Éxodo 16:1-36

  • Na̱ ñuu káʼa̱nkúáchina xa̱ʼa̱ ña̱ kuxuna (1-3)

  • Jehová xíniso̱ʼora ña̱ káʼa̱nkúáchina (4-12)

  • Ka̱añu̱ʼú xíʼin maná (13-21)

  • Va̱ása íyo maná ki̱vi̱ sábado (22-30)

  • Táanva̱ʼana maná ña̱ va̱ʼa ndakaʼánna xa̱ʼa̱ña (31-36)

16  Tándi̱ʼi, na̱ ñuu Israel ke̱ena chí Elim ta tá ni̱ya̱ʼa tiempo ni̱xa̱a̱na nu̱ú ñuʼú yi̱chí ña̱ Sin, ña̱ ndíkaa̱ ma̱ʼñú Elim xíʼin Sinaí. Tá xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa iin yo̱o̱ ña̱ ke̱ena chí Egipto, ni̱xa̱a̱na nu̱ú ñuʼú yi̱chí ña̱ Sin tá ki̱vi̱ 15 ña̱ yo̱o̱ u̱vi̱.  Tá ni̱xa̱a̱na nu̱ú ñuʼú yi̱chí, ndiʼi na̱ ñuu Israel ki̱xáʼana káʼa̱nkúáchina* xa̱ʼa̱ ta̱ Moisés ta saátu xa̱ʼa̱ ta̱ Aarón.  Ña̱yóʼo xi̱kaʼa̱nna xíʼinna: “Va̱ʼaka níxaʼní Jehová ndi̱ʼi̱ tá xi̱ndoondi̱ chí Egipto. Chi kán xi̱xixindi̱ ku̱ñu xíʼin si̱ta̱váʼa nda̱a̱ xi̱xaa̱-inindi̱.* Soo ndóʼó ki̱xaa̱ndó xíʼinndi̱ nu̱ú ñuʼú yi̱chí yóʼo ña̱ kuvindi̱ xíʼin so̱ko”.  Tasaá, Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Moisés: “Sakóyoi̱ ña̱ kuxundó chí ndiví, tasaá ndiʼi na̱ ñuu Israel xíniñúʼu keena ta ndakayana ña̱ kuxuna iin tá iin ki̱vi̱. Saá kúú ña̱ kotondosói̱na ta kotoi̱ á kándíxana ley ña̱ ta̱xii̱ ndaʼa̱na.  Soo tá ná ndakayana ña̱ kuxuna ki̱vi̱ i̱ñu̱, saá xíniñúʼu ndakayana ña̱ kuxuna u̱vi̱ ki̱vi̱”.  Ta ta̱ Moisés xíʼin ta̱ Aarón, ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱yóʼo xíʼin ndiʼi na̱ israelita: “Xi̱kuaá kúú ña̱ kunda̱a̱-inindó ña̱ mií Jehová kúú ta̱ ta̱vá ndóʼó chí ñuu Egipto.  Ta tá xi̱ta̱a̱n* kunindó ña̱ íyoní ndee̱ Jehová, saáchi Jehová xi̱niso̱ʼora ña̱ káʼa̱nkúáchindó xa̱ʼa̱ra. Su̱ví na̱ ndáyáʼviví kúú ndi̱ʼi̱ ña̱ ka̱ʼa̱nkúáchindó xa̱ʼa̱ndi̱”.  Ta ni̱ka̱ʼa̱nka ta̱ Moisés: “Tá ná taxi Jehová ku̱ñu ña̱ kuxundó tá xi̱kuaá, ta tá ná taxira inka ña̱ kuxundó tá xi̱ta̱a̱n, saá kiʼinndó kuenta ña̱ xi̱niso̱ʼova Jehová ña̱ káʼa̱nkúáchindó xa̱ʼa̱ra. Su̱ví xa̱ʼa̱ ndi̱ʼi̱ví káʼa̱nkúáchindó chi va̱ása ndáyáʼviví ndi̱ʼi̱. Xa̱ʼa̱ mií Jehová kúú ña̱ káʼa̱nkúáchindó”.  Tándi̱ʼi, ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Aarón: “Ka̱ʼa̱n xíʼin ndiʼi na̱ ñuu Israel: ‘Naʼandó nu̱ú Jehová saáchi xi̱niso̱ʼora ña̱ káʼa̱nkúáchindó xa̱ʼa̱ra’”. 10  Tá sa̱kán sa̱ndíʼi ta̱ Aarón ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ndiʼi na̱ ñuu Israel, na̱ israelita ndi̱kóko̱ona ta nda̱kotona chí nu̱ú ñuʼú yi̱chí tasaá xi̱nina ndee̱ Jehová nu̱ú vi̱kó. 11  Saátu ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Moisés: 12  “Xi̱niso̱ʼi̱ ña̱ káʼa̱nkúáchi na̱ israelita. Ña̱yóʼo ka̱ʼún xíʼinna: ‘Tá ná kuñuú kuxundó ku̱ñu, ta tá xi̱ta̱a̱n koo ña̱ kuxundó nda̱a̱ xa̱a̱-inindó.* Tasaá kunda̱a̱-inindó ña̱ yi̱ʼi̱ kúú Jehová Ndióxi̱ndó’”. 13  Ta mií xi̱kuaá saá ni̱xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ka̱añu̱ʼú* ta iin chu̱túrí nu̱ú xi̱ndoona, ta tá xi̱ta̱a̱n ni̱ko̱yo yúyú iníísaá nu̱ú xi̱ndoona. 14  Tá ndu̱ta yúyú yóʼo, nda̱a̱ táki̱ʼva náʼa̱ si̱ʼva̱ válí saá náʼa̱ ña̱ ki̱ndoo nu̱ú ñuʼú yi̱chí. Ta iníísaá nu̱ú ñuʼú nda̱kutúña nda̱a̱ táki̱ʼva ndákutú nieve. 15  Xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása níxi̱kunda̱a̱-ini na̱ israelita ndáaña kúúña, tá xi̱nina ña̱yóʼo ki̱xáʼana ndáka̱tu̱ʼunna: “¿Ndáaña kúú ña̱yóʼo?”. Ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Ña̱yóʼo kúú ña̱ ta̱xi Jehová kuxundó. 16  Ña̱yóʼo kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová: ‘Iin tá iinndó xíniñúʼu ndakayandó ña̱ kuxundó, ki̱ʼva u̱vi̱ litro* xíniñúʼu ndakayandó xa̱ʼa̱ iin tá iin na̱ ndóo xíʼinndó’”. 17  Ta ña̱yóʼo kúú ña̱ ke̱ʼé na̱ israelita. Savana ku̱a̱ʼáña nda̱kayana, ta savatuna loʼoña nda̱kayana. 18  Tá xi̱chuʼunnaña, na̱ yiví na̱ xi̱ndakaya ku̱a̱ʼáña va̱ása níxikindo̱oña nu̱úna, ta na̱ xi̱ndakaya loʼoña va̱ása níxikuma̱níña nu̱úna. Iin tá iinna xi̱ndakayana ña̱ kivi kuxuna. 19  Tándi̱ʼi, ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Va̱ása ndataánva̱ʼandó* ña̱ ndakayandó ta kuñuʼuña nda̱a̱ inka ki̱vi̱”. 20  Soo kǒo níxiniso̱ʼona ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Moisés xíʼinna. Xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱taánva̱ʼanaña nda̱a̱ inka ki̱vi̱, ka̱na ti̱kuxíña* ta kininí ki̱xáʼa xáʼa̱nña. Ña̱kán ni̱sa̱a̱ní ta̱ Moisés xíʼinna. 21  Ndiʼi xi̱ta̱a̱n, iin tá iinna xi̱ndakayana ña̱ kivi kuxuna. Ta tá xi̱kita ñu̱ʼu* xi̱nduta ndiʼi ña̱ xi̱kindo̱o. 22  Ki̱vi̱ i̱ñu̱, nda̱kayana ña̱ kuxuna u̱vi̱ ki̱vi̱, ki̱ʼva ku̱mí litro* nda̱kayana xa̱ʼa̱ iin tá iinna. Ta na̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ ñuu ni̱xa̱ʼa̱nna nu̱ú ta̱ Moisés ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. 23  Ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Ña̱yóʼo kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová. Taa̱n, iin ki̱vi̱ ña̱ ndakindee̱ndó kúúña. Iin sábado ña̱ yi̱i̱ kúúña ña̱ va̱ʼa ixato̱ʼóndó Jehová. Vitin keʼéndó si̱ta̱váʼa ña̱ xíniñúʼu kuxundó, ta sachíʼyo̱ndó ña̱ xíniñúʼu sachíʼyo̱ndó. Ta ña̱ kindo̱o taánva̱ʼandóña ña̱ va̱ʼa kuxundóña taa̱n”. 24  Ña̱kán, nda̱taánva̱ʼanaña nda̱a̱ inka ki̱vi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Moisés xíʼinna, ta ni va̱ása níkana ti̱kuxíña ta ni va̱ása níxi̱xaʼa̱n kiniña. 25  Tasaá, ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Vitin kuxundóña saáchi iin sábado ña̱ ixato̱ʼóndó Jehová kúúña. Va̱ása ndani̱ʼíndó ña̱ kuxundó vitin nu̱ú ñuʼú. 26  I̱ñu̱ ki̱vi̱ ndakayandó ña̱yóʼo, soo ki̱vi̱ u̱xa̱ ña̱ kúú ki̱vi̱ sábado va̱ása ndani̱ʼíndóña”. 27  Soo ni saá tá ki̱vi̱ u̱xa̱, sava na̱ ñuu ke̱ena ña̱ ndakayanaña soo kǒoña níndani̱ʼína. 28  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Moisés: “¿Á nda̱a̱ ni iinví yichi̱ va̱ása kuniso̱ʼondó ña̱ káʼi̱n xíʼinndó ta va̱ása kundiku̱nndó ley ña̱ ta̱xii̱ ndaʼa̱ndó? 29  Va̱ása nandósondó ña̱ ki̱vi̱ sábado kúú ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱ndó ña̱ ndakindee̱ndó. Ña̱kán, ki̱vi̱ i̱ñu̱ kúú ña̱ táxira ña̱ kuxundó u̱vi̱ ki̱vi̱. Ta ki̱vi̱ u̱xa̱, ndiʼindó xíniñúʼu kindo̱ondó nu̱ú ndóondó ta nda̱a̱ ni iinndó va̱ása xíniñúʼu keendó”. 30  Ña̱kán ki̱vi̱ u̱xa̱, na̱ ñuu va̱ása níkeʼéna nda̱a̱ ni iin chiñu. 31  Na̱ ñuu Israel chi̱nanína maná* ña̱ ta̱xi Ndióxi̱ kuxuna. Nda̱a̱ táki̱ʼva yaa si̱ʼva̱ ña̱ cilantro saá yaa ni̱xi̱yoña, ta nda̱a̱ táki̱ʼva xíxi galleta ña̱ kúva̱ʼa xíʼin ñu̱ñú saá xi̱xixiña.* 32  Tasaá, ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ña̱yóʼo kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová: ‘Kiʼinndó ki̱ʼva u̱vi̱ litro ña̱ maná ta taánva̱ʼandóña ña̱ va̱ʼa ná kuni se̱ʼendó na̱ kaku chí nu̱únínu ndáaña ta̱xii̱ xi̱xindó chí nu̱ú ñuʼú yi̱chí tá ta̱vái̱ ndóʼó ñuu Egipto’”. 33  Tasaá, ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Aarón: “Kiʼin iin ki̱si ta taán ki̱ʼva u̱vi̱ litro* ña̱ maná iniña ta kanindichiúnña nu̱ú Jehová, ta chikaa̱va̱ʼúnña ña̱ va̱ʼa ná kuni ndiʼi na̱ se̱ʼún ña̱yóʼo, ta saátu se̱ʼe na̱yóʼo na̱ koo chí nu̱únínu”. 34  Ta nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Moisés, saá ke̱ʼé ta̱ Aarón ta ka̱nindichira ña̱yóʼo nu̱ú arca ña̱ trato ña̱ va̱ása ndiʼi-xa̱ʼa̱ña. 35  Na̱ israelita xi̱xina maná 40 ku̱i̱ya̱ nda̱a̱ tá ni̱xa̱a̱na nu̱ú ndóo na̱ yiví. Xi̱xina maná nda̱a̱ tá ni̱xa̱a̱na nu̱ú kíxáʼa ñuʼú ña̱ Canaán. 36  Na̱ israelita xi̱xiniñúʼuna iin ña̱ʼa ña̱ u̱vi̱ litro* á ña̱ 11 kilo* ña̱ xi̱chuʼunna ña̱ xi̱xixina.

Nota

Inka variante “káʼa̱nválína”, “káʼa̱n-yuʼu̱na”.
Inka variante “xi̱chitú ti̱xinndi̱”, “xi̱ndaʼa-inindi̱”.
Inka variante “ñaʼa”.
Inka variante “kutú ti̱xinndó”, “ndaʼa-inindó”.
Á “codorniz”.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “iin omer”. Koto apéndice B14.
Inka variante “ndachiva̱ʼandó”.
Inka variante “mpelo̱ña”, “ti̱ku̱súña”.
Inka variante “ña̱ ka̱ndii”.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “u̱vi̱ omer”.
Sana ka̱naña nu̱ú tu̱ʼun hebreo ña̱ kúni̱ kachi ‘¿ndáaña kúúña?’.
Á “nda̱a̱ táki̱ʼva íyo galleta ña̱ kúva̱ʼa xíʼin ñu̱ñú saá xi̱xaʼa̱nña”.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “iin omer”.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “iin omer”. Koto apéndice B14.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “iin efá”. Koto apéndice B14.