Ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Lucas 5:1-39

  • Xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱u iin milagro, ku̱a̱ʼání ti̱a̱ká ti̱inna; na̱ nu̱ú ni̱xa̱a̱ ku̱u discípulo (1-11)

  • Ta̱ Jesús sándaʼara iin ta̱ kúúmií lepra (12-16)

  • Sándaʼara iin ta̱ kǒo kívi kaka (17-26)

  • Ta̱ Jesús káʼa̱nra xíʼin ta̱ Leví ña̱ ná kundiku̱nrara (27-32)

  • Ndáka̱tu̱ʼunna ta̱ Jesús xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása xíxina (33-39)

5  Iin yichi̱ tá ni̱xa̱a̱ ta̱ Jesús chí yuʼú tá mi̱ni Genesaret* ku̱a̱ʼání na̱ yiví iin chíndaʼá-táʼanna ña̱ va̱ʼa kuyatinna nu̱úra ta kuniso̱ʼona tu̱ʼun Ndióxi̱.  Ta̱kán xi̱nira u̱vi̱ barco yuʼú tá mi̱ni. Na̱ tíin ti̱a̱ká xa̱a̱ ke̱ena ininú ta ki̱xáʼana ndákatana ñunúna.*  Ta nda̱ara ini iin tú barco ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Simón, chi barco ta̱yóʼo kúúnú, ña̱ ná ki̱ʼvira nda̱a̱ ma̱ʼñú loʼoka xíʼin tú barco yóʼo. Tasaá xi̱kundúʼura* ininú ta ki̱xáʼara sánáʼa̱ra na̱ yiví.  Tándi̱ʼi na̱túʼunra xíʼinna, ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Simón: “Kúáʼan chí nu̱ú kúnuka ta kán chika̱a̱ndó ñunúndó* ña̱ va̱ʼa tiinndó ti̱a̱ká”.  Soo ta̱ Simón nda̱kuiinra yuʼúra: “Maestro, iníí ñuú ndeéní ka̱chíñundi̱ ta kǒorí nítiinvíndi̱; soo xa̱ʼa̱ ña̱ miíún kúú ta̱ káʼa̱n, chika̱a̱vai̱ña”.  Tá chi̱ka̱a̱naña, ku̱a̱ʼání ti̱a̱ká ti̱inna, nda̱a̱ ki̱xáʼa ndáta̱ ñunúna.  Tasaá ki̱xáʼana xíka ndaʼa̱na nu̱ú na̱ kítáʼan xíʼinna, na̱ ñúʼu ini inka tú barco, ña̱ va̱ʼa ná ku̱ʼu̱nna chindeétáʼanna xíʼinna. Tasaá ni̱xa̱a̱na ta sa̱kútuna u̱vi̱ saá tú barco. Ndeéní chu̱túnú ta nda̱a̱ ki̱xáʼa sáʼvinú ti̱xin ti̱kui̱í.  Tá xi̱ni ta̱ Simón Pedro ña̱yóʼo, xi̱kuxítíra nu̱ú ta̱ Jesús ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Kǒo kuyatiún nu̱úi̱ táta, saáchi iin ta̱a ta̱ ku̱a̱chiva kúi̱”.  Saáchi miíra xíʼin ndiʼika na̱ kítáʼan xíʼinra ndeéní nda̱kanda̱-inina* xa̱ʼa̱ ndiʼi ti̱a̱ká tí ti̱inna, 10  saátu ta̱ Santiago xíʼin ta̱ Juan, saátu na̱ se̱ʼe ta̱ Zebedeo, na̱yóʼo inkáchi xi̱kachíñuna xíʼin ta̱ Simón. Soo ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Simón: “Va̱ása yi̱ʼvíkaún. Saáchi vitin nandukún na̱ yiví nda̱a̱ táki̱ʼva nándukún ti̱a̱ká”. 11  Tasaá nda̱kiʼinna barcona ta ni̱xa̱a̱na nda̱a̱ yuʼú tá mi̱ni, ta sa̱ndákoona ndiʼi ña̱ xi̱kuumiína ta nda̱kundiku̱nna sa̱tára. 12  Inka yichi̱, tá ndíka̱a̱ ta̱ Jesús iin ñuu, ki̱ta iin ta̱a ta̱ kúúmií kue̱ʼe̱ lepra. Tá xi̱nira ta̱ Jesús xi̱kuxítíra nu̱úra ta ni̱ka̱ʼa̱n-ndáʼvira xíʼinra: “Táta, yi̱ʼi̱ kúnda̱a̱-inii̱ tá miíún kúni̱ kiviva sandáʼún yi̱ʼi̱”. 13  Tasaá ta̱ Jesús ti̱inrara ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Va̱ʼa, kúni̱vai̱. Ná ndaʼavaún”. Ta ndi̱ku̱n saá nda̱ʼava ta̱yóʼo nu̱ú kue̱ʼe̱ lepra ña̱ xi̱kuumiíra. 14  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ ta̱a kán ña̱ ná kǒo natúʼunra xíʼin ni iinna xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Ta ni̱ka̱ʼa̱nkara xíʼinra: “Soo kúáʼan ta na̱ʼún miíún nu̱ú ta̱ su̱tu̱, ta kuniʼi ña̱ʼa ku̱ʼún xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱a̱ ndu̱va̱ʼún, nda̱a̱ táki̱ʼva káʼa̱n Ley ta̱ Moisés, ña̱ va̱ʼa ná kunina ña̱ xa̱a̱ ndu̱va̱ʼún”. 15  Soo ni saáví, iníí na̱kunda̱a̱-inina xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús, ta ku̱a̱ʼákaví na̱ yiví xi̱ndakutáʼan ña̱ va̱ʼa kuniso̱ʼona ña̱ káʼa̱nra ta saátu ña̱ va̱ʼa sandáʼarana. 16  Ta ta̱kán ku̱a̱ʼání yichi̱ xi̱xa̱ʼa̱n xíkára ña̱ ka̱ʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱ nu̱ú kǒo na̱ yiví ndóo. 17  Iin ki̱vi̱, tá ndíka̱a̱ra sánáʼa̱ra ini iin veʼe, kán ndóo sava na̱ fariseo xíʼin na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley. Ta na̱yóʼo ki̱xina ndiʼi ñuu ña̱ kíndo̱o chí Galilea xíʼin Judea ta saátu chí ñuu Jerusalén. Soo ni̱xi̱yo ndee̱ Jehová* xíʼin ta̱yóʼo ña̱ va̱ʼa sandáʼara na̱ yiví. 18  Tasaá, ki̱xaa̱ sava na̱ ta̱a xíʼin iin ta̱ kǒo kívi kanda̱ ta kándúʼura nu̱ú xi̱to, ta xi̱kuni̱na ki̱ʼvina xíʼinra chí ini veʼe nu̱ú ndíka̱a̱ ta̱ Jesús. 19  Soo, xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼání na̱ yiví ñúʼu, kǒo níkivi ki̱ʼvina xíʼinra. Ña̱kán nda̱ana xi̱ní veʼe, sa̱kútaʼana teja xi̱níña ta kán sa̱núunara xíʼin xi̱tora mií ma̱ʼñú na̱ yiví nda̱a̱ nu̱ú ta̱ Jesús. 20  Tá xi̱ni ta̱ Jesús ña̱ kándíxanína Ndióxi̱, ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ kǒo kívi kanda̱: “Migo, xa̱a̱ ndo̱ova ku̱a̱chiún”. 21  Tasaá na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley* xíʼin na̱ fariseo ki̱xáʼana ndákanixi̱nína ta káchina: “¿Ndáa ta̱a kúú ta̱yóʼo? Va̱ása íxato̱ʼóra Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱nra saá. Saáchi iinlá Ndióxi̱ kúú ta̱ kivi koo káʼnu-ini xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi na̱ yiví”. 22  Ta̱ Jesús na̱kunda̱a̱-inira xa̱ʼa̱ ña̱ ndákanixi̱nína, ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “¿Nda̱chun ndákanixi̱níndó ña̱yóʼo? 23  ¿Ndáaña kúú ña̱ yo̱ʼvi̱ka,* ña̱ ka̱ʼa̱nyó ‘xa̱a̱ ndo̱ova ku̱a̱chiún’? ¿Á ña̱ ka̱ʼa̱nyó ‘ndakundichi ta kúáʼan’? 24  Soo ña̱ va̱ʼa ná kunda̱a̱-inindó xa̱ʼa̱ ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a ña̱ kúúmiíra ndee̱ nu̱ú ñuʼú yóʼo ña̱ ixakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi na̱ yiví...”. Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ kǒo kívi kanda̱ yóʼo: “Yi̱ʼi̱ káʼi̱n xíʼún: ndakundichi, ta ndakiʼin xi̱toún ta kúáʼan chí veʼún”. 25  Tasaá, nda̱kundichira nu̱úna, ta nda̱kiʼinra xi̱tora nu̱ú xi̱ndúʼura* ta nda̱kiʼinra ku̱a̱ʼa̱nra chí veʼera ta ndásakáʼnura Ndióxi̱ ku̱a̱ʼa̱nra. 26  Ta ndiʼina iin ku̱a̱ʼa̱n-inina ta ki̱xáʼana ndásakáʼnuna Ndióxi̱. Ta ndeékaví nda̱kanda̱-inina ta káchina: “Nda̱a̱ ni iin yichi̱ ta̱ʼán kuniyó táʼan ña̱yóʼo”. 27  Tándi̱ʼi ku̱u ña̱yóʼo, nda̱kiʼinra ku̱a̱ʼa̱nra ta xi̱nira iin ta̱ ndákaya xu̱ʼún ña̱ impuesto ta̱ naní Leví ña̱ níndúʼura* veʼe nu̱ú ndákayana xu̱ʼún ña̱ impuesto ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Naʼa ta koún discípuloi̱”. 28  Tasaá sa̱ndákoora ndiʼi ña̱ kúúmiíra, ta nda̱kundichira ta ku̱a̱ʼa̱nra xíʼinra. 29  Tándi̱ʼi, ta̱ Leví ke̱ʼéra iin vikó káʼnu xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús. Ta ku̱a̱ʼání na̱ ndákaya xu̱ʼún ña̱ impuesto xíʼin inkaka na̱ yiví ndóona xíxina xíʼinna. 30  Ña̱kán na̱ fariseo xíʼin inkaka na̱ sánáʼa̱ xa̱ʼa̱ ley na̱ kítáʼan xíʼinna, ki̱xáʼana káʼa̱n kúáchina* xíʼin na̱ discípulo ta̱ Jesús ta káchina: “¿Nda̱chun xíxindó ta xíʼindó xíʼin na̱ ndákaya xu̱ʼún ña̱ impuesto, ta saátu xíʼin na̱ yiví ku̱a̱chi?”. 31  Tá xi̱ni ta̱ Jesús ña̱yóʼo, ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Na̱ íyo va̱ʼa kǒo xíniñúʼuna iin doctor, chi na̱ ndeéndóʼova kúú na̱ xíniñúʼu iin doctor. 32  Va̱ása va̱xii̱ ña̱ kanai̱ na̱ yiví va̱ʼa chi na̱ íyo ku̱a̱chiva va̱xii̱ xa̱ʼa̱, ña̱ va̱ʼa ná ndikó-inina”. 33  Ta na̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Na̱ discípulo ta̱ Juan ku̱a̱ʼání yichi̱ va̱ása xíxina iníí ki̱vi̱* ta káʼa̱nnína xíʼin Ndióxi̱ ta saátu kéʼé na̱ discípulo na̱ fariseo. Soo na̱ discípulo yóʼó xíxina ta xíʼivana”. 34  Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Ndóʼó va̱ása kívi ka̱ʼa̱nndó xíʼin na̱ migo ta̱ sa̱kán tíndaʼa̱ ña̱ ná va̱ása kuxuna tá íyokara xíʼinna, ¿á su̱ví saá? 35  Soo kixaa̱ ki̱vi̱ ña̱ kǒoka ta̱ tíndaʼa̱ koo xíʼinna,* ta saá kúú ña̱ va̱ása kuxuna”. 36  Ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra ilustración yóʼo xíʼinna: “Ni iinna va̱ása xáʼndana iin táʼví ti̱ko̱to̱ xa̱á ta kúkunaña* nu̱ú iin ti̱ko̱to̱ yatá. Tá iinna ná keʼé saá, ti̱ko̱to̱ xa̱á nda̱táña. Ta ti̱ko̱to̱ xa̱á kǒo kítáʼankaña xíʼin ña̱ yatá. 37  Ta ni iinna va̱ása táan vino xa̱á ini iin ti̱aʼa ña̱ na̱kuva̱ʼa xíʼin ñii̱* tá xa̱a̱ ku̱yatáña. Tá iinna ná keʼé saá tá vino yóʼo ndatárá ñii̱ yatá, ta ña̱ ñii̱ yóʼo kǒoka chiñu kooña. 38  Ña̱ va̱ʼa keʼéna kúúña, tá vino xa̱á ini ñii̱ xa̱á xíniñúʼu taánnará. 39  Tá ndíʼi xíʼina tá vino yatá, ni iinna kǒo xíín koʼo tá xa̱á, saáchi káchina: ‘Va̱ʼaka tá yatá’”.

Nota

Ña̱yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱, tá mar ña̱ Galilea.
Inka variante “yi̱ʼva̱ ña̱ tíinna ti̱a̱ká”.
Inka variante “xi̱koora”.
Inka variante “yi̱ʼva̱ndó”.
Inka variante “iin ku̱a̱ʼa̱n-inina”.
Á “na̱ escriba”.
Inka variante “xuxaka”.
Inka variante “xi̱kandúʼura”.
Inka variante “íyora”.
Inka variante “káʼa̱n válína”.
Savatu yichi̱ va̱ása níxi̱xixina ku̱a̱ʼá ki̱vi̱.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “kindaana ta̱ tíndaʼa̱ ndaʼa̱na”.
Inka variante “kíkunaña”.
Á “odre”. Ña̱yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱, bolsa á ti̱aʼa ña̱ na̱kuva̱ʼa xíʼin ñii̱ kití. Koto glosario, odre.