Rut 1:1-22

  • Na̱ veʼe ta̱ Elimélec nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna koona chí Moab (1, 2)

  • Ñá Noemí, ñá Orpá xíʼin ñá Rut ni̱xi̱ʼi̱ yii̱ná (3-6)

  • Ñá Rut nda̱kúní íyo iniñá xíʼin Ndióxi̱ ta saátu xíʼin ñá Noemí (7-17)

  • Ñá Noemí ndi̱kóñá chí Belén xíʼin ñá Rut (18-22)

1  Tá xi̱xaʼndachíñu na̱ juez* chí ñuu Israel, ni̱xi̱yo iin tiempo ña̱ xi̱ndikaa̱ní so̱ko. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, iin ta̱a ta̱ ñuu Belén, ña̱ xi̱ndikaa̱ chí Judá, nda̱kiʼinra ñá síʼira xíʼin u̱vi̱ saá se̱ʼera ta ku̱a̱ʼa̱nna koona chí ñuu Moab.  Ta̱ ta̱a yóʼo xi̱naníra Elimélec* ta ñá síʼira xi̱naníñá Noemí,* iin se̱ʼera xi̱naní Mahlón* ta inka se̱ʼera xi̱naní Kilión.* Na̱yóʼo xi̱ndoona chí Efrata, á Belén ña̱ ndíkaa̱ chí Judá. Ta ni̱xa̱a̱na xi̱kundoona ñuu Moab.  Tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Elimélec, xa̱ʼa̱ ña̱kán ñá síʼira ñá Noemí ki̱ndoo miíñá xíʼin u̱vi̱ saá se̱ʼeñá.  Tá ni̱ya̱ʼa loʼo, ti̱ndaʼa̱ na̱ se̱ʼeñá xíʼin u̱vi̱ ná ñaʼá ná ñuu Moab: iin ñáyóʼo xi̱naníñá Orpá ta inkañá xi̱naníñá Rut. Ta ki̱ʼva u̱xu̱ ku̱i̱ya̱ xi̱ndoona chí Moab.  Tándi̱ʼi ni̱xi̱ʼi̱tu ta̱ Mahlón xíʼin ta̱ Kilión, xa̱ʼa̱ ña̱kán ki̱ndoo mií ñá Noemí saáchi ni̱xi̱ʼi̱ yii̱ñá ta saátu u̱vi̱ saá se̱ʼeñá.  Tasaá ndi̱kó tukuñá chí ñuuñá xíʼin ná xa̱nuñá, saáchi tá íyoñá ñuu Moab ku̱ndaa̱-iniñá ña̱ ki̱xáʼa táxi tuku Jehová ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ na̱ ñuura saáchi ki̱xáʼa íyo tuku ña̱ xíxina.*  Ña̱kán ñá Noemí xíʼin u̱vi̱ saá ná xa̱nuñá, nda̱kiʼinná ku̱a̱ʼa̱nná chí Judá. Ta tá ku̱a̱ʼa̱nná chí yichi̱,  ñá Noemí ni̱ka̱ʼa̱nñá xíʼin ná xa̱nuñá: “Va̱ʼaka ndandikóndó veʼe siʼíndó. Ta mií Jehová ná na̱ʼa̱ ña̱ ndixaní kúʼvi̱-inira* xínira ndóʼó nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼéndó xíʼi̱n ta saátu xíʼin na̱ se̱ʼi̱.  Ta mií Jehová ná chindeétáʼan xíʼinndó ña̱ ndani̱ʼíndó yii̱ndó ta saátu nu̱ú kundoondó”. Tasaá chi̱tóñá* nu̱úná ta náyóʼo ki̱xáʼaná ndeéní xákuná. 10  Ta ni̱ka̱ʼa̱nná xíʼinñá: “Va̱ása ndandikóvíndi̱, chi ku̱ʼu̱nvandi̱ xíʼún ta kundoondi̱ xíʼin na̱ ñuún”. 11  Soo ñá Noemí ni̱ka̱ʼa̱nñá xíʼinná: “Ndandikóndó siʼí. ¿Nda̱chunví ku̱ʼu̱nndó xíʼi̱n? Va̱ása kivika koo se̱ʼi̱ ña̱ va̱ʼa tindaʼa̱na xíʼinndó. 12  Ndandikóndó siʼí, kúáʼanndó, saáchi yi̱ʼi̱ xa̱a̱ chéenívai̱ ña̱ tindaʼíi̱. Ni ñuú vitin ná tindaʼíi̱ ta kaku se̱ʼi̱, 13  ¿á kundatundó nda̱a̱ ná kuaʼnuna ña̱ va̱ʼa tindaʼa̱na xíʼinndó? ¿Á va̱ása kuni̱ndó tindaʼa̱ndó? Va̱ása keʼéndó ña̱yóʼo siʼí. Jehová sáxo̱ʼvi̱níra yi̱ʼi̱,* ña̱kán tá xítoi̱ ña̱ saátu xóʼvi̱ní ndóʼó xíʼin ña̱yóʼo, kúsuchíní-inii̱”. 14  Tasaá tuku ndeéní ki̱xáʼa náyóʼo xákuná. Tándi̱ʼi, ñá Orpá chi̱tóñá nu̱ú si̱soñá ta nda̱kiʼinñá ku̱a̱ʼa̱nñá. Soo ñá Rut va̱ása níxiinñá sandákooñáñá. 15  Tasaá ñá Noemí ka̱chiñá: “Ñá Orpá xa̱a̱ ndi̱kóñá nu̱ú na̱ ñuuñá ta saátu nu̱ú ndióxi̱ñá. Kúáʼan xíʼinñá”. 16  Soo ñá Rut ni̱ka̱ʼa̱nñá xíʼinñá: “Va̱ása ixandúxaún xíʼi̱n ña̱ sandákoi̱ yóʼó, saáchi nda̱a̱ ndáaka nu̱ú ná ku̱ʼún, ku̱ʼu̱nvai̱ xíʼún. Ta nda̱a̱ ndáaka nu̱ú ná ku̱su̱ún kán ku̱su̱ntu yi̱ʼi̱va. Ñuún kooña ñui̱ ta Ndióxi̱ún kootura Ndióxi̱ yi̱ʼi̱va. 17  Nda̱a̱ ndáaka nu̱ú ná kuviún kán kuvitu yi̱ʼi̱va, ta kán sandúxu̱nna yi̱ʼi̱. Nda̱a̱ tá ná kuvii̱ saá kúú ña̱ sandákoi̱ yóʼó, soo tá su̱ví xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kúúña, mií Jehová ná taxi castigo ndaʼíi̱”. 18  Tá ki̱ʼin ñá Noemí kuenta ña̱ kúni̱ní ñá Rut ku̱ʼu̱nñá xíʼinñá, va̱ása níka̱ʼa̱nkañá xíʼinñá ña̱ ndikóñá. 19  Tasaá nda̱kiʼinná ku̱a̱ʼa̱nná chí Belén. Tá ni̱xa̱a̱ná ñuu kán, ku̱a̱ʼání na̱ yiví ku̱ndaa̱-ini xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Ta ná ñaʼá ñuu kán xi̱kaʼa̱nná: “¿Á ndixa ñá Noemí kúúñá?”. 20  Ta ñá Noemí xi̱kaʼa̱nñá xíʼin ná ñaʼá kán: “Va̱ása ka̱ʼa̱nkandó Noemí xíʼi̱n, va̱ʼaka Mara* ka̱ʼa̱nndó xíʼi̱n, saáchi Ndióxi̱ ta̱ kúúmií ndiʼi ndee̱ kúú ta̱ sáxo̱ʼvi̱ní yi̱ʼi̱. 21  Ku̱a̱ʼáníva ña̱ʼa xi̱kuumiíi̱ tá ki̱tai̱ ku̱a̱ʼi̱n soo Jehová ki̱ndaara ndiʼiña ndaʼíi̱ ta vitin kǒokaña kúúmiíi̱. Jehová íyora contra xíʼi̱n, ¿ña̱kán nda̱chun káʼa̱nkandó Noemí xíʼi̱n? Ndióxi̱ ta̱ kúúmií ndiʼi ndee̱ kúú ta̱ sáxo̱ʼvi̱ní yi̱ʼi̱”. 22  Saá ku̱u tá ndi̱kó ñá Noemí chí Belén xíʼin xa̱nuñá ñá Rut, ñá ñuu Moab. Tá ni̱xa̱a̱ná ñuu Belén, sa̱kán tiempo ña̱ ki̱xáʼana ndákayana cebada xi̱kuuña.

Nota

Á “Tá xi̱ndatiin na̱ juez ku̱a̱chi”.
Ña̱ kúni̱ kachi ‘Ndióxi̱ miíi̱ rey kúúra’.
Ña̱ kúni̱ kachi ‘ña̱ sákusi̱í-inii̱’.
Sana ka̱naña nu̱ú tu̱ʼun hebreo ña̱ kúni̱ kachi ‘kuvitá’ á ‘kuumií kue̱ʼe̱’.
Ña̱ kúni̱ kachi ‘ta̱ ndíʼi-xa̱ʼa̱’.
Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña káchiña “si̱ta̱váʼa”.
Á “ta̱xiñá beso”. Inka variante “tu̱viyuʼúñá”.
Á “Jehová íyora contra xíʼi̱n”.
Ña̱ kúni̱ kachi ‘o̱va̱’.