Éxodo 22:1-31

  • Na̱ israelita ndákiʼinna ley (1-31)

    • Ña̱ xíniñúʼu keʼéna xíʼin na̱ íxakuíʼná (1-4)

    • Ña̱ xíniñúʼu keʼéna tá sándiʼi-xa̱ʼa̱na ña̱ chíʼi inkana (5, 6)

    • Ña̱ xíniñúʼu keʼéna tá ndáchaʼvina xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa (7-15)

    • Ña̱ xíniñúʼu keʼéna xíʼin ta̱ sáxi̱nu̱-ini iin ñá kúa̱an (16, 17)

    • Ndáa ki̱ʼva ndasakáʼnuna Ndióxi̱ ta saátu ndáa ki̱ʼva ndatiinna ku̱a̱chi (18-31)

22  ”Tá iin ta̱a íxakuíʼnára iin si̱ndi̱ki̱ á iin ndikachi,* ta tándi̱ʼi xáʼnírarí á íxi̱íkorarí,* xíniñúʼu taxira u̱ʼu̱n si̱ndi̱ki̱ xa̱ʼa̱ si̱ndi̱ki̱ tí i̱xakuíʼnára, ta ku̱mí ndikachi xíniñúʼu ndataxira xa̱ʼa̱ ndikachi tí i̱xakuíʼnára. 2  ”(Tá iin na̱ yiví nda̱ni̱ʼína iin na̱ kui̱ʼná ini iin veʼe tá ñuú, ta káninana ta nda̱a̱ xáʼnínana, na̱ yiví na̱ xa̱ʼní na̱ kui̱ʼná yóʼo, va̱ása kúúmiína ku̱a̱chi. 3  Soo tá xa̱a̱ ni̱tu̱vi ku̱u ndiʼi ña̱yóʼo, na̱ yiví na̱ xa̱ʼní na̱ kui̱ʼná yóʼo, kúúmiívana ku̱a̱chi). ”Na̱ kui̱ʼná yóʼo xíniñúʼu chaʼvina ña̱ʼa ña̱ i̱xakuíʼnána. Soo tá kǒo ña̱ʼa kúúmiína, xíniñúʼu xi̱íkona miína ña̱ va̱ʼa ndachaʼvina ña̱ i̱xakuíʼnána. 4  Tá ku̱ndaa̱-ini iin na̱ yiví ña̱ i̱xakuíʼná na̱yóʼo iin si̱ndi̱ki̱, iin burro á iin ndikachi ta tákukarí ta saátu kúúmiíkavanarí, na̱yóʼo xíniñúʼu ndataxina u̱vi̱karí. 5  ”Tá iin na̱ yiví ku̱a̱ʼa̱nna xíʼin kití sa̱na̱na ña̱ kixáʼanrí* nu̱ú ñuʼú miína á nu̱ú íyo tú uvana soo táxina kixáʼanrí nu̱ú ñuʼú inka na̱ yiví, mií ña̱ va̱ʼaka ña̱ kána nu̱ú ñuʼú miína á mií ña̱ va̱ʼaka ña̱ kána ndaʼa̱ tú uvana xíniñúʼu ndataxina xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱xírí. 6  ”Tá iin na̱ yiví chi̱kaa̱na ñuʼu̱ ta ki̱xáʼa xíxi̱ tú iñú soo nda̱a̱ ñuʼú inkana ki̱xáʼa xíxi̱, ta nda̱a̱ trigo ña̱ xa̱a̱ núʼni xíxi̱ ta saátu ña̱ kúma̱ní ndakayana á iníísaá ñuʼú ni̱xi̱xi̱, na̱ yiví na̱ chi̱kaa̱ ñuʼu̱ yóʼo xíniñúʼu ndachaʼvina xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱xi̱xi̱. 7  ”Tá iin ta̱a táxira xu̱ʼúnra á inkaka ña̱ʼa ndaʼa̱ inkana ña̱ va̱ʼa ná chi̱kaa̱va̱ʼanaña, soo kíʼvi iin na̱ kui̱ʼná veʼena ta íxakuíʼnánaña, tá ná ndani̱ʼína na̱ kui̱ʼná yóʼo, xíniñúʼu ndataxina ña̱ i̱xakuíʼnána ta ndataxina si̱kí ña̱yóʼo. 8  Soo tá kǒo na̱ kui̱ʼná yóʼo níndani̱ʼína, xíniñúʼu ku̱ʼu̱nna nu̱ú Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱ xíʼin na̱ ta̱xina ña̱ʼa yóʼo ndaʼa̱ ña̱ kundaanaña, tasaá kunda̱a̱-inina á miína ki̱ndoo xíʼin ña̱ʼa yóʼo á va̱ása. 9  Tá chíkaa̱na ku̱a̱chi iin na̱ yiví ña̱ kúúmiína iin ña̱ʼa ña̱ va̱ása kúú kuentana, tá kúú iin si̱ndi̱ki̱, iin burro, iin ndikachi, iin ti̱ko̱to̱ á nda̱a̱ ndáaka ña̱ʼa, ta iin na̱ yiví káʼa̱nkúáchina* xa̱ʼa̱ña ta káchina “Kuenta yi̱ʼi̱ kúú ña̱yóʼo”, u̱vi̱ saána xíniñúʼu ku̱ʼu̱nna nu̱ú Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱ xíʼin ku̱a̱chi yóʼo. Tasaá Ndióxi̱ na̱ʼa̱ra á ndixa ki̱ndoona xíʼin ña̱yóʼo, ta tá ndixa ku̱u ña̱yóʼo xíniñúʼu ndataxina ña̱ ki̱ʼinna ta saátu ndataxina si̱kíña. 10  ”Tá iin ta̱a káʼa̱nra xíʼin inkana ña̱ ná kundaana iin burro sa̱na̱ra, iin si̱ndi̱ki̱, iin ndikachi á inkaka kití, ta tíyóʼo ni̱xi̱ʼi̱rí á ku̱lenkorí á nda̱kiʼinnarí ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna ta kǒo nda̱a̱ ni iinna níxini, 11  na̱ xi̱ndaa tí kití yóʼo xíniñúʼu ku̱ʼu̱nna nu̱ú Jehová ta chinaʼána* ña̱ kǒo ña̱ níkeʼéna xíʼinrí. Ta̱ xíʼin sa̱na̱ tíyóʼo xíniñúʼu kandíxara ña̱ chi̱naʼá na̱yóʼo, ta na̱ xi̱ndaarí va̱ása xíniñúʼu chaʼvina xa̱ʼa̱rí. 12  Soo tá tí i̱xakuíʼnána kúúrí, na̱ ndáa tíyóʼo xíniñúʼu ndachaʼvina xa̱ʼa̱rí ndaʼa̱ ta̱ xíʼin sa̱na̱rí. 13  Soo tá iin kití yukú kúú tí xa̱ʼnírí, na̱ ndáa tíyóʼo xíniñúʼu kuniʼinarí ku̱ʼu̱n xíʼinna ña̱ va̱ʼa na̱ʼa̱na ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱yóʼo. Tasaá kúú ña̱ va̱ása xíniñúʼu ndachaʼvina xa̱ʼa̱ kití tí xa̱ʼní kití yukú. 14  ”Tá iinna ndu̱kú tóona* iin kití nu̱ú inkana, ta tí kití yóʼo ku̱lenkorí á ni̱xi̱ʼi̱rí tá kǒo na̱ xíʼin sa̱na̱ tíyóʼo íyo, na̱ ndu̱kú tóo tíyóʼo xíniñúʼu ndachaʼvina xa̱ʼa̱rí. 15  Soo tá xi̱ni ta̱ xíʼin sa̱na̱ tíyóʼo ña̱ ku̱u ndiʼi ña̱yóʼo, na̱ ndu̱kú tóo tíyóʼo va̱ása xíniñúʼu ndachaʼvina xa̱ʼa̱rí. Soo tá cha̱ʼvina xa̱ʼa̱ tíyóʼo tá ndu̱kú tóonarí va̱ása ndandikóka xu̱ʼún yóʼo ndaʼa̱na chi xíniñúʼu kindo̱oña ndaʼa̱ na̱ xíʼin sa̱na̱rí. 16  ”Tá iin ta̱a sáxi̱nu̱ra-ini* iin ñá kúa̱an ñá ta̱ʼán ku̱su̱n xíʼin nda̱a̱ ni iin ta̱a ta kísi̱ra xíʼinñá, ta̱yóʼo xíniñúʼu chaʼvira xa̱ʼa̱ñá ta xa̱a̱ñá kooñá ñá síʼira. 17  Soo tá va̱ása xíín yiváñá taxirañá ña̱ tindaʼa̱ñá xíʼin ta̱ ta̱a yóʼo, ta̱ ta̱a yóʼo xíniñúʼu chaʼvivara xa̱ʼa̱ñá. 18  ”Xíniñúʼu kaʼníún ñá kéʼé ña̱ tási. 19  ”Ndiʼi na̱ xíi̱n xíʼin kití, xíniñúʼu kuvina. 20  ”Nda̱a̱ ndáaka na̱ ná so̱kó* ña̱ʼa nu̱ú inka ndióxi̱ nu̱úka ña̱ so̱kónaña nu̱ú Jehová, xíniñúʼu kuvina. 21  ”Va̱ása ixandi̱va̱ʼandó xíʼin na̱ ke̱e inka ñuu na̱ ki̱xaa̱ íyo ñuundó, saáchi saátu miíndó na̱ ke̱e inka ñuu xi̱kuundó tá ni̱xi̱yondó chí Egipto. 22  ”Va̱ása ixandi̱va̱ʼandó xíʼin ná ni̱xi̱ʼi̱ yii̱ ni na̱ ni̱xi̱ʼi̱ yivá. 23  Tá ná ixandi̱va̱ʼandó xíʼinna ta ná kuakundáʼvina nu̱úi̱ ña̱ chindeétáʼi̱n xíʼinna, kuniso̱ʼovai̱na. 24  Tasaá sa̱a̱níi̱ xíʼinndó ta xíʼin espada kaʼníi̱ ndóʼó. Ta kindo̱o mitúʼun ñá síʼindó xíʼin se̱ʼendó. 25  ”Tá ná taxi tóondó xu̱ʼún ndaʼa̱ iin na̱ ndáʼvi* na̱ íyo ñui̱ á iin na̱ íyo xíʼinndó, va̱ása xíniñúʼu keʼéndó xíʼinna nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé na̱ táxi tóo xu̱ʼún.* Va̱ása xíniñúʼu kiʼinndó si̱kí xu̱ʼún ndaʼa̱na. 26  ”Tá kíndo̱ún xíʼin iin ti̱ko̱to̱ na̱ táʼún xa̱ʼa̱ ña̱ ta̱xi tóún iin ña̱ʼa ndaʼa̱na, xíniñúʼu sandándikóúnña ndaʼa̱na tá kúma̱níka ki̱ʼvi ñu̱ʼu. 27  Saáchi iinlá ña̱yóʼo kúú ña̱ kúúmiína ña̱ kundixina. Chi tá ná ku̱ʼu̱nna ku̱su̱nna, ¿ndáa mií kee ña̱ kundixina? Tá ná kuakundáʼvina nu̱úi̱ ña̱ chindeétáʼi̱n xíʼinna, xa̱ʼa̱ ña̱ kúndáʼviní-inii̱ xínii̱na, kuniso̱ʼovai̱ ña̱ ka̱ʼa̱nna. 28  ”Va̱ása sakúisochiʼñaún* Ndióxi̱ ni va̱ása sakúisochiʼñaún na̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ ñuún. 29  ”Tá va̱ʼaní ka̱na ña̱ chi̱ʼún ta ku̱a̱ʼání kúú aceiteún xíʼin vinoún, va̱ása kaka-iniún tá ná so̱kóún ña̱yóʼo nu̱úi̱. Xíniñúʼu ndataxiún se̱ʼenu̱ún ndaʼíi̱. 30  Ta ña̱yóʼo xíniñúʼu keʼún xíʼin se̱ʼenu̱ú si̱ndi̱ki̱ sa̱na̱ún ta saátu se̱ʼenu̱ú ndikachi sa̱na̱ún: u̱xa̱ ki̱vi̱ xíniñúʼu koorí xíʼin siʼírí, soo ki̱vi̱ u̱na̱ xíniñúʼu ndataxiúnrí ndaʼíi̱. 31  ”Ndóʼó, xíniñúʼu na̱ʼa̱ndó ña̱ kúúndó na̱ ñui̱ na̱ yi̱i̱, ta tá chí yuku̱ nda̱ni̱ʼíndó iin kití tí xa̱ʼní iin kití yukú, va̱ása xíniñúʼu kuxundórí. Xíniñúʼu taxindórí kaxí ti̱na.*

Nota

Inka variante “levo”.
Inka variante “síkorarí”.
Inka variante “kuxurí”.
Inka variante “káʼa̱nválína”, “káʼa̱n-yuʼu̱na”.
Koto glosario, chinaʼá.
Inka variante “ta̱tuna”.
Inka variante “sánuura-ini”.
Inka variante “taxi”.
Á “iin na̱ ndíkaa̱ nu̱ú tu̱ndóʼo”.
Á “na̱ kíʼin ku̱a̱ʼání si̱kí xu̱ʼún”.
Inka variante “chika̱ún chiʼña”, “satávi̱chiʼñaún”. Á “Va̱ása ka̱ʼa̱n-ndi̱va̱ʼún xa̱ʼa̱”.
Inka variante “ñina”.