Levítico 25:1-55

  • Ku̱i̱ya̱ u̱xa̱ kooña iin sábado (1-7)

  • Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví (8-22)

  • Ndáaña keʼéna ña̱ va̱ʼa ndakiʼin tukuna ñuʼúna (23-34)

  • Ndáa ki̱ʼva keʼéna xíʼin na̱ ndáʼvi (35-38)

  • Ley ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ na̱ káchíñundáʼvi (39-55)

25  Jehová ni̱ka̱ʼa̱n tukura xíʼin ta̱ Moisés chí yuku̱ Sinaí, ta ka̱chira:  “Ka̱ʼa̱n xíʼin na̱ israelita: ‘Tá ná ki̱ʼvindó nu̱ú ñuʼú ña̱ ni̱ka̱ʼi̱n taxii̱ ndaʼa̱ndó, iin ku̱i̱ya̱ va̱ása xíniñúʼu chiʼindó nu̱ú ñuʼú, saáchi iin sábado ña̱ ixato̱ʼóndó Jehová kúú ña̱yóʼo.  I̱ñu̱ ku̱i̱ya̱ xíniñúʼu chiʼún nu̱ú ñuʼún ta kaʼndaún ndaʼa̱ tú uva ta kivi ndakayaún ña̱ chi̱ʼún.  Soo ku̱i̱ya̱ u̱xa̱ kooña iin sábado ña̱ ndakindee̱ ñuʼú, iin sábado ña̱ ixato̱ʼóndó Jehová koo ña̱yóʼo. Va̱ása xíniñúʼu chiʼún nu̱ú ñuʼún ta ni va̱ása xíniñúʼu kaʼndaún ndaʼa̱ tú uva.  Tá ka̱na mií ña̱ʼa nu̱ú ñuʼún xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ko̱yo ndiki̱n tá chi̱ʼún va̱ása xíniñúʼu ndakayaún ña̱yóʼo, ta ni va̱ása xíniñúʼu ndakayaún uva ndaʼa̱ tú uva tú va̱ása níxaʼndaún ndaʼa̱. Iin ku̱i̱ya̱ xíniñúʼu taxiún ndakindee̱ ñuʼú yóʼo.  Soo kiviva kuxundó ña̱ ná kana mií nu̱ú ñuʼúndó ku̱i̱ya̱ yóʼo. Miíndó, na̱ káchíñundáʼvi nu̱úndó, na̱ káchíñu táti̱* nu̱úndó xíʼin na̱ inka ñuu na̱ ndóo xíʼinndó kivi kuxuna ña̱yóʼo.  Saátu kití sa̱na̱ndó xíʼin kití yukú, kiviva kaxírí ña̱yóʼo. Ndiʼi ña̱ ná kana nu̱ú ñuʼú kivi kuxundóña.  ”’U̱xa̱ yichi̱ kaʼviún ku̱i̱ya̱ ña̱ kúú sábado, u̱xa̱ yichi̱ kaʼviún u̱xa̱ ku̱i̱ya̱, ta ndiʼi ña̱yóʼo kooña 49 ku̱i̱ya̱.  Ta ki̱vi̱ u̱xu̱ ña̱ yo̱o̱ u̱xa̱ ndeé va̱ʼa tiviún ndiki̱, ta Ki̱vi̱ ña̱ ndóo ku̱a̱china xíniñúʼu ndeé va̱ʼa kutaku̱ tivindó ndiki̱ ndiʼi ñuu nu̱ú kundoondó. 10  Xíniñúʼu ndasayi̱i̱ndó ku̱i̱ya̱ 50 ta ka̱ʼa̱nndó ña̱ sa̱ñá ndiʼi na̱ ñuundó. Ña̱yóʼo koo iin ku̱i̱ya̱ ña̱ sa̱ñándó ta iin tá iin ndóʼó ndakiʼinndó ñuʼúndó, ta ndikóndó xíʼin na̱ veʼendó. 11  Ña̱ ku̱i̱ya̱ 50 kooña iin Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. Va̱ása chiʼindó ta ni va̱ása ndakayandó ña̱ ka̱na mií nu̱ú ni̱ko̱yo ndiki̱n ña̱ chi̱ʼindó, ni va̱ása ndakayandó uva tí ka̱na ndaʼa̱ tú uva tú va̱ása níxaʼndandó ndaʼa̱. 12  Iin Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví kúú ña̱yóʼo ta ña̱ yi̱i̱ xíniñúʼu kooña nu̱úndó. Ña̱ kivi kuxu kuitíndó kúú ña̱ ka̱na mií nu̱ú ñuʼú. 13  ”’Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví, iin tá iin ndóʼó xíniñúʼu ndakiʼinndó ñuʼúndó. 14  Tá ná xi̱íkondó* á tá ná satándó* iin ña̱ʼa nu̱ú inkana, va̱ása sandáʼvindóna. 15  Na̱ sátá* ñuʼú nu̱ú inkana xíniñúʼu kaʼvina nda̱saa ku̱i̱ya̱ ni̱ya̱ʼa tá ni̱xi̱yo Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví ta na̱ íxi̱íko xíniñúʼu kiʼinna kuenta nda̱saaka ku̱i̱ya̱ chiʼina nu̱ú ñuʼú. 16  Tá ku̱a̱ʼáka ku̱i̱ya̱ kúma̱ní ña̱ kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví, kivi sandáandó ya̱ʼvi ñuʼú ña̱ íxi̱íkondó, soo tá loʼo ku̱i̱ya̱ kúma̱ní, xíniñúʼu sanúundó ya̱ʼviña, saáchi ku̱i̱ya̱ ña̱ sakéena* nu̱úña kúú ña̱ kiʼinndó xu̱ʼún xa̱ʼa̱. 17  Nda̱a̱ ni iin ndóʼó va̱ása xíniñúʼu sandáʼvindó inkana ta xíniñúʼu ixato̱ʼóndó Ndióxi̱ndó, saáchi yi̱ʼi̱ kúú Jehová Ndióxi̱ndó. 18  Tá sáxi̱nundó chiñu ña̱ xáʼndai̱ nu̱úndó, ta ndíku̱nndó ley ña̱ táxii̱ ndaʼa̱ndó, va̱ʼaní kundoondó nu̱ú ñuʼúndó. 19  Kana ña̱ʼa nu̱ú ñuʼú nu̱ú kundoondó, ta kuxundó nda̱a̱ xa̱a̱-inindó* ta va̱ása yi̱ʼvíndó kundoondó nu̱úña. 20  ”’Soo, tá ndóʼó káchindó “¿Ndáa míí kee ña̱ kuxundi̱ ku̱i̱ya̱ u̱xa̱ tá va̱ása kivi chiʼindi̱ ta ni va̱ása kivi sakéendi̱ nu̱ú ñuʼúndi̱?”, 21  xíniñúʼu kunda̱a̱-inindó ña̱ ku̱i̱ya̱ i̱ñu̱ chika̱i̱ bendición sa̱tá ñuʼúndó ta ku̱a̱ʼání ña̱ʼa kana nu̱úña, nda̱a̱ u̱ni̱ ku̱i̱ya̱ koo ña̱ kuxundó. 22  Ta ku̱i̱ya̱ u̱na̱ kivi kuxundó ta chiʼindó ña̱ yatá ña̱ nda̱kayandó, ta nda̱a̱ ku̱i̱ya̱ i̱i̱n kivi kuxundó ña̱yóʼo. Ña̱ yatá ña̱ kúúmiíndó kúú ña̱ kuxundó nda̱a̱ ná sakéendó ña̱ xa̱á. 23  ”’Va̱ása xíniñúʼu xi̱íkondó ñuʼú nu̱ú inkana ña̱ kindo̱ona xíʼinña, saáchi kuenta yi̱ʼi̱ kúú ña̱yóʼo. Ta nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ ke̱e inka ñuu ta ki̱xaa̱ndó íyondó nu̱ú ñuʼíi̱ á na̱ ki̱xaa̱ ndóo naʼa,* saá íyondó nu̱úi̱. 24  Ndiʼi ñuʼú ña̱ kúú kuentandó xíniñúʼu taxindó ña̱ ndasatánaña nu̱úndó. 25  ”’Tá iin na̱ ñuún ku̱ndáʼvina ta ni̱xi̱íkona ñuʼúna, iin na̱ táʼan yatinna xíniñúʼu kixi ndasatá* ña̱yóʼo. 26  Soo tá kǒo na̱ táʼanna na̱ kivi ndasatá ñuʼúna ta na̱yóʼo ndu̱kúikána ta kivi ndasatá miína ñuʼúna, 27  na̱yóʼo xíniñúʼu kotona nda̱saa ku̱i̱ya̱ ni̱ya̱ʼa ña̱ ni̱xi̱íkona ñuʼúna ta xíniñúʼu ndataxina xu̱ʼún ndaʼa̱ na̱ sa̱tá ñuʼú nu̱úna xa̱ʼa̱ ku̱i̱ya̱ ña̱ kúma̱ní ña̱ sa̱ñána. Tasaá kivi ndasatána ñuʼúna. 28  ”’Soo, tá kǒo xu̱ʼún kúúmiína ña̱ ndasatánaña, na̱ sa̱tá ñuʼú yóʼo kindo̱ona xíʼinña nda̱a̱ ná kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. Ta ndakiʼinna ñuʼúna nda̱a̱ ná kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. 29  ”’Soo tá iin na̱ yiví ni̱xi̱kóna iin veʼe ña̱ íyo ini iin ñuu ña̱ íyo nama̱ sa̱tá, na̱yóʼo kivi ndasatánaña nda̱a̱ ná xi̱nu iin ku̱i̱ya̱ ña̱ ni̱xi̱íkonaña; iin ku̱i̱ya̱ kuití kúúmiína ña̱ kivi ndasatánaña. 30  Soo tá xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa iin ku̱i̱ya̱ ta va̱ása níkivi ndasatána veʼe ña̱ ni̱xi̱íkona ini ñuu ña̱ íyo nama̱ sa̱tá, veʼe yóʼo xa̱a̱ña kuuña kuenta mií na̱ sa̱táña ta saátu se̱ʼena na̱ kaku chí nu̱únínu. Va̱ása ndataxina ña̱yóʼo tá ná ki̱xaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. 31  Soo tá kǒo nama̱ sa̱tá veʼe ña̱ ni̱xi̱íkona yóʼo, kúúkavaña táʼan ñuʼú ña̱ íyo chí yuku̱, ta kivi ndasatána ña̱yóʼo ta xíniñúʼu ndataxina ña̱yóʼo tá ná kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. 32  ”’Soo veʼe na̱ levita ña̱ íyo ñuundó, kiviva ndasatána ña̱yóʼo nda̱a̱ ama kúni̱ miína. 33  Soo, tá ná va̱ása ndasatá na̱ levita veʼena, ndakiʼinna veʼe ña̱ ni̱xi̱íkona tá ná kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. Saáchi veʼe mií na̱ levita kúú ña̱ íyo ñuundó. 34  Soo, ñuʼú ña̱ íyo sa̱tá ñuundó, va̱ása kivi xi̱íkondóña, saáchi kuenta miíndó kooña ndiʼi tiempo. 35  ”’Tá iin na̱ ñuún na̱ íyo yatin xíʼún ku̱ndáʼvina ta va̱ása kívi satána ña̱ xíniñúʼuna, xíniñúʼu taxiún ña̱ xíniñúʼuna nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼún xíʼin na̱ inka ñuu na̱ ki̱xaa̱ íyo xíʼún ña̱ va̱ʼa ná kundookana xíʼún. 36  Va̱ása kiʼún si̱kí xu̱ʼún ndaʼa̱na. Xíniñúʼu ixato̱ʼún Ndióxi̱ún tasaá kooka na̱ táʼún xíʼún. 37  Va̱ása taxi tóún* xu̱ʼún ndaʼa̱ inkana xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱ún kiʼún si̱kí ña̱yóʼo ta ni va̱ása taxiún ña̱ kuxu inkana xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱ún kiʼún si̱kí ña̱ táxiún ndaʼa̱na. 38  Yi̱ʼi̱ kúú Jehová Ndióxi̱ndó ta̱ nda̱tavá ndóʼó chí Egipto ña̱ va̱ʼa taxii̱ ñuʼú na̱ Canaán ndaʼa̱ndó ta koi̱ Ndióxi̱ndó. 39  ”’Tá iin na̱ ñanindó na̱ íyo yatin xíʼinndó ku̱ndáʼvina ta íxi̱íkona miína nu̱úndó ña̱ va̱ʼa kachíñuna nu̱úndó, va̱ása xíniñúʼu ixandúxandó xíʼinna ña̱ kachíñuna nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé na̱ káchíñundáʼvi nu̱ú inkana. 40  Nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéndó xíʼin na̱ káchíñu táti̱ nu̱úndó saá xíniñúʼu keʼéndó xíʼinna, á nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéndó xíʼin na̱ ke̱e inka ñuu na̱ ki̱xaa̱ íyo xíʼinndó. Na̱yóʼo kachíñuna nu̱úndó nda̱a̱ ná kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. 41  Tasaá na̱yóʼo sandákoona ndóʼó. Ta miína xíʼin se̱ʼena ndikóna nu̱ú na̱ veʼena, ta ndakiʼinna ñuʼúna ña̱ xi̱kuu kuenta na̱ táʼanna na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá. 42  Saáchi nu̱ú yi̱ʼi̱va káchíñundáʼvina, ta yi̱ʼi̱ kúú ta̱ ta̱vána ti̱xin ñuu Egipto. Na̱yóʼo va̱ása xíniñúʼu xi̱íkona miína nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé na̱ káchíñundáʼvi nu̱ú inkana. 43  Va̱ása ixandi̱va̱ʼandó xíʼinna ta xíniñúʼu ixato̱ʼóndó Ndióxi̱ndó. 44  Na̱ ñuu na̱ ndóo yatin xíʼinndó kúú na̱ kivi kachíñundáʼvi nu̱úndó, na̱yóʼo kúú na̱ kivi satándó ña̱ kachíñundáʼvina nu̱úndó. 45  Saátu kivi satándó na̱ se̱ʼe na̱ inka ñuu na̱ ki̱xaa̱ ndóo xíʼinndó ña̱ kachíñundáʼvina nu̱úndó ta saátu na̱ veʼe na̱yóʼo na̱ ka̱ku ñuundó, na̱yóʼo xa̱a̱na koona kuenta miíndó. 46  Kivi sandákoondóna ndaʼa̱ se̱ʼendó ña̱ kachíñuna nu̱úna ta ndiʼi tiempo koona kuenta na̱yóʼo. Soo va̱ása xíniñúʼu ixandi̱va̱ʼandó xíʼin na̱ israelita, chi na̱ ñuundó kúú na̱yóʼo. 47  ”’Soo tá iin na̱ inka ñuu na̱ ki̱xaa̱ íyo xíʼinndó á na̱ ndóo naʼa xíʼinndó ndu̱kúikána ta iin na̱ ñanindó na̱ íyo yatin xíʼinna ku̱ndáʼvina ta xíniñúʼu xi̱íkona miína nu̱ú na̱yóʼo á nu̱ú na̱ veʼena, 48  kiviva ndasatána na̱yóʼo, iin na̱ ñanina kivi ndasatáñaʼá. 49  Saátu xitona, se̱ʼe xitona, á iin na̱ táʼan yatinna kúú na̱ kivi ndasatáñaʼá. ”’Ta saátu kivi ndasatána miína tá ná ndukúikána. 50  Ña̱ va̱ʼa keʼéna ña̱yóʼo, miína xíʼin ta̱ sa̱táñaʼá xíniñúʼu ndakaʼvina xa̱a̱ nda̱saa ku̱i̱ya̱ kúú ña̱ sa̱tánana ta nda̱saaka ku̱i̱ya̱ kúma̱ní ña̱ kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví, ta ku̱i̱ya̱ ña̱ kúma̱ní yóʼo kúú ña̱ chaʼvina xa̱ʼa̱. Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-inina nda̱saa chaʼvina xa̱ʼa̱ iin tá iin ku̱i̱ya̱, xíniñúʼu kiʼinna ki̱ʼva xíʼin ña̱ cháʼvina iin na̱ káchíñu táti̱. 51  Tá kúma̱ní ku̱a̱ʼáníka ku̱i̱ya̱ ña̱ kivi sa̱ñána, na̱yóʼo xíniñúʼu chaʼvina xa̱ʼa̱ ndiʼi ku̱i̱ya̱ yóʼo. 52  Soo, tá loʼo kuití ku̱i̱ya̱ kúma̱ní ña̱ kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví, loʼo kúú ña̱ xíniñúʼu chaʼvina xa̱ʼa̱ ku̱i̱ya̱ ña̱ kíndo̱o ña̱ sa̱ñána. 53  Na̱ nda̱satá na̱yóʼo xíniñúʼu chaʼvinana ku̱i̱ya̱ tá ku̱i̱ya̱ xa̱ʼa̱ ña̱ káchíñuna nu̱úna, ta ndóʼó xíniñúʼu kiʼinndó kuenta ña̱ va̱ása ixandi̱va̱ʼana xíʼinna. 54  Soo tá va̱ása kívi keʼéna ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa sa̱ñána, miína xíʼin se̱ʼena sa̱ñána nda̱a̱ ná kixaa̱ Ku̱i̱ya̱ ña̱ sáña̱ na̱ yiví. 55  ”’Saáchi nu̱ú yi̱ʼi̱ kúú ña̱ káchíñundáʼvi na̱ israelita. Nu̱ú yi̱ʼi̱va káchíñundáʼvina, ta yi̱ʼi̱ kúú ta̱ ta̱vána ti̱xin ñuu Egipto. Yi̱ʼi̱ kúú Jehová Ndióxi̱na.

Nota

Inka variante “tátu̱”, “naʼa”.
Inka variante “si̱kóndó”.
Inka variante “kueenndó”.
Inka variante “xéen”.
Inka variante “sikéena”.
Inka variante “kutú ti̱xinndó”, “ndaʼa-inindó”.
Inka variante “tóo”, “tínaʼa”.
Koto glosario, na̱ ndasatá.
Inka variante “satátún”.