Ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Lucas 20:1-47

  • Kǒo xíínna ndakunina chiñu ña̱ kúúmií ta̱ Jesús (1-8)

  • Ilustración ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ na̱ chíʼi ta kúúna na̱ xáʼní (9-19)

  • Ndióxi̱ xíʼin ta̱ César (20-26)

  • Ndáka̱tu̱ʼunna xa̱ʼa̱ ña̱ ndataku na̱ yiví (27-40)

  • ¿Á se̱ʼe ta̱ David kúú ta̱ Cristo? (41-44)

  • Tu̱ndóʼo ña̱ kixi nu̱ú na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley (45-47)

20  Iin ki̱vi̱ tá ndíka̱a̱ ta̱ Jesús sánáʼa̱ra na̱ ñuu ini templo ta káʼa̱nra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun va̱ʼa xíʼinna, tasaá ki̱xi na̱ su̱tu̱ náʼnu xíʼin na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley* saátu inkaka na̱ xi̱ku̱a̱ʼa̱,*  ta ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunnara: “Ka̱ʼa̱n xíʼinndi̱, ¿ndáana ta̱xi ndee̱ ndaʼún ña̱ kéʼún ña̱yóʼo? Ta ¿ndáana ni̱ka̱ʼa̱n xíʼún keʼún ña̱yóʼo?”.  Ta ta̱kán nda̱kuiinra yuʼúna: “Saátu yi̱ʼi̱ nda̱ka̱tu̱ʼíi̱n ndóʼó ta ndakuiinndó yuʼíi̱.  ¿Ndáana xa̱ʼnda chiñu nu̱ú ta̱ Juan ña̱ sandákuchira na̱ yiví, Ndióxi̱ ta̱ íyo chí ndiví á na̱ yivíva?”.  Ña̱kán ki̱xáʼana káʼa̱n xíʼin táʼanna xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Xi̱ka̱ʼa̱nna: “Tá ná ka̱ʼa̱nyó Ndióxi̱ ta̱xi chiñu yóʼo ndaʼa̱ra, ta ka̱ʼa̱nra xíʼinyó: ‘Tá saá, ¿nda̱chun va̱ása níkandíxandóra?’.  Soo, tá ná ka̱ʼa̱nyó na̱ yivíva chi̱ndaʼá miíra, ndiʼi na̱ ñuu kixáʼana kuunna yu̱u̱ miíyó, saáchi ndiʼina kándíxa ña̱ xi̱kuu ta̱ Juan iin profeta”.  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ kǒo xíni̱na ndáana chi̱ndaʼá miíra.  Ta ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Saátu yi̱ʼi̱ va̱ása ka̱ʼi̱n xíʼinndó ndáana ta̱xi ndee̱ ndaʼíi̱ ña̱ kéʼíi̱ ña̱ʼa yóʼo”.  Tasaá ki̱xáʼara káʼa̱nra xíʼin na̱ ñuu ña̱ ilustración yóʼo: “Iin ta̱a chi̱ʼira tú uva nu̱ú ñuʼúra ta tándi̱ʼi sa̱ndákooraña renta ndaʼa̱ na̱ káchíñu xíʼin tú uva ta ke̱era ku̱a̱ʼa̱nra chí inka ñuu xíká ta naʼání ni̱xa̱ʼa̱nra. 10  Tá ni̱ya̱ʼa tiempo chi̱ndaʼára iin ta̱ káchíñu nu̱úra ña̱ ná ku̱ʼu̱nra nu̱ú na̱ sa̱ndákoora ñuʼúra ndaʼa̱, ña̱ ná taxina táʼví ña̱ʼa ña̱ xíniñúʼu ndakiʼinra. Soo na̱kán ndeéní ka̱ninara ta kǒo ña̱ʼa nítaxina ndaʼa̱ra ta ndi̱kóra. 11  Ta̱ ta̱a kán tuku chi̱ndaʼára inka ta̱ káchíñu nu̱úra ku̱a̱ʼa̱nra nu̱úna. Ta ta̱yóʼo ka̱ninara ta sa̱kúkaʼanna nu̱úra ta kǒo ña̱ʼa nítaxina ndaʼa̱ra ta ndi̱kóra. 12  Ta tuku chi̱ndaʼára inkara, ta̱ u̱ni̱. Ta saátu sa̱túkue̱ʼe̱na ta̱yóʼo ta ta̱vá xíkánara. 13  Ta ta̱ kúúmií ñuʼú nu̱ú íyo tú uva kán ni̱ka̱ʼa̱nra: ‘¿Ndáaña kivi keʼíi̱ vitin? Chindaʼíi̱ se̱ʼi̱ ta̱ kúʼvi̱ní-inii̱ xínii̱. Saáchi sana ixato̱ʼóvanara’. 14  Ta tá xi̱ni na̱ káchíñu xíʼin tú uva ta̱yóʼo, ni̱ka̱ʼa̱n xíʼin táʼanna. Ta ka̱china: ‘Ta̱yóʼo kúú ta̱ ndakiʼin ñuʼú. Ná kaʼníyóra tasaá kuenta miíyó koo ndiʼiña’. 15  Tasaá ta̱vánara nu̱ú íyo tú uva ta xa̱ʼnínara. Tá saá, ¿ndáaña keʼé ta̱ xíʼin ñuʼú kán xíʼinna? 16  Kixira ta kaʼníra na̱ káchíñu xíʼin tú uva ta ndataxira ñuʼú kán ndaʼa̱ inkana”. Tá xi̱niso̱ʼona ña̱yóʼo tasaá ni̱ka̱ʼa̱nna: “Nda̱a̱ ni iin yichi̱ ná kǒo kuu ña̱yóʼo”. 17  Soo ta̱ Jesús xi̱to káxira nu̱úna ta ni̱ka̱ʼa̱nra: “Tá saá, ¿ndáaña kúni̱ kachi ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ yóʼo: ‘Yu̱u̱ ña̱ ku̱ndasí na̱ íxava̱ʼa veʼe, ña̱yóʼo ni̱xa̱a̱ña ndu̱uña yu̱u̱ ña̱ ndáyáʼvi va̱ʼaka’?* 18  Ndiʼi na̱ ná ndakava sa̱tá yu̱u̱ yóʼo ndiʼi-xa̱ʼa̱na. Soo tá ná ndakava yu̱u̱ yóʼo sa̱tá iinna, iin kuachi válí ndiʼina”. 19  Tasaá na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley xíʼin na̱ su̱tu̱ náʼnu xi̱kuni̱na tiinnara mií ndi̱ku̱n saá, saáchi na̱kunda̱a̱-inina ña̱ xa̱ʼa̱ miína ni̱ka̱ʼa̱nra ilustración yóʼo. Soo xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱yi̱ʼvína xi̱xinina na̱ ñuu ña̱kán kǒo nítiinnara. 20  Tándi̱ʼi xi̱to káxina nu̱ú ta̱ Jesús, chi̱ndaʼána sava ta̱a na̱ cha̱ʼvi se̱ʼéna ña̱ na̱ʼa̱na ña̱ kúúna na̱ yiví va̱ʼa ña̱ kivi sandáʼvinara ña̱ ka̱ʼa̱nra iin tu̱ʼun ña̱ va̱ása va̱ʼa tasaá sakúiso ku̱a̱chinara. Chi ña̱ xi̱kuni̱na kúú ña̱ ndataxinara ndaʼa̱ na̱ chíñu. 21  Ta na̱yóʼo ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunnara: “Maestro, xíni̱ndi̱ ña̱ nina ña̱ nda̱a̱ káʼún, ta sánáʼún nina ña̱ nda̱a̱ ta va̱ása xítoún ndáa ki̱ʼva náʼa̱ na̱ yiví, chi nina ña̱ nda̱a̱ sánáʼún xa̱ʼa̱ yichi̱ Ndióxi̱. 22  ¿Á va̱ʼa chaʼvindi̱ xu̱ʼún ña̱ impuesto ndaʼa̱ ta̱ César á va̱ása va̱ʼa?”. 23  Soo xa̱ʼa̱ ña̱ na̱kunda̱a̱-inira ña̱ kúni̱na sandáʼvinara nda̱kuiinra yuʼúna: 24  “Na̱ʼa̱ndó iin denario* nu̱úi̱. ¿Ndáa na̱ʼná kúú ña̱ va̱xi yóʼo ta ndáana kúú na̱ va̱xi ki̱vi̱ nu̱úña?”. Ta na̱kán nda̱kuiinna: “Na̱ʼná ta̱ César xíʼin ki̱vi̱ra kúú ña̱ va̱xi nu̱úña”. 25  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Tá saá, taxindó ndaʼa̱ ta̱ César ña̱ʼa ña̱ kúú kuentara, ta taxindó ndaʼa̱ Ndióxi̱ ña̱ʼa ña̱ kúú kuenta Ndióxi̱”. 26  Tándi̱ʼi, kǒo níkivi sandáʼvinara xíʼin ña̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunnara soo iin ku̱a̱ʼa̱n-inina xíʼin ña̱ nda̱kuiinra ta kǒo ni iin ña̱ʼa níka̱ʼa̱nkana. 27  Tasaá ki̱xi sava na̱ saduceo, na̱ káʼa̱n ña̱ kǒo ndataku na̱ ni̱xi̱ʼi̱, ta ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunnara: 28  “Maestro, ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra: ‘Tá ná kuvi iin ta̱a ta va̱ása níxi̱yo se̱ʼera, ñanira xíniñúʼu tindaʼa̱ xíʼin ñá síʼira ñá ni̱ndo̱o ña̱kán va̱ʼa ná koo iin se̱ʼe ta̱ ni̱xi̱ʼi̱’. 29  Ña̱yóʼo ku̱u xíʼin u̱xa̱ na̱ ta̱a ta ñani táʼan miína xi̱kuuna. Ta̱ nu̱ú ti̱ndaʼa̱ra soo tándi̱ʼi ni̱xi̱ʼi̱ra ta va̱ása níxi̱yo se̱ʼera xíʼin ñá síʼira. 30  Saátu ta̱ u̱vi̱ 31  xíʼin ta̱ u̱ni̱, ti̱ndaʼa̱na xíʼinñá. Saá ku̱u xíʼin u̱xa̱ saána: ni̱xi̱ʼi̱ na̱yóʼo ta kǒo se̱ʼena níxi̱yo xíʼinñá. 32  Ta tándi̱ʼi ni̱xi̱ʼi̱tu ñá ñaʼá yóʼova. 33  Tá saá tá ná ndataku na̱ ni̱xi̱ʼi̱, ¿ndáa na̱ ta̱a yóʼo kindo̱oñá xíʼin? Saáchi ndiʼina ni̱xi̱yo xíʼinñá”. 34  Tasaá nda̱kuiin ta̱ Jesús yuʼúna: “Na̱ se̱ʼe ña̱ ñuyǐví* yóʼo tíndaʼa̱vana, 35  soo na̱ taxi Ndióxi̱ koo nu̱ú ñuyǐví ña̱ va̱xi ta saátu na̱ sandátakura kǒo tindaʼa̱kana. 36  Ta ni kǒo kívi kuvina saáchi táki̱ʼva íyo na̱ ángel saá íyona, ta xa̱ʼa̱ ña̱ ndatakuna va̱ʼa xa̱a̱na koona se̱ʼe Ndióxi̱. 37  Soo xa̱ʼa̱ ña̱ ndataku na̱ ni̱xi̱ʼi̱, nda̱a̱ ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ña tá ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ yitu̱n tú iñú, ta saátu tá ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ Jehová* ña̱ kúúra, ‘Ndióxi̱ ta̱ Abrahán, Ndióxi̱ ta̱ Isaac, Ndióxi̱ ta̱ Jacob’. 38  Ta̱yóʼo su̱ví Ndióxi̱ na̱ ni̱xi̱ʼi̱ kúúra, chi Ndióxi̱ na̱ táku kúúra, saáchi nu̱ú ta̱yóʼo ndiʼi na̱kán na̱ táku kúúna nu̱úra”. 39  Tá xi̱niso̱ʼo sava na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Va̱ʼaní nda̱kuiún Maestro”. 40  Ta kǒo níxiinkana nda̱ka̱tu̱ʼunna ni iin ña̱ʼaka miíra. 41  Ta ta̱kán ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunrana: “¿Nda̱chun káʼa̱nndó ña̱ kúú ta̱ Cristo se̱ʼe ta̱ David? 42  Saáchi mií ta̱ David káʼa̱n nu̱ú tutu ña̱ Salmo: ‘Jehová* ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin tátai̱: “Koo chí ndaʼa̱ kúaʼi̱ 43  nda̱a̱ ná chindúʼi̱ na̱ sáa̱-ini xíni yóʼó ti̱xin xa̱ʼún”’.* 44  Tá ta̱ David táta káʼa̱nra xíʼinra, ¿á kivi koora se̱ʼera tá saá?”. 45  Ta tá xíniso̱ʼo ndiʼi na̱ ñuu miíra, ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ discípulora: 46  “Kuentaní koondó xíʼin na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley saáchi kútóona ku̱ʼu̱n si̱ína ta kundixina ti̱ko̱to̱ ña̱ káni̱ ta kútóonína ña̱ ná chindeénana* chí nu̱ú ya̱ʼvi, saátu tá ku̱a̱ʼa̱nna sinagoga kútóona koona tayi̱ tú íyo chí nu̱ú ta tá ku̱a̱ʼa̱nna vikó kútóona koona chí nu̱ú va̱ʼaka náʼa̱. 47  Ta sándaʼvina ná si̱ʼí ná ni̱xi̱ʼi̱ yií ta kíndaana ña̱ʼa ña̱ kúúmiíná ta naʼá va̱ʼa káʼa̱nna xíʼin Ndióxi̱ ña̱ ná ka̱ʼa̱n va̱ʼa inkana xa̱ʼa̱na. Na̱yóʼo ndeéní tu̱ndóʼo taxi Ndióxi̱ ndaʼa̱na”.

Nota

Á “na̱ escriba”.
Á “anciano”.
Koto nota ña̱ va̱xi nu̱ú Mateo 21:42.
Á “nda̱a̱ ná chindúʼi̱ na̱ sáa̱-ini xíni yóʼó ti̱xin xa̱ʼún nda̱a̱ táki̱ʼva koo tayi̱ nu̱ú chinúún xa̱ʼún”.
Inka variante “ka̱ʼa̱n to̱ʼóna xíʼinna”, “ka̱ʼa̱n ndióxi̱na xíʼinna”.