Ir al contenido

Ir al índice

Na̱ va̱lí, Ndióxi̱ kúni̱ra si̱í koondó

Na̱ va̱lí, Ndióxi̱ kúni̱ra si̱í koondó

“[Jehová] táxi ndiʼi ña̱ʼa va̱ʼa ndaʼún” (SAL. 103:5).

YAA : 135, 39

1, 2. Tá ná ndaka̱xiún ndáaña ndáyáʼvika nu̱ún, ¿nda̱chun xíniñúʼu kundiku̱n consejo Ndióxi̱? (Koto na̱ʼná ña̱ va̱xi chí xa̱ʼa).

TÁ KÚÚN iin ta̱ loʼo á iin ñá loʼo, sana xa̱a̱ ku̱a̱ʼána táxi consejo ndaʼún xa̱ʼa ndáaña kivi keʼún chí nu̱únínu. Sana na̱ maestro á inkakana ni̱ka̱ʼa̱n xíʼún ña̱ ná chika̱a̱ún ndée ña̱ kaʼvi va̱ʼún tasaá kuumiíún ku̱a̱ʼá xu̱ʼún. Soo Jehová síínva consejo táxira ndaʼún. Kúni̱vara ña̱ ná kaʼviún ña̱ va̱ʼa kachíñún ta kiʼún ña̱ xíniñúʼún tá ná sandiʼún kaʼviún (Col. 3:23). Soo, tá ná ndaka̱xiún ndáaña ndáyáʼvika nu̱ún, kúni̱ra ná kundiku̱n ña̱ káʼa̱nra, ña̱yóʼo chindeétáʼan xíʼún ña̱ kunda̱a̱-iniún ndáaña kúni̱ra keʼún tiempo nu̱ú ndíʼi (Mat. 24:14).

2 Ndakaʼán xa̱ʼa ña̱yóʼo: Jehová xíni̱ra ndáaña kundoʼo ñuyǐví yóʼo, ta xíni̱tura ña̱ xa̱a̱ loʼo tiempo kúma̱ní ta ndiʼi xa̱ʼaña (Is. 46:10; Mat. 24:3, 36). Saátu xíni̱ra nda̱saa íyoyó. Xíni̱ra ndáaña sákusi̱í-iniyó ta ndáaña sákusuchí-iniyó. Ña̱kán, tá iin consejo va̱ʼaní káʼa̱nña túvi̱yó, va̱ása va̱ʼaña tá kǒo kítáʼanña xíʼin ña̱ káʼa̱n Biblia (Prov. 19:21).

“KǑO ÑA̱ NDÍCHI, [...] ÑA̱ KÁʼNUKA NU̱Ú JEHOVÁ”

3, 4. ¿Ndáaña ndo̱ʼo ta̱ Adán xíʼin ñá Eva ta saátu ndiʼi na̱ se̱ʼena xa̱ʼa ña̱ xi̱niso̱ʼona consejo ña̱ va̱ása va̱ʼa?

3 Tiempo xi̱naʼáví íyo consejo ña̱ va̱ása va̱ʼa. Ta̱ Ndi̱va̱ʼa kúú ta̱ nu̱ú ta̱xi consejo ña̱ va̱ása va̱ʼa ndaʼa̱ na̱ yiví. Ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Adán xíʼin ñá Eva ña̱ kiviva ndaka̱xin miína ndáaña keʼéna, tasaá kúú ña̱ si̱íníka koona (Gén. 3:1-6). Soo ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼa miívara nda̱kanixi̱níra. Xi̱kuni̱ra ña̱ miíra ndasakáʼnu ndiʼi na̱ yiví, ta va̱ása ndasakáʼnukana Jehová. Soo, ¿ndáaña ke̱ʼéra xa̱ʼana? Ni iin ña̱ʼa. Jehová kúú ta̱ ta̱xi ndiʼi ña̱ va̱ʼa ña̱ xi̱kuumiína: ña̱ ti̱ndaʼa̱na, ñuʼú livi nu̱ú ni̱xi̱yona, ta saátu ña̱ va̱ása níxi̱kuuna na̱ yiví ku̱a̱chi ta va̱ʼa kutakuna ndiʼi tiempo.

4 Soo, ta̱ Adán xíʼin ña̱ Eva va̱ása níxiniso̱ʼona ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ ta va̱ása níkitáʼankana xíʼinra. Xa̱ʼa ña̱yóʼo ndo̱ʼona ku̱a̱ʼá tu̱ndóʼo. Ku̱chéena ta ni̱xi̱ʼi̱na, nda̱a̱ táki̱ʼva yíchi̱ iin yita. Ta saátu na̱ se̱ʼena kúchéena ta xíʼi̱na xa̱ʼa ku̱a̱chi na̱yóʼo (Rom. 5:12). Ni saá ndóʼo na̱ yiví, ku̱a̱ʼánína va̱ása kúni̱na kuniso̱ʼona ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱. Kúni̱na keʼéna ña̱ kúni̱ miína (Efes. 2:1-3). Soo ña̱ ndóʼona, náʼa̱ña nu̱úyó ña̱ “kǒo ña̱ ndíchi, [...] ña̱ káʼnuka nu̱ú Jehová”, ña̱yóʼo kúni̱ kachiña, consejo ña̱ kǒo kítáʼan xíʼin ña̱ káʼa̱nra va̱ása va̱ʼaña (Prov. 21:30).

5. ¿Ndáaña ku̱nda̱a̱-ini Jehová keʼé na̱ yiví, ta nda̱chun kúnda̱a̱-iniyó ña̱yóʼo?

5 Jehová ku̱nda̱a̱-inira ña̱ sava na̱ yiví kuni̱na sakuaʼana xa̱ʼara ta kachíñuna nu̱úra, ta nda̱a̱ na̱ va̱lí kuni̱ keʼé ña̱yóʼo (Sal. 103:17, 18; 110:3). Miíra kúʼvi̱ní-inira xínira ndiʼina. ¿Á xa̱a̱ káchíñún nu̱úra? Tá saá íyoña, xa̱a̱ ndákiʼún ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ta kúsi̱íní-iniún (kaʼvi Salmo 103:5; * Prov. 10:22). Vitin sakuaʼayó xa̱ʼa sava ña̱ va̱ʼa ña̱ táxira ndaʼún: ña̱ táxira sákuaʼún xa̱ʼara, ña̱ táxira na̱ migoún va̱ʼa kítáʼan xíʼún, ña̱ táxira ña̱ keʼún ku̱a̱ʼá chiñu ti̱xin ñuura ta saátu ña̱ ndaka̱xiún ña̱ kúni̱ún keʼún.

JEHOVÁ TÁXI ÑA̱ SÁKUAʼÚN XA̱ʼARA

6. ¿Nda̱chun xíniñúʼu sakuaʼún xa̱ʼa Ndióxi̱ ta nda̱saa chíndeétáʼanra xíʼún ña̱ va̱ʼa sakuaʼún?

6 Miíyó, síín íyoyó nu̱ú kití, saáchi xíniñúʼu sakuaʼayó xa̱ʼa Ndióxi̱ (Mat. 4:4). Tá xíniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱nra xíʼinyó, saá kúnda̱a̱-iniyó xa̱ʼa ku̱a̱ʼá ña̱ʼa, ndíchi íyoyó ta kúsi̱í-iniyó. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra: “Si̱í íyo ini na̱ xíni̱ ña̱ xíniñúʼu sakuaʼana xa̱ʼa Ndióxi̱” (Mat. 5:3). Jehová táxira ndaʼún ndiʼi ña̱ xíniñúʼún ña̱ va̱ʼa sakuaʼún xa̱ʼara, táxira Biblia xíʼin ku̱a̱ʼání nu̱ú tutu ña̱ tává na̱ “esclavo fiel y discreto” (Mat. 24:45; Is. 65:13, 14).

7. ¿Nda̱saa chíndeétáʼanña xíʼún ña̱ chíka̱ún ndée ña̱ sákuaʼún xa̱ʼa Jehová?

7 Ña̱ sákuaʼún xa̱ʼa Jehová kivi chindeétáʼanña xíʼún ña̱ ndíchi koún ta vií ndakanixi̱níún, ta ña̱yóʼo kunda̱a̱ña yóʼó ña̱ va̱ása ndoʼún (kaʼvi Proverbios 2:10-12). * Tá kúu, chindeétáʼanña xíʼún ña̱ va̱ása kandíxaún ña̱ vatá ña̱ káʼa̱nna xa̱ʼa Ndióxi̱ ña̱ va̱ása ndixa íyora, á ña̱ xíniñúʼu koo ku̱a̱ʼá xu̱ʼún á ña̱ʼún ña̱ va̱ʼa si̱í koo iniún. Saátu chindeétáʼanña xíʼún ña̱ va̱ása ndakanixi̱níún xa̱ʼa ña̱ kini á ña̱ va̱ása kuniñúʼún droga á ña̱ koʼún ku̱a̱ʼá ndixi. Ña̱kán chika̱a̱níún ndée ña̱ kivi kuumiíún ña̱ ndíchi ta vií ndakanixi̱níún. Saá kúú ña̱ kuniún ña̱ ndixa kúʼvi̱-ini Jehová xínira miíún ta va̱ʼa kúni̱ra koún (Sal. 34:8; Is. 48:17, 18).

8. Tá ná kuyatiún nu̱ú Ndióxi̱, ¿nda̱saa kivi chindeétáʼan ña̱yóʼo xíʼún chí nu̱únínu?

8 Si̱lóʼo tiempo kúma̱ní ta ndiʼi-xa̱ʼa ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa, ki̱vi̱ saá Jehová kúú ta kuchiñu saka̱ku miíyó. Sana kixa̱a̱ tiempo ña̱ kuniñúʼu kandíxayó ña̱ miíra taxi ña̱ kuxuyó (Hab. 3:2, 12-19). Ña̱kán, vitin xíniñúʼu kuyatinkaún nu̱ú Ndióxi̱ ta kandíxaníúnra (2 Ped. 2:9). Ni ná kixi tu̱ndóʼo nu̱ún, kivi ka̱ʼún ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ David: “Ndiʼi yichi̱ ndákanixi̱níi̱ xa̱ʼa Jehová. Chí ndaʼa̱ kúaʼíi̱ íyora, kǒo ni iin ña̱ʼa kundoʼi̱” (Sal. 16:8).

JEHOVÁ TÁXIRA NA̱ MIGOÚN NA̱ VA̱ʼA

9. a) Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Juan 6:44, ¿ndáaña kéʼé Jehová? b) ¿Nda̱chun ña̱ va̱ʼaní kúúña tá kítáʼún xíʼin iin na̱ testigo Jehová?

9 Ki̱vi̱ kítáʼún xíʼin iin na̱ va̱ása kúú testigo Jehová, ¿á xíni̱ va̱ʼúnna? Va̱ása xíni̱ún ku̱a̱ʼá ña̱ʼa xa̱ʼana. Sana xíni̱ún nda̱saa nanína á nda̱saa náʼa̱na. Soo va̱ʼaka tá kítáʼún xíʼin iin na̱ kúú Testigo. Xíni̱ún ña̱ kúʼvi̱-inina xínina Jehová ta miíra kúú ta̱ xi̱ni ña̱ va̱ʼa kúúmií na̱yóʼo tasaá ka̱narana ña̱ ndasakáʼnunara (kaʼvi Juan 6:44). * Ni kúúna na̱ ke̱e inka país, á inka tu̱ʼun káʼa̱nna, xa̱a̱ xíni̱ va̱ʼúnna ta xíni̱ va̱ʼana yóʼó.

Jehová kúni̱ra ná kuumiíyó migo na̱ va̱ʼa ta ná chika̱a̱yó ndée ña̱ keʼéyó ku̱a̱ʼáka chiñu ti̱xin ñuura. (Koto párrafo 9 nda̱a̱ 12).

10, 11. ¿Ndáaña kúúmií ndiʼiyó na̱ ndásakáʼnu Jehová, ta nda̱saa chíndeétáʼan ña̱yóʼo xíʼinyó?

10 Tá kítáʼún xíʼin iin na̱ kúú Testigo kama kúnda̱a̱-iniún ña̱ inkáchi íyo ña̱ kándíxandó Ndióxi̱, saátu kúnda̱a̱-iniún ña̱ va̱ása va̱ʼa keʼéndó ña̱ kini ña̱ kǒo kútóora, ta kándíxandó ña̱ káʼa̱nra koo chí nu̱únínu (Sof. 3:9). Ña̱yóʼo kúú ña̱ ndáyáʼvika xíniñúʼu kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa na̱ migoyó, chi saá kándíxakayóna ta ña̱yóʼo chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ va̱ása sandákooyó ña̱ kitáʼanyó xíʼinna.

11 Va̱ʼaní na̱ migo kúúmiíún xa̱ʼa ña̱ ndásakáʼnún Jehová. Iníísaá ñuyǐví íyo na̱ migoún, ni kǒo xíni̱ún ndiʼi na̱yóʼo. ¿Á saá íyo na̱ migo na̱ yiví na̱ va̱ása ndásakáʼnu Ndióxi̱?

JEHOVÁ TÁXIRA ÑA̱ KEʼÚN KU̱A̱ʼÁ CHIÑU TI̱XIN ÑUURA

12. ¿Ndáa chiñu kivi keʼún ti̱xin ñuu Ndióxi̱?

12 (Kaʼvi Eclesiastés 12:1). * ¿Á xa̱a̱ chíka̱ún ndée ña̱ keʼékaún chiñu ti̱xin ñuu Ndióxi̱? Sana chíkaún ndée ña̱ káʼviún Biblia ndiʼi ki̱vi̱, á ña̱ taxiún comentario ti̱xin reunión, á ña̱ xáʼún sánáʼún na̱ yiví xa̱ʼa Ndióxi̱. Nda̱a̱ ndáaka ña̱ kéʼún, ¿nda̱saa kúniún tá va̱ʼa kána chiñu ña̱ kéʼún á tá káʼa̱n inkana xíʼún ña̱ va̱ʼaní chiñu kéʼún? Sana kúsi̱íní-iniún, saáchi xa̱ʼa chiñu Ndióxi̱ ndíʼika-iniún nu̱úka ña̱ keʼún ña̱ kúni̱ miíún, saá kúú ña̱ ndíku̱n yichi̱ ta̱ Jesús (Sal. 40:8; Prov. 27:11).

13. ¿Nda̱chun ndáyáʼviníka ña̱ kachíñuyó nu̱ú Ndióxi̱ nu̱úka ña̱ kundiku̱nyó ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo?

13 Tá ná chika̱a̱ún ndée ña̱ kachíñukaún ti̱xin ñuu Ndióxi̱, saá kúú ña̱ si̱íka koún ta va̱ʼaní kuniún. Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ndakundeéndó keʼéndó chiñu Ndióxi̱ ta kundi̱ʼi̱ní-inindó xa̱ʼaña, chi kúnda̱a̱-inindó ña̱ ndáyáʼviní ña̱ kéʼéndó nu̱ú Ndióxi̱” (1 Cor. 15:58). Na̱ yiví na̱ ndíʼika-ini xa̱ʼa chiñu ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo, tá kúu ña̱ kiʼinna ku̱a̱ʼá xu̱ʼún á ña̱ ndukáʼnukana nu̱ú inkana, ni va̱ása si̱í íyona (Luc. 9:25). Vitin sakuaʼayó ña̱ saá ndo̱ʼo ta̱ rey Salomón (Rom. 15:4).

14. ¿Ndáaña sákuaʼún xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ rey Salomón?

14 Ta̱ rey Salomón xi̱kuumiíra ku̱a̱ʼání ña̱ ku̱i̱ká, ke̱ʼéra ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ña̱ xi̱kutóora ña̱ va̱ʼa kunira nda̱saa kanaña (Ecl. 2:1-10). I̱xava̱ʼara veʼe, parque ña̱ livi va̱ʼa xíʼin ndiʼika ña̱ xi̱kuni̱ra. ¿Á ku̱ií-inira xíʼin ña̱yóʼo? Miíra ni̱ka̱ʼa̱n ña̱ tá ki̱xaʼára nda̱kanixi̱níra xa̱ʼa ndiʼi ña̱ i̱xava̱ʼara, ku̱nda̱a̱-inira ña̱ nda̱a̱ ni iinña va̱ása ndáyáʼvi (Ecl. 2:11). ¿Ndáaña sákuaʼún xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ rey Salomón?

15. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní ña̱ kandíxaún Ndióxi̱, ta nda̱saa chíndeé ña̱yóʼo miíún táki̱ʼva káchi Salmo 32:8?

15 Jehová va̱ása kúni̱ra xo̱ʼvi̱ún xa̱ʼa ña̱ kéʼún táki̱ʼva ndóʼo na̱ yiví tá kéʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa. Kúni̱ra ná kuniso̱ʼún ta kandíxaún ña̱ káʼa̱nra. Ña̱kán xíniñúʼu kandíxaníún Jehová ta va̱ása ndikó-iniún tá va̱ʼa ná ndaka̱xiún ña̱ keʼún. Ta saátu miíra va̱ása nandósó-inira xa̱ʼa ña̱ kúʼvi̱-iniún xíniúnra (Heb. 6:10). Ña̱kán chika̱a̱ ndée ña̱ ndakúka ná koo ña̱ kandíxaúnra. Saá kúú ña̱ kunda̱a̱-iniún ña̱ kúni̱ra va̱ʼa koún (kaʼvi Salmo 32:8). *

JEHOVÁ TÁXIRA ÑA̱ NDAKA̱XIÚN ÑA̱ KÚNI̱ÚN KEʼÚN

16. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní vií ndaka̱xinyó ña̱ keʼéyó?

16 Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Nu̱ú íyo espíritu Jehová ndiʼina sáñá” (2 Cor. 3:17). Jehová kútóora keʼéra ña̱ kúni̱ miíra, ta saá i̱xava̱ʼara miíyó ña̱ ndaka̱xinyó ña̱ kúni̱ miíyó keʼéyó. Soo ni saá kúni̱ra ña̱ vií ná ndaka̱xiún ña̱ keʼún, tasaá va̱ása ndoʼún. Sana xíni̱ún sava na̱ va̱lí na̱ xíto video nu̱ú kée na̱ yiví chálá, á kíʼvina ku̱a̱chi kini ña̱ kísi̱ xíʼin táʼanna, na̱ kininí sásikí, á savatuna xíniñúʼuna droga á xíʼinína ndixi. Sana kéʼéna ña̱yóʼo xa̱ʼa ña̱ kútóonaña á xa̱ʼa ña̱ va̱ʼaní kúnina. Soo ku̱a̱ʼá tu̱ndóʼo va̱xi nu̱úna: kíʼin kue̱ʼe̱ miína ta nda̱a̱ xíʼi̱na (Gál. 6:7, 8). Ndákanixi̱nína ña̱ va̱ʼaní kúú ña̱ kéʼéna ña̱ kúni̱ miína, soo na̱ sándáʼvi xíʼin mií kúúna (Tito 3:3).

17, 18. a) ¿Nda̱chun va̱ʼaníka tá ná kuniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱n Jehová? b) ¿Á kítáʼan ley ña̱ ta̱xi Ndióxi̱ ndaʼa̱ ta̱ Adán xíʼin ñá Eva xíʼin ley ña̱ íxava̱ʼa na̱ yiví tiempo vitin?

17 Ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼinyó tá ná kuniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱n Jehová, saáchi saá va̱ʼaníka kuniyó ta va̱ʼaní ndaka̱xinyó ña̱ keʼéyó (Sal. 19:7-11). Tá vií ndáka̱xiún ña̱ keʼún ta ndákanixi̱níún xa̱ʼa ña̱ kúni̱ Jehová, saá kúú ña̱ náʼún nu̱úra ta saátu nu̱ú na̱ yiváún ña̱ kivi kandíxana yóʼó. Ña̱ kúni̱ Ndióxi̱ kúúña, na̱ ndásakáʼnu-ñaʼá ná ndaka̱xin viína ña̱ kúni̱na keʼéna tasaá “koona táki̱ʼva íyo na̱ se̱ʼe Ndióxi̱” (Rom. 8:21).

18 Saá ni̱xi̱yo ta̱ Adán xíʼin ñá Eva tá xa̱ʼa. ¿Nda̱saa ña̱ʼa ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ xíʼinna va̱ása va̱ʼa keʼéna nu̱ú jardín ña̱ Edén? Ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ va̱ása kaxina ku̱i̱ʼi ndaʼa̱ iin yitu̱n (Gén. 2:9, 17). ¿Á yo̱ʼvi̱ní ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ xíʼinna túvi̱ún? Va̱ása. Síínva íyo ley ña̱ íxava̱ʼa na̱ yiví, chi íxandúxana xíʼin inkana ña̱ ixato̱ʼónaña.

19. ¿Nda̱saa sánáʼa̱ Jehová xíʼin ta̱ Jesús miíyó ña̱ va̱ʼa ndaka̱xinyó keʼéyó ña̱ kútóoyó?

19 Jehová náʼa̱ra ña̱ ndíchi ña̱ kúúmiíra xíʼin ki̱ʼva ña̱ kéʼéra xíʼinyó. Nu̱úka ña̱ taxira ku̱a̱ʼání ley ndaʼa̱yó, va̱ʼaka sánáʼa̱ra miíyó ña̱ ná kuʼvi̱-iniyó kuniyó inkana. Kúni̱ra ná kundiku̱nyó ña̱ káʼa̱nra ta ná kundasí nu̱úyó ña̱ kini (Rom. 12:9). Ki̱ʼva saá sa̱náʼa̱ ta̱ Jesús tá ni̱ka̱ʼa̱nra nu̱ú yuku̱ xa̱ʼa ña̱ kivi sandakava miíyó ndaʼa̱ ku̱a̱chi (Mat. 5:27, 28). Nda̱a̱ ki̱vi̱ ná kaʼndachíñura ti̱xin reino Ndióxi̱, sanáʼa̱kara miíyó ti̱xin ñuyǐví xa̱á ña̱ va̱ʼa kundasíyó kuniyó ña̱ kini ta kuʼvi̱-iniyó kuniyó ña̱ va̱ʼa táki̱ʼva kéʼé miíra (Heb. 1:9). Saátu chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ va̱ása kuukayó na̱ yiví ku̱a̱chi ta va̱ása kuvikayó. Ndakanixi̱ní xa̱ʼa ña̱yóʼo: va̱ása kuni̱kaún keʼún ña̱ kini ta va̱ása kundoʼokaún. Ki̱vi̱ saá ndixa sañáyó, táki̱ʼva kúni̱ Jehová, ta kivi ndaka̱xinyó keʼéyó ña̱ kútóoyó.

20. a) ¿Nda̱saa náʼa̱ Jehová ña̱ va̱ʼaní íyo ndiʼi ña̱ kéʼéra? b) ¿Ndáaña keʼéyó tá ná kundiku̱nyó yichi̱ Ndióxi̱?

20 Ndixa va̱ása kivi keʼéyó ndiʼi ña̱ kúni̱ miíyó, chi ndiʼi tiempo kundiku̱nyó yichi̱ Ndióxi̱ tá ndáka̱xin va̱ʼayó ña̱ keʼéyó, tasaá na̱ʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó Ndióxi̱ xíʼin na̱ yiví. Jehová kúni̱ra ná kundiku̱nyó yichi̱ra. Miíra, kivi keʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ra, soo ni saá náʼa̱ra ña̱ kúʼvi̱-inira xínira na̱ yiví ña̱kán chíndeétáʼanra xíʼinna (1 Juan 4:7, 8). Ña̱kán kiviva xa̱a̱yó keʼéyó ña̱ kútóoyó tá ná kundiku̱nyó yichi̱ Ndióxi̱.

21. a) ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ David xíʼin Jehová? b) ¿Ndáaña sakuaʼayó nu̱ú inka artículo?

21 ¿Á chíndayáʼviún ndiʼi ña̱ táxi Jehová ndaʼún? Nu̱ú artículo yóʼo, ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa ña̱ táxira sákuaʼún xa̱ʼara, ña̱ táxira migoún na̱ va̱ʼa kítáʼan xíʼún, ña̱ táxira ña̱ keʼún ku̱a̱ʼá chiñu ti̱xin ñuura ta saátu ña̱ ndixa kivi ndaka̱xiún ña̱ kúni̱ún keʼún (Sal. 103:5). Sana kúsi̱íní-iniún nda̱a̱ táki̱ʼva ku̱si̱í-ini ta̱ David tá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová: “Sanáʼún yi̱ʼi̱ yichi̱ ña̱ taxi ña̱ kutakui̱. Si̱í íyo iniún, ta va̱ʼa iniún ndiʼi tiempo” (Sal. 16:11). Nu̱ú inka artículo sakuaʼakayó xa̱ʼa inkaka ña̱ va̱ʼa ña̱ káʼa̱n Salmo 16. Ña̱yóʼo chindeétáʼankaña xíʼún ña̱ kusi̱íka-iniún.

^ párr. 5 Salmo 103:5: “Ta̱yóʼo kúú ta̱ táxi ndiʼi ña̱ va̱ʼa ndaʼún, ta va̱ása kuchéeún chi ndásaxa̱ára yóʼó nda̱a̱ táki̱ʼva ndúxa̱á iin tí águila”.

^ párr. 7 Proverbios 2:10-12: “Tá ná ki̱ʼvi ña̱ ndíchi níma̱ún tá ná kusi̱í-iniún xíʼin ña̱ kúnda̱a̱-iniún, ña̱ vií ndakanixi̱níún kunda̱a̱ña yóʼó, ta ña̱ ndíchi koún saka̱kuña yóʼó, ña̱ ná kǒo kundiku̱n yichi̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa ni va̱ása kitáʼún xíʼin na̱ káʼa̱n ña̱ kini”.

^ párr. 9 Juan 6:44: “Kǒo na̱ kivi kixi nu̱úi̱ tá su̱ví yivái̱, ta̱ chi̱ndaʼá yi̱ʼi̱ kúú ta̱ ka̱nana, ta yi̱ʼi̱ sandátakui̱ na̱yóʼo ki̱vi̱ nu̱ú ndíʼi”.

^ párr. 12 Eclesiastés 12:1: “Vitin tá válíndó ndakaʼánndó xa̱ʼa ta̱ i̱xava̱ʼa miíndó, chi kixa̱a̱ ku̱i̱ya̱ ña̱ kuchéendó ta kixi tu̱ndóʼo nu̱úndó, ta ka̱ʼa̱nndó: ‘Kǒo kúsi̱íka-inii̱ keʼíi̱ ni iin ña̱ʼa vitinʼ”.

^ párr. 15 Salmo 32:8: “Yi̱ʼi̱ taxii̱ ña̱ ndíchi ndaʼún, ta ka̱ʼi̱n xíʼún ndáa yichi̱ kúú ña̱ kakaún. Ta taxii̱ consejo ndaʼún”.