Ir al contenido

Ir al índice

¿Á kivi taxiyó iin ña̱ʼa ndaʼa̱ ta̱ xa̱a̱ kúúmií ndiʼiña?

¿Á kivi taxiyó iin ña̱ʼa ndaʼa̱ ta̱ xa̱a̱ kúúmií ndiʼiña?

“Ta vitin Ndióxi̱ miíndi̱, táxindi̱ tixaʼvi ndaʼún ta ndásakáʼnundi̱ ki̱vi̱ún” (1 CRÓN. 29:13).

YAA: 80, 50

1, 2. ¿Nda̱saa xíniñúʼu Jehová ña̱ʼa ña̱ kúúmiíra ña̱ chíndeé táʼanra xíʼinyó? 

JEHOVÁ iin Ndióxi̱ ta̱ va̱ʼaní-ini kúúra. Ndiʼi ña̱ kúúmiíyó miíra ta̱xiña. Kuenta miíra kúú ña̱ oro ña̱ plata xíʼin ndiʼi ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo, xíʼin ña̱ xíniñúʼuyó ña̱ va̱ʼa tákuyó (Sal. 104:13-15; Ageo 2:8). Ña̱ Biblia káʼa̱nña ña̱ ku̱a̱ʼání yichi̱ xi̱niñúʼu Jehová ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa chi̱ndeé táʼanra xíʼin na̱ xi̱ndasakáʼnu-ñaʼá.

2 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa iinña, Jehová ta̱xira ña̱ maná xíʼin ti̱kui̱í ña̱ xi̱niñúʼu na̱ ñuu Israel ki̱ʼva u̱vi̱ xiko ku̱i̱ya̱ tá ni̱xi̱kana nu̱ú ña̱ ñuʼú yi̱chí (Éx. 16:35). Xa̱ʼa ña̱yóʼo, “ni iin ña̱ʼa kǒo níkuma̱ní nu̱úna” (Neh. 9:20, 21). Jehová xi̱niñúʼura ta̱ profeta Eliseo, ña̱ chi̱ndeé táʼanra xíʼin iin ñá ñaʼá ña̱ va̱ása ndiʼi aceite tá xi̱kuumiíñá. Xa̱ʼa ña̱yóʼo va̱ʼa cha̱ʼviñá ndiʼi ña̱ nísákáñá * ta saátu xi̱niñúʼuñá xu̱ʼún ña̱ ki̱ndoo ña̱ sa̱táñá ña̱ʼa ña̱ kuniñúʼuñá xíʼin na̱ veʼeñá (2 Rey. 4:1-7). Saátu ke̱ʼé Jehová ña̱ ta̱xira ndée ndaʼa̱ ta̱ Jesús ña̱ ta̱xira ña̱ xi̱xi na̱ yiví ta nda̱a̱ sava yichi̱ ta̱xira xu̱ʼún ndaʼa̱na (Mat. 15:35-38; 17:27).

3. ¿Ndáaña sakuaʼayó xa̱ʼa nu̱ú ña̱ kaʼviyó yóʼo?

3 Jehová kivi kuniñúʼura ndiʼi ña̱ kúni̱ miíra ña̱ vií koo ndiʼi ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo. Soo ni saá káʼa̱nvara xíʼinyó ña̱ ná taxiyó ña̱ kúúmiíyó ña̱ va̱ʼa chindeé táʼanyó xíʼin na̱ ñuura (Éx. 36:3-7; kaʼvi Proverbios 3:9). * ¿Nda̱chun kúni̱ Jehová ña̱ ná taxiyó ndiʼi ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ra ni miíra ta̱xiña ndaʼa̱yó? ¿Nda̱saa xi̱xiniñúʼu na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ña̱ xi̱kuumiína ña̱ ke̱ʼéna chiñu Ndióxi̱? ¿Nda̱saa xíniñúʼu na̱ ñuu Jehová donación ña̱ táxiyó? Nu̱ú ña̱ kaʼviyó yóʼo sakuaʼayó xa̱ʼaña.

¿NDA̱CHUN TAXIYÓ ÑA̱ KÚÚMIÍYÓ NDAʼA̱ JEHOVÁ?

4. ¿Ndáaña náʼa̱yó nu̱ú Jehová tá kéʼéyó chiñura?

4 ¿Nda̱chun táxiyó ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ Jehová? Xa̱ʼa ña̱ kúʼvi̱ní-iniyó xíniyóra xíʼin xa̱ʼa ña̱ táxiyó tixaʼvi ndaʼa̱ra chi ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa kéʼéra xa̱ʼayó. Tá ndákanixi̱níyó xa̱ʼa ña̱yóʼo kúʼvi̱ka-iniyó xíniyóra. Ta ndóʼoyó táki̱ʼva ndo̱ʼo ta̱ rey David tá ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kúni̱ra keʼéra iin templo. Ta̱ David ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa ndiʼi ña̱ kúúmiíyó Jehová kúú ta̱ táxiña, ta xa̱ʼa ña̱yóʼo ndiʼi ña̱ táxiyó ndaʼa̱ra, xa̱a̱ kuenta miíra kúúña (kaʼvi 1 Crónicas 29:11-14). *

5. ¿Ndáaña káʼa̱n Biblia xa̱ʼa ña̱ táxiyó ña̱ʼa ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ Ndióxi̱ ta kǒo ndátuyó ña̱ taxira ña̱ʼa ndaʼa̱yó?

5 Táxiyó ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ Jehová chi saá kúú ña̱ ndásakáʼnuyóra. Iin visión ña̱ xi̱ni ta̱ apóstol Juan xi̱niso̱ʼora ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱yóʼo chí ndiví: “Jehová, Ndióxi̱ miíndi̱, iinlá yóʼó kúú ta̱ íyo yichi̱ ña̱ ndasakáʼnu ndiʼina yóʼó, yóʼó kúú ta̱ taxindi̱ ña̱ to̱ʼó ndaʼa̱, yóʼó kúú ta̱ ndakiʼin ndiʼi ndeéndi̱, saáchi yóʼó kúú ta̱ i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa, ta xa̱ʼa ña̱ kúni̱ miíún na̱kuva̱ʼa ndiʼi ña̱yóʼo” (Rev. 4:11). Xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ xíniñúʼu ixato̱ʼóyó ta ndasakáʼnuyó Jehová ta xa̱ʼa ña̱yóʼo xíniñúʼu taxiyó ndiʼi ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ra. Tá ni̱xi̱yo na̱ ñuu Israel, Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Moisés ña̱ ná ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ ñuu Israel ña̱ keʼéna u̱ni̱ vikó ña̱ iin iin ku̱i̱ya̱. Ña̱ Ley yóʼo káchiña: “Ndiʼina xíniñúʼu ku̱ʼu̱n ña̱ʼa xíʼinna ña̱ taxina ndaʼa̱ Jehová” (Deut. 16:16). Xíʼin ña̱yóʼo na̱kunda̱a̱-iniyó na̱ ñuu Israel ta̱xina ña̱ʼa ndaʼa̱ Jehová chi xi̱kuni̱na ndasakáʼnunara. Tiempo vitin miíyó na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ táxiyó ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ra xa̱ʼa ña̱ kúni̱yó ndasakáʼnuyóra. Tá kéʼéyó ña̱yóʼo náʼa̱yó ña̱ chíndeé táʼanyó ta chíndayáʼviyó na̱ ñuu Jehová.

6. ¿Ndáaña va̱ʼa ndakiʼinyó tá táxiyó ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ Ndióxi̱? (Koto na̱ʼná ña̱ va̱xi chí xa̱ʼa).

6 Xíniñúʼu taxiyó ña̱ʼa ndaʼa̱ inkana ta va̱ása kundatuyó ña̱ taxi inkana ña̱ʼa ndaʼa̱yó (kaʼvi Proverbios 29:21). * Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa ña̱yóʼo, ¿ndáaña ndoʼún tá iin na̱ loʼo se̱ʼún ná taxina iin ña̱ʼa ndaʼún soo xíʼin xu̱ʼún ña̱ táxi miíún ndaʼa̱na sa̱tánaña? ¿Á su̱ví taxiún tixaʼvi ndaʼa̱na? Ná ka̱ʼa̱ntuyó xa̱ʼa inkaña, ta iin ta̱ precursor íyora xíʼin na̱ yivára ta táxira xu̱ʼún ndaʼa̱na xa̱ʼa ña̱ kúni̱ra chindeé táʼanra xíʼinna. Sana na̱ yivára va̱ása ndúkúvínaña nu̱úra, soo kíʼinvanaña chi saá náʼa̱ se̱ʼena ña̱ táxira tixaʼvi xa̱ʼa ña̱ táxina ndaʼa̱ra. Saá kúni̱ Jehová keʼéyó xíʼinra ña̱ taxiyó ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ra.

ÑA̱ XI̱KEʼÉ NA̱ XI̱NDASAKÁʼNU NDIÓXI̱ TÁ XI̱NAʼÁ

7, 8. a) ¿Ndáaña ke̱ʼé na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ña̱ va̱ʼa ke̱ʼéna chiñu Jehová? b) ¿Ndáa inka ña̱ʼa xi̱taxi na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ña̱ va̱ʼa chi̱ndeéna na̱ xi̱keʼé chiñu Ndióxi̱?

7 Nu̱ú ña̱ Biblia va̱xi ña̱ nátúʼun xa̱ʼa na̱ xi̱ndasakáʼnu Ndióxi̱ xi̱naʼá ña̱ xi̱taxina ña̱ xi̱kuumiína ndaʼa̱ra. Sava xi̱taxina xu̱ʼún chi íyo iin nu̱ú xi̱xiniñúʼuña. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa iinña, ta̱ Moisés ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ ñuu Israel ña̱ taxina ña̱ kúúmiína ña̱ va̱ʼa keʼéna tabernáculo, saátu ke̱ʼé ta̱ rey David tá i̱xava̱ʼana ña̱ templo (Éx. 35:5; 1 Crón. 29:5-9). Tá ni̱xi̱yo ta̱ rey Jehoás, na̱ su̱tu̱ sa̱ndáʼana veʼe Jehová xíʼin xu̱ʼún ña̱ ta̱xi na̱ ñuu (2 Rey. 12:4, 5). Tá siglo nu̱ú na̱ ñaniyó chi̱ndeé táʼanna xíʼin na̱ xi̱ndoo ñuu Judea xa̱ʼa ña̱ kǒo ña̱ kuxuna. Ña̱ Biblia káʼa̱nna ña̱ ndiʼina chi̱ndeé táʼanna xíʼin inkana (Hech. 11:27-30).

8 Savatu ta̱xina donación ña̱ chi̱ndeé táʼanna xíʼin na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱úna ña̱ xi̱ndasakáʼnuna Jehová. Ña̱ ley ta̱ Moisés, xi̱ka̱ʼa̱nña xa̱ʼa na̱ levita ña̱ kǒo ñuʼú ndakiʼinna. Xa̱ʼa ña̱yóʼo ndiʼi na̱ ñuu Israel xi̱taxina ña̱ xi̱kuumiína ña̱ chi̱ndeé táʼanna xíʼin na̱ levita. Ña̱yóʼo xi̱chindeé táʼanña xíʼinna ña̱ xi̱keʼéna chiñu tabernáculo (Núm. 18:21). Tá xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa tiempo sava ná ñaʼá xi̱taxiná ña̱ xi̱kuumiíná ndaʼa̱ ta̱ Jesús xíʼin na̱ apóstolra (Luc. 8:1-3).

9. ¿Ndáaña xi̱keʼé sava na̱ xi̱ndoo tá xi̱naʼá ña̱ va̱ʼa ta̱xina donación?

9 Xa̱a̱ síín nu̱ú xi̱ndoo iin iin na̱ xi̱taxi donación yóʼo. Tá na̱kuva̱ʼa tabernáculo nu̱ú ñuʼú yi̱chí xi̱ndoo na̱ ñuu Israel, ta ta̱xina ndiʼi ña̱ xi̱kuumiína, ña̱yóʼo kúni̱ kachiña ña̱ ta̱xina ña̱ʼa ña̱ nda̱kiʼinna chí ñuu Egipto (Éx. 3:21, 22; 35:22-24). Na̱ xi̱ndoo tá siglo nu̱ú ni̱xi̱kóna ñuʼúna, veʼena á inkaka ña̱ʼa ña̱ xi̱kuumiína ña̱ va̱ʼa taxina xu̱ʼún ndaʼa̱ na̱ apóstol. Ta na̱ apóstol yóʼo ta̱xina xu̱ʼún yóʼo ndaʼa̱ na̱ xi̱xiniñúʼuña (Hech. 4:34, 35). Inkatuna xi̱taxina xu̱ʼún ña̱ va̱ʼa chindeé táʼanna xíʼin chiñu Ndióxi̱ (1 Cor. 16:2). Xa̱ʼa ña̱yóʼo á na̱ ku̱i̱ká xi̱kuuna á na̱ ndáʼvi xi̱kuuna ndiʼina xi̱taxina ña̱ xi̱kuumiína (Luc. 21:1-4).

ÑA̱ KIVI KEʼÉYÓ VITIN

10, 11. a) ¿Ndáaña kivi keʼéyó ña̱ na̱ʼa̱yó ña̱ va̱ʼa iniyó táki̱ʼva ni̱xi̱yo na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá? b) ¿Ndáaña ndóʼún xa̱ʼa ña̱ kéʼún chiñu Ndióxi̱?

10 Tiempo vitin íyo sava ña̱ xíniñúʼu taxiyó donación xa̱ʼa. Tá kúú ña̱ sandáʼana veʼe nu̱ú ndákutáʼanyó á ña̱ ixava̱ʼana inka ña̱ xa̱á. Á savatu xíniñúʼuna ña̱ chindeé táʼanyó xíʼinna ña̱ sandáʼayó ña̱ Betel, á ña̱ va̱ʼa koo iin asamblea nu̱ú xáʼa̱nyó á xa̱ʼa ña̱ chindeé táʼanyó xíʼin na̱ táʼanyó nu̱ú yáʼa iin tu̱ndóʼo. Xu̱ʼún ña̱ táxiyó savatu chíndeé táʼanña xíʼin na̱ misionero, na̱ precursor especial, na̱ superintendente ña̱ circuito á na̱ ñaniyó na̱ káchíñu ña̱ central mundial á inkaka Betel ña̱ íyo iníísaá ñuyǐví. Ta ña̱ congregación nu̱ú xáʼa̱nyó sana xa̱a̱ nda̱ka̱xinna ña̱ chindaʼána loʼo xu̱ʼún yo̱o̱ tá yo̱o̱ ña̱ va̱ʼa kuva̱ʼa Salón ña̱ Reino xíʼin ña̱ Asamblea, tá kúva̱ʼa ña̱yóʼo chíndeé táʼanña xíʼin na̱ ñaniyó.

11 Ndiʼivayó kivi chindeé táʼan xíʼin chiñu Jehová tiempo vitin. Su̱ví ndiʼivína xíniñúʼu kunda̱a̱-inina ña̱ táxiyó donación, chi kǒo xínina ña̱ chíka̱a̱yóña ini caja válí ña̱ íyo veʼe nu̱ú ndákutáʼanyó, á savatuyó chíndaʼáña nu̱ú ña̱ jw.org. Sana ndákanixi̱níyó ña̱ loʼoní kúú xu̱ʼún ña̱ táxiyó. Soo mií ña̱ ndixa, ña̱ donación válí yóʼo kúú ña̱ ndákutáʼan ta ku̱a̱ʼáka ndúuña. Ndiʼi na̱ hermano, nda̱a̱ na̱ kúúmií loʼo xu̱ʼún íyona táki̱ʼva ni̱xi̱yo na̱ hermano na̱ xi̱ndoo ña̱ ñuu Macedonia tá siglo nu̱ú. Ni ndáʼvi ni̱xi̱yona, ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ xi̱kuni̱na chindeé táʼanna xíʼin inkana, ta xa̱ʼa ña̱yóʼo va̱ʼaní ni̱xi̱yo inina (2 Cor. 8:1-4).

12. ¿Ndáaña kéʼé na̱ ñuu Ndióxi̱ ña̱ vií va̱ʼa xíniñúʼuna xu̱ʼún ña̱ táxiyó?

12 Na̱ Cuerpo Gobernante chíka̱a̱nína ndée ña̱ vií kuniñúʼuna xu̱ʼún ña̱ táxiyó (Mat. 24:45). Na̱ ñaniyó yóʼo siʼna xíʼin Ndióxi̱ káʼa̱nna ña̱ va̱ʼa vií va̱ʼa kuniñúʼuna xu̱ʼún yóʼo (Luc. 14:28). Tá tiempo xi̱naʼá nina ta̱a na̱ kǒo sándáʼvi xi̱kiʼin kuenta xíʼin xu̱ʼún. Na̱yóʼo xi̱kiʼinna kuenta ña̱ xi̱xiniñúʼuna xu̱ʼún yóʼo ña̱ xi̱keʼéna chiñu Jehová su̱víka inka ña̱ʼa. Iin yichi̱ tá ndi̱kó ta̱ Esdras chí ñuu Jerusalén xíʼin ña̱ oro, plata xíʼin inkaka ña̱ʼa ña̱ ta̱xi ta̱ rey ñuu Persia ndaʼa̱ra, ta ña̱yóʼo ki̱ʼva 1,700 millón (100 millón ña̱ dólar) xi̱kuuña. Ta̱ Esdras xi̱xinira ña̱ ndiʼi ña̱yóʼo kuenta Jehová kúúña, xa̱ʼa ña̱yóʼo viíní ke̱ʼéra chiñu ña̱ va̱ʼa xa̱a̱ra xíʼinña nda̱a̱ ñuu Jerusalén (Esd. 8:24-34). Saátu ke̱ʼé ta̱ apóstol Pablo tá nda̱kayara xu̱ʼún ña̱ chindeé táʼanra xíʼin na̱ hermano na̱ ñuu Judea ta nda̱ka̱xinra na̱ ta̱a na̱ nda̱kúní íyo ña̱ kéʼé, ña̱ vií va̱ʼa kiʼinna kuenta xíʼinña (kaʼvi 2 Corintios 8:18-21). * Tiempo vitin na̱ ñuu Ndióxi̱ kéʼéna táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Esdras xíʼin ta̱ Pablo. Xa̱ʼa ña̱yóʼo káʼa̱nna xíʼinyó ndáa ki̱ʼva kuniñúʼuyó ña̱ donación.

13. ¿Ndáaña kéʼé na̱ ñuu Ndióxi̱ ña̱ vií va̱ʼa xíniñúʼuna xu̱ʼún ña̱ táxiyó?

13 Savana vií va̱ʼa ndáka̱xinna ña̱ keʼéna ña̱ kǒo ndiʼi kama xu̱ʼún ña̱ kúúmiína. Savatu vií va̱ʼa ndáka̱xinna ña̱ kéʼéna, xa̱ʼa ña̱ kúni̱kaka kachíñuna nu̱ú Jehová. Ti̱xin na̱ ñuu Jehová saá íyo ña̱ kéʼéna. Vitin ku̱a̱ʼáníka ña̱ xa̱á kéʼéna. Ta xa̱ʼa ña̱yóʼo ku̱a̱ʼáka xu̱ʼún xíniñúʼuna. Soo xa̱ʼa ña̱yóʼo na̱ ñuu Ndióxi̱ ndákanixi̱nína ndáaña keʼéna ña̱ loʼoka xu̱ʼún kuniñúʼuna. Kéʼéna ña̱yóʼo xa̱ʼa ña̱ kúni̱na vií va̱ʼa kuniñúʼuna xu̱ʼún ña̱ táxiyó.

NDÁAÑA VA̱ʼA NDÁKIʼINYÓ XA̱ʼA ÑA̱ TÁXIYÓ DONACIÓN

Kiviva chindeé táʼanyó xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱ tá táxiyó donación. (Koto ña̱ párrafo 14 nda̱a̱ 16).

14-16. a) ¿Ndáaña kéʼéna xíʼin ña̱ donación ña̱ táxiyó? b) ¿Nda̱saa chíndeé táʼan ña̱ táxi na̱ ñuu Ndióxi̱ xíʼún?

14 Ku̱a̱ʼání na̱ hermano na̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ káchíñu nu̱ú Jehová káʼa̱nna ña̱ ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ndákiʼinna tiempo vitin íxaa na̱ ñuu Ndióxi̱. Ta ña̱ ndixava kúú ña̱ káʼa̱nna. Chi vitin íyo ña̱ jw.org íyo ña̱ canal JW Broadcasting. Ta saátu xa̱a̱ ku̱a̱ʼání nu̱ú tu̱ʼun íyo ña̱ Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras. Tá ku̱i̱ya̱ 2014 xíʼin 2015 ni̱xi̱yo asamblea ña̱ xi̱naní “Nandukúyó siʼnaka ña̱ kaʼndachíñu Ndióxi̱” yáʼaka 14 estadio ña̱ náʼnuka ña̱ íyo iníísaá ñuyǐví ni̱xi̱yoña. Ta ku̱a̱ʼání na̱ yiví nda̱kutáʼan yóʼo.

15 Ku̱a̱ʼánína táxi tixaʼvi xa̱ʼa ña̱ táxi na̱ ñuu Ndióxi̱ ndaʼa̱na. Iin na̱ xa̱a̱ ti̱ndaʼa̱ na̱ ndóo chí iin ñuu loʼo ña̱ ndíka̱a̱ chí Asia ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱yóʼo xa̱ʼa ña̱ canal JW Broadcasting: “Sava iinlá miíndi̱ ndóo túvindi̱ ta nándosóndi̱ xa̱ʼa ña̱ iníísaá ñuyǐví íyo na̱ sákuaʼa xa̱ʼa Jehová. Soo tá xítondi̱ ña̱ kána nu̱ú ña̱ JW Broadcasting, ndákaʼánndi̱ ña̱ va̱ása íyo miíndi̱ chi iníísaá ñuyǐví íyo na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱. Yóʼo ndiʼi na̱ hermano kúsi̱íní-inina xíʼin ña̱ JW Broadcasting. Xíniso̱ʼonndi̱ ña̱ káʼa̱nna, va̱ʼaníka kuyatinna nu̱ú na̱ Cuerpo Gobernante ña̱ xítona ña̱ JW Broadcasting yo̱o̱ tá yo̱o̱. Ta vitin kúsi̱íníka-inina ña̱ kítáʼanna xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱”.

16 Ña̱ iníísaá ñuyǐví sándáʼana á íxava̱ʼana yáʼaka 2,500 Salón ña̱ Reino. Chí Honduras, na̱ hermano ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ ndóʼona xa̱ʼa ña̱ ki̱xaʼána íxava̱ʼana iin salón xa̱á káchina: “Kúsi̱íní-inindi̱ ña̱ kítáʼanndi̱ xíʼin na̱ ñuu Jehová na̱ íyo iníísaá ñuyǐví. Tixaʼvi na̱yóʼo vitin ki̱xaʼá kúva̱ʼa iin Salón ña̱ Reino ñuu nu̱ú ndóondi̱”. Ku̱a̱ʼáníkana káʼa̱n táʼan ña̱yóʼo tá ndákiʼinna Biblia á inka tutu ña̱ kána tu̱ʼun miína, á tá chíndeé táʼanyó xíʼinna tá ndóʼona iin tu̱ndóʼo á xa̱ʼa ña̱ xítona ña̱ va̱ʼaní sákuaʼa na̱ yiví xa̱ʼa Ndióxi̱ tá xíkayó nátúʼunyó xíʼin tú carro va̱lí.

17. ¿Nda̱chun va̱ʼa kándíxayó ña̱ chíndeé táʼan Jehová xíʼinyó tiempo vitin?

17 Ku̱a̱ʼání na̱ yiví ndákanda̱-inina chi ku̱a̱ʼání ña̱ʼa kéʼéyó ta kǒo ndúkúyó xu̱ʼún ña̱ kéʼéyóña, chi nina donación ña̱ táxi na̱ yiví xíʼin ndiʼi níma̱na xíniñúʼuyó. Iin ta̱a ta̱ kúúmií chiñu káʼnu ni̱xa̱ʼa̱nra xi̱tora iin Betel nu̱ú távána tutu, ta nda̱kanda̱ní-inira chi ki̱ʼinra kuenta ña̱ ndiʼi na̱ ñúʼu káchíñu kán kǒo xu̱ʼún kíʼinna ta va̱ása xíkana ndúkúna xu̱ʼún. Ta ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ni iin na̱ yiví va̱ása kuchiñu keʼé ña̱yóʼo. Ta ndiʼiyó kándíxa ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra. Xíni̱yó ña̱ iinlá Jehová kúú ta̱ chíndeé táʼan xíʼinyó ña̱ kivi keʼéyó ndiʼi ña̱yóʼo (Job 42:2).

ÑA̱ NDÁKIʼINYÓ TÁ TAXIYÓ NDAʼA̱ JEHOVÁ ÑA̱ TÁXIRA NDAʼA̱YÓ

18. a) ¿Ndáaña va̱ʼa ni̱ʼiyó xa̱ʼa ña̱ táxiyó ña̱ kúúmiíyó ña̱ chindeé táʼanyó xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱? b) ¿Ndáaña keʼéyó ña̱ va̱ʼa sanáʼa̱yó se̱ʼeyó xíʼin na̱ sa̱kán sákuaʼa xa̱ʼa Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa taxina donación?

18 Jehová táxira ña̱ chindeé táʼanyó xíʼin Reinora ta ndiʼiyó kúsi̱í-iniyó ña̱ kéʼéyó ña̱yóʼo. Miíra káʼa̱n xíʼinyó ña̱ ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼinyó tá chíndeé táʼanyó xíʼin Reinora (Mal. 3:10). Ta saátu káʼa̱nra xa̱ʼa na̱ yiví na̱ va̱ʼa ini xíʼin inkana, ni̱ʼína ku̱a̱ʼá ña̱ va̱ʼa (kaʼvi Proverbios 11:24, 25). * Ta si̱íka kooyó tá kéʼéyó táʼan ña̱yóʼo, chi “tá táxiyó ña̱ʼa ndaʼa̱ inkana ndeéka kúsi̱í-iniyó ta su̱víka ña̱ ndákiʼinyóña” (Hech. 20:35). Xa̱ʼa ña̱yóʼo xíʼin ña̱ kéʼéyó ta xíʼin ña̱ káʼa̱nyó kivi chindeé táʼanyó xíʼin na̱ veʼeyó á xíʼin na̱ sa̱kán ki̱xaʼá sákuaʼa xa̱ʼa Ndióxi̱ ña̱ chika̱a̱na ndée ña̱ taxina donación ta xíʼin ña̱yóʼo ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼinna.

19. ¿Nda̱saa chíndeé táʼan ña̱ ka̱ʼviyó yóʼo xíʼún?

19 Ndiʼi ña̱ kúúmiíyó Jehová táxiña ndaʼa̱yó. Ña̱ táxiyó ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ra náʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyóra ta táxiyó tixaʼvi ndaʼa̱ra xa̱ʼa ndiʼi ña̱ kéʼéra xa̱ʼayó (1 Crón. 29:17). Tá ta̱xi na̱ ñuu Israel ña̱ xi̱kuumiína ña̱ va̱ʼa ku̱va̱ʼa ña̱ templo “ku̱si̱íní-inina chi ta̱xina ndiʼi ña̱ xi̱kuumiína ta xíʼin ndiʼi níma̱na ke̱ʼéna ña̱yóʼo nu̱ú Jehová” (1 Crón. 29:9). Saátu miíyó ná kusi̱í-iniyó xa̱ʼa ña̱ táxiyó ña̱ʼa ña̱ kúúmiíyó ndaʼa̱ Jehová, ná ndakaʼányó chi miíra táxi ndiʼiña ndaʼa̱yó.

^ párr. 2 Savatuna káʼa̱nna níká á nísíká.

^ párr. 3 Proverbios 3:9: Ndasakáʼnu Jehová xíʼin ndiʼi ña̱ va̱ʼa kúúmiíún, nina ña̱ va̱ʼa taxiún ndaʼa̱ra.

^ párr. 4 1 Crónicas 29:11-14: Jehová, Ndióxi̱ ta̱ káʼnu, yóʼó kúú ta̱ kúúmií ndée xíʼin ndiʼi ña̱ va̱ʼa; chi ndiʼi ña̱ íyo ñuyǐví xíʼin nu̱ú ñuʼú yóʼo, kuenta miíún kúúña. Miíún kúú ta̱ chíñu káʼnu nu̱ú ndiʼi na̱ yiví. Ña̱ ku̱i̱ká xíʼin ndiʼika ña̱ va̱ʼa yóʼó kúú ta̱ táxiña, ta miíún kúú ta̱ kíʼin kuenta xíʼinña; ta kúúmiíún ndée ta ndakúníún, ta miíún kúú ta̱ táxi ña̱ kúúmií na̱ yiví ndeé xíʼin ña̱ ndakú koo na̱ yiví. Ta vitin Ndióxi̱ miíndi̱, táxindi̱ tixaʼvi ndaʼún ta ndásakáʼnundi̱ ki̱vi̱ún. ”¿Ndáa ta̱a kúi̱ ta ndáana kúú na̱ ñui̱, ña̱ va̱ʼa taxindi̱ ña̱ʼa ndaʼún? Saáchi miíún táxi ndiʼi ña̱ʼa ndaʼa̱ndi̱ ta ña̱ táxiún ndaʼa̱ndi̱ táxindi̱ña ndaʼún.

^ párr. 6 Proverbios 29:21: Ta iin na̱ yiví táxina ndiʼi ña̱ ndúkú se̱ʼena nu̱úna, tá ná kuaʼnuna va̱ása koona na̱ yiví va̱ʼa.

^ párr. 12 2 Corintios 8:18-21: Soo chíndaʼándi̱ inkara xíʼinra iin ta̱ xíni va̱ʼandó xa̱ʼa kúúra chi va̱ʼaní kéʼéra chiñu Ndióxi̱. Ta su̱ví nda̱saa ña̱yóʼo chi na̱ congregación nda̱ka̱xin ta̱yóʼo ña̱ kakara xíʼinndi̱ keʼéndi̱ chiñu yóʼo ña̱ ná kunda̱a̱-inindó ña̱ ndíʼi̱-inindi̱ xa̱ʼandó. Ta xíʼin ña̱yóʼo kǒo ku̱a̱chi koo xa̱ʼa xu̱ʼún ña̱ ndákayandi̱ ña̱ chíndeé táʼanndi̱ xíʼinndó. Saáchi “su̱ví nu̱ú Jehová kuití kéʼéndi̱ ña̱ va̱ʼa nda̱a̱ nu̱ú na̱ yiví kéʼéndi̱ña”.

^ párr. 18 Proverbios 11:24, 25: Íyo na̱ táxi ña̱ʼa ndaʼa̱ inkana, soo xa̱ʼa ña̱yóʼo víʼikaña ndákiʼinna; soo íyo na̱ kǒo táxi ña̱ʼa ndaʼa̱ inkana, ta xa̱ʼa ña̱yóʼo kǒo ku̱a̱ʼá ña̱ʼa kúúmiína. Na̱ táxi ña̱ʼa ndaʼa̱ inkana kǒo kuma̱ní ña̱ʼa nu̱úna; ta ná chíndeé táʼan xíʼin inkana saátu miína ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ndakiʼinna.