Ir al contenido

Ir al índice

LECCIÓN 06

¿Ndáa ki̱ʼva ki̱xáʼa ña̱ tákuyó?

¿Ndáa ki̱ʼva ki̱xáʼa ña̱ tákuyó?

Ndióxi̱ kúú ta̱ táxi ña̱ tákuyó (Salmo 36:9). ¿Á kándíxaún ña̱yóʼo? Sava na̱ yiví ndákanixi̱nína ña̱ kǒo na̱ ní ixava̱ʼa miíyó, tá saá tá kǒo na̱ ní ixava̱ʼa miíyó kǒo ndáyáʼviví ña̱ tákuyó. Soo tá Jehová i̱xava̱ʼa miíyó ndáyáʼviva ña̱ tákuyó, ¿á su̱ví saá? a Kaʼvi Biblia ndáa ki̱ʼva ki̱xáʼa ña̱ tákuyó ta koto nda̱chun ndáyáʼvi kandíxayó ña̱yóʼo.

1. ¿Ndáa ki̱ʼva ki̱xáʼa íyo ñuʼú yóʼo ta saátu ndiví?

Ña̱ Biblia káʼa̱nña: “Tá xa̱ʼa̱, Ndióxi̱ i̱xava̱ʼara ndiví xíʼin ñuʼú” (Génesis 1:1). Ku̱a̱ʼání na̱ científico kándíxana ña̱ íyo iin tiempo ña̱ ki̱xáʼa íyo ña̱ʼa ña̱ íyo chí ndiví xíʼin ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú. ¿Ndáa ki̱ʼva i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ ña̱ íyo chí ndiví? Ta̱yóʼo xi̱niñúʼura espíritu santora ña̱ va̱ʼa i̱xava̱ʼara ndiʼi ña̱ íyo chí ndiví, tá kúú galaxia, ki̱mi xíʼin planeta (Génesis 1:2).

2. ¿Nda̱chun i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ ñuʼú yóʼo?

Jehová “kǒo ní ixava̱ʼaraña ña̱ koo miíña chi i̱xava̱ʼaraña ña̱ kundoona nu̱úña” (Isaías 45:​18). Ke̱ʼéra ñuʼú yóʼo ña̱ va̱ʼa kundooyó nu̱úña ta livi kooña, ta saátu ña̱ va̱ʼa kooyó nu̱úña ndiʼi tiempo (kaʼvi Isaías 40:​28 xíʼin 42:5). Na̱ científico káʼa̱nna ña̱ va̱ʼaníka ñuʼú yóʼo nu̱ú inkaka planeta saáchi kivi kundoo na̱ yiví nu̱úña, ta iinlá nu̱ú ñuʼú yóʼo kúú nu̱ú kivi kooyó.

3. ¿Nda̱chun xa̱a̱ síín íyo na̱ yiví nu̱ú kití?

Tá sa̱ndíʼi Jehová ke̱ʼéra ñuʼú yóʼo, saá ki̱xáʼara kéʼéra ña̱ íyo nu̱úña. Ña̱ siʼna ke̱ʼéra kúú planta xíʼin kití. Tándi̱ʼi, Ndióxi̱ ki̱xáʼara i̱xava̱ʼara na̱ yiví nda̱a̱ táki̱ʼva íyo miíra (kaʼvi Génesis 1:​27). ¿Ndáa xa̱ʼa̱ kúú ña̱ xa̱a̱ síín íyoyó nu̱ú kití? Xa̱ʼa̱ ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ miíyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo miíra, kivi na̱ʼa̱yó ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmiíra, tá kúú ña̱ kuʼvi̱-iniyó kuniyó inkana xíʼin ña̱ keʼéyó ña̱ va̱ʼa. Saátu i̱xava̱ʼara miíyó ña̱ kivi sakuaʼayó inka tu̱ʼun, kotoyó ña̱ʼa ña̱ liviní i̱xava̱ʼara xíʼin ña̱ kuniso̱ʼoyó yaa. Ta saátu kivi ndasakáʼnuyó Ndióxi̱ ta̱ i̱xava̱ʼa miíyó soo tí kití kǒo kívi keʼérí ña̱yóʼo.

NÁ SAKUAʼAKAYÓ XA̱ʼA̱ÑA

Ná kotoyó sava ña̱ náʼa̱ ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ ndiʼi ña̱ táku ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo, ta nda̱chun kivi kandíxayó ña̱ miíra kúú ta̱ i̱xava̱ʼaña nda̱a̱ táki̱ʼva káʼa̱n Biblia. Ta saátu ndáaña sakuaʼayó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií na̱ yiví.

4. Íyo iin na̱ i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ táku ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo

Na̱ yiví va̱ʼaní káʼa̱nna xa̱ʼa̱ na̱ íxava̱ʼa ña̱ʼa ña̱ náʼa̱ nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱. Soo, ¿ndáana xíniñúʼu ndukáʼnu xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ xi̱tondaana ta i̱xava̱ʼanaña? Kotondó VIDEO ta ka̱ʼa̱nndó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo:

  • ¿Ndáa ña̱ʼa ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ kúú ña̱ xíto na̱ yiví ta kéʼéna iin ña̱ʼa?

Ndiʼi veʼe íyo iin na̱ ni̱ka̱ʼa̱n ndáa ki̱ʼva kooña ta saátu íyo na̱ íxava̱ʼaña. Soo, ¿ndáana i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo? Kaʼvindó Hebreos 3:4 ta ka̱ʼa̱nndó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo:

  • ¿Ndáa ña̱ʼa ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ kúú ña̱ ndákanda̱ka-iniún xíʼin?

  • ¿Á kivi kandíxayó ña̱ íyo iin na̱ i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ íyo chí ndiví ta saátu nu̱ú ñuʼú yóʼo? Ta, ¿nda̱chun?

¿Á xa̱a̱ xíni̱ún xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo?

Nu̱ú jw.org ndani̱ʼíkaún artículo xíʼin video ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. nandukúña nu̱ú káʼa̱nña “¿Á íyo iin na̱ i̱xava̱ʼaña?” xíʼin “Ña̱ káʼa̱n inkana xa̱ʼa̱ ña̱ tákuyó”.

“Ña̱ nda̱a̱ kúúña ndiʼi veʼe íyo iin na̱ íxava̱ʼaña, soo ta̱ i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa kúú Ndióxi̱”

5. Viíní káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva ku̱va̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa

Nu̱ú Génesis capítulo 1, káʼa̱nña ndáa ki̱ʼva ki̱xáʼa íyo ñuʼú yóʼo xíʼin ndiʼi ña̱ʼa ña̱ táku ña̱ íyo nu̱úña. ¿Á ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ káʼa̱n ña̱yóʼo á iin cuentova kúúña? Kotondó VIDEO ta ka̱ʼa̱nndó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo:

  • ¿Á sánáʼa̱ ña̱ Biblia ña̱ i̱ñu̱ ki̱vi̱ ña̱ kúúmií 24 hora na̱kuva̱ʼa ñuʼú yóʼo xíʼin ña̱ táku ña̱ íyo nu̱úña?

  • ¿Á kándíxaún ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ káʼa̱n ña̱ Biblia xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ ndiʼi ña̱ʼa? Ta, ¿nda̱chun?

Kaʼvindó Génesis 1:1 ta ka̱ʼa̱nndó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo:

  • Ku̱a̱ʼání na̱ científico káʼa̱nna ña̱ íyo iin tiempo ña̱ ki̱xáʼa íyo ña̱ʼa ña̱ íyo chí ndiví xíʼin nu̱ú ñuʼú. ¿Á kítáʼan ña̱yóʼo xíʼin ña̱ sa̱kán ka̱ʼviún nu̱ú Biblia?

Sava na̱ yiví ndákanixi̱nína á i̱xava̱ʼa kuití Ndióxi̱ iin célula tasaá ta̱xira ña̱ ná nasa̱ma miíña ta nduuña inka ña̱ʼa. Kaʼvindó Génesis 1:​21, 25, 27 ta ka̱ʼa̱nndó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo:

  • ¿Á sánáʼa̱ ña̱ Biblia ña̱ i̱xava̱ʼa kuití Ndióxi̱ iin célula ta ta̱xira ña̱ ná nasa̱ma miíña ta xa̱a̱ña nduuña iin ti̱a̱ká, kití á iin na̱ yiví? ¿Á miívara kúú ta̱ i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa ña̱ táku? b

6. Miíyó na̱ yiví xa̱a̱ síín íyoyó nu̱ú inkaka ña̱ʼa ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱

Miíyó na̱ yiví xa̱a̱ síín íyoyó nu̱ú kití. Kaʼvindó Génesis 1:​26 ta ka̱ʼa̱nndó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo:

  • Miíyó na̱ yiví va̱ʼa náʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó inkana á ña̱ kúndáʼvi-iniyó xíniyóna saáchi na̱kuva̱ʼayó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo Ndióxi̱. ¿Ndáaña sánáʼa̱ ña̱yóʼo miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií Jehová?

ÑA̱ KÁʼA̱N SAVA NA̱ YIVÍ: “Ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva ku̱va̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa, iin cuento kuitíva kúúña”.

  • ¿Ndáaña ndákanixi̱níún xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo? Ta, ¿nda̱chun?

ÑA̱ XA̱A̱ SA̱KUAʼAYÓ

Jehová i̱xava̱ʼara ndiʼi ña̱ʼa ña̱ íyo chí ndiví ta saátu ndiʼi ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo.

Ná ndakaʼányó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo

  • ¿Ndáaña sánáʼa̱ ña̱ Biblia xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva ki̱xáʼa íyo ña̱ʼa ña̱ íyo chí ndiví xíʼin nu̱ú ñuʼú yóʼo?

  • ¿Á i̱xava̱ʼa kuití Ndióxi̱ iin célula tasaá ta̱xira ña̱ ná nasa̱ma miíña ta nduuña inka ña̱ʼa ña̱ táku, á miívara kúú ta̱ i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa?

  • ¿Nda̱chun síín na̱kuva̱ʼa miíyó na̱ yiví?

Kivi keʼún ña̱yóʼo

NANDUKÚKA XA̱ʼA̱ÑA

Koto ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo ña̱ náʼa̱ ña̱ íyo iin na̱ i̱xava̱ʼaña.

“¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ʼa ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱?” (¡Despertad!, tí septiembre ku̱i̱ya̱ 2006)

Koto ndáa ki̱ʼva káʼa̱n iin ta̱ íyo se̱ʼe xíʼin ta̱ loʼo se̱ʼera xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia.

“Jehová i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa” (2:​37)

Koto á náʼa̱ leke ña̱ ndáni̱ʼí na̱ científico xíʼin inkaka ña̱ kéʼéna, ña̱ na̱kuva̱ʼa miíyó á íyo iin na̱ i̱xava̱ʼa miíyó.

El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis (folleto)

a Nu̱ú ña̱ lección 25 káʼa̱nña xa̱ʼa̱ ndáaña kúni̱ Ndióxi̱ keʼéra xa̱ʼa̱ na̱ yiví.

b Nu̱ú Biblia tu̱ʼun género káʼa̱nña xa̱ʼa̱ ndiʼi nu̱ú ña̱ʼa ña̱ táku, ta na̱ científico xa̱a̱ síín xíniñúʼuna tu̱ʼun yóʼo.