Génesis 18:1-33

  • U̱ni̱ na̱ ángel ni̱xa̱ʼa̱nna nu̱ú ta̱ Abrahán (1-8)

  • Ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼin ñá Sara ña̱ koo se̱ʼeñá ta ni̱xa̱ku̱ñá (9-15)

  • Ta̱ Abrahán ni̱ka̱ʼa̱n-ndáʼvira xa̱ʼa̱ na̱ ñuu Sodoma (16-33)

18  Tasaá, Jehová ki̱tara nu̱ú ta̱ Abrahán chí nu̱ú íyo yitu̱n náʼnu chí Mamré. Mií hora ña̱ niʼníka kúú ña̱yóʼo ta ta̱ Abrahán íyora chí yéʼé veʼe loʼora.  Tá nda̱kotora, xi̱nira ña̱ ndíta u̱ni̱ na̱ ta̱a. Tá xi̱nirana, xi̱nura ni̱xa̱ʼa̱nra ña̱ va̱ʼa ndakiʼinrana tasaá xi̱kuxítíra nu̱úna.  Tándi̱ʼi ni̱ka̱ʼa̱nra: “Jehová, xákundáʼvii̱ nu̱ún ña̱ ná ya̱ʼún veʼi̱ chi ta̱ káchíñu nu̱ún kúi̱.  Tasaá ka̱ʼi̱n xíʼinna ña̱ ná taxina loʼo ti̱kui̱í ña̱ ndoo xa̱ʼa̱ndó, ta ndakindee̱ndó xa̱ʼa̱ yitu̱n.  Xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ya̱ʼandó chí nu̱ú íyoi̱ chi ta̱ káchíñu nu̱úndó kúi̱, ixandó ña̱ ma̱ní kiʼin loʼondó si̱ta̱váʼa ña̱ táxii̱ ndaʼa̱ndó ña̱ va̱ʼa ndakiʼinndó ndee̱. Tándi̱ʼi saá kivi ku̱ʼu̱nndó”. Ta na̱yóʼo nda̱kuiinna: “Va̱ʼava, kivi keʼún ndiʼi ña̱ ni̱ka̱ʼún”.  Xa̱ʼa̱ ña̱kán ta̱ Abrahán xínura ni̱xa̱ʼa̱nra chí veʼe loʼo nu̱ú íyora ña̱ va̱ʼa nandukúra ñá Sara, ta tá nda̱ni̱ʼírañá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinñá: “Kama koún, kiʼin ki̱ʼva 12 kilo* ña̱ harina ña̱ va̱ʼa, ndakavaña ta ixava̱ʼún si̱ta̱váʼa”.  Tándi̱ʼi, ta̱ Abrahán xínura ni̱xa̱ʼa̱nra nu̱ú ñúʼu kití sa̱na̱ra, ta nda̱kaxinra iin si̱ndi̱ki̱ tí va̱ʼa, tí yúta̱* tí vitání ku̱ñu ta ta̱xirarí ndaʼa̱ ta̱ káchíñu nu̱úra, ta ta̱yóʼo kama ni̱xa̱ʼa̱nra ña̱ ixava̱ʼararí kuxuna.  Saátu ki̱ʼinra mantequilla, leche xíʼin tí si̱ndi̱ki̱ tí i̱xava̱ʼana ta ta̱xira ña̱yóʼo kuxuna. Tasaá xi̱kundichira síi̱n* na̱ ta̱a yóʼo xa̱ʼa̱ tú yitu̱n kán nani xíxina.  Na̱yóʼo ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunnara: “¿Ndáa míí ku̱a̱ʼa̱n ñá síʼún ñá Sara?”, ta ta̱yóʼo ka̱chira: “Ini veʼe loʼo yóʼo íyoñá”. 10  Iin ta̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Tá ná ya̱ʼa iin ku̱i̱ya̱ ta ndikói̱, ñá síʼún ñá Sara kaku iin se̱ʼeñá”. Soo ñá Sara níndichiñá chí yéʼé veʼe ña̱ níndichi chí sa̱tá ta̱ ta̱a yóʼo ta xi̱niso̱ʼoñá ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra. 11  Tá ku̱u ña̱yóʼo, ta̱ Abrahán xíʼin ñá Sara xa̱a̱ ku̱chéenívana. Ta xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa ku̱i̱ya̱ ñá Sara ña̱ kivi koo se̱ʼeñá. 12  Xa̱ʼa̱ ña̱kán, ñá Sara ni̱xa̱ku̱ se̱ʼéñá ta ka̱chiñá: “Vitin ña̱ xa̱a̱ ku̱chéeníi̱ ta saátu xa̱a̱ ku̱chéení táta yiíi̱, ¿á ndixaví kivi koo iin se̱ʼi̱?”. 13  Tasaá Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Abrahán: “¿Nda̱chun ni̱xa̱ku̱ ñá Sara? ¿Nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱nñá ña̱ va̱ása kivi koo se̱ʼeñá xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱a̱ ku̱chéeníñá? 14  ¿Á íyo iin ña̱ va̱ása kivi keʼé Jehová? Ti̱xin iin ku̱i̱ya̱ ndikói̱ ta kakuva iin se̱ʼe ñá Sara”. 15  Soo xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱yi̱ʼví ñá Sara ni̱ka̱ʼa̱nñá ña̱yóʼo: “Va̱ása, va̱ása níxa̱ku̱i̱”. Ndióxi̱ ka̱chira: “Ni̱xa̱ku̱vaún”. 16  Tasaá na̱ ta̱a yóʼo nda̱kunditana ña̱ ku̱ʼu̱nna. Ta ta̱ Abrahán ku̱a̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ nda̱yírana, tá ku̱a̱ʼa̱n na̱ ta̱a yóʼo nda̱kotona chí ni̱nu̱ nu̱ú ndíkaa̱ ñuu Sodoma. 17  Tasaá, Jehová ka̱chira. “¿Á va̱ása natúʼi̱n xíʼin ta̱ Abrahán xa̱ʼa̱ ña̱ keʼíi̱? 18  Na̱ se̱ʼe ta̱ Abrahán xa̱a̱na nduuna iin ñuu káʼnuní ta ndakúní koona, ta ndiʼi na̱ yiví na̱ íyo nu̱ú iníísaá ñuʼú, ndakiʼinna bendición xa̱ʼa̱ ta̱yóʼo. 19  Yi̱ʼi̱ xíni̱va̱ʼi̱ra, ña̱kán kúnda̱a̱-inii̱ ña̱ kivi ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ se̱ʼera ta saátu ndiʼi na̱ se̱ʼe na̱yóʼo, ña̱ kundiku̱nna yichi̱ Jehová ta keʼéna ña̱ va̱ʼa ta saátu ña̱ nda̱kú. Tasaá, yi̱ʼi̱ Jehová saxínui̱ ña̱ ki̱ndoi̱ xíʼin ta̱ Abrahán”. 20  Tasaá Jehová ka̱chira: “Xa̱a̱ xíniso̱ʼi̱ ña̱ ku̱a̱ʼánína káʼa̱nkúáchi* xa̱ʼa̱ Sodoma xíʼin Gomorra ta ku̱a̱chi ña̱ kíʼvi na̱yóʼo ndeéníña. 21  Ku̱ʼi̱n kotoi̱ á ña̱ ndixa kúú ña̱ káʼa̱nkúáchina xa̱ʼa̱ na̱yóʼo ta á ndixa kúú ña̱ kininí kéʼéna. Ta tá ndixa kúúña, kunivai̱ña”. 22  Tándi̱ʼi, na̱ ta̱a yóʼo nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna chí Sodoma, soo Jehová ki̱ndoora xíʼin ta̱ Abrahán. 23  Tasaá ta̱ Abrahán ku̱yatinra nu̱ú Ndióxi̱ ta ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunrara: “¿Á sandíʼi-xa̱ʼún na̱ yiví na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa xíʼin na̱ yiví na̱ kéʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa? 24  Ná kachiyó ña̱ íyo 50 na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa ñuu kán. Soo ni saá, ¿á sandíʼi-xa̱ʼún ndiʼi na̱ yiví na̱ íyo ñuu kán? ¿Á va̱ása ixakáʼnu-iniún xa̱ʼa̱ ñuu yóʼo tá íyo 50 na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa? 25  Nda̱a̱ ni iin yichi̱ va̱ása kaʼníún na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa xíʼin na̱ kéʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa. Va̱ása taxivíún ña̱ inkáchi koo ña̱ kundoʼo na̱yóʼo. Nda̱a̱ ni iin yichi̱ va̱ása keʼún saá. Yóʼó, ta̱ ndátiin ku̱a̱chi xíʼin ndiʼi na̱ ndóo nu̱ú iníísaá ñuʼú, ¿á va̱ása keʼún ña̱ nda̱kú?”. 26  Tasaá Jehová ka̱chira: “Tá ná ndani̱ʼíi̱ 50 na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa ñuu Sodoma, ixakáʼnu-inii̱ xa̱ʼa̱ ñuu yóʼo”. 27  Soo ni saá ta̱ Abrahán ni̱ka̱ʼa̱nra: “Jehová, káʼnu koo iniún ña̱ tuku ta tuku káʼi̱n xíʼún. Kúnda̱a̱-inii̱ ña̱ va̱ása ndáyáʼvii̱ chi xíʼin ñuʼúva ku̱vaʼi̱. 28  Soo ná kachiyó ña̱ su̱ví 50 kúú na̱ íyo, chi 45 kúúna. ¿Á sandíʼi-xa̱ʼún ñuu kán xa̱ʼa̱ ña̱ íyo 45 kuitína?”. Tasaá, Ndióxi̱ nda̱kuiinra ta ka̱chira: “Va̱ása sandíʼi-xa̱ʼíi̱ña tá íyo 45 na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa”. 29  Tasaá ta̱ Abrahán tuku ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra Ndióxi̱: “¿Soo tá 40 kuití kúúna?”. Tasaá nda̱kuiinra: “Tá 40 kúúna, va̱ása sandíʼi-xa̱ʼíi̱ña”. 30  Ta̱ Abrahán ni̱ka̱ʼa̱nkara: “Jehová, va̱ása sa̱ún xíʼi̱n, ixaún ña̱ ma̱ní taxi ná ka̱ʼa̱nkai̱ xíʼún. ¿Tá 30 kuití kúú na̱ íyo?”. Ta̱kán nda̱kuiinra: “Tá íyo 30 na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa ñuu kán, va̱ása sandíʼi-xa̱ʼíi̱ña”. 31  Tasaá ta̱ Abrahán tuku ni̱ka̱ʼa̱nra: “Jehová, káʼnu koo iniún ña̱ tuku ta tuku káʼi̱n xíʼún. ¿Soo tá 20 kuití kúú na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa?”. Ndióxi̱ nda̱kuiinra ta ka̱chira: “Tá íyo 20 na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa, va̱ása sandíʼi-xa̱ʼíi̱ña”. 32  Tándi̱ʼi, ta̱ Abrahán ni̱ka̱ʼa̱nra: “Jehová, va̱ása sa̱ún xíʼi̱n, si̱ín yichi̱ ná nda̱ka̱tu̱ʼíi̱n yóʼó. ¿Tá 10 kuití kúú na̱ íyo?”. Ta̱kán nda̱kuiinra: “Va̱ása sandíʼi-xa̱ʼíi̱ ñuu kán tá íyo 10 na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa”. 33  Tasaá nda̱kiʼin Jehová ku̱a̱ʼa̱nra tá sa̱ndíʼira ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Abrahán, ta ta̱ Abrahán ndi̱kóra chí nu̱ú níndichi veʼe loʼora.

Nota

Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “u̱ni̱ medida ña̱ sea”. Koto apéndice B14.
Inka variante “ítíá”.
Inka variante “xiín”.
Inka variante “káʼa̱nválí”, “káʼa̱n-yuʼu̱”.