Ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Lucas 9:1-62

  • Káʼa̱nra xíʼin na̱ u̱xu̱ u̱vi̱ apóstol ndáa ki̱ʼva natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (1-6)

  • Ta̱ Herodes ndákanda̱-inira xa̱ʼa̱ ña̱ kéʼé ta̱ Jesús (7-9)

  • Ta̱ Jesús sákuxura 5,000 na̱ ta̱a (10-17)

  • Ta̱ Pedro káʼa̱nra xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús ña̱ kúúra ta̱ Cristo (18-20)

  • Ta̱ Jesús káʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱ kuvira (21, 22)

  • Ña̱ xíniñúʼu keʼé na̱ ndíku̱n ta̱ Jesús (23-27)

  • Na̱sama ki̱ʼva ña̱ náʼa̱ ta̱ Jesús (28-36)

  • Sándaʼara iin ta̱ loʼo ta̱ kúúmií ta̱chí ndi̱va̱ʼa (37-43a)

  • Ta̱ Jesús tuku káʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱ kuvira (43b-45)

  • Na̱ discípulo káʼa̱n kúáchina xa̱ʼa̱ ndáana kúú na̱ káʼnuka (46-48)

  • “Na̱ kǒo íyo contra xíʼinyó na̱ chíndeétáʼan xíʼinvayó kúúna” (49, 50)

  • Na̱ ñuu Samaria kǒo níxiinna kunina ta̱ Jesús (51-56)

  • Ndáaña keʼéyó ña̱ kundiku̱nyó ta̱ Jesús (57-62)

9  Tasaá sa̱ndátakara u̱xu̱ u̱vi̱ saá na̱ apóstolra ta ta̱xira ndee̱ ndaʼa̱na ña̱ va̱ʼa tavána na̱ ta̱chí ndi̱va̱ʼa ta saátu ña̱ sandáʼana na̱ kúúmií kue̱ʼe̱.  Ta chi̱ndaʼárana ña̱ ku̱ʼu̱nna natúʼunna xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱ xíʼin ña̱ sandáʼana na̱ kúúmií kue̱ʼe̱.  Ta ka̱chira xíʼinna: “Va̱ása ku̱ʼu̱n nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa xíʼinndó, ni bastón ni bolsa nu̱ú kuñuʼu ña̱ʼa ni si̱táva̱ʼa ni xu̱ʼún; ta ni va̱ása ku̱ʼu̱n inkaka ti̱ko̱to̱ xíʼinndó.  Tá ná ki̱ʼvindó iin veʼe, koondó nda̱a̱ ná kixaa̱ tiempo ña̱ ku̱ʼu̱nndó.  Soo tá iin ñuu kǒo xíínna ndakiʼinna ndóʼó, tá ná keendó ku̱ʼu̱nndó kisindó xa̱ʼa̱ndó ña̱ va̱ʼa ná ko̱yo yákáña* ta saá na̱ʼa̱ndó ña̱ xa̱a̱ na̱túʼunndó xíʼinna”.  Tasaá nda̱kiʼin na̱yóʼo ku̱a̱ʼa̱nna ñuu tá ñuu nátúʼunna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun va̱ʼa ta iníí sándaʼana na̱ kúúmií kue̱ʼe̱ ku̱a̱ʼa̱nna.  Ta̱ Herodes ta̱ xáʼndachíñu chí Galilea, na̱kunda̱a̱-inira xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ kúu kán, ta ki̱xáʼa ndíʼi̱ní-inira. Chi savana xi̱ka̱ʼa̱nna ña̱ nda̱taku ta̱ Juan;  inkana xi̱ka̱ʼa̱nna ña̱ kúúra ta̱ Elías, ta inkana xi̱ka̱ʼa̱n ña̱ nda̱taku iin profeta na̱ ni̱xi̱yo tá ya̱chi̱.  Ta̱ Herodes xi̱ka̱ʼa̱nra: “Xa̱a̱ xa̱ʼndavai̱ su̱kún ta̱ Juan, ta ¿ndáa ta̱ kúú ta̱ xíniso̱ʼi̱ káʼa̱nna xa̱ʼa̱ yóʼo?”. Ta xi̱kuni̱níra kunira ta̱yóʼo. 10  Tá ndi̱kó na̱ apóstol, na̱túʼunna xíʼin ta̱ Jesús xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ ke̱ʼéna. Tasaá nda̱kiʼinra na̱yóʼo ku̱a̱ʼa̱n xíʼinra chí yichi̱ ña̱ ku̱a̱ʼa̱n chí ñuu Betsaida. 11  Soo ku̱a̱ʼání na̱ yiví na̱kunda̱a̱-ini xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ta nda̱kundiku̱nna sa̱tára ku̱a̱ʼa̱nna. Ta viíní nda̱kiʼinrana ta ki̱xáʼara nátúʼunra xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱ xíʼinna, ta sa̱ndáʼara na̱ kúúmií kue̱ʼe̱. 12  Xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼa̱n kúaa, na̱ u̱xu̱ u̱vi̱ apóstol ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Ka̱ʼa̱n xíʼinna ña̱ ná ku̱ʼu̱nna ndukúna nu̱ú ku̱su̱nna saátu ña̱ kuxuna ñuu ña̱ íyo yatin, chi xíkání ñúʼuyó”. 13  Soo ta̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Miíndó taxi ña̱ kuxuna”. Tasaá nda̱kuiinna yuʼúra: “Kǒo ku̱a̱ʼá ña̱ʼa kúúmiívíndi̱, u̱ʼu̱n si̱táva̱ʼa kuití xíʼin u̱vi̱ ti̱a̱káva kúúmiíndi̱; á kúni̱ún ku̱ʼu̱nndi̱ satándi̱* ña̱ kuxu ndiʼi na̱ yiví yóʼo”. 14  Ki̱ʼva 5,000 kúú ta̱a ni̱xi̱yo kán. Soo ta̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ discípulora: “Ka̱ʼa̱nndó xíʼinna ña̱ ná ndakundoo 50 tá 50 na̱ yiví”. 15  Tasaá ke̱ʼéna: ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼin ndiʼina ña̱ ná kundoona. 16  Tasaá ki̱ʼinra u̱ʼu̱n si̱táva̱ʼa xíʼin u̱vi̱ ti̱a̱ká, tasaá nda̱niʼira nu̱úra chí ndiví ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱. Tándi̱ʼi ta̱ʼvíraña saá ta̱xiraña ndaʼa̱ na̱ discípulora ña̱ ná taxinaña ndaʼa̱ ndiʼi na̱ yiví kán. 17  Ña̱kán ndiʼina xi̱xi ta chu̱tú-inina. Tándi̱ʼi nda̱kayana 12 canasta ña̱ ni̱ndo̱o xíʼin ña̱ xi̱xina. 18  Iin ki̱vi̱ tá ndíka̱a̱ mitúʼun ta̱ Jesús káʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱, ku̱yatin na̱ discípulo nu̱úra, tasaá ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunrana: “¿Ndáa ta̱a kúi̱ káchi ku̱a̱ʼání na̱ yiví?”. 19  Ta na̱kán nda̱kuiinna yuʼúra: “Ta̱ Juan ta̱ sándakuchi na̱ yiví kúún káchina. Ta inkana káchina ña̱ kúún ta̱ Elías. Ta inkana káchina ña̱ nda̱taku iin na̱ profeta na̱ ni̱xi̱yo tá ya̱chi̱”. 20  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Ta ndóʼó, ¿ndáa ta̱ kúi̱ káchindó?”. Tasaá nda̱kuiin ta̱ Pedro: “Yóʼó kúú ta̱ Cristo ta̱ chi̱ndaʼá Ndióxi̱”. 21  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ ná kǒo ka̱ʼa̱nna xíʼin ni iinna, 22  ta ni̱ka̱ʼa̱nkara xíʼinna: “Ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a ya̱ʼara nu̱ú ku̱a̱ʼá tu̱ndóʼo ta kundasí na̱ xi̱ku̱a̱ʼa̱* kuninara, ta saátu na̱ su̱tu̱ náʼnu xíʼin na̱ maestro na̱ sánáʼa̱ ley;* ta saátu kaʼnínara, tá ná ya̱ʼa u̱ni̱ ki̱vi̱ ndatakura”. 23  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ndiʼina: “Tá iinna kúni̱na kundiku̱nna yi̱ʼi̱ ná sandákoona keʼéna ña̱ kúni̱ miína, ta ndiʼi ki̱vi̱ ná kundisona yitu̱n tú sáxo̱ʼvi̱* miína ta ná ndakundeéna kundiku̱nna yi̱ʼi̱. 24  Saáchi na̱ kúni̱ sakǎku miína ndiʼi-xa̱ʼa̱vana, ta na̱ ná kuvi xa̱ʼíi̱ ka̱kuvana. 25  Mií ña̱ nda̱a̱, tá iin na̱ yiví ndákiʼinna ndiʼi ña̱ʼa ñuyǐví yóʼo soo tándi̱ʼi xíʼi̱na xa̱ʼa̱ña, ¿ndáa chiñu kookavíña nu̱úna? 26  Saáchi tá iin na̱ yiví kúkaʼan nu̱úna xíʼi̱n saátu xa̱ʼa̱ tu̱ʼi̱n, ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a kukaʼan nu̱úra xíʼinna tá ná kixira xíʼin ndee̱ ña̱ kúúmiíra saátu xíʼin ndee̱ yivára ta saátu xíʼin ndee̱ na̱ ángel na̱ nda̱kaxinra. 27  Soo mií ña̱ nda̱a̱ káʼi̱n xíʼinndó, sava na̱ ndóo yóʼo va̱ása kuvina nda̱a̱ ná kunina ña̱ Reino Ndióxi̱”. 28  Tá xa̱a̱ kúyatin u̱na̱ ki̱vi̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra tu̱ʼun yóʼo, nda̱kiʼinra ta̱ Pedro, ta̱ Santiago xíʼin ta̱ Juan ku̱a̱ʼa̱n xíʼinra ta nda̱ara iin yuku̱* súkun ña̱ ka̱ʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱. 29  Ta tá káʼa̱nkara xíʼin Ndióxi̱, nu̱úra iin na̱samaña ta ti̱ko̱to̱ra ndeéní nda̱ye̱ʼe̱ña. 30  Ta iin kama ki̱ta u̱vi̱ ta̱a ta nátúʼunna xíʼinra: ta̱ Moisés xíʼin ta̱ Elías xi̱kuuna. 31  Ta na̱yóʼo iin nda̱ye̱ʼe̱na ki̱tana ta ki̱xáʼana káʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱a̱ ku̱nu̱mí sandákoo ta̱ Jesús ñuyǐví yóʼo ta ña̱yóʼo xi̱nuña chí Jerusalén. 32  Ta̱ Pedro xíʼin na̱ ku̱a̱ʼa̱n xíʼinra kísi̱na; soo tá nda̱káxi-inina xi̱nina ndee̱ ña̱ kúúmií ta̱ Jesús ta saátu xi̱nina u̱vi̱ ta̱a na̱ ndíta sii̱nra. 33  Soo tá xa̱a̱ ku̱a̱ʼa̱n kúxíkána nu̱úra saá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pedro xíʼin ta̱ Jesús: “Maestro, kúsi̱íní-inindi̱ ña̱ ki̱xaa̱ndi̱ yóʼo. Ná ixava̱ʼandi̱ u̱ni̱ veʼe válí: iinña koo veʼe yóʼó, inkaña koo veʼe ta̱ Moisés ta ña̱ inka koo veʼe ta̱ Elías”. Ni kǒo níkunda̱a̱-inira xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱nra. 34  Soo tá káʼa̱nkara ña̱yóʼo, ki̱xaa̱ iin vi̱kó ta nda̱siña sa̱tána. Ta tá nda̱siña sa̱tána, ni̱yi̱ʼvína. 35  Tasaá ti̱xin vi̱kó kán ni̱ka̱ʼa̱n iinna: “Ta̱yóʼo kúú se̱ʼi̱, ta̱ nda̱kaxii̱n. Kuniso̱ʼondó ña̱ káʼa̱nra”. 36  Tá xi̱niso̱ʼona tu̱ʼun yóʼo, ta̱ Jesús ki̱ndoo mitúʼunra. Ta na̱kán nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa kǒo níka̱ʼa̱nna ta kǒo nínatúʼunna xíʼin nda̱a̱ ni iinna xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱nina. 37  Tá inka ki̱vi̱, tá xa̱a̱ nu̱una yuku̱ kán, ku̱a̱ʼání na̱ yiví ke̱ena ña̱ ndakutáʼanna xíʼinra. 38  Tasaá ma̱ʼñú ku̱a̱ʼání na̱ yiví kán ki̱ta iin ta̱a ta ka̱na kóʼóra: “Maestro káʼa̱n-ndáʼvii̱ xíʼún ña̱ ná chindeún se̱ʼi̱ chi iinlá saá kúúra. 39  Iin ta̱chí ndi̱va̱ʼa kúúmiíra, ta iin kama kíxáʼa ndáʼyi̱ kóʼóra. Ta ña̱ ta̱chí ndi̱va̱ʼa yóʼo xáʼní yi̱ʼíñara, ta kíxáʼara távára chi̱ki̱ñu̱* yuʼúra. Tá kíta loʼoña inira, sátukue̱ʼe̱níñara.* 40  Ni̱ka̱ʼa̱n-ndáʼvii̱ xíʼin na̱ discípuloún ña̱ ná tavánaña inira soo va̱ása níkuchiñuna”. 41  Tasaá nda̱kuiin ta̱ Jesús ta ka̱chira: “Na̱ yiví ku̱a̱chi na̱ kǒo kándíxa. ¿Nda̱a̱ amaví kúú ña̱ xíniñúʼu koi̱ xíʼinndó ta kundeé-inii̱ xíʼinndó? Naʼa xíʼin se̱ʼún yóʼo”. 42  Tá ku̱yatin ta̱ loʼo yóʼo va̱xira nu̱úra, ña̱ ta̱chí ndi̱va̱ʼa ndeéní sa̱kánañara nu̱ú ñuʼú ta sa̱kísiñara ta ki̱xáʼa xíʼi̱ yi̱ʼíra. Soo ta̱ Jesús ni̱nda̱ʼyi̱ra nu̱ú ña̱ ta̱chí ndi̱va̱ʼa ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinña ña̱ ná sañáña ta̱ loʼo kán, ta sa̱ndáʼarara ta nda̱taxirara ndaʼa̱ yivára. 43  Ndiʼina nda̱kanda̱-inina* xíʼin ndee̱ ña̱ kúúmií Ndióxi̱. Tá nda̱kanda̱-ini ndiʼina xíʼin ña̱ xi̱keʼé ta̱ Jesús, saá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ discípulora: 44  “Viíní kuniso̱ʼondó tu̱ʼun yóʼo ta ndakaʼánndó xa̱ʼa̱ña, saáchi ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a ndataxinara ndaʼa̱ na̱ yiví”. 45  Soo na̱kán va̱ása níkunda̱a̱-inina xíʼin ña̱ káʼa̱nra. Ta kǒo níkunda̱a̱-inina xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo chi ni̱xi̱yo se̱ʼéña nu̱úna. Ta xi̱yi̱ʼvína nda̱ka̱tu̱ʼunnara xa̱ʼa̱ tu̱ʼun yóʼo. 46  Tasaá ki̱xáʼana káʼa̱n kúáchina xa̱ʼa̱ ndáana kúú na̱ káʼnuka nu̱ú táʼanna. 47  Ta̱ Jesús xi̱kunda̱a̱-inira ndáaña ndákanixi̱nína, tasaá ki̱ʼinra iin ta̱ loʼo ta ka̱nindichirara sii̱nra 48  ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “Na̱ ndákiʼin iin ta̱ loʼo táki̱ʼva íyo ta̱yóʼo xa̱ʼa̱ ki̱víi̱, ndákiʼintuna yi̱ʼi̱va; ta na̱ ndákiʼin yi̱ʼi̱, ndákiʼintuna ta̱ chi̱ndaʼá yi̱ʼi̱va. Saáchi na̱ kǒo ndúkáʼnu nu̱ú inkana na̱kán kúú na̱ káʼnuka”. 49  Tá xi̱niso̱ʼo ta̱ Juan ña̱yóʼo saá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Maestro, xi̱nindi̱ iin na̱ tává ta̱chí ndi̱va̱ʼa xíʼin ki̱vi̱ún; soo xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása xíkana xíʼinyó, ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinna ña̱ ná va̱ása keʼékanaña”. 50  Soo ta̱ Jesús nda̱kuiinra ta ka̱chira: “Va̱ása kasindó nu̱úna ña̱ keʼéna ña̱kán, saáchi na̱ kǒo íyo contra xíʼinyó na̱ chíndeétáʼan xíʼinvayó kúúna”. 51  Tá xa̱a̱ ku̱yatin kixaa̱ ki̱vi̱ ña̱ ku̱ʼu̱n ta̱ Jesús chí ndiví, kǒo nítaxira kasi nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa nu̱úra ña̱ ku̱ʼu̱nra chí ñuu Jerusalén. 52  Ta siʼna na̱ discípulora chi̱ndaʼára ku̱a̱ʼa̱n nu̱úra. Ta ni̱xa̱ʼa̱nna ta ni̱ki̱ʼvina ñuu Samaria ña̱ va̱ʼa ndasaviína ña̱ xa̱a̱ra. 53  Soo na̱ ñuu kán kǒo níxiinna ndakiʼinnara, saáchi ñuu Jerusalén xi̱kuni̱ra ku̱ʼu̱nra. 54  Tá xi̱ni ta̱ Santiago xíʼin ta̱ Juan ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Táta, ¿á kúni̱ún ná ka̱ʼa̱nndi̱ ña̱ ná kixi ñuʼu̱ chí ndiví ta sandíʼi-xa̱ʼa̱ñana?”. 55  Soo ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ va̱ása va̱ʼa ña̱ káʼa̱nna. 56  Tasaá nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna inka ñuu. 57  Tá ku̱a̱ʼa̱nna chí yichi̱, iin ta̱a ni̱ka̱ʼa̱n xíʼinra: “Kundiku̱i̱n yóʼó nda̱a̱ ndáaka mií nu̱ú ku̱ʼún”. 58  Soo ta̱ Jesús nda̱kuiinra yuʼúra: “Tí yu̱kuii,* íyo kavá nu̱ú íyorí ta saátu tí saa* íyo chi̱ʼyo̱rí, soo ta̱ kúú se̱ʼe ta̱a ni kǒo nu̱ú ku̱su̱nra”. 59  Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin inkara: “Naʼa ta koún discípuloi̱”. Ta ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ ta̱a kán xíʼinra: “Táta kundatún siʼnaka ná ku̱ʼi̱n sandúxu̱i̱n yivái̱”. 60  Tasaá nda̱kuiin ta̱ Jesús yuʼúra: “Sandákoo na̱ ni̱xi̱ʼi̱ ná sandúxu̱nna na̱ ni̱xi̱ʼi̱ táʼan miívana. Soo yóʼó kúáʼan ta natúʼún iníísaá xa̱ʼa̱ Reino Ndióxi̱”. 61  Ta inkara ni̱ka̱ʼa̱n xíʼinra: “Kundiku̱i̱n yóʼó táta, soo taxi ná ku̱ʼi̱n nda̱yíi̱ na̱ veʼi̱”. 62  Ta nda̱kuiin ta̱ Jesús: “Nda̱a̱ ni iin na̱ tíin ya̱ta̱ ta ndíkóna xítona ña̱ʼa ña̱ sa̱ndákoona chí sa̱tá va̱ása íyo tu̱ʼvana ña̱ ki̱ʼvina ti̱xin Reino Ndióxi̱”.

Nota

Inka variante “ya̱a̱ña”.
Inka variante “kueenndi̱”.
Á “anciano”.
Á “na̱ escriba”.
Inka variante “xi̱kí”.
Inka variante “cho̱ño̱”, “ñu̱ñu̱”.
Inka variante “sándakue̱ʼe̱níñara”.
Inka variante “iin ku̱a̱ʼa̱n-inina”.
Inka variante “xi̱kuii”, “ña̱kuiin”, “ño̱kuii”.
Inka variante “saala”.