Ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Lucas 22:1-71

  • Na̱ su̱tu̱ kíndo̱ona ña̱ kaʼnína ta̱ Jesús (1-6)

  • Ña̱ kéʼéna ña̱ va̱ʼa koo Pascua (7-13)

  • Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ndáa ki̱ʼva ndakaʼánna xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ra (14-20)

  • “Ta̱ ndataxi yi̱ʼi̱ ndaʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíni yi̱ʼi̱ íyora nu̱ú mesa yóʼo xíʼi̱n” (21-23)

  • Na̱ discípulo káʼa̱n kúáchina xa̱ʼa̱ ndáana kúú na̱ káʼnuka (24-27)

  • Ta̱ Jesús kéʼéra iin trato xíʼinna ña̱ kaʼndachíñuna xíʼinra (28-30)

  • Ta̱ Jesús káʼa̱nra ña̱ ka̱ʼa̱n ta̱ Pedro ña̱ va̱ása xíni̱rara (31-34)

  • Ná koo tu̱ʼvayó; u̱vi̱ espada (35-38)

  • Ta̱ Jesús káʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱ chí yuku̱ ña̱ Olivo (39-46)

  • Ti̱inna ta̱ Jesús (47-53)

  • Ta̱ Pedro káʼa̱nra ña̱ va̱ása xíni̱ra ta̱ Jesús (54-62)

  • Kúsi̱kindaana ta̱ Jesús (63-65)

  • Na̱ Sanedrín ndátiinna ku̱a̱chi xíʼinra (66-71)

22  Ta xa̱a̱ ku̱yatin kixaa̱ Vikó ña̱ si̱táva̱ʼa ña̱ kǒo yuxa̱n iyá xíʼin, ña̱ naní Pascua.  Ta na̱ su̱tu̱ náʼnu xíʼin na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley* xi̱ndukúna ndáa ki̱ʼva kaʼnínara ña̱ va̱ʼa ná kǒo sa̱a̱ na̱ yiví, chi xi̱yi̱ʼvína nu̱ú na̱ ñuu.  Tasaá ni̱ki̱ʼvi ta̱ Ndi̱va̱ʼa ini ta̱ Judas, ta̱ xi̱naní Iscariote, ta̱ xi̱kitáʼan xíʼinna ña̱ xi̱kuuna u̱xu̱ u̱vi̱,  ta ta̱yóʼo ni̱xa̱ʼa̱nra ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ su̱tu̱ náʼnu ta saátu xíʼin na̱ ndáa ña̱ templo kán xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva ndataxira ta̱ Jesús ndaʼa̱na.  Ta ni̱kusi̱íní-inina ta ki̱ndoona ña̱ taxina xu̱ʼún ndaʼa̱ra.  Tasaá ki̱ndoora xíʼinna ndáa ki̱ʼva ndataxirara ndaʼa̱na nu̱ú kǒo ku̱a̱ʼá na̱ yiví ndóo, ta ki̱xáʼara ndúkúra ndáa ki̱ʼva keʼéra ña̱yóʼo.  Tasaá ki̱xaa̱ ki̱vi̱ ña̱ koo Vikó ña̱ si̱táva̱ʼa ña̱ kǒo yuxa̱n iyá xíʼin, nu̱ú xi̱xaʼnína tí kití vikó ña̱ Pascua.  Ta̱ Jesús chi̱ndaʼára ta̱ Pedro xíʼin ta̱ Juan ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Kúáʼanndó ta ndasaviíndó ña̱ koo vikó ña̱ Pascua ña̱kán va̱ʼa kuxuyó”.  Ta na̱kán ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunnara: “¿Ndáa míí kúni̱ún ndasaviíndi̱ ña̱ koo vikó ña̱ Pascua?”. 10  Ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Tá ná ki̱ʼvindó ñuu kán, ndani̱ʼíndó iin ta̱ ndíso iin ki̱si ti̱kui̱í. Kundiku̱nndó sa̱tára ta ki̱ʼvindó veʼe nu̱ú ki̱ʼvira. 11  Ta ka̱ʼa̱nndó xíʼin ta̱ íyo veʼe kán: ‘Ta̱ Maestro káchira: “¿Ndáa míí íyo cuarto nu̱ú kivi kuxui̱ ña̱ Pascua xíʼin na̱ discípuloi̱?”’. 12  Ta̱ ta̱a kán na̱ʼa̱ra nu̱úndó iin cuarto ña̱ ndíka̱, ña̱ íyo chí ni̱nu ta xa̱a̱ íyo ndiʼi ña̱ʼa ña̱ kuniñúʼuyó iniña. Kán keʼéndó ña̱ kuxuyó”. 13  Ta na̱kán nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna, ta nda̱ni̱ʼína ndiʼi ña̱ʼa nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna; ta i̱xavií ndiʼina ña̱ʼa ña̱ koo Pascua. 14  Tasaá tá xa̱a̱ ki̱xaa̱ hora ña̱ kuxuna, ta xi̱kundúʼura* nu̱ú mesa xíʼin na̱ apóstolra. 15  Ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Kúsi̱íní-inii̱ ña̱ kuxui̱ vikó ña̱ Pascua yóʼo xíʼinndó, tá kúma̱níka kixaa̱ tu̱ndóʼo nu̱úi̱...; 16  chi káʼi̱n xíʼinndó ña̱ va̱ása kuxukai̱ña nda̱a̱ ná xi̱nu nu̱ú ña̱yóʼo ti̱xin ña̱ Reino Ndióxi̱”. 17  Tá xa̱a̱ ki̱ʼinra iin copa, tasaá ta̱xira tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Ndióxi̱ ta ka̱chira xíʼinna: “Koʼondórá ta sayáʼandórá ndaʼa̱ táʼanndó, 18  chi káʼi̱n xíʼinndó ña̱ va̱ása ndikókai̱ koʼi̱ vino nda̱a̱ ná kixaa̱ Reino Ndióxi̱”. 19  Tándi̱ʼi ki̱ʼinra iin si̱táva̱ʼa, ta ta̱xira tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Ndióxi̱, ta̱ʼvíraña ta ta̱xiraña ndaʼa̱na ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Ña̱yóʼo íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ku̱ñui̱, ña̱ ndataxii̱ xa̱ʼa̱ndó ña̱kán va̱ʼa ndakiʼinndó ña̱ va̱ʼa. Kǒo sandákoondó keʼéndó ña̱yóʼo”. 20  Tá xa̱a̱ ndi̱ʼi xi̱xira, saátu ke̱ʼéra xíʼin copa tá vino. Ta ka̱chira xíʼinna: “Ña̱ copa yóʼo ndákiʼinña nu̱ú iin trato xa̱á, ta ña̱yóʼo kéʼíi̱ña xíʼin ni̱íi̱ ña̱ ku̱i̱ta̱ xa̱ʼa̱ndó ña̱ ndakiʼinndó ña̱ va̱ʼa. 21  ”Soo kotondó, ta̱ ndataxi yi̱ʼi̱ ndaʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíni yi̱ʼi̱ íyora nu̱ú mesa yóʼo xíʼi̱n. 22  Saáchi ña̱ nda̱a̱ kúúña, ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a sandákoora ndóʼó nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ra. Soo ndáʼviní ta̱ ndataxira ndaʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá”. 23  Tasaá tá xi̱niso̱ʼo na̱ apóstol ña̱yóʼo, ki̱xáʼana ndáka̱tu̱ʼun táʼanna ndáana kúú na̱ keʼé saá. 24  Tasaá ki̱xáʼa na̱ discípulo ndeéní káʼa̱n kúáchina xíʼin táʼanna xa̱ʼa̱ ndáana kúú na̱ káʼnuka nu̱ú táʼanna. 25  Soo ta̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Na̱ rey ñuyǐví yóʼo xáʼndachíñuna nu̱ú na̱ ñuu, ta na̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ yiví, xíni̱na xa̱ʼa̱na ña̱ kéʼéna ña̱ va̱ʼa xíʼin inkana. 26  Soo su̱ví saá xíniñúʼu koo ndóʼó. Na̱ káʼnuka nu̱ú ndóʼó, va̱ʼaka ná nduuna táki̱ʼva íyo na̱ válíka, ta na̱ níʼi yichi̱ nu̱úndó va̱ʼaka ná nduuna táki̱ʼva íyo na̱ káchíñu nu̱ú inkana. 27  Saáchi, ¿ndáana kúú na̱ káʼnuka? ¿Na̱ ndóo xíxi nu̱ú mesa á na̱ káchíñu nu̱úvana? ¿Á su̱ví na̱ ndóo xíxi nu̱ú mesa kúú na̱ káʼnuka? Soo yi̱ʼi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ta̱ káchíñu nu̱úndó saá íyoi̱. 28  ”Ta ndóʼó kúú na̱ íyo xíʼi̱n ni tá yáʼi̱ nu̱ú tu̱ndóʼo, kǒo sándakoondó yi̱ʼi̱. 29  Kéʼíi̱ iin trato xíʼinndó ña̱ va̱ʼa kaʼndachíñundó, nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé yivái̱ iin trato xíʼi̱n, 30  ña̱kán va̱ʼa kuxundó ta koʼondó xíʼi̱n nu̱ú mesa ti̱xin Reinoi̱ ta koondó nu̱ú tayi̱ nu̱ú tiinndó ku̱a̱chi xíʼin na̱ 12 tribu na̱ ñuu Israel. 31  ”Simón, Simón, ta̱ Ndi̱va̱ʼa ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ndiʼi ndóʼó ña̱ kúni̱ra kisira ndóʼó nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéna xíʼin trigo. 32  Soo yi̱ʼi̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱n-ndáʼvii̱ xa̱ʼún ña̱ va̱ʼa kandíxakaún Ndióxi̱. Ta yóʼó, tá ná ndikóún, ndasandakú-ini na̱ ñaniún”. 33  Tasaá ka̱chi ta̱kán xíʼinra: “Táta, xa̱a̱ íyo tu̱ʼvai̱ ña̱ ku̱ʼi̱n veʼeka̱a xíʼún ta nda̱a̱ kuvii̱ xíʼún”. 34  Soo ta̱ Jesús nda̱kuiinra yuʼúra: “Pedro, káʼi̱n xíʼún, ki̱vi̱ vitin tá kúma̱níka kana iin chele, u̱ni̱ yichi̱ ka̱ʼún ña̱ va̱ása xíni̱ún yi̱ʼi̱”. 35  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nkara xíʼinna: “Tá chi̱ndaʼíi̱ ndóʼó ni̱xa̱ʼa̱nndó ta ni kǒo bolsa loʼo nu̱ú kuñuʼu xu̱ʼúnndó, ni nu̱ú kuñuʼu ña̱ʼandó ni ndu̱xa̱nndó kǒo níxa̱ʼa̱nña xíʼinndó, ¿á su̱ví kǒo ni iin ña̱ʼa níkuma̱ní nu̱úndó?”. Ta na̱kán nda̱kuiinna: “Kǒo ña̱ níkuma̱ní nu̱úndi̱”. 36  Tasaá ka̱chira xíʼinna: “Soo vitin na̱ kúúmií iin bolsa loʼo nu̱ú ñúʼu xu̱ʼún ná kuniʼinaña ku̱ʼu̱nna, saátu bolsa nu̱ú kuñuʼu ña̱ʼa; ta na̱ kǒo iin espada kúúmií ná xi̱kóna ti̱ko̱to̱na ta ná satána* iinña. 37  Saáchi káʼi̱n xíʼinndó ña̱ xíniñúʼu xi̱nu ña̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼyi̱ xa̱ʼíi̱: ‘Ke̱ʼéna xíʼinra nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéna xíʼin iin na̱ kúúmií ku̱a̱chi’. Tu̱ʼun yóʼo xínuña xa̱ʼíi̱”. 38  Tasaá ka̱china xíʼinra: “Táta, koto yóʼo íyo u̱vi̱ espada”. Ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Nani ña̱yóʼova”. 39  Tándi̱ʼi saá ki̱tara ku̱a̱ʼa̱nra chí yuku̱* ña̱ Olivo táki̱ʼva xa̱a̱ kéʼévara, ta xi̱kundiku̱n na̱ discípulo ku̱a̱ʼa̱nna xíʼinra. 40  Tá ni̱xa̱a̱na kán ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Yóʼo ndo̱ondó ta ka̱ʼa̱nndó xíʼin Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa ná kǒo ndakavandó ndaʼa̱ ku̱a̱chi”. 41  Ta ku̱xíká loʼora nu̱úna táki̱ʼva ña̱ sákanana iin yu̱u̱ saá kúú ña̱ ku̱xíkára. Ta xi̱kuxítíra ta ki̱xáʼara káʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱ 42  ta ka̱chira: “Yivá, tá ña̱ kúni̱ún kúúña, sáku̱taʼa copa yóʼo nu̱úi̱. Soo ná kǒo koo ña̱ kúni̱ yi̱ʼi̱ va̱ʼaka ná koo ña̱ kúni̱ miíún”. 43  Tasaá ki̱ta iin ángel chí ndiví ta nda̱sandakúra-inira. 44  Soo xa̱ʼa̱ ña̱ ndeéní ndíʼi̱-inira ndeéníka ki̱xáʼara káʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱ xíʼin ndiʼi níma̱ra, ta tati̱ín nu̱úra ndu̱urá ni̱i̱ ta nda̱a̱ nu̱ú ñuʼú xi̱koyorá.* 45  Tá xa̱a̱ ndi̱ʼi ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱ saá nda̱kundichira ta ni̱xa̱ʼa̱nra nu̱ú ndóo na̱ discípulora ta xi̱nira ña̱ kísi̱na, xa̱ʼa̱ ña̱ ndeéní kúsuchí-inina. 46  Ta ka̱chira xíʼinna: “¿Nda̱chun kísi̱ndó? Ndako̱ondó ta ka̱ʼa̱nndó xíʼin Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa ná kǒo ndakavandó ndaʼa̱ ku̱a̱chi”. 47  Tá káʼa̱nkara, saá ki̱xaa̱ ku̱a̱ʼání na̱ yiví, ta mií ta̱ nu̱ú va̱ʼa ki̱xaa̱ kúú ta̱ xi̱naní Judas, iin ta̱ xi̱kitáʼan xíʼinna ña̱ xi̱kuuna u̱xu̱ u̱vi̱, ta ku̱yatinra nu̱ú ta̱ Jesús ña̱ chitóra nu̱úra. 48  Soo ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Judas, ¿á xíʼin ña̱ chítóún nu̱ú ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a ndátaxiúnra ndaʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá?”. 49  Tá xi̱ni na̱ ndíta yatin kán ña̱ kúni̱na keʼéna xíʼinra ta ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunnara: “Táta, ¿á kanitáʼanndi̱ xíʼinna xíʼin espada?”. 50  Soo iin ta̱ níndichi kán ta̱vára espadara ta xa̱ʼndara so̱ʼo kúaʼa ta̱ káchíñu nu̱ú ta̱ su̱tu̱ káʼnu. 51  Ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra: “Xa̱a̱ va̱ʼa”. Tasaá ti̱inra so̱ʼo ta̱ ta̱a kán ta sa̱ndáʼaraña. 52  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xíʼin na̱ su̱tu̱ náʼnu kán, ta saátu xíʼin na̱ ndáa templo ta saátu xíʼin na̱ xi̱ku̱a̱ʼa̱* na̱ ni̱xa̱a̱ nándukúñaʼá: “¿Á va̱xindó xíʼin espada xíʼin yitu̱n ña̱ tiinndó yi̱ʼi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin ta̱ kui̱ʼná? 53  Ki̱vi̱ tá ki̱vi̱ ni̱xi̱yoi̱ xíʼinndó ña̱ sa̱náʼi̱ chí templo ta kǒo ndóʼó nítiin yi̱ʼi̱. Soo ña̱yóʼo kúú tiempo miíndó ta saátu tiempo ña̱ kaʼndachíñu na̱ ndóo nu̱ú naá”. 54  Tasaá ti̱innara ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna ta sa̱kíʼvinara veʼe ta̱ su̱tu̱ káʼnu. Ta ta̱ Pedro xíká ndíku̱nra ku̱a̱ʼa̱nra sa̱tána. 55  Ta na̱kán nda̱kaʼmina ñuʼu̱ chí yéʼé ta xi̱kundoona. Ta kán íyo ta̱ Pedro xíʼinna. 56  Soo tá xi̱ni iin ñá káchíñu kán ña̱ níndúʼura* xíʼinna nu̱ú xíxi̱ ñuʼu̱, xi̱to va̱ʼañá nu̱úra ta ka̱chiñá: “Ta̱ xi̱xika xíʼin ta̱kán kúútu ta̱yóʼova”. 57  Soo ta̱ Pedro chi̱se̱ʼé tu̱ʼunra xa̱ʼa̱ra ta ka̱chira: “Va̱ása xíni̱i̱ra”. 58  Tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo, xi̱ni inka na̱ yiví miíra ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Ta̱ kítáʼan xíʼin na̱kán kúútu yóʼóva”. Soo ta̱ Pedro nda̱kuiinra ta ni̱ka̱ʼa̱nra: “Su̱ví yi̱ʼi̱ kúúra táta”. 59  Tá ni̱ya̱ʼa ki̱ʼva iin hora, xa̱a̱ tuku inkara ndeéní ni̱ka̱ʼa̱n xíʼinra: “Mií ña̱ nda̱a̱, ta̱ kítáʼan xíʼin ta̱kán kúútu ta̱yóʼova, saáchi náʼa̱ miívara ña̱ kúúra ta̱ Galilea”. 60  Soo ta̱ Pedro ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Táta, va̱ása xíni̱i̱ ndáaña káʼún”. Ta ndi̱ku̱n tá káʼa̱nkara, ka̱na iin chele. 61  Tasaá nda̱koto ta̱ Jesús* nu̱ú ta̱ Pedro, ta nda̱kaʼán ta̱ Pedro xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús* xíʼinra: “Vitin, tá kúma̱níka kana iin chele, yóʼó u̱ni̱ yichi̱ ka̱ʼún ña̱ va̱ása xíni̱ún yi̱ʼi̱”. 62  Tasaá ki̱ta ta̱ Pedro ta xa̱kuníra xa̱ʼa̱ ña̱ ndeéní ku̱suchí-inira. 63  Na̱ xi̱ndaa ta̱ Jesús ki̱xáʼana kúsi̱kindaanara ta ki̱xáʼana káninara. 64  Tá xa̱a̱ nda̱kasina nu̱úra, ku̱a̱ʼá yichi̱ xi̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Ka̱ʼa̱n xíʼinndi̱, ¿ndáana ka̱ni yóʼó?”. 65  Ta xi̱ka̱ʼa̱n-ndi̱va̱ʼakana ku̱a̱ʼáka ña̱ʼa xa̱ʼa̱ra. 66  Tá xa̱a̱ ni̱tu̱vi inka ki̱vi̱, nda̱kutáʼan na̱ xi̱ku̱a̱ʼa̱ ña̱ ñuu kán, ta saátu na̱ su̱tu̱ náʼnu xíʼin na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley. Nda̱kiʼinna ta̱ Jesús ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna chí nu̱ú ndátaka na̱ Sanedrín ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: 67  “Ka̱ʼa̱n xíʼinndi̱ á ta̱ Cristo kúún”. Ta nda̱kuiinra yuʼúna: “Ni tá ná ka̱ʼi̱n xíʼinndó ña̱ yi̱ʼi̱ kúúra, va̱ása kandíxandó yi̱ʼi̱. 68  Saátu tá ná nda̱ka̱tu̱ʼíi̱n iin ña̱ʼa ndóʼó, va̱ása ndakuiinndó yuʼíi̱. 69  Soo chí nu̱únínu ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a koora chí ndaʼa̱ kúaʼa Ndióxi̱ ta̱ íyoní ndee̱”. 70  Ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ndiʼina ni̱nda̱ka̱tu̱ʼun: “Tá saá, ¿á yóʼó kúú se̱ʼe Ndióxi̱?”. Tasaá nda̱kuiinra: “Xa̱a̱ miíndó káʼa̱nva ña̱ yi̱ʼi̱ kúúra”. 71  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nna: “¿Nda̱chun kuniñúʼukavíyó na̱ testigo? Xa̱a̱ xi̱niso̱ʼovayó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra”.

Nota

Á “na̱ escriba”.
Inka variante “xi̱koora”.
Inka variante “kueenna”.
Inka variante “xi̱kí”.
Inka variante “xi̱toorá”.
Á “anciano”.
Inka variante “yóora”, “íyora”.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “táta”.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “táta”.