ú”. 10  Saá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱nndó saá koo. Soo iinlá ta̱ ná kuumií ña̱ nándukúi̱ kúú ta̱ kindo̱o kachíñundáʼvi, ta ndiʼika ndóʼó va̱ása kuumiíndó ku̱a̱chi”. 11  Tasaá, kama sa̱núuna coxtana nda̱a̱ nu̱ú ñuʼú ta iin tá iinna nda̱kunána coxtana. 12  Ki̱xáʼara nándukúraña ini iin tá iin coxta, ki̱xáʼara xítora ini coxta ta̱ chée iinsaá nda̱a̱ ni̱xa̱a̱ra xi̱tora ini coxta ta̱ loʼoka. Ta nda̱ni̱ʼíra copa ini coxta ta̱ Benjamín. 13  Tasaá, na̱yóʼo nda̱tána ti̱ko̱to̱na ta iin tá iinna sa̱ndáana ña̱ʼa sa̱tá burro sa̱na̱na ta ndi̱kóna. 14  Tá ndi̱kó ta̱ Judá xíʼin na̱ ñanira veʼe ta̱ José, íyokavara kán. Ta na̱yóʼo xi̱kuxítína nu̱úra. 15  Ta̱ José ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “¿Nda̱chun ke̱ʼéndó ña̱yóʼo? ¿Á va̱ása kúnda̱a̱-inindó ña̱ yi̱ʼi̱ kiviva ka̱ʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱ kuu chí nu̱únínu ta kunda̱a̱-inii̱ xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ʼa?”. 16  Ta̱ Judá nda̱kuiinra: “¿Ndáaña kivi ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼún táta? ¿Ndáaña kivi keʼéndi̱ ña̱ na̱ʼa̱ndi̱ ña̱ kǒo ku̱a̱chi kúúmiíndi̱? Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱, xa̱a̱ ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ kúúmiívandi̱ ku̱a̱chi. Ta vitin, ta̱ ki̱ʼin copa ta saátu ndi̱ʼi̱ xa̱a̱ndi̱ kachíñundáʼvindi̱ nu̱ún”. 17  Soo, ta̱ José ndeéní ni̱ka̱ʼa̱nra: “Yi̱ʼi̱, va̱ása keʼévíi̱ saá. Ta̱ ta̱a ta̱ kúúmií copai̱, ta̱kán kúú ta̱ xa̱a̱ kachíñundáʼvi nu̱úi̱. Ta ndiʼikandó kǒo kundi̱ʼi-inindó chi kivi ndikóndó nu̱ú yivándó”. 18  Tasaá ku̱yatin ta̱ Judá nu̱úra ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Táta, xákundáʼvii̱ nu̱ún, taxi loʼo ná ka̱ʼi̱n xíʼún ta va̱ása sa̱ún xíʼi̱n, saáchi yóʼó, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ta̱ faraón saá íyoún. 19  Táta, miíún kúú ta̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼun ndi̱ʼi̱: ‘¿Á tákuka yivándó? ¿Á íyo inkaka ñanindó?’. 20  Ta ndi̱ʼi̱ ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼún táta: ‘Tákukava yivándi̱ soo xa̱a̱ ku̱chéeníra. Ta saátu íyo inka ñanindi̱ ta̱ loʼoka. Ta̱yóʼo ka̱kura tá xa̱a̱ ku̱chée yivándi̱, xa̱a̱ inka kúú siʼíra ta iinlá ta̱yóʼo kúú ta̱ kíndo̱o saáchi ñanira xa̱a̱ ni̱xi̱ʼi̱vara. Ta kúʼvi̱ní-ini yivándi̱ xínirara’. 21  Tándi̱ʼi, ni̱ka̱ʼún xíʼinndi̱ táta: ‘Ná kixira xíʼinndó ña̱ va̱ʼa kunii̱ra’. 22  Ta ndi̱ʼi̱ ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼún táta: ‘Va̱ása kivi sandákoora yivándi̱, saáchi tá ná keʼéra ña̱yóʼo, kuviva yivándi̱’. 23  Soo yóʼó ni̱ka̱ʼún xíʼinndi̱: ‘Tá kǒo ñanindó ta̱ loʼoka va̱xi xíʼinndó, va̱ása ndikóndó kixindó nu̱úi̱’. 24  ”Tá ni̱xa̱a̱ndi̱ nu̱ú yivándi̱, na̱túʼunndi̱ xíʼinra ndiʼi ña̱ ni̱ka̱ʼún xíʼinndi̱ táta. 25  Tá ni̱ya̱ʼa tiempo, yivándi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinndi̱: ‘Kúáʼan tukundó satándó* ña̱ kuxuyó’. 26  Soo ndi̱ʼi̱ ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinra: ‘Va̱ása kívi ku̱ʼu̱nndi̱ kán. Kǒo kívi ku̱ʼu̱nndi̱ nu̱ú ta̱ ta̱a kán tá ná va̱ása ku̱ʼu̱n ñanindi̱ ta̱ loʼoka xíʼinndi̱. Ku̱ʼu̱nndi̱ tá ná taxiún ku̱ʼu̱n ñanindi̱ xíʼinndi̱’. 27  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱n yivándi̱ xíʼinndi̱ táta: ‘Kúnda̱a̱ va̱ʼa inindó ña̱ u̱vi̱ kuití kúú se̱ʼi̱ na̱ sa̱káku ñá síʼi̱. 28  Iinra kǒoka íyo xíʼi̱n vitin ta ka̱chii̱: “Sana iin kití tí kue̱ʼe̱ní xa̱ʼníríra ta xa̱xíríra”. Ta nda̱a̱ vitin ta̱ʼánka ndikói̱ kunii̱ra. 29  Tá ná ku̱ʼu̱n se̱ʼi̱ xíʼinndó vitin ta ná kundoʼora iin tu̱ndóʼo ta kuvira, kusuchíní-inii̱ ta vitin ña̱ xa̱a̱ ku̱chéeníi̱ i̱yo kuvii̱ ixandó’.* 30  ”Yivándi̱ kúʼvi̱ní-inira xínira ta̱ loʼo yóʼo ta kuvivara tá kǒora íyo xíʼinra. Tá ná ndikói̱ nu̱ú yivái̱ ta kǒo ta̱ loʼo yóʼo ku̱a̱ʼa̱n xíʼi̱n, 31  kuviva yivándi̱ tá ná kunira ña̱ kǒora. Xa̱ʼa̱ ña̱ kusuchíní-inira ta xa̱a̱ ku̱chéeníra kuvivara.* 32  Táta, yi̱ʼi̱ ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin yivái̱ ña̱ kundai̱ ta̱ loʼo yóʼo. Ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinra: ‘Tá ná va̱ása ndikóra xíʼi̱n, kuisoi̱ ku̱a̱chi xa̱ʼa̱ ta̱yóʼo ndiʼi ku̱i̱ya̱ ña̱ kutakui̱’. 33  Xa̱ʼa̱ ña̱kán táta, ixaún ña̱ ma̱ní, taxi ná kindo̱i̱ kachíñui̱ nu̱ún ta ná ku̱ʼu̱n ta̱ loʼo yóʼo ña̱ va̱ʼa ndikóra xíʼin na̱ ñanii̱. 34  Va̱ása kivi ndikói̱ nu̱ú yivái̱ tá kǒo ta̱ loʼo yóʼo ku̱a̱ʼa̱n xíʼi̱n. Va̱ása kundeé-inii̱ kunii̱ ña̱ xo̱ʼvi̱ní* yivái̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo”.

Nota

Inka variante “kueenndó”.
Á “ku̱ʼi̱n Seol”. Ña̱yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱, nu̱ú ñúʼu na̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta iin ña̱ náʼa̱ kuitíva kúúña. Koto glosario, ya̱vi̱ nu̱ú ñúʼu na̱ ni̱xi̱ʼi̱.
Á “ku̱ʼu̱nra Seol”. Ña̱yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱, nu̱ú ñúʼu na̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta iin ña̱ náʼa̱ kuitíva kúúña. Koto glosario, ya̱vi̱ nu̱ú ñúʼu na̱ ni̱xi̱ʼi̱.
Inka variante “ndoʼo-ini”.