Hechos ña̱ ke̱ʼé na̱ apóstol 8:1-40

  • Ta̱ Saulo íxandi̱va̱ʼara xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱ (1-3)

  • Va̱ʼaní xíniso̱ʼona ña̱ nátúʼun ta̱ Felipe chí ñuu Samaria (4-13)

  • Chi̱ndaʼána ta̱ Pedro xíʼin ta̱ Juan ku̱a̱ʼa̱nna chí ñuu Samaria (14-17)

  • Ta̱ Simón kúni̱ra satára espíritu santo (18-25)

  • Ta̱ chíñu ta̱ ñuu Etiopía (26-40)

8  Ta nu̱ú ta̱ Saulo va̱ʼava ke̱ʼéna ña̱ xa̱ʼnína ta̱ Esteban. Ta tiempo saá ki̱xáʼana kúndi̱va̱ʼana xíʼin na̱ congregación na̱ ndóo chí ñuu Jerusalén. Ta ndiʼi na̱ discípulo xi̱nuna ku̱a̱ʼa̱nna chí Judea xíʼin Samaria, soo na̱ apóstol va̱ása níxinuna.  Sava na̱ ta̱a na̱ nda̱kúní ni̱xi̱yo ini xíʼin Ndióxi̱ nda̱kiʼinna ta̱ Esteban ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna ña̱ sandúxu̱nnara ta xa̱kunína xa̱ʼa̱ra.  Ta ta̱ Saulo ndeéní ki̱xáʼara kúndi̱va̱ʼara xíʼin na̱ congregación. Xi̱kiʼvira veʼe tá veʼe ña̱ tavára na̱ ta̱a xíʼin ná si̱ʼí ta káñuurana ku̱a̱ʼa̱nra ña̱ taánrana veʼeka̱a.  Soo na̱ discípulo na̱ nda̱kiʼin ku̱a̱ʼa̱n, iníí nátúʼunna tu̱ʼun va̱ʼa xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ku̱a̱ʼa̱nna.  Ta ta̱ Felipe ni̱xa̱ʼa̱nra ña̱ ñuu Samaria ta na̱túʼunra xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ ta̱ Cristo.  Ta ndiʼi na̱ yiví va̱ʼaní xi̱xiniso̱ʼona ña̱ xi̱ka̱ʼa̱n ta̱ Felipe; ta xi̱xitona milagro ña̱ xi̱keʼéra.  Ku̱a̱ʼánína xi̱kuumiína ta̱chí ndi̱va̱ʼa ta ña̱yóʼo tá xi̱keeña ndeéní xi̱ndaʼyi̱ kóʼóña. Ta ku̱a̱ʼání na̱ kǒo kívi kanda̱ xíʼin na̱ kǒo kívi kaka, nda̱ʼavana.  Ta ndiʼi na̱ yiví ña̱ ñuu kán ndeéní ni̱kusi̱í-inina.  Ta ñuu kán ni̱xi̱yo iin ta̱a ta̱ xi̱naní Simón, tá kúma̱níka kuu ña̱yóʼo, xi̱keʼéra ña̱ magia ta iin xi̱ndakanda̱-ini* na̱ ñuu Samaria xíʼin ña̱yóʼo, ta xi̱ka̱ʼa̱nra ña̱ xi̱kuura iin ta̱ ndáyáʼviní. 10  Ta ndiʼina xi̱kiʼinnína kuenta xíʼin ña̱ xi̱keʼéra, nda̱a̱ na̱ va̱lí iinsaá nda̱a̱ na̱ chée, ta xi̱kachina: “Íyoní ndee̱ Ndióxi̱ xíʼin ta̱ ta̱a yóʼo”. 11  Ta ndiʼina xi̱kiʼinna kuenta xíʼin ña̱ xi̱keʼéra saáchi xa̱a̱ ku̱a̱ʼání tiempo xi̱keʼéra ña̱ magia nu̱úna, ta xi̱ndakanda̱ní-inina xíʼin ña̱yóʼo. 12  Soo tá na̱túʼun ta̱ Felipe xíʼinna tu̱ʼun va̱ʼa xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱ ta saátu xa̱ʼa̱ ki̱vi̱ ta̱ Jesucristo, ka̱ndíxanara, ta na̱ ta̱a xíʼin ná si̱ʼí nda̱kuchina. 13  Saátu ta̱ Simón ni̱xa̱a̱ra ka̱ndíxara, ta tándi̱ʼi nda̱kuchira kǒo nísandákoora ta̱ Felipe. Ta xi̱ndakanda̱ní-inira xíʼin milagro ta saátu xíʼin ndiʼika ña̱ʼa ña̱ xi̱keʼé ta̱yóʼo xa̱ʼa̱ ndee̱ ña̱ nda̱kiʼinra. 14  Ta na̱ apóstol na̱ ndóo chí ñuu Jerusalén, tá xi̱niso̱ʼona ña̱ ni̱xa̱a̱ na̱ ñuu Samaria ka̱ndíxana tu̱ʼun Ndióxi̱, chi̱ndaʼána ta̱ Pedro xíʼin ta̱ Juan ku̱a̱ʼa̱n nu̱úna. 15  Tá ni̱xa̱a̱ na̱yóʼo, ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼin Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ na̱ ñuu Samaria ña̱kán va̱ʼa ndakiʼinna espíritu santo, 16  saáchi nda̱kuchi kuitína xa̱ʼa̱ ki̱vi̱ ta̱ táta Jesús soo kúma̱níva ndakiʼinna espíritu santo. 17  Tasaá chi̱núu ndaʼa̱na xi̱ní na̱yóʼo ta ki̱xáʼana ndákiʼinna espíritu santo. 18  Tá xi̱ni ta̱ Simón ña̱ chínúu na̱ apóstol ndaʼa̱na xi̱ní na̱ yiví ta ndákiʼinna espíritu santo, ta̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra taxira xu̱ʼún ndaʼa̱na 19  ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Saátu yi̱ʼi̱ taxindó ndee̱ yóʼo ndaʼíi̱ ta nda̱a̱ ndáaka na̱ ná chinúu ndaʼíi̱ xi̱ní ndakiʼinna espíritu santo”. 20  Soo ta̱ Pedro ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Ná kuviún xíʼin xu̱ʼún ña̱ kúúmiíún, saáchi nda̱kanixi̱níún satáún* ña̱ ta̱xi Ndióxi̱ ndaʼa̱ndi̱.* 21  Kǒo xíniñúʼu ndakiʼún ña̱yóʼo, saáchi níma̱ún va̱ása nda̱kú íyoña nu̱ú Ndióxi̱. 22  Ña̱kán ndikó-iniún ta sandákoo yichi̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa ña̱ ku̱a̱ʼún, ka̱ʼa̱n xíʼin Jehová* ta nasama ña̱ va̱ása va̱ʼa ndíka̱a̱ níma̱ún ña̱ va̱ʼa ná koo káʼnu-inira xa̱ʼún; 23  chi xítoi̱ ña̱ íyoún táki̱ʼva íyo veneno ña̱ o̱va̱, ta núʼniún ndaʼa̱ ku̱a̱chi”. 24  Ta nda̱kuiin ta̱ Simón yuʼúra: “Ka̱ʼa̱n-ndáʼvindó xíʼin Jehová* xa̱ʼíi̱ ña̱ va̱ʼa ná va̱ása kundoʼi̱ ni iin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nndó yóʼo”. 25  Tándi̱ʼi na̱túʼunna xa̱ʼa̱ Jehová* ndiʼi ñuu, ndi̱kóna ku̱a̱ʼa̱nna chí ñuu Jerusalén ta nátúʼunna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun va̱ʼa ku̱a̱ʼa̱nna ndiʼi ñuu ña̱ kíndo̱o chí Samaria. 26  Soo ta̱ ángel Jehová* ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Felipe ta ka̱chira xíʼinra: “Kúáʼan chí sur, yichi̱ ña̱ ku̱a̱ʼa̱n ñuu Jerusalén ta nda̱a̱ ñuu Gaza”. (Ña̱yóʼo kúú yichi̱ ña̱ ku̱a̱ʼa̱n chí nu̱ú ñuʼú yi̱chí). 27  Tasaá nda̱kiʼinra ku̱a̱ʼa̱nra. Ta nda̱kutáʼanra xíʼin iin ta̱ chíñu* ta̱ ñuu Etiopía, iin ta̱ xi̱kuumií iin chiñu káʼnu nu̱ú ñá Candace, ñá reina ñuu Etiopía, ta xi̱kiʼinra kuenta xíʼin ndiʼi xu̱ʼún ñáyóʼo. Ta chí ñuu Jerusalén ni̱xa̱ʼa̱nra ña̱ ndasakáʼnura Ndióxi̱, 28  soo ta̱ xa̱a̱ ndi̱kóva kúúra. Ta kánuura sa̱tá carretara* ku̱a̱ʼa̱nra ta ndeé káʼvira libro ta̱ profeta Isaías ku̱a̱ʼa̱nra. 29  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱n ña̱ espíritu santo xíʼin ta̱ Felipe: “Kúáʼan, ta kuyatin nu̱ú carreta káa”. 30  Ta̱ Felipe xi̱nura ta ku̱yatinra ta xi̱niso̱ʼora ña̱ ndeéní káʼvira libro ta̱ profeta Isaías. Tasaá ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunrara: “¿Á ndixa kúnda̱a̱-iniún xíʼin ña̱ káʼviún?”. 31  Ta̱kán nda̱kuiinra: “¿Ndáa ki̱ʼva kunda̱a̱-inii̱ xíʼinña tá kǒo ni iinna sánáʼa̱ yi̱ʼi̱?”. Tasaá ni̱ka̱ʼa̱n-ndáʼvira xíʼin ta̱ Felipe ña̱ ná ndaara koora xíʼinra. 32  Ta táʼví ña̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ ña̱ káʼvira kúú ña̱yóʼo: “Nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéna xíʼin ndikachi* tí ku̱a̱ʼa̱nna kaʼnína; ta nda̱a̱ táki̱ʼva íxaa iin ndikachi loʼo ña̱ íyo táxi̱n yuʼúrí tá xáʼndana yixí sa̱tárí saá ni̱xi̱yora. 33  Va̱ása níxi̱yo nda̱kú-inina xíʼinra tá ti̱inna ku̱a̱chi xíʼinra, ta i̱xandi̱va̱ʼanína xíʼinra. ¿Ndáana natúʼun xa̱ʼa̱ra ndáa míí ki̱xira? Chi ndiʼi-xa̱ʼa̱vara ta kǒokara koo nu̱ú ñuʼú yóʼo”. 34  Tasaá ta̱ chíñu yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Felipe: “Ka̱ʼa̱n xíʼi̱n, ndáʼvii̱, ¿ndáana káʼa̱n ta̱ profeta yóʼo xa̱ʼa̱? ¿Á xa̱ʼa̱ miíra káʼa̱nra á xa̱ʼa̱ inka ta̱ava káʼa̱nra?”. 35  Tasaá ki̱xáʼa káʼa̱n ta̱ Felipe, ta ki̱xáʼara xíʼin táʼví tu̱ʼun Ndióxi̱ yóʼo, ta nda̱kani ndiʼira tu̱ʼun va̱ʼa xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús nu̱úra. 36  Tá ku̱a̱ʼa̱nna chí yichi̱, ni̱xa̱a̱na nu̱ú ñúʼu ku̱a̱ʼání ti̱kui̱í ta ta̱ chíñu yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Koto, yóʼo ñúʼu ti̱kui̱í. ¿Ndáaña sási nu̱úi̱ ña̱ ndakuchii̱?”. 37  * 38  Ta xa̱ʼndara chiñu ña̱ ná kundichi tú carreta, ta ta̱ chíñu yóʼo xíʼin ta̱ Felipe ni̱ki̱ʼvina ini ti̱kui̱í. Tasaá sa̱ndákuchi ta̱ Felipe ta̱ ta̱a yóʼo. 39  Tá ke̱ena ini ti̱kui̱í, ndi̱ku̱n espíritu santo Jehová* níʼiña yichi̱ nu̱ú ta̱ Felipe ku̱a̱ʼa̱nra inka ñuu, tasaá ta̱ chíñu yóʼo kǒo níndakutáʼankara xíʼinra. Ta ta̱ chíñu yóʼo ndeéní kúsi̱í-inira ku̱a̱ʼa̱nra. 40  Soo ta̱ Felipe chí ñuu Asdod ni̱xa̱a̱ra, ta ndákundeéra nátúʼunra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun va̱ʼa ku̱a̱ʼa̱nra ñuu tá ñuu, iinsaá nda̱a̱ ni̱xa̱a̱ra ñuu Cesarea.

Nota

Inka variante “ku̱a̱ʼa̱n-ini”, “nda̱kaʼnda-ini”.
Inka variante “kueún”.
Á “ña̱ kǒo níkiʼin Ndióxi̱ xu̱ʼún xa̱ʼa̱”.
Koto glosario, eunuco.
Á “carrora”.
Inka variante “levo”.
Ña̱ versículo yóʼo va̱xiña nu̱ú sava Biblia, soo kǒoña va̱xi nu̱ú sava ña̱ manuscrito griego ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ xi̱naʼá.