Ir al contenido

Ir al índice

ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 34

¿Á íyo ña̱ kivi sákuaʼún xíʼin profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia?

¿Á íyo ña̱ kivi sákuaʼún xíʼin profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia?

“Na̱ yiví ndíchi kúú na̱ kunda̱a̱-ini xíʼin ña̱yóʼo” (DAN. 12:10).

YAA 98 Tu̱ʼun Ndióxi̱ kúú Biblia

ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱ a

1. ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼún ña̱ kusi̱í-iniún káʼviún profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia?

 TA̱ BEN káchira: “Kútóoníi̱ kaʼvii̱ xa̱ʼa̱ profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia”. ¿Á ndóʼún nda̱a̱ táki̱ʼva ndóʼo ta̱yóʼo? ¿Á ndákanixi̱níún ña̱ yo̱ʼvi̱níva sava profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo va̱ása kútóún kaʼviúnña? Tá saá ndóʼún, ña̱ chindeétáʼan xíʼún ña̱ kutóún kaʼviún profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia kúú ña̱ kunda̱a̱-iniún nda̱chun kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová ña̱ ka̱ʼyi̱ña nu̱ú tu̱ʼunra.

2. ¿Ndáaña sakúaʼayó nu̱ú artículo yóʼo?

2 Nu̱ú artículo yóʼo sakúaʼayó nda̱chun ndáyáʼviní kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ sava profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia, ta saátu kotoyó ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kutóoyó kaʼviyó ña̱yóʼo. Tándi̱ʼi ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ u̱vi̱ profecía ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Daniel, ta saátu kotoyó ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ kúnda̱a̱-iniyó ndáaña kúni̱ kachi ña̱yóʼo.

¿NDA̱CHUN XÍNIÑÚʼU KAʼVIYÓ PROFECÍA ÑA̱ VA̱XI NU̱Ú BIBLIA?

3. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia?

3 Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia xíniñúʼu ka̱ʼa̱nyó xíʼin inkana ña̱ chindeétáʼanna xíʼinyó. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ejemplo. Ndakanixi̱ní ña̱ ni̱xa̱ún iin ñuu ña̱ ni iin yichi̱ ta̱ʼán ku̱ʼún, soo kǒo ku̱a̱ʼa̱n mitúʼún chi iin na̱ migoún ku̱a̱ʼa̱n xíʼún ta na̱kán xíni̱nívana ñuu kán. Xíni̱na nu̱ú ni̱xa̱a̱ndó ta saátu xínina iin tá iin calle ña̱ íyo kán. Va̱ʼaní kúniún ña̱ ku̱a̱ʼa̱n na̱yóʼo xíʼún chi saá kǒo ndañúʼún. Ki̱ʼva saá íyo Jehová chi xíni̱ra ndáa tiempo kúú ña̱ ndóoyó vitin ta ndáaña kúú ña̱ kúma̱níka kuu chí nu̱únínu. Ña̱kán, ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia xíniñúʼu vitá koo iniyó ta ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó (Dan. 2:28; 2 Ped. 1:19, 20).

Tá ná kaʼviyó xa̱ʼa̱ profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia, ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kundeé-iniyó ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ kixi nu̱úyó chí nu̱únínu. (Koto párrafo 4).

4. ¿Nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱n Jehová ña̱ ka̱ʼyi̱ profecía nu̱ú tu̱ʼunra? (Jeremías 29:11; koto na̱ʼná).

4 Na̱ íyo se̱ʼe kúni̱na ña̱ si̱íní ná koo se̱ʼena tá xa̱a̱ ná kuchéena, ta ki̱ʼva saá íyo Jehová chi kúni̱ra ña̱ si̱íní kooyó chí nu̱únínu (kaʼvi Jeremías 29:11). b Soo síínva íyo Jehová nu̱ú na̱ íyo se̱ʼe, chi ta̱kán kiviva kunda̱a̱-inira ndáaña kuu chí nu̱únínu. Ta ta̱xira ka̱ʼyi̱ sava profecía nu̱ú tu̱ʼunra saáchi kúni̱ra ná kunda̱a̱-iniyó ndáaña ndáyáʼviní kuu chí nu̱únínu (Is. 46:10). Ña̱kán, profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia nda̱a̱ táki̱ʼva íyo regalo ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱yó saá íyoña chi kúʼvi̱ní-inira xínira miíyó. Soo, ¿nda̱chun kivi kandíxayó ña̱ ndixa xi̱nu ña̱yóʼo?

5. ¿Ndáaña kivi sakúaʼa na̱ va̱lí xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Max?

5 Na̱ va̱lí na̱ ndásakáʼnu Jehová na̱ xáʼa̱n escuela ndáni̱ʼí-táʼanna xíʼin inka na̱ va̱lí na̱ kǒo íxato̱ʼó Jehová ta ni va̱ása kándíxana ña̱ káʼa̱nra. Ta xíʼin ña̱ kéʼé na̱kán á xíʼin ña̱ káʼa̱nna kivi kixáʼa kaka-ini na̱ va̱lí na̱ ndásakáʼnu Jehová á ña̱ ndixa kúú ña̱ káʼa̱n tu̱ʼunra. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Max. Ta̱yóʼo káchira: “Tá ni̱xi̱yo loʼi̱ ki̱xáʼa xíka-inii̱ á religión ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ xi̱sanáʼa̱ na̱ yivaíi̱ yi̱ʼi̱, ta saátu ki̱xáʼa xíka-inii̱ á ña̱ ndixa kúú ña̱ káʼa̱n Biblia”. ¿Ndáaña ke̱ʼé na̱ yivá ta̱ Max? Ta̱yóʼo káchira: “Xi̱kunda̱a̱-inii̱ ña̱ xi̱ndiʼi-inina, soo va̱ása nínda̱ʼyi̱na nu̱úi̱”. Na̱ yivá ta̱ Max xi̱niñúʼuna Biblia ña̱ va̱ʼa ndakuiinna pregunta ña̱ xi̱kuumiíra. Ta saátu chi̱kaa̱ ta̱ Max ndee̱ ña̱ kaʼvikara xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Ta̱yóʼo káchira: “Ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ xa̱ʼa̱ sava profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia, ta xi̱natúʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo xíʼin sava na̱ va̱lí na̱ xi̱ñuʼu congregación nu̱ú xi̱xaʼi̱n”. ¿Ndáaña ku̱u tándi̱ʼi? Ta̱ Max káchira: “Ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ mií Ndióxi̱ kúú ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n tu̱ʼun ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia”.

6. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼéyó tá xíka-iniyó, ta̱ nda̱chun?

6 Tá xíka-iniún xa̱ʼa̱ ña̱ va̱xi nu̱ú tu̱ʼun Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ndo̱ʼo ta̱ Max, kǒo ndakanixi̱níún ña̱ iin ku̱a̱chi kúú ña̱yóʼo saáchi chikaa̱ ndee̱ ña̱ nandukún xa̱ʼa̱ña. Ña̱ xíka-iniyó íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ kúxu á ña̱ kúsu iin ka̱a. Tá iin ka̱a ki̱xáʼa kúsuña ta kǒo ndáya̱kúnyóña ña̱yóʼo kamaní ndíʼi-xa̱ʼa̱ña. Tá saá, ¿ndáaña kivi keʼún tá ki̱xáʼa xíka-iniún xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxaún? Ndakanixi̱ní xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Á kándíxai̱ ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱ koo chí nu̱únínu?”. Tá xíka-iniún xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n Biblia, kaʼvi profecía ña̱ va̱xi nu̱úña, ña̱ xa̱a̱ ni̱xi̱nu tá ya̱chi̱. Soo, ¿ndáaña chindeétáʼan xíʼún ña̱ kaʼviún xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo?

¿NDÁAÑA CHINDEÉTÁʼAN XÍʼINYÓ ÑA̱ KAʼVIYÓ PROFECÍA?

Ña̱ va̱ʼa kandíxaníyó Jehová nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Daniel xíniñúʼu vitá koo iniyó ta kaʼviyó profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia. Ta ná kaʼviyóña xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱yó kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱. (Koto párrafo 7).

7. ¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ Daniel ña̱ kaʼvira xa̱ʼa̱ profecía? (Daniel 12:10; koto na̱ʼná).

7 Ña̱ ke̱ʼé ta̱ Daniel kivi chindeétáʼan xíʼinyó tá xa̱a̱ káʼviyó xa̱ʼa̱ profecía. Ta̱yóʼo xi̱kaʼvira profecía chi xi̱kuni̱ra kunda̱a̱-inira xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱ ta va̱ʼa ke̱ʼéra ña̱yóʼo chi vitá ni̱xi̱yo inira. Ta saátu xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ mií Jehová táxira ña̱ ndíchi ndaʼa̱ na̱ yiví na̱ ndíku̱n ña̱ káʼa̱nra ta kándíxanara (Dan. 2:27, 28; kaʼvi Daniel 12:10). c Ta̱ Daniel ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ vitá íyo inira chi ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinra (Dan. 2:18). Ta saátu viíní xi̱kaʼvira ña̱ va̱xi nu̱ú tu̱ʼun Ndióxi̱ ta viíní xi̱nandukúra xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kaʼvira (Jer. 25:11, 12; Dan. 9:2). ¿Ndáa ki̱ʼva kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Daniel?

8. ¿Ndáa xa̱ʼa̱ káʼvi sava na̱ yiví profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia, soo ndáaña xíniñúʼu keʼé miíyó?

8 Koto ndáa xa̱ʼa̱ kéʼúnña. ¿Nda̱chun káʼviún profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia? ¿Á xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱ún kunda̱a̱-iniún xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱ kúúña? Tá xa̱ʼa̱ ña̱kán kéʼúnña Jehová chindeétáʼanvara xíʼún (Juan 4:23, 24; 14:16, 17). Sava na̱ yiví kǒo kúni̱na kunda̱a̱-inina xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, soo káʼvina Biblia chi kúni̱na ndani̱ʼína ña̱ʼa ña̱ chindeétáʼan xíʼinna ña̱ ka̱ʼa̱nna xíʼin inka na̱ yiví ña̱ su̱ví ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ káʼa̱n ña̱yóʼo. Saátu kǒo kúni̱na kandíxana ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱ chi kéʼéna ña̱ kúni̱ miívana, kúúña ña̱ va̱ʼa á ña̱ va̱ása va̱ʼa. Ña̱kán tá káʼviyó xa̱ʼa̱ profecía xíniñúʼu kaʼviyóña xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱yó sákuaʼayó xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱. Soo, ¿ndáaña va̱ʼa xíniñúʼu kuumiíyó tasaá kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱yóʼo?

9. ¿Ndáaña xíniñúʼu kuumiíyó ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia, ta nda̱chun?

9 Vitá ná koo iniyó. Jehová káʼa̱nra chindeétáʼanra xíʼin na̱ yiví na̱ vitá-ini (Sant. 4:6). Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia xíniñúʼu ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó. Tá vitá íyo iniyó saátu kuniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱n ta̱ esclavo ta̱ ndíchiní, chi ta̱yóʼo kúú ta̱ xíniñúʼu Jehová ña̱ taxira ña̱ xíniñúʼuyó mií tiempo ña̱ xíniñúʼuyóña (Luc. 12:42). Xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní kéʼé Jehová chiñu á ña̱ yi̱ku̱nní kéʼéraña, xíniñúʼura iin tiʼvi kuití na̱ yiví ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱ nda̱a̱ ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia (1 Cor. 14:33; Efes. 4:4-6).

10. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ ke̱ʼé ñá Esther?

10 Viíní kaʼviún Biblia. Ndakanixi̱ní xa̱ʼa̱ iin profecía ña̱ kútóún ta kaʼvi xa̱ʼa̱ña. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ke̱ʼé iin ñá hermana ñá naní Esther. Ñáyóʼo xi̱kutóoníñá kaʼviñá profecía ña̱ xi̱ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ ña̱ kixi ta̱ Mesías. Ñáyóʼo káchiñá: “Tá xi̱kuumiíi̱ 15 ku̱i̱ya̱, xi̱kuni̱i̱ kunda̱a̱-inii̱ á ndixa ni̱ka̱ʼyi̱ profecía ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús tá kúma̱níka kixira nu̱ú ñuʼú yóʼo”. ¿Ndáaña ke̱ʼéñá? Ki̱xáʼañá káʼviñá xa̱ʼa̱ rollo ña̱ nda̱ni̱ʼína chí mar Muerto, ta ña̱ ka̱ʼviñá chi̱ndeétáʼanña xíʼinñá ña̱ kandíxañá ña̱ káʼa̱n profecía kán. Ñá Esther káchiñá: “Sava rollo ña̱ nda̱ni̱ʼína kán ni̱ka̱ʼyi̱ña tá kúma̱níka kixi ta̱ Jesús nu̱ú ñuʼú yóʼo, ña̱kán profecía ña̱ va̱xi nu̱ú ña̱kán mií Ndióxi̱ kúú ta̱ ni̱ka̱ʼa̱nvaña”. Soo ñáyóʼo káchikañá: “Ni̱xi̱yo sava ña̱ʼa ña̱ xi̱niñúʼu ku̱a̱ʼání yichi̱ kaʼvii̱ ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-inii̱ xíʼinña”. Soo ni saá, túviñá ña̱ chi̱ndeétáʼanníva ña̱yóʼo xíʼinñá. Ñáyóʼo káʼa̱nñá ndáaña ndo̱ʼoñá tá xa̱a̱ sa̱ndíʼiñá ka̱ʼviñá sava profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia: “Ni̱xa̱i̱ ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ tu̱ʼun mií Ndióxi̱ kúú ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia, saáchi na̱ndukúi̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo”.

11. ¿Ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó tá káʼviyó tu̱ʼun Ndióxi̱ ta nándukúyó xa̱ʼa̱ña?

11 Tá kúnda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva xínu sava profecía ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová, ña̱yóʼo chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kandíxakayóra ta kuniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱nra xíʼinyó. Ta saátu profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia, chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kǒo nandóso-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndátuyó koo chí nu̱únínu. Ta ni nda̱a̱ ndáaka tu̱ndóʼo ná kixi nu̱úyó, kusi̱í-iniyó ndasakáʼnuyó Jehová. Vitin ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ u̱vi̱ profecía ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Daniel ña̱ xa̱a̱ xínu tiempo vitin. Tá xa̱a̱ ná kunda̱a̱-iniyó ndáaña kúni̱ kachi u̱vi̱ saá profecía yóʼo, saá kúú ña̱ viíní ndaka̱xinyó ña̱ keʼéyó.

XA̱ʼA̱ IMAGEN ÑA̱ XI̱NI TA̱ DANIEL

12. ¿Ndáaña ndána̱ʼa̱ xa̱ʼa̱ imagen ña̱ ku̱vaʼa xíʼin nda̱ʼyi̱ xíʼin hierro? (Daniel 2:41-43).

12 (Kaʼvi Daniel 2:41-43). d Ta̱ rey Nabucodonosor ni̱xa̱níra ta xi̱nira iin imagen ña̱ káʼnuní ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ku̱va̱ʼaña xíʼin hierro xíʼin nda̱ʼyi̱. Tá nándukú va̱ʼayó xa̱ʼa̱ tutu ña̱ Daniel xíʼin ña̱ Apocalipsis saá kúnda̱a̱-iniyó, ña̱ xa̱ʼa̱ imagen yóʼo ndána̱ʼa̱ña na̱ chíñu Estados Unidos xíʼin na̱ Reino Unido, ta na̱yóʼo kúú na̱ xáʼndachíñu tiempo ña̱ ndóoyó vitin. Tá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Daniel xíʼin ta̱ Nabucodonosor ndáaña kúni̱ kachi xa̱ni ña̱ ni̱xa̱níra, ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ na̱ chíñu yóʼo: “Loʼo ndeé koo ña̱ reino ta loʼo vitátu kooña”. ¿Nda̱chun vitá kooña? Saáchi na̱ ñuu na̱ xáʼndachíñuna nu̱ú va̱ása kandíxana ña̱ “vií kutáʼanna”. e

13. ¿Ndáaña ndáyáʼviní xíniñúʼu kunda̱a̱-iniyó xíʼin profecía yóʼo?

13 Ña̱ káʼa̱n ta̱ Daniel xa̱ʼa̱ imagen ña̱ xi̱ni ta̱ Nabucodonosor chíndeétáʼanña xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ ndáyáʼviní. Ña̱ nu̱ú, na̱ chíñu Estados Unidos xíʼin na̱ Reino Unido xa̱a̱ náʼa̱na ña̱ ndakúnína. Tá kúú, ki̱táʼanna ña̱ ka̱nitáʼanna tá ni̱xi̱yo Primera xíʼin Segunda Guerra Mundial ta ku̱chiñuvana. Soo loʼo tá loʼo na̱ chíñu yóʼo va̱ása kúúmiíkana ndee̱. Saáchi na̱ yiví na̱ ndóo nu̱ú xáʼndachíñuna kánitáʼan xíʼin táʼan miína ta saátu kǒo kándíxana ña̱ káʼa̱n na̱ chíñu yóʼo. Ña̱ u̱vi̱, na̱ chíñu Estados Unidos xíʼin na̱ Reino Unido kúú na̱ so̱ndíʼi kaʼndachíñu nu̱ú ñuyǐví yóʼo, tá kúma̱níka kixaa̱ reino Ndióxi̱ sandíʼi-xa̱ʼa̱ña ndiʼi na̱ chíñu na̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo. Ta ni kúni̱ inka na̱ chíñu kanitáʼanna xíʼin na̱yóʼo kǒo kuchiñuna sándiʼi-xa̱ʼa̱nana. Chi na̱yóʼo kúú na̱ koo tá ná kixaa̱ ki̱vi̱ Jehová. Va̱ʼa kúnda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, saáchi nda̱a̱ táki̱ʼva káʼa̱n ña̱ profecía “yu̱u̱” ña̱ ndána̱ʼa̱ reino Ndióxi̱ sakúachi válíña xa̱ʼa̱ imagen yóʼo (Dan. 2:34, 35, 44, 45).

14. ¿Ndáaña viíní ndaka̱xinyó keʼéyó tá kúnda̱a̱-iniyó xíʼin profecía ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Daniel?

14 ¿Á kándíxaún ña̱ ndixa kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Daniel xa̱ʼa̱ imagen ña̱ xi̱ni ta̱ Nabucodonosor? Tá saá íyoña, na̱ʼún ña̱yóʼo xíʼin ña̱ kéʼún. Tá kúú, kǒo kuni̱ún kuumiíún ku̱a̱ʼání ña̱ʼa chi kúnda̱a̱-iniún ña̱ xa̱a̱ ku̱nu̱mí ndiʼi-xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo (Luc. 12:16-21; 1 Juan 2:15-17). Saátu tá kúnda̱a̱-iniún xíʼin profecía yóʼo, saá kǒo nandóso-iniún ña̱ iin chiñu ndáyáʼviní kúú ña̱ ku̱ʼu̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ta xíniñúʼu keʼéyó ña̱yóʼo (Mat. 6:33; 28:18-20). Vitin ña̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ profecía yóʼo, kivi ndakanixi̱níún xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Á náʼi̱ xíʼin ña̱ kéʼíi̱ ña̱ kándíxai̱ ña̱ si̱lóʼo kúma̱ní ta sandíʼi-xa̱ʼa̱ reino Ndióxi̱ ndiʼi na̱ chíñu na̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo?”.

TA̱ “REY ÑA̱ NORTE” XÍʼIN TA̱ “REY ÑA̱ SUR”

15. ¿Ndáa ta̱ kúú ta̱ “rey ña̱ norte” xíʼin ta̱ “rey ña̱ sur” tiempo vitin? (Daniel 11:40).

15 (Kaʼvi Daniel 11:40). f Capítulo 11 ña̱ Daniel káʼa̱nña xa̱ʼa̱ u̱vi̱ na̱ chíñu na̱ kánitáʼan chi kúni̱na kaʼndachíñuna iníísaá ñuyǐví. Ña̱ káʼviyó xa̱ʼa̱ tutu ta̱ Daniel xíʼin inkaka profecía, kúnda̱a̱-iniyó ña̱ ta̱ “rey ña̱ norte” kúú na̱ ñuu Rusia xíʼin na̱ kítáʼan xíʼinna, ta ta̱ “rey ña̱ sur” kúú na̱ ñuu Estados Unidos xíʼin na̱ Reino Unido. g

Tá kándíxayó ña̱ xa̱a̱ xínu profecía ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ta̱ “rey ña̱ norte” xíʼin ta̱ “rey ña̱ sur” ña̱ ixandi̱va̱ʼana xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱. Saá kúú ña̱ kandíxaníkayó Ndióxi̱ ta kǒo yi̱ʼvíyó tá xítoyó kúu ña̱yóʼo. (Koto párrafo 16 nda̱a̱ 18).

16. ¿Ndáa tu̱ndóʼo kúú ña̱ yáʼa na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ na̱ ndóo ñuu nu̱ú xáʼndachíñu ta̱ “rey ña̱ norte”?

16 Ta̱ “rey ña̱ norte” íxandi̱va̱ʼara xíʼin na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ na̱ ndóo ñuu nu̱ú xáʼndachíñura. Ta sava yichi̱ nda̱a̱ kánina na̱yóʼo á táannana veʼeka̱a. Soo na̱ hermano yóʼo kǒo táxina ña̱ sayíʼvi na̱ chíñu miína saáchi kándíxanína Ndióxi̱. ¿Nda̱chun? Saáchi na̱yóʼo kúnda̱a̱-inina ña̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼyi̱ña nu̱ú tutu ta̱ Daniel ña̱ ixandi̱va̱ʼana xíʼin na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ (Dan. 11:41). h Ta saátu miíyó tá kándíxayó ña̱ xa̱a̱ xínu profecía ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Daniel tiempo vitin, saá kǒo nandóso-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndátuyó ndakiʼinyó chí nu̱únínu ta nda̱kú koo iniyó xíʼin Jehová.

17. ¿Ndáa tu̱ndóʼo yáʼa na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ na̱ ndóo ñuu nu̱ú xáʼndachíñu “ta̱ rey ña̱ sur”?

17 Saátu ta̱ “rey ña̱ sur” xa̱a̱ íxandi̱va̱ʼara xíʼin na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱. Tá kúú, tá xi̱ndikaa̱ Primera xíʼin ña̱ Segunda Guerra Mundial i̱xandi̱va̱ʼanína xíʼin sava na̱ hermano ta nda̱a̱ ta̱ánna na̱yóʼo veʼeka̱a. Saátu ta̱vána sava na̱ va̱lí na̱ xi̱ndasakáʼnu Ndióxi̱ na̱ xi̱kaʼvi escuela xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo níxiinna chindeéna bandera á ña̱ katana himno nacional. Soo saátu tiempo vitin na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ yáʼakavana nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ kivi ixayo̱ʼvi̱ xíʼinna nda̱kú koo inina xíʼinra. Tá kúú, tá xíyo campaña ña̱ ndaka̱xinna na̱ kaʼndachíñu sana iin na̱ testigo kuni̱na ña̱ iin na̱yóʼo ná ni̱ʼína chiñu. Ta sana va̱ása ku̱ʼu̱nvína ña̱ chikaa̱na voto, soo xíʼin ña̱ ndákanixi̱nína na̱ʼa̱na ña̱ kúni̱na ña̱ ná kuchiñu iin na̱yóʼo. Tá kúni̱yó nda̱kú koo iniyó xíʼin Jehová xíniñúʼu kiʼinyó kuenta xíʼin ña̱ kéʼéyó, soo saátu xíniñúʼu kundaaníyó ña̱ ndákanixi̱níyó (Juan 15:18, 19; 18:36).

18. ¿Ndáaña ndóʼoyó tá xítoyó ña̱ kánitáʼan ta̱ “rey ña̱ sur” xíʼin ta̱ “rey ña̱ norte”? (Koto na̱ʼná).

18 Ku̱a̱ʼání na̱ yiví na̱ kǒo xíni̱ xa̱ʼa̱ profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia á na̱ kǒo kándíxaña, yíʼvina ta ndíʼi-inina tá xítona ña̱ kánitáʼan ta̱ “rey ña̱ sur” xíʼin ta̱ “rey ña̱ norte” (Dan. 11:40, nota). Xíʼin bomba náʼnu ña̱ kúúmií u̱vi̱ saá na̱ rey yóʼo kivi sándiʼi-xa̱ʼa̱na ndiʼi na̱ yiví na̱ ndóo nu̱ú ñuʼú yóʼo, soo Jehová va̱ása taxira kuu ña̱yóʼo (Is. 45:18). Ña̱kán miíyó na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱, kǒo yíʼviyó ta ni kǒo ndíʼi̱-iniyó. Saáchi tá xítoyó ña̱ kánitáʼan na̱ rey yóʼo saá kúú ña̱ kándíxaníkayó Jehová, chi kúnda̱a̱-iniyó ña̱ xa̱a̱ ku̱nu̱mí kixaa̱ra sandíʼi-xa̱ʼa̱ra ndiʼi na̱ chíñu na̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo.

NÁ KǑO SANDÁKOOYÓ ÑA̱ KAʼVIYÓ XA̱ʼA̱ PROFECÍA

19. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ni kǒo kúnda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva xi̱nu sava profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia?

19 Kǒo xíni̱yó ndáa ki̱ʼva xi̱nu sava profecía ña̱ káʼa̱n Biblia. Ni ta̱ Daniel kǒo níxi̱kunda̱a̱-inira ndáaña xi̱kuni̱ kachi sava profecía ña̱ ka̱ʼyíra (Dan. 12:8, 9). Sana va̱ása kúnda̱a̱-iniyó ndáaña kúni̱ kachi iin profecía, soo ná kǒo kaka-iniyó chi xi̱nuvaña. Kúnda̱a̱-iniyó ña̱ mií Jehová chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ iin tá iin ña̱yóʼo. Nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼéra tiempo xi̱naʼá (Amós 3:7).

20. ¿Ndáa profecía kúú ña̱ xa̱a̱ ku̱nu̱mí xi̱nu, ta ndáaña xíniñúʼu keʼéyó?

20 Si̱lóʼoní kúma̱ní ta na̱ yiví ka̱ʼa̱nna “Vitin va̱ʼaní ndóo ndiʼiyó ta kǒoka ña̱ sándi̱ʼi̱-iniyó” (1 Tes. 5:3). Tasaá na̱ chíñu ñuyǐví yóʼo sandíʼi-xa̱ʼa̱na ndiʼi veʼe-ñu̱ʼu vatá (Apoc. 17:16, 17). Tándi̱ʼi, kuni̱na sandíʼi-xa̱ʼa̱na na̱ ñuu Ndióxi̱ (Ezeq. 38:18, 19). Tasaá kúú ña̱ kixáʼa ña̱ Armagedón (Apoc. 16:14, 16). Kándíxaníyó ña̱ xa̱a̱ ku̱nu̱mí kuu ndiʼi ña̱yóʼo. Soo nani ndátuyó ña̱ kixaa̱ ki̱vi̱ yóʼo, ná chikaa̱yó ndee̱ ña̱ kaʼvikayó xa̱ʼa̱ profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia. Ta ná chindeétáʼanyó xíʼin inka na̱ yiví ña̱ kunda̱a̱-inina xíʼin ña̱yóʼo. Saá kúú ña̱ na̱ʼa̱yó ña̱ táxiníyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Jehová xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ kéʼéra xa̱ʼa̱yó.

YAA 95 Kúnda̱a̱ka-iniyó xa̱ʼa tu̱ʼun Jehová

a Ni kininí káa ñuyǐví ña̱ ndóoyó tiempo vitin, soo ná kǒo kaka-iniyó ña̱ chí nu̱únínu Ndióxi̱ ndasaviíra ña̱yóʼo ta va̱ʼaní kundooyó. ¿Nda̱chun káʼa̱nyó ña̱yóʼo? Chi saá káʼa̱n profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia. Nu̱ú artículo yóʼo sakúaʼayó nda̱chun ndáyáʼviní kaʼviyó sava profecía ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia. Ta saátu ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ u̱vi̱ profecía ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Daniel, ta kotoyó ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó tá xa̱a̱ kúnda̱a̱-iniyó ndáaña kúni̱ kachi ña̱yóʼo.

b Jeremías 29:11 “Chi xíni̱ va̱ʼi̱ ndáaña kúni̱i̱ keʼíi̱ xa̱ʼa̱ndó, káchi Jehová. Va̱ása kúni̱i̱ ña̱ ná xo̱ʼvi̱ndó saáchi ña̱ kúni̱i̱ kúú ña̱ táxi̱n koo inindó. Kúni̱i̱ taxii̱ iin ña̱ va̱ʼaní ndaʼa̱ndó chí nu̱únínu”.

c Daniel 12:10: “Ku̱a̱ʼánína nduyi̱i̱na ta koo na̱ chindeétáʼan xíʼinna ña keʼéna ña̱yóʼo. Ta na̱ yiví na̱ kéʼé ña̱ kini, ku̱a̱ʼáníka ña̱ va̱ása va̱ʼa keʼéna ta ni iin na̱yóʼo kǒo kunda̱a̱-ini. Soo, na̱ kúúmií ña̱ ndíchi kúú na̱ kunda̱a̱-ini”.

d Daniel 2:41-43: “Táki̱ʼva xi̱niún xa̱ʼa̱ña, iin táʼví kúúña nda̱ʼyi̱ ta inka táʼví kúúña ña̱ hierro, u̱vi̱ reino koo, soo ndeé loʼo kooña, chi xi̱niún ndíka̱a̱ hierro xíʼin nda̱ʼyi̱ xíʼinña. 42 Ña̱ kúú xa̱ʼa̱ña ña̱ hierro xíʼin nda̱ʼyi̱, loʼo ndeé koo ña̱ reino ta loʼo vitátu kooña. 43 Nda̱a̱ táki̱ʼva xi̱niún, ña̱ hierro nda̱sakaña xíʼin nda̱ʼyi̱ ta ki̱ʼva saá ndakutáʼan ku̱a̱ʼání na̱ yiví. Soo va̱ása vií kutáʼanna, nda̱a̱ táki̱ʼva va̱ása kívi kutáʼan ña̱ hierro xíʼin nda̱ʼyi̱”.

e Kaʼvi párrafo 7 nda̱a̱ 9 artículo ña̱ naní “Jehová revela ‘las cosas que tienen que suceder dentro de poco’”, ña̱ ka̱na nu̱ú La Atalaya 15 tí junio ña̱ ku̱i̱ya̱ 2012.

f Daniel 11:40: “Ta tiempo nu̱ú ndíʼi, ta̱ rey ña̱ sur ndeéní kanitáʼanra xíʼin ta̱yóʼo. Tasaá ta̱ rey ña̱ norte ndeéní ku̱ʼu̱nra nu̱ú ta̱yóʼo xíʼin carro ta saátu xíʼin na̱ ta̱a na̱ yósó kuáyi̱, xíʼin ku̱a̱ʼání tú barco. Ta ki̱ʼvira ku̱a̱ʼání ñuu nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé ti̱kui̱í”.

g Kaʼvi párrafo 3 xíʼin 4 artículo ña̱ naní “¿Ndáana kúú ‘ta̱ rey ña̱ norte’ tiempo vitin?”, ña̱ ka̱na nu̱ú Tutu Ña̱ Nátúʼun xíʼinyó mayo ku̱i̱ya̱ 2020.

h Koto párrafo 7 nda̱a̱ 9 artículo ña̱ naní “¿Ndáana kúú ‘ta̱ rey ña̱ norte’ tiempo vitin?”, ña̱ ka̱na nu̱ú Tutu Ña̱ Nátúʼun xíʼinyó mayo ku̱i̱ya̱ 2020.