Ir al contenido

Ir al índice

¿Ndáaña xíniñúʼu kuʼvi̱-iniyó kúniyó ña̱ va̱ʼa si̱í kooyó?

¿Ndáaña xíniñúʼu kuʼvi̱-iniyó kúniyó ña̱ va̱ʼa si̱í kooyó?

“Si̱íní íyo na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱” (SAL. 144:15).

YAA: 111, 109

1. ¿Nda̱chun síínní íyo tiempo ña̱ tákuyó vitin?

SÍÍNNÍ íyo ña̱ tiempo tákuyó vitin. Nu̱ú Biblia ni̱ka̱ʼyi̱ ña̱ ku̱a̱ʼání koo na̱ yiví sandátaka Jehová, “ndiʼi ñuu ke̱ena, ñuu valí, ñuu náʼnu ta saátu na̱ káʼa̱n inka tu̱ʼun”. Ndiʼi na̱yóʼo kúúna iin ñuu káʼnuní chi xa̱a̱ yáʼa u̱na̱ millón kúú na̱ yiví na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ “ta ñu̱ú xíʼin káʼñu káchíñuna nu̱ú Jehová” (Rev. 7:9, 15; Is. 60:22). Tiempo vitin kúú ña̱ íyo ku̱a̱ʼání na̱ kúʼvi̱ní-ini xíni Ndióxi̱ ta kúʼvi̱tu-inina xínina inka na̱ yiví.

2. ¿Nda̱chun va̱ása kivi kuyatin sava na̱ yiví nu̱ú Ndióxi̱? (Koto na̱ʼná ña̱ va̱xi chí xa̱ʼa).

2 Ña̱ Biblia ni̱ka̱ʼa̱nña ña̱ koo na̱ yiví na̱ kuʼvi̱ka-ini kuni inka ña̱ʼa nu̱úka Ndióxi̱. Chi kuʼvi̱ka-inina kunina miína. Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ “tiempo nu̱ú ndíʼi” koo na̱ yiví na̱ “kuʼvi̱ka-ini kuni mií”, “koo na̱ kutóoní koo xu̱ʼún” ta “koo na̱ keʼé ña̱ kúni̱ miína su̱víka ña̱ kúni̱ Ndióxi̱” (2 Tim. 3:1-4). Na̱ kúʼvi̱ka-ini xíni mií kǒo íyona táki̱ʼva íyo Ndióxi̱ ta va̱ása kúsi̱í-inina. Nda̱a̱ xóʼvi̱kana ta va̱xika tu̱ndóʼo nu̱úna.

3. ¿Ndáaña sakuaʼayó nu̱ú ña̱ kaʼviyó yóʼo, ta nda̱chun xíniñúʼu sakuaʼayóña?

3 Ta̱ Pablo na̱kunda̱a̱-inira ña̱ koo na̱ yiví na̱ kuʼvi̱ka-ini kuni mií, ta xíniñúʼu kiʼin na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ kuenta xíʼin ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa kǒo keʼénaña. Xa̱ʼa ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ va̱ása keʼéyó táki̱ʼva kéʼé na̱ kúʼvi̱-ini xíni mií (2 Tim. 3:5). Kǒo kívi sandákooyó ña̱ ka̱ʼa̱nyó xíʼin ndiʼi na̱ yiví. Soo, xa̱ʼa ña̱ kúʼvi̱ní-ini Jehová xínira miíyó ¿ndáaña keʼéyó ña̱ va̱ʼa sakusi̱íyó-inira? Ná kunda̱a̱ va̱ʼaka iniyó ndáa ki̱ʼva íyo ña̱ kúʼvi̱-ini Ndióxi̱ xínira miíyó, ta ndáa ki̱ʼva íyo na̱ yiví na̱ káʼa̱n 2 Timoteo 3:2-4 xa̱ʼa. Ña̱yóʼo chindeé miíyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ndáaña kúʼvi̱ka-iniyó xíniyó ta ndáaña taxi ña̱ kusi̱í-iniyó.

¿NDÁANA KÚʼVI̱-INIYÓ XÍNIYÓ, NDIÓXI̱ Á MIÍYÓ?

4. ¿Á va̱ʼa kuʼvi̱-iniyó kuniyó miíyó?

4 Nda̱a̱ táki̱ʼva sa̱kuaʼayó, ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra: Koo na̱ yiví na̱ kuʼvi̱ka-ini kuni mií”. ¿Á kúni̱ kachi ña̱yóʼo ña̱ va̱ása xíniñúʼu kuʼvi̱-iniyó kuniyó miíyó? Va̱ása. Va̱ʼava kuʼvi̱-iniyó kuniyó miíyó. Chi xa̱a̱ saá i̱xava̱ʼa Jehová miíyó. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra: “Xíniñúʼu kuʼvi̱-iniún kuniún inkana táki̱ʼva kúʼvi̱-iniún xíniún miíún” (Mar. 12:31). Tá kǒo kúʼvi̱-iniyó xíniyó miíyó va̱ása kivi kuʼvi̱-iniyó kuniyó inkana. Saátu káʼa̱n Biblia: “Ta̱a xíniñúʼu kuʼvi̱-inira kunira ñá síʼíra nda̱a̱ táki̱ʼva kúʼvi̱-inira xínira miíra. Iin ta̱ kúʼvi̱-ini xíni ñá síʼí saá kúʼvi̱-inira xínira miíra, saáchi ni iinna kǒo sáa̱-inina xínina ku̱ñuna; chi sákuxunaña ta ndáanaña” (Efes. 5:28, 29). Xíʼin ña̱yóʼo na̱kunda̱a̱-iniyó ña̱ va̱ʼava kuʼvi̱-iniyó kuniyó miíyó.   

5. ¿Ndáaña kéʼé na̱ yiví na̱ kúʼvi̱ní-ini xíni mií?

5 Ña̱ káʼa̱n 2 Timoteo 3:2 xa̱ʼa ña̱ kúʼvi̱ní-iniyó xíniyó miíyó su̱ví ña̱ va̱ʼa kúúña ta nda̱a̱ sana kiʼinyó kue̱ʼe̱ xíʼinña. Chi va̱ása keʼéyó táki̱ʼva kúni̱ mií Ndióxi̱. Na̱ kúʼvi̱-ini xíni mií ndákanixi̱nína xa̱ʼa iinlá miína (kaʼvi Romanos 12:3). * Kǒo ndíʼi̱-inina xa̱ʼa inkana chi xa̱ʼa miívana ndíʼi̱-inina. Soo, tá iin ña̱ʼa kǒo kánaña táki̱ʼva kúni̱ miína, kíxaʼána chíka̱a̱na ku̱a̱chi inkana nu̱úka ña̱ ka̱ʼa̱nna ña̱ miína kúúmií ku̱a̱chi. Ta na̱ yiví yóʼo va̱ása si̱í íyona.

6. ¿Ndáaña va̱ʼa ndakiʼin na̱ kúʼvi̱-ini xíni Ndióxi̱?

6 Sava na̱ káʼvi va̱ʼa ndákanixi̱nína xa̱ʼa ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xa̱ʼa na̱ yiví kundoo tiempo nu̱ú ndíʼi, siʼna ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa ña̱ kuʼvi̱ka-inina kunina miína ta xa̱ʼa ña̱yóʼo kéʼéna inkaka ña̱ káʼa̱n texto yóʼo. Soo, na̱ yiví na̱ kúʼvi̱-ini xíni Ndióxi̱ inkava ña̱ kéʼéna. Ña̱ Biblia káʼa̱nña xa̱ʼa ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó Ndióxi̱ iin kúúña xíʼin ña̱ si̱í kooyó, táxin kooyó, kǒo sáa̱yó, vií koo iniyó, va̱ʼa koo iniyó, kandíxayó Ndióxi̱, vitá koo iniyó, ná ka̱ʼnu̱-iniyó (Gál. 5:22, 23). Iin ta̱ ka̱ʼyí iin salmo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Si̱íní íyo na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱” (Sal. 144:15). Jehová kúúra iin Ndióxi̱ ta̱ si̱íní-ini ta saátu íyo na̱ ndásakáʼnu-ñaʼá. Na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ kǒo ndákanixi̱nína xa̱ʼa iinlá miína chi kúsi̱íka-inina ña̱ chíndeé táʼanna xíʼin inkana (Hech. 20:35).

¿Ndáaña chindeé miíyó ña̱ va̱ása kuʼvi̱níka-iniyó kuniyó miíyó? (Koto ña̱ párrafo 7)

7. Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó á kúʼvi̱-iniyó xíniyó Ndióxi̱, ¿ndáaña xíniñúʼu nda̱ka̱tu̱ʼunyó miíyó?

7 ¿Ndáana kúʼvi̱ka-iniyó xíniyó, miíyó á Ndióxi̱? ¿Ndáaña kivi keʼéyó ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa ña̱yóʼo? Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa consejo ña̱ va̱xi nu̱ú Filipenses 2:3, 4. Yóʼo káʼa̱nña ña̱ kǒo xíniñúʼu keʼéyó iin ña̱ʼa “xa̱ʼa ña̱ sáa̱yó á xa̱ʼa iinlá miíyó”, chi xa̱ʼa ña̱ “kúúyó na̱ vitá-ini kúnda̱a̱-iniyó ña̱ ndáyáʼvika inkana nu̱úyó”. Tasaá káʼa̱nkaña “su̱ví xa̱ʼa iinlá mií kuitíyo kundi̱ʼi̱-iniyó, saá kundi̱ʼi̱-iniyó xa̱ʼa inkavana”. Kivi nda̱ka̱tu̱ʼunyó miíyó: “¿Á kéʼíi̱ táki̱ʼva káʼa̱n ña̱yóʼo? ¿Á chíka̱i̱ ndée ña̱ keʼíi̱ ña̱ kúni̱ Ndióxi̱? ¿Á chíndeíi̱ inkana ti̱xin congregación xíʼin tá ku̱a̱ʼi̱n veʼe tá veʼe?”. Sava íxayo̱ʼvi̱ loʼoña xíʼinyó. Xíniñúʼu chika̱a̱níyó ndeé ta ndakooyó keʼéyó sava ña̱ kútóoyó. Soo xa̱ʼa ña̱ xíni̱yó ña̱ kéʼéyó ña̱ va̱ʼa nu̱ú Ndióxi̱ kúsi̱íní-iniyó.

8. ¿Ndáaña kéʼé sava na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ xa̱ʼa ña̱ kúʼvi̱-inina xíninara?

8 Savana xa̱ʼa ña̱ kúʼvi̱-inina xínina Ndióxi̱ sa̱ndákoona chiñu ña̱ xi̱kuumiína ña̱ ku̱a̱ʼáka chiñu keʼéna nu̱ú Ndióxi̱. Iin ñá hermana ñá naní Ericka doctora kúúñá, soo ñáyóʼo kǒo níndakanixi̱níñá ña̱ kachíñukañá ta xa̱a̱ñá nduuñá mií ñá xíni̱ va̱ʼaka. Va̱ʼaka ndu̱uñá precursora regular ta ni̱xa̱ʼa̱nñá ku̱a̱ʼání ñuu xíʼin yiíñá ña̱ sánáʼa̱kana na̱ yiví xa̱ʼa Ndióxi̱. Ni̱ka̱ʼa̱nñá: “Ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndákiʼinndi̱ ña̱ xíkandi̱ nu̱ú káʼa̱nna inka tu̱ʼun ta ku̱a̱ʼání na̱ migondi̱ íyo. Ndiʼi ña̱yóʼo sákusi̱íña-inindi̱. Kúú tá kúúvai̱ doctora, soo ña̱ táxi ña̱ si̱í íyo inii̱ kúú ña̱ xíniñúʼi̱ tiempo ña̱ kúúmiíi̱ xíʼin ndeíi̱ ña̱ sánáʼi̱ na̱ yiví xa̱ʼa Ndióxi̱ ta chíndeíi̱ na̱ íyo ti̱xin congregación”.

¿MÍÍ KÚÚMIÍÚN ÑA̱ KU̱I̱KÁ CHÍ NDIVÍ Á CHÍ NU̱Ú ÑUʼÚ?

9. ¿Nda̱chun kǒo kusi̱í-ini na̱ kúni̱ koo ku̱a̱ʼáka xu̱ʼún?

9 Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱ntura xa̱ʼa na̱ yiví na̱“kutóoní koo xu̱ʼún”. Xa̱a̱ ku̱a̱ʼání tiempo iin ta̱ precursor ta̱ ñuu Irlanda ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin iin ta̱ ta̱a xa̱ʼa Ndióxi̱. Ta̱ ta̱a yóʼo ta̱vára nu̱ú ñúʼu xu̱ʼúnra, ta ta̱vára iin billete ta ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ña̱yóʼova kúú ndióxi̱ yi̱ʼi̱”. Ni kǒo káʼa̱n sava na̱ yiví ña̱yóʼo soo ndákanixi̱nína táki̱ʼva ndákanixi̱ní ta̱ ta̱a yóʼo. Kúni̱na xínina xu̱ʼún xíʼin ña̱ kivi sa̱tána xíʼin ña̱yóʼo. Soo Biblia káʼa̱nña xíʼinyó: “Na̱ kúni̱ní xíni xu̱ʼún ku̱a̱ʼákaña kúni̱na, ta na̱ kúni̱ní xíni ña̱ ku̱i̱ká ku̱a̱ʼákaña kúni̱na” (Ecl. 5:10). Na̱ kúni̱ní xíni xu̱ʼún kúni̱na ku̱a̱ʼákaña kuumiína ta ndiʼi tiempo káchíñuna xa̱ʼaña. Soo tá ná keʼéna ña̱yóʼo kixika tu̱ndóʼo nu̱úna (1 Tim. 6:9, 10).

10. ¿Ndáaña káʼa̱n Biblia xa̱ʼa ña̱ ku̱i̱ká xíʼin xa̱ʼa ña̱ ndáʼvi?

10 Ndiʼivayó xíniñúʼu xu̱ʼún, chi ña̱ chíndeé táʼan xíʼinyó kúúña (Ecl. 7:12). Soo, ¿á kivi kusi̱í-iniyó tá kǒo ku̱a̱ʼá xu̱ʼúnyó? Kiviva (kaʼvi Eclesiastés 5:12). * Ta̱ Agur se̱ʼe ta̱ Jaqué ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼin Ndióxi̱: “Kǒo taxiún ña̱ kúi̱ ta̱ ndáʼvi ni ta̱ ku̱i̱ká. Nda̱saa ña̱ xíniñúʼu kuitíi̱ taxiún ndaʼíi̱”. Xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ kǒo kúni̱ra koora ta̱ ndáʼvi. Soo miíra ni̱ka̱ʼa̱n ña̱ kǒo kúni̱ra ixakuíʼnara chi tasaá ná keʼéra ixayaku̱a̱ra ki̱vi̱ Ndióxi̱. Soo ¿nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kǒo kúni̱ra ña̱ ku̱i̱ká? Mi̱íra ni̱ka̱ʼa̱n ña̱yóʼo: “Sana nandosó-inii̱ xa̱ʼún ta nda̱a̱ ka̱ʼi̱n ña̱yóʼo: ‘¿Ndáa ta̱ kúú Jehová?ʼ” (Prov. 30:8, 9). Sana xíniyó sava na̱ yiví na̱ kándíxaka ña̱ chindeé táʼan xu̱ʼún xíʼinna nu̱úka Ndióxi̱.

11. ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xa̱ʼa xu̱ʼún?

11 Na̱ kúni̱níka xíni xu̱ʼún va̱ása kivi koona migo Ndióxi̱. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo: “Ni iinna kǒo kívi kachíñu nu̱ú u̱vi̱ patrón; saáchi sa̱a̱-inina kunina iinra ta kuʼvi̱-inina kunina inkara. Ndóʼó kǒo kívi kachíñundó nu̱ú Ndióxi̱ ta kachíñundó ña̱ koo ña̱ ku̱i̱kándó”. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱ntura ña̱yóʼo: “Sandákoondó ña̱ kundiku̱nndó sa̱tá ña̱ ku̱i̱ká ñuyǐví yóʼo, chi ña̱yóʼo ndíʼi-xa̱ʼaña ta íxakuíʼnanaña. Va̱ʼaka, chí ndiví ná koo ña̱ ku̱i̱kándó, chi kán va̱ása ndíʼi-xa̱ʼaña ni va̱ása íxakuíʼnanaña” (Mat. 6:19-20, 24).

12. ¿Nda̱chun si̱íka íyoyó ña̱ káchíñuyó nu̱ú Ndióxi̱ tá kǒo ku̱a̱ʼá ña̱ʼa kúúmiíyó? Ka̱ʼa̱n iin ejemplo.

12 Ku̱a̱ʼání na̱ yiví kúnda̱a̱-inina ña̱ si̱íka íyona tá kǒo ku̱a̱ʼá ña̱ʼa kúúmiína ta saátu ku̱a̱ʼáka tiempo kúúmiína ña̱ kachíñuna nu̱ú Jehová. Chí Estados Unidos, iin ta̱ hermano naní Jack xi̱kuumiíra iin veʼe káʼnuní xíʼin iin chiñu va̱ʼa. Soo ni̱xi̱kóraña ña̱ va̱ʼa xa̱a̱ra koora precursor xíʼin ñá síʼíra. Saátu káʼa̱nra ña̱yóʼo: “Yo̱ʼvi̱ní i̱xaaña xíʼinndi̱ ña̱ sa̱ndákoondi̱ iin veʼe ña̱ liviní xi̱kuumiíndi̱ xíʼin ña̱ ni̱xikóndi̱ ñuʼúndi̱. Tá xi̱xaʼi̱n xi̱kachíñui̱ ta xi̱ndikói̱ veʼi̱ ni va̱ása kúsi̱í-inii̱. Soo ñá síʼíi̱ si̱íníva kúniñá xa̱ʼa ña̱ kúúñá precursora. Ta xi̱ka̱ʼa̱nñá ña̱yóʼo: ‘Va̱ʼaní ta̱ káchíñui̱ nu̱úʼ. Vitin kúi̱ precursor, ta u̱vi̱ saándi̱ inkáchi káchíñundi̱ nu̱ú Jehová”.

¿Ndáaña chindeé miíyó ña̱ va̱ása kuʼvi̱níka-iniyó kuniyó á xu̱ʼún á? (Koto ña̱ párrafo 13)

13. ¿Ndáaña chindeé miíyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó á kúʼvi̱-iniyó xíniyó xu̱ʼún?

13 ¿Ndáaña chindeé miíyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó á kúʼvi̱-iniyó xíniyó xu̱ʼún? Xíniñúʼu nda̱ka̱tu̱ʼun xíʼin miíyó ña̱yóʼo: “¿Á náʼa̱ ña̱ kéʼíi̱ ña̱ kándíxai̱ ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa xu̱ʼún? ¿Á ña̱ ndáyáʼvika nu̱úi̱ kúú ña̱ kuumiíi̱ ku̱a̱ʼáka xu̱ʼún? ¿Á ndíʼi̱ka-inii̱ xa̱ʼa ña̱ kuumiíi̱ ku̱a̱ʼáka ña̱ʼa nu̱úka ña̱ koi̱ migo Jehová xíʼin xa̱ʼa ña̱ ndi̱ʼi̱-inii̱ xa̱ʼa na̱ yiví? ¿Á kándíxai̱ ña̱ chindeé táʼan Jehová xíʼi̱n ña̱ taxira ndiʼi ña̱ xíniñúʼi̱?”. Kiviva kandíxayó ña̱ va̱ása sandákoo Jehová miíyó tá ndixaní kándíxayóra (Mat. 6:33).

¿Á KÚNI̱YÓ XÍNIYÓ JEHOVÁ Á KÚNI̱YÓ KÉʼÉYÓ ÑA̱ KÚNI̱ MIÍYÓ?

14. ¿Á kivi keʼéyó ña̱ʼa ña̱ kutóoyó?

14 Táki̱ʼva ni̱ka̱ʼyi̱ nu̱ú Biblia tiempo vitin “koo na̱ keʼé ña̱ kúni̱ miína”. Nda̱a̱ táki̱ʼva sa̱kuaʼayó su̱ví ña̱ va̱ása va̱ʼa kúúña ña̱ kuʼvi̱-iniyó kuniyó miíyó xíʼin ña̱ koo loʼo xu̱ʼúnyó, saátu va̱ʼava keʼéyó sava ña̱ kútóoyó. Sava na̱ yiví ndákanixi̱nína ña̱ kǒo kivika keʼéna ña̱ʼa ña̱ kútóona. Soo su̱ví ña̱yóʼo kúú ña̱ kúni̱ Jehová. Ña̱ Biblia káʼa̱nña xa̱ʼa ndiʼi na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱: “Kuaʼán kuxún ta kusi̱í-iniún koʼún vino” (Ecl. 9:7).

15. ¿Ndáaña kúni̱ kachi ña̱ “koo na̱ keʼé ña̱ kúni̱ miína”?

15 Tá káʼa̱n ña̱ 2 Timoteo 3:4 xa̱ʼa na̱ kéʼé ña̱ kúni̱ miína. Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña ña̱ va̱ása kéʼéna ni iin ña̱ kúni̱ Ndióxi̱, chi nina ña̱ kúni̱ miívana kéʼéna. Ña̱ Biblia káʼa̱nña koo na̱ keʼé ña̱ kúni̱ miína su̱víka ña̱ kúni̱ Ndióxi̱. Iin ta̱ káʼvi va̱ʼa xa̱ʼa ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra “ña̱ va̱ása kuʼvi̱-inina kunina Ndióxi̱ chi miíkavana ndíʼi̱-inina xa̱ʼa”. Ndiʼi na̱ kéʼé ña̱ kúni̱ miína xíniñúʼu kiʼinna kuenta xíʼin ña̱yóʼo. Ta ña̱yóʼo kítáʼanña xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús ña̱ ndóʼo na̱ yiví na̱ kútóo keʼé nina ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo (Luc. 8:14).

16, 17. ¿Ndáaña xi̱ndakanixi̱ní ta̱ Jesús xa̱ʼa ña̱ keʼéra ña̱ kutóo miíra?

16 Ta̱ Jesús viíní ki̱ʼinra kuenta ña̱ kǒo keʼéra nina ña̱ kúni̱ miíra. Ni̱xa̱ʼa̱nra iin vikó tíndaʼa̱ ta ni̱xa̱ʼa̱ntura iin vikó ña̱ ke̱ʼéna xa̱ʼara (Juan 2:1-10; Luc. 5:29). Tá ndi̱ʼi tá vino nu̱ú tíndaʼa̱na, ke̱ʼéra iin milagro, tá ti̱kui̱í ndu̱urá vino. Iin ki̱vi̱ tá ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ va̱ása va̱ʼa níkeʼéra chi xi̱xira ta xi̱ʼira xíʼin na̱ yiví, ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ va̱ása va̱ʼa ña̱ ndákanixi̱nína xa̱ʼara (Luc. 7:33-36).

17 Soo ni saá ta̱ Jesús va̱ása níkeʼéra ña̱ xi̱kuni̱ miíra táki̱ʼva kéʼé na̱ yiví. Chi siʼnaka ña̱ kúni̱ Jehová ke̱ʼéra ta chi̱ndeé táʼanra xíʼin na̱ yiví. Ta nda̱a̱ ni̱xi̱ʼi̱ra xa̱ʼayó ña̱ kivi ka̱ku ndiʼiyó na̱ yiví. Ndiʼi na̱ kúni̱ keʼé táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼinna: “Kusi̱í-inindó tá kúndi̱va̱ʼana xíʼinndó ta káʼa̱nna nina tu̱ʼun vatá xa̱ʼandó xa̱ʼa ña̱ ndíku̱nndó yi̱ʼi̱. Kusi̱í-inindó ta ndavandó, saáchi ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼinndó chí ndiví; saáchi saá ku̱ndi̱va̱ʼana xíʼin na̱ profeta na̱ ni̱xi̱yo xi̱naʼá” (Mat. 5:11, 12).

¿Ndáaña chindeé miíyó ña̱ va̱ása kuʼvi̱níka-iniyó kuniyó kutóoyó keʼéyó ña̱ kúni̱ miíyó? (Koto ña̱ párrafo 18)

18. ¿Ndáaña xíniñúʼu nda̱ka̱tu̱ʼunyó miíyó?

18 ¿Ndáaña chindeé táʼan xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó á kutóoyó keʼéyó ña̱ kúni̱ miíyó? Ná nda̱ka̱tu̱ʼun xíʼin miíyó: “¿Á kútóokai̱ kusíkii̱ á ña̱ kotondeʼéi̱ iin ña̱ʼa nu̱úka ña̱ kitai̱ natúʼi̱n veʼe tá veʼe? ¿Á kútói̱ keʼíi̱ ña̱ kúni̱ Jehová nu̱úka ña̱ kéʼíi̱ ña̱ kútóo miíi̱? Tá ndáka̱xii̱n ña̱ kotondeʼi̱ á ña̱ kusíkíi̱, ¿á kútóo Jehová ña̱ ndáka̱xii̱n?”. Tá ndixa kúʼvi̱-iniyó xíniyó Ndióxi̱ kǒo keʼéyó ña̱ va̱ása kútóora, ta saátu tá íyo sava ña̱ʼa ña̱ ndákanixi̱níyó ña̱ kǒo kútóora va̱ʼaka ná kǒo keʼéyóña (kaʼvi Mateo 22:37, 38). *

NDÁA KI̱ʼVA KOO SI̱Í-INIYÓ

19. ¿Ndáana yiví kúú na̱ va̱ása si̱í íyo?

19 Ña̱ ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱a̱ yáʼa i̱ñu̱ mil ku̱i̱ya̱ xóʼvi̱yó íxaaña. Vitin ña̱ tákuyó tiempo nu̱ú ndíʼi nina na̱ yiví na̱ ndákanixi̱ní xa̱ʼa iinlá mií íyo, xíʼin na̱ kútóoní koo ku̱a̱ʼá xu̱ʼún, xíʼin na̱ kéʼéna ña̱ kúni̱ miína. Soo na̱ yiví yóʼo va̱ása si̱í íyona. Soo ña̱ Biblia káʼa̱nña: “Si̱íní íyo na̱ chíndeé táʼan Ndióxi̱ ta̱ Jacob xíʼin, ta kándíxana Jehová chindeéñaʼá” (Sal. 146:5).

20. Káʼa̱n, ¿nda̱chun si̱íka íyo iniún vitin ña̱ kúʼvi̱-iniún xíniún Ndióxi̱?

20 Miíyó na̱ ndásakáʼnu Jehová kúʼvi̱níka-iniyó xíniyóra. Ta ku̱a̱ʼáníkana sákuaʼa xa̱ʼara ta kúʼvi̱-inina xíninara ku̱i̱ya̱ tá ku̱i̱ya̱. Ña̱yóʼo náʼa̱ña nu̱úyó xa̱a̱ xáʼndachíñu Reino Ndióxi̱ ta si̱lóʼo kúma̱ní ña̱ ndakiʼinyó ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa. Tá kéʼéyó ña̱ kúni̱ Jehová kúnda̱a̱-iniyó ña̱ kúsi̱í-inira xíʼin ña̱ kéʼéyó, ña̱yóʼo chíndeé táʼanña xíʼinyó ña̱ si̱íka íyoyó. Nu̱ú ña̱ inka artículo sakuaʼayó ndáaña niʼíyó tá iinlá miíyó ndíʼi̱-iniyó xa̱ʼa, ta ndáaña niʼíyó ta xa̱ʼa chiñu Jehová ndíʼi̱ka-iniyó.

^ párr. 5 Romanos 12:3: Xa̱ʼa ña̱ ta̱xi Ndióxi̱ chiñu ndaʼíi̱, káʼi̱n xíʼin ndiʼindó ña̱ kǒo ndakanixi̱níndó ña̱ ndáyáʼvika ndóʼó nu̱ú na̱ inka; viíní ndakanixi̱níndó nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱ Ndióxi̱ chi miíra kúú ta̱ táxi ndiʼi ña̱ʼa ndaʼa̱yó.

^ párr. 10 Eclesiastés 5:12: Va̱ʼaní kísi̱ na̱ káchíñu, ni loʼo á ku̱a̱ʼá kúú ña̱ kúúmiína; soo na̱ ku̱i̱ká va̱ása kívi ku̱su̱nna chi ndíʼi̱-inina xa̱ʼa ña̱ kúúmiína.

^ párr. 18 Mateo 22:37, 38: Ta̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “‘Xíniñúʼu kuʼvi̱-iniún kuniún Jehová xíʼin ndiʼi níma̱ún, xíʼin ndiʼi ña̱ tákún ta xíʼin ndiʼi xi̱níúnʼ. Ña̱yóʼo kúú ley ña̱ nu̱ú ta káʼnukaña.