Ir al contenido

Ir al índice

“Ndakitáʼanyó nu̱ú ñuʼú livi”

“Ndakitáʼanyó nu̱ú ñuʼú livi”

“Koún xíʼi̱n nu̱ú ñuʼú livi” (LUC. 23:43).

YAA: 145, 139

1, 2. ¿Ndáaña ndákanixi̱ní sava na̱ yiví tá xíniso̱ʼona tu̱ʼun ñuʼú livi?

LIVINÍ ni̱xi̱yo ña̱yóʼo. Tándi̱ʼi asamblea ña̱ ñuu Seúl (Corea) ku̱a̱ʼání na̱ hermano na̱ ñuu kán ku̱yatinna nu̱ú na̱ ki̱xi inka país tá ke̱ena nu̱ú nda̱takana. Tá xa̱a̱ ke̱ena ni̱ka̱ʼa̱n xíʼin táʼanna: “Ndakitáʼanyó nu̱ú ñuʼú livi”. ¿Ndáaña ku̱ni kachina ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱yóʼo?

2 Tiempo vitin tá káʼa̱nyó xa̱ʼa ñuʼú livi, xa̱a̱ síín ña̱ʼa ndákanixi̱ní na̱ yiví xa̱ʼa. Savana káchina ña̱ kúúña iin ña̱ ndákani kuití xi̱nína. Inkatuna ndákanixi̱nína xa̱ʼa iin nu̱ú livi ña̱ va̱ʼaní náʼa̱, nu̱ú íyo ku̱a̱ʼá yita ña̱ liviní. Soo nu̱ú na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱, ¿ndáaña kúú ñuʼú livi ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa? ¿Á iin ña̱ ndátuyó koo chí nu̱únínu kúúña?

3. ¿Ndáa míí kúú nu̱ú káʼa̱n Biblia xa̱ʼa ñuʼú livi?

3 Tu̱ʼun Ndióxi̱ káʼa̱nña xa̱ʼa iin ñuʼú livi ña̱ ni̱xi̱yo tá ya̱chi̱ xíʼin ña̱ koo chí nu̱únínu. Ndixa chi, ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa iin ñuʼú livi va̱xiña nu̱ú Biblia, nu̱ú kíxaʼáña. Nu̱ú Biblia na̱ veʼe-ñu̱ʼu católico ña̱ naní Scío de San Miguel, tu̱ʼun latín sa̱ndáya̱ʼanaña tu̱ʼun sáʼán, káchiña nu̱ú Génesis 2:8: “I̱xava̱ʼa táta Ndióxi̱ iin ñuʼú ña̱ livi va̱ʼa tá ki̱vi̱ nu̱ú: nu̱ú chi̱ndúʼúra ta̱ ta̱a ta̱ i̱xava̱ʼara” (miíndi̱ chi̱núu ña̱ cursiva). Nu̱ú ña̱ tu̱ʼun hebreo, versículo yóʼo káchiña “jardín ña̱ Edén”. Tu̱ʼun Edén kúni̱ kachiña “Ña̱ kútóo”, ta ndixa saá ni̱xi̱yoña. Ni̱xi̱yo ku̱a̱ʼání ña̱ kuxuna kán, liviní ni̱xi̱yo ñuʼú kán ta va̱ʼaní ni̱xi̱yo ta̱ ta̱a xíʼin kití (Gén. 1:29-31).

4. ¿Nda̱chun káʼa̱nyó ña̱ xi̱kuu jardín ña̱ Edén iin ñuʼú livi?

4 Tá ni̱ya̱ʼa ña̱ texto tu̱ʼun hebreo ña̱ tu̱ʼun griego, ña̱ tu̱ʼun hebreo jardín ni̱ya̱ʼaña tu̱ʼun griego ta kúúña parádeisos. Iin enciclopedia káchiña tá xi̱xiniso̱ʼo iin na̱ griego tu̱ʼun yóʼo, xi̱ndakanixi̱nína xa̱ʼa iin ñuʼú ndíka ña̱ livi va̱ʼa nu̱ú kǒo ña̱ kini, nu̱ú íyo yitu̱n tú táxi ku̱a̱ʼá nu̱ú ku̱i̱ʼi, saátu yu̱ta nu̱ú ku̱a̱ʼa̱n ti̱kui̱í tá yéʼe̱, ta yuʼú táyóʼo íyo yusu xíʼin ndikachi xíxáʼanrí (Cyclopaedia, de MʼClintock y Strong; chitáʼanña xíʼin Génesis 2:15, 16). Ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó nda̱chun kivi káʼa̱nyó ñuʼú livi xíʼin jardín ña̱ Edén.

5, 6. a) ¿Nda̱chun ndi̱ʼi-xa̱ʼa ñuʼú livi? b) ¿Ndáaña kivi nda̱ka̱tu̱ʼun xíʼin mií na̱ yiví?

5 Ndióxi̱ chi̱ndúʼúra ta̱ Adán xíʼin ñá Eva nu̱ú iin jardín táki̱ʼva íyo ña̱ káʼa̱nyó xa̱ʼa, soo tándi̱ʼi ta̱várana chi kǒo níxiniso̱ʼona ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna. Saá kúú ña̱ kǒo níkivika koona kán, ni na̱ se̱ʼena (Gén. 3:23, 24). Va̱ása níxi̱yoka na̱ yiví nu̱úña, tá ndi̱ʼi-xa̱ʼaña tá ndeéní ko̱on sa̱vi̱ tá tiempo ta̱ Noé.

6 Sana iinna kivi nda̱ka̱tu̱ʼun xíʼin miína á koo tuku iin ñuʼú livi nu̱ú ñuʼú yóʼo. ¿Ndáaña káchi Biblia? ¿Á íyo ña̱ náʼa̱ nu̱úyó ña̱ kivi kooyó nu̱ú ñuʼú livi xíʼin na̱ táʼanyó? ¿Á kivi ka̱ʼa̱nyó nda̱chun va̱ʼaní kándíxayó ña̱ koo tuku iin ñuʼú livi?

ÑA̱ NÁʼA̱ NU̱ÚYÓ ÑA̱ NDIXA KOO IIN ÑUʼÚ LIVI

7, 8. a) ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n Jehová taxira ndaʼa̱ ta̱ Abrahán? b) ¿Ndáaña sana nda̱kanixi̱ní ta̱ Abrahán tá ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ ña̱yóʼo xíʼinra?

7 Nu̱ú Biblia kúú nu̱ú kivi nandukúyó xa̱ʼa ña̱yóʼo, chi tu̱ʼun Ndióxi̱ kúúña, ta miíra kúú ta̱ i̱xava̱ʼa ñuʼú livi ña̱ nu̱ú. Tá kúu nu̱ú Biblia va̱xi ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Abrahán ña̱ taxira koo ku̱a̱ʼání na̱ se̱ʼera “nda̱a̱ táki̱ʼva íyo yu̱ti chí mar”. Saátu ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼinra: “Sa̱tá na̱ se̱ʼún kixa̱a̱ bendición nu̱ú ndiʼi na̱ ñuu ña̱ iníísaá ñuyǐví, xa̱ʼa ña̱ xi̱niso̱ʼún ña̱ ni̱ka̱ʼi̱n” (Gén. 22:17, 18). Tá ni̱ya̱ʼa tiempo, tuku ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ tu̱ʼun yóʼo xíʼin se̱ʼe ta̱ Abrahán ta saátu xíʼin se̱ʼe ñánira (kaʼvi Génesis 26:4; * 28:14). *

8 Nu̱ú Biblia va̱ása káʼa̱nña ña̱ ka̱ndíxa ta̱ Abrahán ña̱ ku̱ʼu̱n na̱ yiví koona chí ndiví. Ña̱kán tá ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ ña̱ “ndiʼi na̱ ndóo nu̱ú ñuʼú yóʼo” ndakiʼinna ña̱ va̱ʼa, sana nda̱kanixi̱níra xa̱ʼa ñuʼú yóʼo. ¿Ndáa inka ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia náʼa̱ nu̱úyó ña̱ koo iin ñuʼú livi nu̱ú ñuʼú yóʼo?

9, 10. ¿Ndáa inkaka ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ náʼa̱ nu̱úyó ña̱ koo iin ñuʼú livi chí nu̱únínu?

9 Ta̱ David, ta̱ veʼe ta̱ Abrahán xi̱kuura ta ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa iin tiempo chí nu̱únínu nu̱ú va̱ása kooka na̱ yiví na̱ kéʼé ña̱ kini (Sal. 37:1, 2, 10). Ni̱ka̱ʼa̱nra, na̱ vitá-ini kuu na̱ koo nu̱ú ñuʼú yóʼo ta si̱íní kundoona nu̱úña chi kǒoka ku̱a̱chi koo. Saátu ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ ña̱yóʼo xíʼinra: “Na̱ yiví va̱ʼa kúú na̱ koo nu̱ú ñuʼú, ta ndiʼi tiempo kundoona nu̱úña” (Sal. 37:11, 29; 2 Sam. 23:2). ¿Nda̱saa chi̱ndeétáʼan tu̱ʼun yóʼo xíʼin na̱ xi̱kuni̱ keʼé chiñu Ndióxi̱? Ni̱na̱ʼa̱ña nu̱úna ña̱, tá ná ya̱ʼa tiempo koo iin ñuʼú livi táki̱ʼva ni̱xi̱yo jardín ña̱ Edén, saáchi nina na̱ va̱ʼa kúú na̱ koo nu̱ú ñuʼú yóʼo.

10 Tá ni̱ya̱ʼa tiempo, ku̱a̱ʼání na̱ israelita va̱ása níndasakáʼnukana Ndióxi̱. Ña̱kán Jehová ta̱xira ña̱ sa̱ndíʼi-xa̱ʼa na̱ ñuu Babilonia ñuuna ta nda̱kiʼinnana ku̱a̱ʼa̱n xíʼinna (2 Crón. 36:15-21; Jer. 4:22-27). Soo na̱ profeta Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nna, tá ná ya̱ʼa 70 ku̱i̱ya̱, na̱ israelita ndikó tukuna chí ñuuna. Tiempo saá ni̱xi̱nu tu̱ʼun yóʼo, soo káʼa̱ntuña xa̱ʼa miíyó tiempo vitin. Ná sakuaʼayó xa̱ʼa nda̱saa ni̱xi̱nu sava tu̱ʼun yóʼo, ta saátu ná kotoyó ndáaña káʼa̱nña xa̱ʼa ñuʼú livi ña̱ koo chí nu̱únínu.

11. a) ¿Nda̱saa ni̱xi̱nu Isaías 11:6, 9? b) ¿Ndáa inka pregunta ndakuiinyó?

11 (Kaʼvi Isaías 11:6, 9). * Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱n xíʼin ta̱ Isaías ña̱ táxinní koo ñuʼú nu̱ú ndikó na̱ israelita, ta va̱ása yi̱ʼvína ña̱ kaxi tí kití miína, ni na̱ yiví va̱ása keʼé ña̱ ndi̱va̱ʼa xíʼinna. Na̱ va̱lí xíʼin na̱ xa̱a̱ chée va̱ʼaní kundoona. Xíʼin tu̱ʼun yóʼo, ¿á ndákanixi̱níyó xa̱ʼa nda̱saa ni̱xi̱yo na̱ yiví nu̱ú jardín ña̱ Edén? (Is. 51:3). Sava ña̱ profecía yóʼo ni̱xi̱nuña tá tiempo kán. Saátu káʼa̱nka ña̱ profecía ña̱, iníísaá nu̱ú ñuʼú yóʼo, ta su̱ví kuití na̱ ñuu Israel kunda̱a̱-ini xa̱ʼa Ndióxi̱. ¿Ama xi̱nu tu̱ʼun yóʼo?

12. a) ¿Ndáaña va̱ʼa nda̱kiʼin na̱ israelita tá ndi̱kóna chí ñuuna? b) ¿Ndáaña náʼa̱ nu̱úyó ña̱ kúma̱níka xi̱nu ndiʼi ña̱ káʼa̱n Isaías 35:5-10?

12 (Kaʼvi Isaías 35:5-10). * Ta̱ Isaías ni̱ka̱ʼa̱nra, tá ná ndikó na̱ israelita chí ñuuna va̱ása yi̱ʼvína tí kití, ta ni va̱ása yi̱ʼvína na̱ yiví. Ku̱a̱ʼání ku̱i̱ʼi koo nu̱ú ñuʼú kán saáchi ku̱a̱ʼá ti̱kui̱í ni̱xi̱yo kán, táki̱ʼva ni̱xi̱yo jardín ña̱ Edén (Gén. 2:10-14; Jer. 31:12). ¿Á íyo inka ña̱ káʼa̱n profecía yóʼo ña̱ kúma̱ní xi̱nu? Ná kotoyó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱ntu profecía yóʼo xa̱ʼa ña̱ nduva̱ʼa na̱ va̱ása túvi nu̱ú, na̱ kǒo kívi kaka, na̱ va̱ása xíniso̱ʼo. Soo ña̱yóʼo va̱ása níxi̱nuña tá xi̱ndoo na̱ israelita, ña̱yóʼo náʼa̱ña ña̱ chí nu̱únínu kúú ña̱ xi̱nuña.

13, 14. ¿Nda̱saa xi̱ni na̱ israelita ni̱xi̱nu ña̱ káʼa̱n Isaías 65:21, 22 tá ndi̱kóna chí ñuuna, ta ndáaka ña̱ káʼa̱n ña̱yóʼo kúma̱ní xi̱nu? (Koto na̱ʼná ña̱ va̱xi chí xa̱ʼa).

13 (Kaʼvi Isaías 65:21, 22). * Tá ndi̱kó na̱ israelita, kǒo veʼe va̱ʼa níxi̱yo nu̱ú koona, ni ña̱ kuxuna kǒo níxi̱yo. Soo Ndióxi̱ ta̱xi ndiʼi ña̱yóʼo ndaʼa̱na. Ni̱kusi̱íní-inina tá ke̱ʼéna veʼe nu̱ú kundoona ta saátu tá chi̱ʼina ñuʼú, ta va̱ʼaní ku̱i̱ʼi xa̱xína.

14 Ná kotoyó ña̱ káʼa̱n profecía yóʼo xa̱ʼa ña̱ kutakuyó ku̱a̱ʼá tiempo nda̱a̱ “táki̱ʼva xíyo iin yitu̱n”. Sava yitu̱n yáʼa mil ku̱i̱ya̱ xíyonú. Ña̱ va̱ʼa kutakuyó ku̱a̱ʼání tiempo xíniñúʼu ndiʼi-xa̱ʼa ndiʼi kue̱ʼe̱. Sana kivi ndakanixi̱níyó xa̱ʼa ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Isaías ña̱ kooyó ku̱a̱ʼání tiempo, iin xa̱ni kuitíva kúúña. Soo su̱ví iin xa̱ni kúúña chi xi̱nuva ña̱ káʼa̱n profecía yóʼo.

¿Nda̱saa xi̱nu ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xa̱ʼa ñuʼú livi? (Koto párrafo 15 xíʼin 16).

15. ¿Ndáaña va̱ʼa ndakiʼinyó káchi libro ta̱ Isaías?

15 Ná ndakanixi̱níyó nda̱saa náʼa̱ ndiʼi profecía yóʼo ña̱ ndixa koo iin ñuʼú livi chí nu̱únínu. Ndióxi̱ taxira ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ ndiʼi na̱ koo nu̱ú ñuʼú yóʼo. Ni iinna va̱ása yi̱ʼví ña̱ kaxi tí kití miína ta ni na̱ yiví va̱ása kanitáʼan xíʼinna. Na̱ va̱ása túvi nu̱ú va̱ʼa kotona, na̱ va̱ása xíniso̱ʼo va̱ʼa kuniso̱ʼona ta saátu na̱ va̱ása kívi kaka va̱ʼa kakana. Mií na̱ yiví keʼéna veʼena ta chiʼina ña̱ʼa ta miína kaxiña. Na̱ yiví ku̱a̱ʼáka ku̱i̱ya̱ kutakuna nu̱úka tú yitu̱n. Ña̱ nda̱a̱ kúúña, nu̱ú Biblia káʼa̱nña xíʼinyó ña̱ koo iin ñuʼú livi chí nu̱únínu. Soo, ¿ndáaña ndakuiinyó tá inkana ná ka̱ʼa̱n xíʼinyó ña̱ su̱ví saá káʼa̱n profecía yóʼo? ¿Nda̱chun kivi kandíxayó ña̱ koo iin ñuʼú livi nu̱ú ñuʼú yóʼo? Ná kotoyó ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n mií ta̱ Jesús xa̱ʼa ña̱yóʼo.

KOOYÓ NU̱Ú ÑUʼÚ LIVI

16, 17. ¿Ama ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xa̱ʼa ñuʼú livi?

16 Ni kǒo ku̱a̱chi ta̱ Jesús níxi̱yo, soo xa̱ʼnínara ta ka̱tikaanara ndaʼa̱ yitu̱n. Tá ka̱tikaana u̱vi̱ ta̱ kui̱ʼná sii̱nra. Iin ta̱yóʼo, xi̱kandíxa ña̱ kúú ta̱ Jesús rey, tá kúma̱ní kuvira ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ ta̱a yóʼo xíʼinra: “Ndakaʼún xa̱ʼíi̱ tá ná ndi̱ʼviún ti̱xin reinoún” (Luc. 23:39-42). Ña̱ nda̱kuiin ta̱ Jesús va̱xiña nu̱ú Lucas 23:43, ta káʼa̱ntuña xa̱ʼa nda̱saa kooyó chí nu̱únínu. Xa̱a̱ síín káʼa̱n savana xa̱ʼa ndáa míí ku̱ʼu̱n coma á u̱vi̱ punto ti̱xin versículo yóʼo. Sava na̱ káʼvi va̱ʼa xa̱ʼa Biblia tiempo vitin, siʼna chínúuna iin coma á u̱vi̱ punto saáví chínúuna tu̱ʼun “vitin”, ña̱kán texto yóʼo káchiña: “Míí ña̱ ndixa káʼi̱n xíʼún: vitin koún xíʼi̱n nu̱ú ñuʼú livi”. Soo, ¿á ña̱yóʼo ku̱ni kachi ta̱ Jesús?

17 Ku̱a̱ʼá nu̱ú tu̱ʼun ña̱ káʼa̱n na̱ yiví tiempo vitin, xíniñúʼuna coma xíʼin u̱vi̱ punto ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-inina ndáaña kúni̱ kachi ña̱ ka̱ʼyína. Soo nu̱ú tutu tu̱ʼun griego ña̱ yatá, ni iin yichi̱ va̱ása va̱xi táʼan signo yóʼo nu̱úña. Ña̱kán xíka-ini savana xa̱ʼa ndáaña ku̱ni kachi ta̱ Jesús xíʼin tu̱ʼun yóʼo: káʼi̱n xíʼún: vitin koún xíʼi̱n nu̱ú ñuʼú livi. Á ña̱yóʼo: káʼi̱n xíʼún vitin: koún xíʼi̱n nu̱ú ñuʼú livi. Na̱ sáya̱ʼa Biblia inka tu̱ʼun chínúuna u̱vi̱ punto nu̱ú kándíxa miína ña̱ xíniñúʼu ku̱ʼu̱nña. Ta saá va̱xivaña nu̱ú xa̱a̱ síín síín Biblia ña̱ távána.

18, 19. ¿Ndáaña chíndeétáʼan xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kúnda̱a̱-iniyó xa̱ʼa ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús?

18 Soo, ná ndakaʼányó xa̱ʼa u̱vi̱ ña̱ʼa ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xíʼin na̱ xi̱ndiku̱nñaʼá: “Ta̱ se̱ʼe ta̱a kundika̱a̱ra u̱ni̱ ki̱vi̱ xíʼin u̱ni̱ ñu̱ú ti̱xin ñuʼú”, ta saátu, “ta̱ se̱ʼe ta̱a xa̱a̱ íyo tu̱ʼun ña̱ ndataxinara ndaʼa̱ na̱ ta̱a, ta kaʼnínara, ta ti̱xin ña̱ u̱ni̱ ki̱vi̱ ndatakura” (Mat. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mar. 10:34). Ta̱ apóstol Pedro ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ndixa saá ni̱xi̱yovaña (Hech. 10:39, 40). Ña̱kán, ta̱ Jesús va̱ása níxa̱ʼa̱nra chí ñuʼú livi míí ki̱vi̱ ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ra xíʼin ta̱ kui̱ʼná ta̱ xi̱tikaa sii̱nra. Ya̱vi̱ nu̱ú ni̱ndu̱xu̱nra xi̱ndika̱a̱ra, nda̱a̱ tá sa̱ndátaku Jehová miíra (Hech. 2:31, 32). *

19 Táki̱ʼva xa̱a̱ ku̱nda̱a̱-iniyó, ta̱ Jesús siʼna ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ kui̱ʼná “míí ña̱ ndixa káʼi̱n xíʼún vitin”. Xa̱a̱ saá íyo tu̱ʼun ña̱ xi̱xiniñúʼuna nda̱a̱ tá tiempo ta̱ Moisés. Iin ejemplo kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra: “Tu̱ʼun ña̱ xáʼndai̱ nu̱ún vitin xíniñúʼu taxiva̱ʼúnña níma̱ún” (Deut. 6:6; 7:11; 8:1, 19; 30:15).

20. ¿Ndáa inkaka ña̱ chíndeétáʼan xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kúnda̱a̱-iniyó xa̱ʼa ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús?

20 Iin ta̱ sáya̱ʼa Biblia nu̱ú inka tu̱ʼun, ta̱ íyo ñuu nu̱ú ni̱xi̱yo ta̱ Jesús, ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa ndáaña kúni̱ kachi tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús: “Nu̱ú texto yóʼo, ndáyáʼvika tu̱ʼun ‘vitinʼ, ta xíniñúʼu kachiña ‘míí ña̱ ndixa káʼi̱n xíʼún vitin: koún xíʼi̱n nu̱ú ñuʼú liviʼ. Míí ki̱vi̱ kán ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xíʼinra, soo chí nu̱únínu xi̱nuña. Xa̱a̱ saá íyo tu̱ʼun ña̱ káʼa̱n mií na̱ ñuu kán, ta kúni̱ kachiña, ña̱ iin ki̱vi̱ ni̱ka̱ʼa̱nnaña ta ndixa xi̱nuña”. Xíʼin ña̱yóʼo kítáʼan tu̱ʼun ña̱ káʼa̱n Biblia tu̱ʼun siríaco ña̱ siglo u̱ʼu̱n, ta káchiña: “Míí ña̱ ndixa káʼi̱n xíʼún vitin ña̱ koún xíʼi̱n nu̱ú jardín ña̱ Edén”. Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús chíndeétáʼanníña xíʼinyó.

21. ¿Ndáaña va̱ása níndakiʼin ta̱ kui̱ʼná ta̱ xi̱tikaa sii̱n ta̱ Jesús?

21 Va̱ása níndaka̱xin Ndióxi̱ ta̱ kui̱ʼná ta̱ xi̱tikaa sii̱n ta̱ Jesús ña̱ ku̱ʼu̱nra chí ndiví. Saáchi va̱ása xíni̱ra ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús iin pacto xíʼin na̱ apóstol na̱ ni̱xi̱yo ndakú-ini xíʼinra ña̱ kaʼndachíñuna xíʼinra chí ndiví (Luc. 22:29). Ta saátu ni ta̱ʼán ndakuchira tiempo saá (Juan 3:3-6, 12). Xa̱ʼa ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta Jesús kúú ña̱ koo iin ñuʼú livi nu̱ú ñuʼú yóʼo. Saátu ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa iin ta̱a ta̱ xi̱ni iin visión ta ni̱xa̱ʼa̱nra “iin ñuʼú livi” (2 Cor. 12:1-4). Ndióxi̱ va̱ása nítaxira ña̱ ndakiʼin ta̱ kui̱ʼná yóʼo chiñu ña̱ kaʼndachíñura xíʼin ta Jesús chí ndiví, na̱ nda̱ka̱xinra xi̱kuu ta̱ Pablo xíʼin inkaka na̱ apóstol. Soo ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa iin ña̱ xa̱a̱ ku̱nu̱mí kixa̱a̱: iin “ñuʼú livi”. * ¿Á koo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo nu̱ú ñuʼú yóʼo? ¿Á kivi kooyó kán?

¿NDÁAÑA NDÁTUYÓ KOO?

22, 23. ¿Ndáaña ndátuyó koo?

22 Ná ndakaʼányó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ David ña̱ kixa̱a̱ ki̱vi̱ ña̱ nina “na̱ yiví va̱ʼa kúú na̱ koo nu̱ú ñuʼú” (Sal. 37:29; 2 Ped. 3:13). Ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa tiempo ña̱ kuniso̱ʼo ndiʼi na̱ yiví ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱. Isaías 65:22 káchiña: “Na̱ ñui̱ ku̱a̱ʼákaví tiempo koona táki̱ʼva xíyo iin yitu̱n”. Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña ña̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ kutaku na̱ yiví. ¿Á kivi kandíxayó ña̱ ndixa xi̱nu ña̱yóʼo? Kiviva, saáchi Revelación 21:1-4 káʼa̱n ña̱ va̱ása kuvika na̱ yiví nu̱ú ñuyǐví xa̱á, nu̱ú taxi Ndióxi̱ ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ na̱ káchíñu nu̱úra.

23 Va̱ʼaníva kúnda̱a̱-iniyó xíʼin ndiʼi ña̱yóʼo. Ndi̱ʼi-xa̱ʼava ñuʼú livi ña̱ nu̱ú, soo koo tukuvaña chí nu̱únínu. Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱n, na̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo ni̱ʼína ña̱ va̱ʼa. Ta̱ rey David, ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ nina na̱ va̱ʼa xíʼin na̱ vitá-ini koo ndiʼi tiempo nu̱ú ñuʼú yóʼo. Saátu kúsi̱í-iniyó ña̱ ndátuyó liviní kundooyó tá ná xi̱nu ña̱ káʼa̱n profecía ta̱ Isaías, tiempo saá xi̱nutu ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xíʼin ta̱a ta̱ xi̱tikaa sii̱nra. Kiviva kutakún nu̱ú ñuʼú livi kán. Tá ná kixa̱a̱ ki̱vi̱ kán, saá kúú ña̱ xi̱nu ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n xíʼin táʼan na̱ hermano nu̱ú asamblea ña̱ ni̱xi̱yo chí ñuu Corea: “Ndakitáʼanyó nu̱ú ñuʼú livi”.

^ párr. 7 Génesis 26:4: “Mií ña̱ nda̱a̱ taxii̱ ña̱ ku̱a̱ʼání koo na̱ se̱ʼún táki̱ʼva íyo ki̱mi nu̱ú ndiví, ta ndixa taxii̱ ndaʼa̱ na̱ se̱ʼún ndiʼi ñuʼú yóʼo; ta xa̱ʼa na̱ se̱ʼún taxii̱ ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ ndiʼi ñuu nu̱ú ñuʼú yóʼo”.

^ párr. 7 Génesis 28:14: “Ta na̱ se̱ʼún mií ña̱ nda̱a̱ xa̱a̱na koona táki̱ʼva íyo yáká nu̱ú ñuʼú, ta ndixa ku̱ʼu̱n koún chí ndaʼa̱ kuaʼá ta chí ndaʼa̱ yítin, ta chí norte ta chí sur, ta xa̱ʼa na̱ se̱ʼún taxii̱ ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ ndiʼi na̱ yiví nu̱ú ñuʼú”.

^ párr. 11 Isaías 11:6, 9: “Ña̱ ndixa kúúña, tí lobo kutáʼanrí iin tiempo xíʼin ndikachi, ta tí ku̱i̱i̱n inkáchi kandúʼurí xíʼin ti̱xuʼú loʼo, ta tí si̱ndi̱ki̱ loʼo xíʼin ndikaʼa tí xa̱a̱ ni̱xi̱nu ta tí xíxáʼan va̱ʼa inkáchi kutáʼan ndiʼirí kakarí; ta iin ta̱ loʼo chíín kundaarí. Ni iinna kǒo kundi̱va̱ʼa xíʼin na̱ ñui̱ nu̱ú koona; ta ndiʼi na̱ yiví na̱ kundoo nu̱ú ñuʼú kunda̱a̱-inina xa̱ʼa Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ñúʼu ti̱kui̱í tá mar”.

^ párr. 12 Isaías 35:5-10: “Ná kixa̱a̱ tiempo kán na̱ kǒo túvi nu̱ú kutu̱vi nu̱úna, na̱ kǒo xíniso̱ʼo kuniso̱ʼona. Na̱ kixa̱a̱ tiempo kán na̱ kǒo kívi kaka va̱ʼa kakana nda̱a̱ va̱ʼa kanditana táki̱ʼva íxaa tí yusu, na̱ kǒo kívi ka̱ʼa̱n va̱ʼa ka̱ʼa̱nna. Nu̱ú ñuʼú yi̱chí kana ti̱kui̱í, ta nu̱ú yóso̱ yi̱chí kunurá ku̱ʼu̱nrá. Koo iin yichi̱, iin yichi̱ ña̱ kunaní yichi̱ nu̱ú va̱ása yaku̱a̱. Na̱ kéʼé ña̱ kini va̱ása ya̱ʼana nu̱úña. Na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa kúú na̱ kaka nu̱úña, ta na̱ kíʼvi va̱ása kakana nu̱úña. Ta ni iin tí ndikaʼa va̱ása koorí kán, ta ni iin tí saa tí xáxi kití va̱ása ndaarí kán. Ni iinrí va̱ása ndani̱ʼína kán; ta na̱ nda̱satara kúú na̱ kaka kán. Ta na̱ sa̱káku Jehová ndikóna ta mií ña̱ nda̱a̱ kixina chí ñuu Sión ta si̱íní koo inina ndiʼi tiempo. Ta va̱ása ndakavaka-inina chi va̱ása kooka ña̱ suchí-ini”.

^ párr. 13 Isaías 65:21, 22: “Keʼéna veʼe, ta miína koo iniña; ta chiʼina uva ta miína kaxirí. Kǒo keʼéna veʼe ta inkana koo iniña; va̱ása chiʼina uva ta inkana kaxirí. Chi na̱ ñui̱ ku̱a̱ʼákaví tiempo koona táki̱ʼva xíyo iin yitu̱n, ndiʼi chiñu keʼéna kusi̱í-inina xíʼinña”.

^ párr. 18 Ta̱ profesor Marvin Pate ka̱ʼyí tu̱ʼun yóʼo: “Ku̱a̱ʼána kúnda̱a̱-inina ña̱ tu̱ʼun ‘vitinʼ xa̱ʼa 24 hora káʼa̱nña. Soo ña̱yóʼo kǒo kítáʼanña xíʼin ña̱ sánáʼa̱ inka táʼvi ña̱ Biblia chi tá ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jesús, ya̱vi̱va xi̱ndika̱a̱ra ta, tá nda̱takura ku̱a̱ʼa̱nra chí ndiví (Mat. 12:40; Hech. 2:31; Rom. 10:7)”.

^ párr. 21 Koto sección “Pregunta ña̱ kéʼé na̱ káʼvi tutu yóʼo”, nu̱ú revista yóʼo.