Génesis 1:1-31

  • “Ndióxi̱ i̱xava̱ʼara ndiví xíʼin ñuʼú” (1, 2)

  • I̱ñu̱ ki̱vi̱ ndu̱vií nu̱ú ñuʼú (3-31)

    • Ki̱vi̱ 1: ku̱vaʼa ña̱ yéʼe̱; káʼñu xíʼin ñuú (3-5)

    • Ki̱vi̱ 2: nda̱taʼví ti̱kui̱í (6-8)

    • Ki̱vi̱ 3: nda̱tuvi ñuʼú yi̱chí ta xa̱ʼnu ku̱ʼu̱ nu̱úña (9-13)

    • Ki̱vi̱ 4: ku̱vaʼa ñu̱ʼu, yo̱o̱ xíʼin ki̱mi (14-19)

    • Ki̱vi̱ 5: ku̱vaʼa kití tí ñúʼu ini ti̱kui̱í xíʼin tí ndáchí (20-23)

    • Ki̱vi̱ 6: ku̱vaʼa kití tí íyo nu̱ú ñuʼú ta saátu na̱ yiví (24-31)

1  Tá xa̱ʼa̱, Ndióxi̱ i̱xava̱ʼara ndiví xíʼin ñuʼú.  Soo nu̱ú ñuʼú yóʼo kǒo nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa níxi̱yo. Naaní ni̱xi̱yo nu̱ú ti̱kui̱í tá xi̱ndikaa̱ iníísaá nu̱ú ñuʼú. Ta ndee̱ Ndióxi̱,* iníísaá nu̱ú ti̱kui̱í xi̱kachíñuña.  Ta Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ná ndáye̱ʼe̱”.* Tasaá ki̱xáʼa ndáye̱ʼe̱.  Tándi̱ʼi, Ndióxi̱ xi̱nira ña̱ va̱ʼava kúú ña̱ ndáye̱ʼe̱ tasaá nda̱taʼvíra ña̱ yéʼe̱ xíʼin ña̱ naa.  Ndióxi̱ chi̱naníra ña̱ yéʼe̱, káʼñu,* ta ña̱ naa chi̱naníraña ñuú. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱u ki̱vi̱ nu̱ú. Ki̱xáʼa íyo xi̱kuaá ta saátu xi̱ta̱a̱n.*  Tasaá Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ná ndata̱ʼví ti̱kui̱í, ta ma̱ʼñú táyóʼo ná va̱ása koo nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa”.  Ña̱yóʼo kúú ña̱ ke̱ʼé Ndióxi̱ tá nda̱taʼvíra ti̱kui̱í, iin táʼvírá ki̱ndoo chí ni̱nu ta inka táʼvírá ki̱ndoo chí ni̱nu̱, ta kǒo ni iin ña̱ʼa níkindo̱o ma̱ʼñúrá. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱u.  Ta ma̱ʼñú u̱vi̱ saá táyóʼo, Ndióxi̱ chi̱naníraña ndiví.* Ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱u ki̱vi̱ u̱vi̱. Ki̱xáʼa íyo xi̱kuaá ta saátu xi̱ta̱a̱n.  Tasaá Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ti̱kui̱í tá ki̱ndoo chí ni̱nu̱, ná ndakutáʼanrá ta ná ndatu̱vi* ñuʼú yi̱chí”. Tasaá ku̱uva. 10  Ta nu̱ú yi̱chí yóʼo Ndióxi̱ chi̱naníraña ñuʼú, ta ndiʼi ti̱kui̱í tá nda̱kutáʼan chi̱nanírará mar. Ta Ndióxi̱ xi̱nira ña̱ va̱ʼaní íyo ña̱ ke̱ʼéra. 11  Tasaá Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ná kuaʼnu ku̱ʼu̱ kúii̱ nu̱ú ñuʼú, ná koo planta tú táxi si̱ʼva̱ xíʼin ndikín, ta saátu ná koo ndiʼi nu̱ú yitu̱n tú táxi ku̱i̱ʼi ña̱ kúúmií si̱ʼva̱ ta saátu ndikín”. Ta ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱uva. 12  Ta nu̱ú ñuʼú ki̱xáʼa xáʼnu ku̱ʼu̱, planta tú táxi si̱ʼva̱ xíʼin ndikín, ta saátu ndiʼi nu̱ú yitu̱n tú táxi ku̱i̱ʼi ña̱ kúúmií si̱ʼva̱ ta saátu ndikín. Ta Ndióxi̱ xi̱nira ña̱ va̱ʼaní íyo ña̱ ke̱ʼéra. 13  Ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱u ki̱vi̱ u̱ni̱. Ki̱xáʼa íyo xi̱kuaá ta saátu xi̱ta̱a̱n. 14  Tasaá Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ná koo ñu̱ʼu,* yo̱o̱ xíʼin ki̱mi chí ndiví, ña̱ va̱ʼa koo káʼñu xíʼin ñuú, ta ña̱yóʼo kúú ña̱ na̱ʼa̱ ama kixáʼa iin tá iin tiempo,* ki̱vi̱ xíʼin ku̱i̱ya̱. 15  Ña̱yóʼo kúú ña̱ sandáye̱ʼe̱ nu̱ú ñuʼú”. Tasaá ku̱uva. 16  Ta Ndióxi̱ i̱xava̱ʼara ñu̱ʼu ta saátu yo̱o̱: ñu̱ʼu ña̱ va̱ʼa tu̱u̱nña káʼñu, ta yo̱o̱ ña̱ va̱ʼa tu̱u̱nrí ñuú. Ta saátu i̱xava̱ʼara ki̱mi. 17  Tasaá Ndióxi̱ chi̱ndósora ndiʼi ña̱yóʼo chí ndiví ña̱ va̱ʼa sandáye̱ʼe̱ña nu̱ú ñuʼú, 18  iinña tu̱u̱n káʼñu ta iinña tu̱u̱n ñuú, ña̱ va̱ʼa ndataʼvíra ña̱ yéʼe̱ xíʼin ña̱ naa. Ta Ndióxi̱ xi̱nira ña̱ va̱ʼaní íyo ña̱ ke̱ʼéra. 19  Ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱u ki̱vi̱ ku̱mí. Ki̱xáʼa íyo xi̱kuaá ta saátu xi̱ta̱a̱n. 20  Tasaá Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ná koo ku̱a̱ʼání kití ini ti̱kui̱í, ta kití tí ndáchí ná ndachírí chí ndiví”. 21  Tasaá Ndióxi̱ i̱xava̱ʼara kití tí náʼnu tí ñúʼu ini mar xíʼin ndiʼi kití tí ñúʼu ini ti̱kui̱í, ta saátu ndiʼi nu̱ú kití tí inkáchi kítáʼan xíka inirá, ta saátu i̱xava̱ʼara ndiʼi nu̱ú kití tí ndáchí. Ta Ndióxi̱ xi̱nira ña̱ va̱ʼaní íyo ña̱ ke̱ʼéra. 22  Tándi̱ʼi, Ndióxi̱ chi̱kaa̱ra bendición tíyóʼo, ta ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ku̱i̱na̱ndó, ku̱a̱ʼání koondó ta ndakutúndó ini mar. Ta ná koo ku̱a̱ʼání kití tí ndáchí nu̱ú ñuʼú”. 23  Ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱u ki̱vi̱ u̱ʼu̱n. Ki̱xáʼa íyo xi̱kuaá ta saátu xi̱ta̱a̱n. 24  Tasaá Ndióxi̱ ka̱chira: “Ná koo ku̱a̱ʼání nu̱ú kití nu̱ú ñuʼú: kití tí kivi kumáso,* kití tí ñúu* mií ta saátu ndiʼi nu̱ú kití yukú”. Tasaá ku̱uva. 25  Ndióxi̱ i̱xava̱ʼara ndiʼi nu̱ú kití yukú, ndiʼi nu̱ú kití tí kivi kumáso, ta saátu ndiʼi nu̱ú kití tí ñúu mií. Ta Ndióxi̱ xi̱nira ña̱ va̱ʼaní íyo ña̱ ke̱ʼéra. 26  Tasaá Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ná ixava̱ʼayó ta̱ ta̱a táki̱ʼva náʼa̱ miíyó, tasaá koora táki̱ʼva íyo miíyó ta ná kiʼinra kuenta* xíʼin ti̱a̱ká tí ñúʼu ini mar, kití tí ndáchí, kití tí kivi kumáso, xíʼin ndiʼi kití tí ñúu mií nu̱ú ñuʼú, ta ná kundaara iníísaá ñuʼú”. 27  Tasaá, Ndióxi̱ i̱xava̱ʼara ta̱ ta̱a táki̱ʼva náʼa̱ miíra. I̱xava̱ʼara ta̱a xíʼin ñaʼá. 28  Tasaá ta̱xira bendición ndaʼa̱na ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Ná koo ku̱a̱ʼání se̱ʼendó, ku̱a̱ʼání ná xa̱a̱ndó koondó, ná kutú se̱ʼendó nu̱ú ñuʼú ta kundaandóña, ta kiʼinndó kuenta xíʼin ti̱a̱ká tí ñúʼu ini mar, xíʼin ndiʼi kití tí ndáchí, ta saátu xíʼin ndiʼi kití tí íyo nu̱ú ñuʼú”. 29  Tándi̱ʼi, Ndióxi̱ ka̱chira: “Tú táxii̱ ndaʼa̱ndó kúú ndiʼi planta tú íyo nu̱ú ñuʼú tú táxi si̱ʼva̱ xíʼin ndikín, saátu ndiʼi yitu̱n tú táxi ku̱i̱ʼi ña̱ kúúmií si̱ʼva̱ xíʼin ndikín. Ña̱yóʼo kúú ña̱ kaxíndó. 30  Ta táxii̱ ndiʼi ku̱ʼu̱ kúii̱ ña̱ va̱ʼa ná kixáʼan* ndiʼi kití yukú tí íyo nu̱ú ñuʼú, ndiʼi kití tí ndáchí, ta saátu ndiʼika kití tí íyo nu̱ú ñuʼú”. Tasaá ku̱uva. 31  Tándi̱ʼi ku̱u ña̱yóʼo, Ndióxi̱ xi̱nira ndiʼi ña̱ i̱xava̱ʼara, ta kotondó, va̱ʼaní íyo ña̱ i̱xava̱ʼara. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱u ki̱vi̱ i̱ñu̱. Ki̱xáʼa íyo xi̱kuaá ta saátu xi̱ta̱a̱n.

Nota

Á “espíritu santo Ndióxi̱”.
Á “koo luz”.
Inka variante “ndiví”.
Inka variante “ñaʼa”.
Inka variante “ñuyǐví”.
Inka variante “kuti̱vi”.
Inka variante “ña̱ ka̱ndii”.
Ña̱yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱, tiempo ña̱ chíʼina, ña̱ sákeena, tiempo niʼní ta saátu tiempo vi̱xin.
Á “kití tí va̱ása kue̱ʼe̱”.
Inka variante “káñuʼu”.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “kuisochíñura”.
Inka variante “kuxu”.