Hebreos 11:1-40

  • Ndáaña kúni̱ kachi ña̱ kandíxayó Ndióxi̱ (1, 2)

  • Na̱ va̱ʼaní xi̱kandíxa Ndióxi̱ (3-40)

    • Va̱ása kindo̱o-ini Ndióxi̱ xíʼinyó tá kǒo kándíxayóra (6)

11  Ña̱ kándíxayó Ndióxi̱ chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ña̱ ndixava xi̱nu ña̱ ndátuyó, ta chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ va̱ása kaka-iniyó* xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó, chi ni kǒo xíninu̱úyóña ña̱ ndixa kúúvaña.  Na̱ táʼanyó na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxanína Ndióxi̱, ni̱na̱ʼa̱ra nu̱úna ña̱ kíndo̱o-inira xíʼin ña̱ kéʼéna.  Xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó Ndióxi̱, kúnda̱a̱-iniyó ña̱ miíra kúú ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n ña̱ viíní koo ña̱ ñuyǐví* yóʼo, Ndióxi̱ xi̱niñúʼura ña̱ʼa ña̱ kǒo kívi kuniyó ña̱ va̱ʼa ixava̱ʼara ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa xítoyó.  Ta̱ Abel, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, ni̱so̱kóra iin ña̱ʼa nu̱ú Ndióxi̱ ta ña̱yóʼo ndáyáʼviníkaña nu̱úka ña̱ ni̱so̱kó ta̱ Caín. Xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, na̱kunda̱a̱-inira ña̱ va̱ʼava íyo ña̱ ke̱ʼéra, chi Ndióxi̱ ki̱ndoo-inira xíʼin ña̱ ni̱so̱kóra nu̱úra, ni ni̱xi̱ʼi̱ra ndákundeéra sánáʼa̱ra miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱.  Ta̱ Enoc, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, Ndióxi̱ nda̱kiʼinrara ña̱ va̱ása xo̱ʼvi̱níra* tá ná kuvira, ta kǒo nda̱a̱ ni iinna níkivi ndani̱ʼí-ñaʼá chi mií Ndióxi̱ kúú ta̱ nda̱kiʼin-ñaʼá, ta tá kúma̱níka ndakiʼinrara na̱kunda̱a̱-inira ña̱ kíndo̱ova-ini Ndióxi̱ xínirara.  Ta saátu tá iinna kǒo kándíxana Ndióxi̱ va̱ása kíndo̱o-inira xíʼinna, chi na̱ kúyatin nu̱ú Ndióxi̱ xíniñúʼu kandíxana ña̱ íyora ta táxira ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ na̱ chíka̱a̱ní ndee̱ ña̱ nandukúnara.  Ta̱ Noé, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, tá ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ xíʼinra ña̱ kuu ña̱ʼa ña̱ nda̱a̱ ni iin yichi̱ ta̱ʼán kuu, ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ íxato̱ʼóníra Ndióxi̱ ta i̱xava̱ʼara iin arca ña̱ va̱ʼa sakǎkura na̱ veʼera. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ xi̱niñúʼu ndiʼi-xa̱ʼa̱va ña̱ ñuyǐví kán, ta ni̱xa̱a̱ra ku̱ura ta̱ kǒo ku̱a̱chi kúúmií xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱.  Ta̱ Abrahán, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, tá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ kitara ku̱ʼu̱nra, ke̱ʼévaraña ta ki̱tara ku̱a̱ʼa̱nra lugar ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ taxira ndaʼa̱ra. Ki̱tara ku̱a̱ʼa̱nra ni kǒo xíni̱ra ndáa míí ku̱ʼu̱nra.  Xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, ni̱xi̱yora nu̱ú ñuʼú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ taxira ndaʼa̱ra, ta nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ñuʼú inkana saá ni̱xi̱yo ña̱yóʼo ña̱ ni̱xi̱yora nu̱úña. Ni̱xi̱yora ini veʼe válí xíʼin ta̱ Isaac xíʼin ta̱ Jacob, chi saátu na̱yóʼo ndakiʼinna ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ taxira ndaʼa̱ ta̱ Abrahán. 10  Chi ta̱kán xi̱ndatura ña̱ ndakiʼinra ñuu ña̱ kútu̱ní* na̱kuva̱ʼa, ta mií Ndióxi̱ kúú ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n ndáa ki̱ʼva kooña ta miíra kúú ta̱ i̱xava̱ʼaña. 11  Ñá Sara, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníñá Ndióxi̱, ta̱xira ndee̱ ndaʼa̱ñá ña̱ va̱ʼa koo se̱ʼeñá ni xa̱a̱ chéenívañá, saáchi va̱ása níxi̱ka-iniñá xa̱ʼa̱ ña̱ ki̱ndoora taxira. 12  Xa̱ʼa̱ ña̱kán ta̱ Abrahán ni xa̱a̱ chéeníra, ku̱a̱ʼání se̱ʼera ni̱xi̱yo. Ku̱a̱ʼání xi̱kuu na̱yóʼo nda̱a̱ táki̱ʼva ku̱a̱ʼání kúú tí ki̱mi tí íyo chí ndiví, ta ni kǒo kívi kaʼviyó na̱yóʼo nda̱a̱ táki̱ʼva kǒo kívi kaʼviyó yu̱ti ña̱ íyo yuʼú tá mar. 13  Ndiʼi na̱yóʼo ka̱ndíxanína Ndióxi̱ nda̱a̱ tá ni̱xi̱ʼi̱na, ni kǒo níndakiʼinvína ña̱ʼa ña̱ ki̱ndoora taxira ndaʼa̱na. Ni chí nu̱únínu xi̱nu ña̱yóʼo, nu̱ú na̱kán nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ xa̱a̱ xi̱nina saá íyoña, ta ni̱kusi̱íní-inina ta ni̱na̱ʼa̱na nu̱ú ndiʼina ña̱ kúúna na̱ inka ñuu ta na̱ xíka tóo* kuití kúúna. 14  Ta na̱ kéʼé ña̱yóʼo, náʼa̱ káxina ña̱ chíka̱a̱nína ndee̱ ña̱ nándukúna iin lugar nu̱ú xa̱a̱na koona. 15  Soo tá níndakundeéna ndakanixi̱nína xa̱ʼa̱ lugar nu̱ú ke̱ena, ndukúvana ndáaña keʼéna ña̱ va̱ʼa ndikóna. 16  Soo vitin, na̱kán chíka̱a̱nína ndee̱ ña̱ va̱ʼa ni̱ʼína iin lugar ña̱ va̱ʼaka, ña̱yóʼo kúni̱ kachiña iin lugar ña̱ íyo chí ndiví. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, Ndióxi̱ va̱ása kúkaʼan nu̱úra ña̱ ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱na ni ña̱ ka̱ʼa̱nna ña̱ kúúra Ndióxi̱na chi xa̱a̱ ke̱ʼéra iin ñuu nu̱ú kundoona. 17  Ta̱ Abrahán, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, Ndióxi̱ xi̱tondosórara, ta nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ta̱ xa̱a̱ ni̱so̱kóra nu̱ú Ndióxi̱ saá ni̱xi̱yo ta̱ Isaac (saá íyoña, ta̱a ta̱ ni̱kusi̱íní-ini nda̱kiʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ xi̱kuni̱vara so̱kóra se̱ʼera ta̱ mitúʼun), 18  ni xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nva Ndióxi̱ xíʼinra: “Ti̱xin na̱ veʼe ta̱ Isaac kúú ña̱ kixi na̱ koo se̱ʼún”. 19  Soo ta̱kán kǒo níxi̱ka-inira ña̱ kuchiñuva Ndióxi̱ sandátakura se̱ʼera ni ná kuvira, tasaá ndixa ni̱xi̱yovaña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ta̱ nda̱taku saá ni̱xi̱yo ta̱ Isaac, ta ña̱yóʼo ni̱na̱ʼa̱ña ña̱ kuu chí nu̱únínu. 20  Ta̱ Isaac, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, ta̱xira bendición ndaʼa̱ ta̱ Jacob ta saátu ndaʼa̱ ta̱ Esaú, ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kuu chí nu̱únínu. 21  Ta̱ Jacob, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, tá xa̱a̱ ku̱nu̱mí kuvira ta̱xira bendición ndaʼa̱ iin iin na̱ se̱ʼe ta̱ José, ta xi̱niñúʼura iin bastón ña̱ va̱ʼa kundichira ndasakáʼnura Ndióxi̱. 22  Ta̱ José, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, tá xa̱a̱ ku̱nu̱mí kuvira ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva sa̱ñá na̱ ñuu Israel ku̱ʼu̱nna, ta saátu ndáaña keʼéna xíʼin lekera.* 23  Na̱ yivá ta̱ Moisés, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxanína Ndióxi̱, tá ka̱kura chi̱se̱ʼénara u̱ni̱ yo̱o̱ saáchi xi̱nina ña̱ liviníra, ta va̱ása níyi̱ʼvína kunina tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ rey. 24  Ta̱ Moisés xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, tá xa̱a̱ xa̱ʼnura kǒo níxiinra ña̱ ka̱ʼa̱nna xíʼinra ña̱ kúúra se̱ʼe ñá se̱ʼe ta̱ faraón. 25  Ka̱ndíxara xo̱ʼvi̱ra xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱, nu̱úka ña̱ keʼéra ña̱ sakúsi̱í-inira loʼo kuití tiempo ta ki̱ʼvira ku̱a̱chi, 26  saáchi ka̱ndíxara xo̱ʼvi̱ra xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kuura ta̱ nda̱kaxin Ndióxi̱,* chi xi̱ndayáʼviní ña̱yóʼo nu̱úra nu̱úka ña̱ ku̱i̱ká ña̱ xi̱kuumií na̱ ñuu Egipto, saáchi xi̱ndakaniníxi̱níra xa̱ʼa̱ ña̱ ndakiʼinra chí nu̱únínu. 27  Xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, sa̱ndákoora ñuu Egipto, ta va̱ása níyi̱ʼvíra kunira ta̱ rey, ta ku̱ndeé-inira* ni̱xo̱ʼvi̱ra chi nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ta̱ xíto Ndióxi̱ ta̱ kǒo kívi kuni nda̱a̱ ni iinna saá ni̱xi̱yora. 28  Xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníra Ndióxi̱, ke̱ʼéra Pascua ta ni̱ko̱so̱ra* ni̱i̱ yéʼé veʼe, ña̱ va̱ʼa va̱ása kaʼní ta̱ ángel se̱ʼena na̱ nu̱ú. 29  Na̱ ñuu Israel, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxanína Ndióxi̱ ni̱ya̱ʼana ma̱ʼñú tá mar Rojo nda̱a̱ táki̱ʼva yáʼana nu̱ú ñuʼú yi̱chí, soo tá xi̱kuni̱ na̱ ñuu Egipto keʼéna ña̱yóʼo tá mar nda̱sirá sa̱tána. 30  Na̱ ñuu Israel, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxanína Ndióxi̱ ni̱ka̱va̱na sa̱tá nama̱ ña̱ ñuu Jericó u̱xa̱ ki̱vi̱, ta ña̱yóʼo ndi̱ʼi-xa̱ʼa̱vaña. 31  Ñá Rahab ñá xi̱kisi̱ xíʼin ku̱a̱ʼání ta̱a, xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxaníñá Ndióxi̱ va̱ása níxi̱ʼi̱ñá xíʼin na̱ kǒo níxiniso̱ʼo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱, chi viíní nda̱kiʼinñá na̱ ni̱xa̱ʼa̱n xi̱to se̱ʼé ñuu kán. 32  Ta, ¿ndáaka ña̱ kivi ka̱ʼi̱n? Saáchi kuma̱níva tiempo nu̱úi̱ ña̱ ka̱ʼi̱n xa̱ʼa̱ ta̱ Gedeón, ta̱ Barac, ta̱ Sansón, ta̱ Jefté, ta̱ David ta saátu ta̱ Samuel xíʼin inkaka na̱ profeta. 33  Xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxanína Ndióxi̱, sa̱ndíʼi-xa̱ʼa̱na ku̱a̱ʼání na̱ chíñu, nda̱kúní nda̱tiinna ku̱a̱chi, Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ndakiʼinna ña̱ va̱ʼa, nda̱kasina yuʼú tí ndikaʼa,* 34  va̱ása níxi̱xi̱na xíʼin ñuʼu̱, kǒo níkuchiñuna kaʼnínana xíʼin espada, ni kǒoka ndee̱ kúúmiína ndu̱ndakú tukuna, ndakúní ni̱xi̱yona tá ni̱xi̱kana nu̱ú ku̱a̱chi, ta̱xína na̱ soldado na̱ xi̱kuni̱ ki̱ʼvi ñuuna. 35  Ta sava ná ñaʼá, nda̱taku na̱ veʼená, ta sava na̱ ta̱a, i̱xandi̱va̱ʼana xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo níxiinna sandákoona ña̱ kandíxana Ndióxi̱ ta sa̱ñána, ta xi̱kuni̱na ndakiʼinna ña̱ va̱ʼaníka kutakuna tá ná ndatakuna. 36  Saá íyoña, inkana ku̱si̱kindaanana ta ka̱ninana, ta su̱ví ña̱yóʼo kuití níkeʼéna xíʼinna chi ka̱túnnana xíʼin cadena ta ta̱ánnana veʼeka̱a. 37  Ku̱unna yu̱u̱na, xi̱tondosónana, xa̱ʼnda válínana, xa̱ʼnínana xíʼin espada, iníí ni̱xi̱kana ta xi̱ndixina ñii̱ tí ndikachi* ta saátu ñii̱ tí ti̱xúʼu, ku̱ma̱ní ña̱ʼa nu̱úna, ni̱ya̱ʼana nu̱ú tu̱ndóʼo, ta i̱xandi̱va̱ʼana xíʼinna, 38  ta xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní na̱ yiví ni̱xi̱yona, kǒo níxiniñúʼu koona xíʼin na̱ ñuyǐví yóʼo. Ni̱xi̱kana chí ñuʼú yi̱chí saátu chí yuku̱,* xi̱ñuʼuna ti̱xin kavá ta saátu ti̱xin ya̱vi̱. 39  Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ndíxanína Ndióxi̱, ta̱kán va̱ʼaní ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱na. Soo na̱yóʼo va̱ása níndakiʼinvína ña̱ ki̱ndoora taxira ndaʼa̱na, 40  saáchi Ndióxi̱ nda̱kaxinra ña̱ siʼnaka ndaʼa̱ miíyó taxira iin ña̱ va̱ʼaní, ña̱ va̱ʼa siʼnaka miíyó va̱ʼaníka xa̱a̱yó kooyó nu̱ú na̱kán.

Nota

Á “ña̱ kunda̱a̱ káxi iniyó”.
Á “ndoʼoníra”.
Inka variante “tuun va̱ʼa”.
Inka variante “na̱ ndóo naʼa”.
Á “nu̱ú ndu̱xu̱nra”.
Tu̱ʼun griego, ‘Cristo’.
Á “i̱xandakú-inira”.
Á “ku̱ndaara”.
Á “león”.
Inka variante “levo”.
Inka variante “xi̱kí”.