Ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Lucas 18:1-43

  • Ilustración ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ñá ni̱xi̱ʼi̱ yií ñá kǒo nísandákoo ka̱ʼa̱n-ndáʼvi xíʼin ta̱ juez (1-8)

  • Ta̱ fariseo xíʼin ta̱ ndákaya xu̱ʼún ña̱ impuesto (9-14)

  • Ta̱ Jesús xíʼin na̱ va̱lí (15-17)

  • Ña̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼun iin ta̱ chíñu kúiká (18-30)

  • Ta̱ Jesús tuku káʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱ kuvira (31-34)

  • Sándaʼara nu̱ú iin ta̱ ndúkú ña̱ʼa nu̱ú inkana (35-43)

18  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ iin ilustración xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ ndáyáʼviní ka̱ʼa̱n ni̱ʼina xíʼin Ndióxi̱ ta va̱ása sandákoona ka̱ʼa̱nna xíʼinra.  Ta ka̱chira: “Iin ñuu ni̱xi̱yo iin juez ta̱ va̱ása níxindasakáʼnu* Ndióxi̱ ta saátu kǒo ní ixato̱ʼóra na̱ yiví.  Ta mií ñuu kán ni̱xi̱yotu iin ñaʼá ñá ni̱xi̱ʼi̱ yií ta ndiʼi tiempo xi̱xa̱ʼa̱nñá nu̱úra ta xi̱ka̱ʼa̱nñá: ‘Nda̱kú loʼo tiún ku̱a̱chi xa̱ʼíi̱ xíʼin na̱ táxi ku̱a̱chi xa̱ʼíi̱ nu̱ú na̱ chíñu’.  Ta ku̱a̱ʼá tiempo kǒo níxiinra kuniso̱ʼora ña̱ káʼa̱nñá, soo tándi̱ʼi saá nda̱kanixi̱níra: ‘Ni kǒo ndásakáʼnui̱ Ndióxi̱ ta ni kǒo íxato̱ʼíi̱ na̱ yiví,  soo xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo sándakooñá ña̱ sándi̱ʼi̱ñá yi̱ʼi̱, xíniñúʼu kotoi̱ ndáa ki̱ʼva nda̱kúní tiinna ku̱a̱chi xíʼinñá ña̱kán va̱ása kixikañá nu̱úi̱ ta sandíʼi̱kañá yi̱ʼi̱’”.  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nka ta̱ Jesús: “Kotondó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ juez yóʼo ni kúúra iin ta̱ va̱ása va̱ʼa.  Tá saá, ¿á va̱ása chindeé Ndióxi̱ na̱ nda̱kaxinra xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱nnína xíʼinra ñuú xíʼin káʼñu* ña̱ nda̱kúní ná tiinna ku̱a̱chi xíʼinna? Ta saátu kúeení íyo inira xíʼinna.  Káʼi̱n xíʼinndó ña̱ saátu kamaní kotora ndáa ki̱ʼva nda̱kúní tiinna ku̱a̱chi xíʼin na̱yóʼova. Soo tá ná kixaa̱ ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a, ¿á ndani̱ʼíra na̱ kándíxaní Ndióxi̱ nu̱ú ñuʼú yóʼo?”.  Saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱ ilustración yóʼo xíʼin sava na̱ xi̱ndakanixi̱ní ña̱ nda̱kúní íyo inina ta xi̱ndakanixi̱nína ña̱ kǒo ndáyáʼvi inka na̱ yiví nu̱úna. 10  “U̱vi̱ ta̱a ni̱xa̱ʼa̱nna chí templo ña̱ ka̱ʼa̱nna xíʼin Ndióxi̱: iinra xi̱kuu ta̱ fariseo ta inkara xi̱kuu ta̱ xi̱ndakaya xu̱ʼún ña̱ impuesto. 11  Ta nda̱kundichi ta̱ fariseo ta ki̱xáʼara káʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱ chí ini kuitíra. Ta xi̱kachira: ‘Ndióxi̱ miíi̱, táxii̱ tíxa̱ʼvi ndaʼún saáchi va̱ása íyoi̱ táki̱ʼva íyo inkaka na̱ yiví: na̱ kui̱ʼná, na̱ va̱ása nda̱kú-ini, na̱ kéʼé ña̱ kini...,* saátu va̱ása íyoi̱ táki̱ʼva íyo ta̱ ndákaya xu̱ʼún ña̱ impuesto yóʼo. 12  Va̱ása xíxii̱ u̱vi̱ yichi̱ iin semana ta táxii̱ iin táʼví* ndiʼi ña̱ʼa ña̱ ndákiʼi̱n’. 13  Soo ta̱ ndákaya xu̱ʼún ña̱ impuesto, níndichi xíkára, ta ni va̱ása xíínra ndaniʼira nu̱úra chí ndiví, chi xi̱kanira kándíkara ta xi̱kachira: ‘Ndióxi̱ miíi̱, kundáʼvi-iniún kuniún yi̱ʼi̱, chi iin ta̱ ku̱a̱chiva kúi̱’. 14  Káʼi̱n xíʼinndó tá ndi̱kó ta̱ ta̱a kán chí veʼera, ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ kúúra iin ta̱a va̱ʼaka nu̱ú ta̱ fariseo, saáchi ndiʼi na̱ ndásakáʼnu mií sakúkaʼanna nu̱úna, ta na̱ vitá-ini ndukáʼnuna”. 15  Ta na̱ yiví xi̱kixina xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼena ña̱ va̱ʼa chinúura ndaʼa̱ra sa̱tána.* Soo tá xi̱ni na̱ discípulo ña̱yóʼo ni̱nda̱ʼyi̱na nu̱úna. 16  Soo ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ ná kixina xíʼin na̱ va̱lí nu̱úra ta ka̱chira: “Taxindó ná kixi na̱ va̱lí nu̱úi̱. Va̱ása kasindó nu̱úna, saáchi na̱ íyo táki̱ʼva íyo na̱ va̱lí yóʼo kúú na̱ ki̱ʼvi ti̱xin Reino Ndióxi̱. 17  Mií ña̱ nda̱a̱ káʼi̱n xíʼinndó na̱ kǒo kándíxa Reino Ndióxi̱ táki̱ʼva íxaa iin na̱ va̱lí va̱ása ki̱ʼvina ti̱xinña”. 18  Iin ta̱ xáʼndachíñu nu̱ú na̱ judío ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra ta̱ Jesús: “Maestro ta̱ va̱ʼa, ¿ndáaña xíniñúʼu keʼíi̱ ña̱ va̱ʼa kutakui̱ ndiʼi tiempo?”. 19  Ta ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xíʼinra: “¿Nda̱chun káʼún ta̱ va̱ʼa xíʼi̱n? Kǒo ni iin na̱ va̱ʼa, iinlá Ndióxi̱ kúú ta̱ va̱ʼa. 20  Xíni̱vaún chiñu ña̱ xáʼnda Ndióxi̱: va̱ása ku̱su̱ún xíʼin na̱ kǒo nítindaʼa̱ xíʼún, va̱ása kaʼníún, va̱ása ixakuíʼnáún, va̱ása ka̱ʼún ña̱ vatá* xa̱ʼa̱ inkana, ta ixato̱ʼó yiváún xíʼin siʼún”. 21  Ta̱ ta̱a yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Jesús: “Maestro, tá loʼovíi̱ xa̱a̱ kéʼíi̱ ndiʼi ña̱yóʼo”. 22  Tá xi̱niso̱ʼo ta̱ Jesús ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱yóʼo saá nda̱kuiinra: “Iinlá ña̱ʼa kúma̱ní nu̱ún: kúáʼan xi̱kó ndiʼi ña̱ʼa ña̱ kúúmiíún ta taxi xu̱ʼún ndaʼa̱ na̱ ndáʼvi; tasaá ni̱ʼún ña̱ va̱ʼa chí ndiví. Tándi̱ʼi, saá kixiún ta kundiku̱ún yi̱ʼi̱”. 23  Tá xi̱niso̱ʼo ta̱ ta̱a kán ña̱yóʼo, ku̱suchíní-inira saáchi kúikání ni̱xi̱yora. 24  Ta xi̱to ta̱ Jesús nu̱úra ta ka̱chira: “Ndeéní yo̱ʼvi̱* kooña nu̱ú na̱ íyo xu̱ʼún ña̱ ki̱ʼvina ti̱xin Reino Ndióxi̱. 25  Nda̱a̱ va̱ʼaka ki̱ʼvi iin tí camello chí ya̱vi̱ xa̱ʼa̱ túku* ña̱ kúkuna* nu̱úka ña̱ ki̱ʼvi iin na̱ ku̱i̱ká ti̱xin Reino Ndióxi̱”. 26  Na̱ xi̱niso̱ʼo ña̱yóʼo ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunna: “Tá saá, ¿ndáana kivi ka̱ku?”. 27  Ta̱kán nda̱kuiinra: “Ña̱ʼa ña̱ yo̱ʼvi̱ní nu̱ú na̱ yiví, va̱ása yo̱ʼvi̱ña nu̱ú Ndióxi̱”. 28  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pedro xíʼinra: “Ndi̱ʼi̱ sa̱ndákoondi̱ ndiʼi ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa kundiku̱nndi̱ yóʼó”. 29  Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Ña̱ nda̱a̱ káʼi̱n xíʼinndó, nda̱a̱ ndáaka na̱ sándakoo veʼena, ñá síʼina, ñanina, yivána á se̱ʼena xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱ 30  ndakiʼinna ku̱a̱ʼákaña tiempo vitin, ta chí nu̱únínu ndakiʼinna ña̱ kutakuna ndiʼi tiempo”. 31  Tasaá ta̱vá síínra na̱ u̱xu̱ u̱vi̱ ta ka̱chira xíʼinna: “Kotondó, chí ñuu Jerusalén ku̱a̱ʼa̱nyó, ta ndiʼi ña̱ ka̱ʼyí na̱ profeta xa̱ʼa̱ ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a xi̱nuvaña. 32  Ndataxinara ndaʼa̱ na̱ ñuyǐví, kusi̱kindaanara, ka̱ʼa̱n-ndi̱va̱ʼana xíʼinra ta kondaana tási̱ína* nu̱úra. 33  Tá ná ndiʼi kaninara,* saá kaʼnínara soo tá ná ya̱ʼa u̱ni̱ ki̱vi̱ ndatakura”. 34  Soo na̱yóʼo kǒo níkunda̱a̱-inina xíʼin ndiʼi ña̱ kúni̱ kachi ña̱yóʼo, chi ni̱xi̱yo se̱ʼéña nu̱úna ta kǒo níkunda̱a̱-inina xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna. 35  Tá xa̱a̱ ku̱yatin ta̱ Jesús ñuu Jericó, chí yichi̱ kán níndúʼu iin ta̱ kúáa nu̱ú ta xi̱ndukúra ña̱ʼa nu̱ú inkana. 36  Ta xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱niso̱ʼora ña̱ ku̱a̱ʼa̱n ku̱a̱ʼání na̱ yiví kán, ki̱xáʼara ndáka̱tu̱ʼunra ndáaña kúu. 37  Tasaá ka̱china xíʼinra: “Ta̱ Jesús ñuu Nazaret va̱xi”. 38  Tá na̱kunda̱a̱-inira ndeéní ka̱nara: “Jesús se̱ʼe ta̱ David, kundáʼvi-iniún kuniún yi̱ʼi̱”. 39  Tasaá na̱ ku̱a̱ʼa̱n chí nu̱ú, ki̱xáʼana ndáʼyi̱na nu̱úra ta xi̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra ña̱ ná kasira yuʼúra. Soo ta̱kán ndeéka xi̱kanara: “Jesús se̱ʼe ta̱ David, kundáʼvi-iniún kuniún yi̱ʼi̱”. 40  Tasaá xi̱kundichi ta̱ Jesús ta ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ná kixina xíʼin ta̱ ta̱a kán nu̱úra. Tá xa̱a̱ ku̱yatin ta̱ ta̱a kán, ta̱ Jesús ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunrara: 41  “¿Ndáaña kúni̱ún keʼíi̱ xíʼún?”. Tasaá nda̱kuiinra: “Táta, ná nduva̱ʼa nu̱úi̱”. 42  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xíʼinra: “Xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxaún Ndióxi̱, ná ndaʼa nu̱ún”. 43  Tasaá ndi̱ku̱n kama nda̱kotora, ta ki̱xáʼara ndíku̱nra ta̱ Jesús ta saátu ki̱xáʼara ndásakáʼnura Ndióxi̱. Ta saátu tá xi̱ni na̱ ñuu kán ña̱ ku̱u, ki̱xáʼana ndásakáʼnuna Ndióxi̱.

Nota

Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “níxi̱yi̱ʼví”.
Inka variante “ndiví ñuú”.
Koto glosario, adulterio.
Ña̱ Ley káʼa̱nña tá iin na̱ yiví xáʼndana á sákutúna u̱xu̱ canasta xíʼin ña̱ʼa ña̱ chíʼina, xíniñúʼu taxina iin canasta ndaʼa̱ Ndióxi̱. Koto glosario, diezmo.
Ña̱yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱, ña̱ va̱ʼa taxira bendición ndaʼa̱na.
Inka variante “ña̱ to̱ʼón”.
Inka variante “xuxa”.
Inka variante “tíku”.
Inka variante “kíkuna”.
Inka variante “tá yuʼúna”.
Koto glosario, kani.