Ir al contenido

Ir al índice

“Táxira ndée ndaʼa̱ na̱ ku̱naa”

“Táxira ndée ndaʼa̱ na̱ ku̱naa”

Texto ña̱ ku̱i̱ya̱ 2018: “Na̱ kándíxa Jehová taxira ndée ndaʼa̱na” (IS. 40:31).

YAA: 3, 47

1. a) ¿Ndáa tu̱ndóʼo kúú ña̱ yáʼayó nu̱ú? b) ¿Nda̱chun kúsi̱íní-ini Jehová xíʼin ña̱ kéʼé na̱ ndásakáʼnu-ñaʼá? (Koto na̱ʼná ña̱ va̱xi chí xa̱ʼa).

NDIʼIYÓ kúnda̱a̱-iniyó ñuyǐví yóʼo íyoní tu̱ndóʼo. Ku̱a̱ʼání ndóʼó kúúmiíndó kue̱ʼe̱ ndeé. Savatundó ndáandó iin na̱ veʼendó na̱ xa̱a̱ ku̱chée, ta sana xa̱a̱ ku̱chéetu miívandó. Savandó chíka̱a̱níndó ndée ña̱ kachíñundó kuxu na̱ veʼendó ni su̱ví ña̱ taxindó ña̱ ku̱i̱ká ndaʼa̱na kúúña. Ta kúnda̱a̱-inindi̱ ña̱ su̱ví iinlá tu̱ndóʼo yáʼandó nu̱ú, chi ku̱a̱ʼá ña̱ yáʼandó nu̱ú. Ndiʼi ña̱yóʼo kíndaaña ndéendó, tiempondó xíʼin xu̱ʼúnndó. Ta ni yáʼandó nu̱ú ndiʼi ña̱yóʼo ndeéní chíka̱a̱ndó ndée ña̱ kandíxandó ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱ koo chí nu̱únínu. Kúsi̱íní-ini Jehová xíʼin ña̱ kéʼéndó.

2. a) ¿Nda̱saa chíndeé táʼan Isaías 40:29 xíʼinyó? b) ¿Ndáaña va̱ása xíniñúʼu keʼéyó?

2 ¿Á sava ndákanixi̱níndó ña̱ kǒo kúndeékandó xíʼin ndiʼi ña̱ yáʼandó nu̱ú? Tásaá ndóʼondó su̱ví iinlándó ndóʼo saá. Ña̱ Biblia káʼa̱nña xa̱ʼa sava na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ña̱ nda̱kanixi̱nína ña̱ kǒo kuchiñukana túvina (1 Rey. 19:4; Job 7:7). Soo kǒo níndakava-inina, chi ndu̱kúna ndée nu̱ú Jehová ña̱ ndakú koo-inina. Ta chi̱ndeé táʼanvara xíʼinna, chi ta̱kán táxira “ndée ndaʼa̱ na̱ ku̱naa” (Is. 40:29). Soo, sava na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ ndákanixi̱nína ña̱ va̱ʼa ya̱ʼana nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ kúúmiína xíniñúʼu sandákoona ña̱ ndasakáʼnuna Ndióxi̱, chi nu̱ú miína iin tu̱ndóʼo kúúña túvina, su̱víka iin ña̱ va̱ʼa. Xa̱ʼa ña̱yóʼo sándákoona ña̱ káʼvina Biblia, ña̱ ku̱ʼu̱nna reunión ña̱ ku̱ʼu̱nna natúʼunna xa̱ʼa Ndióxi̱, ta va̱ʼaní kúni ta̱ Ndi̱va̱ʼa tá kéʼéna ña̱yóʼo.

3. a) ¿Ndáaña keʼéyó ña̱ va̱ʼa kǒo taxiyó sandákava ta̱ Ndi̱va̱ʼa iniyó? b) ¿Ndáaña sakuaʼayó nu̱ú ña̱ kaʼviyó yóʼo?

3 Ta̱ Ndi̱va̱ʼa kúnda̱a̱-inira tá kéʼéyó chiñu Ndióxi̱ ña̱yóʼo táxikaña ndée ndaʼa̱yó. Ta kǒo kúni̱ra ña̱ ndakú ná kooyó. Xa̱ʼa ña̱yóʼo tá xa̱a̱ ku̱naún túviún kǒo kuxíkaún nu̱ú Jehová. Ña̱ xíniñúʼu keʼún kúú ña̱ kuyatinkaún nu̱úra. Ndakaʼán ña̱ káʼa̱n Biblia: “Miíra taxi ña̱ tuun koondó, miíra taxi ña̱ ndakú koondó” (1 Ped. 5:10; Sant. 4:8). Nu̱ú ña̱ kaʼviyó yóʼo, sakuaʼayó xa̱ʼa u̱vi̱ nu̱ú ña̱ʼa ña̱ kivi sandákava-iniyó. Saátu kotoyó ndáa ki̱ʼva chíndeé táʼan Biblia xíʼinyó ña̱ ndakú koo iniyó. Soo vitin ná kotoyó ña̱ káʼa̱n Isaías 40:26-31, ña̱yóʼo chindeé táʼanña xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ña̱ táxi Jehová ndée ndaʼa̱yó ña̱ ndakú kooyó.

“NA̱ KÁNDÍXA JEHOVÁ TAXIRA NDÉE NDAʼA̱NA”

4. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ káʼa̱n Isaías 40:26?

4 (Kaʼvi Isaías 40:26). * Ni iin na̱ yiví kǒo kúchiñu kunda̱a̱-ini nda̱saa kúú ki̱mi íyo chí ndiví. Na̱ científico káʼa̱nna ti̱xin ña̱ galaxia nu̱ú ndóoyó ña̱ naní Vía Láctea, ki̱ʼva 400 mil millón kúú ki̱mi íyo. Jehová kúú ta̱ ta̱xi ki̱vi̱ ndiʼi tíyóʼo. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱yóʼo? Ndióxi̱ ndíʼi̱ní-inira xa̱ʼa tíyóʼo, soo ¿ndáaña ndákanixi̱níún? ¿Á saá ndíʼi̱-inira xa̱ʼún, xa̱ʼa ña̱ káchíñún nu̱úra xíʼin ndiʼi níma̱ún? (Sal. 19:1, 3, 14). Yiváyó ta̱ íyo chí ndiví xíni̱vara yóʼó. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ndióxi̱ xíni̱vara nda̱saa kúú yixí xi̱níndó íyo” (Mat. 10:30). Iin ta̱ ka̱ʼyí ña̱ Salmo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Jehová íyora xíʼin na̱ kǒo ku̱a̱chi kúúmií” (Sal. 37:18). Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña, ña̱ xíni̱ra ndáana kúúmií tu̱ndóʼo ta táxira ndée ndaʼa̱na ña̱ ndakú koo inina.

5. ¿Nda̱chun va̱ʼa xíni̱yó ña̱ íyoní ndée Jehová ta kivi chindeé táʼanra xíʼinyó?

5 (Kaʼvi Isaías 40:28). * Jehová kúú ta̱ kúúmií ndiʼi ndée. Ndakanixi̱ní nda̱saa ndée kúúmií ñu̱ʼu. Ta̱ káʼyí xa̱ʼa ña̱ kéʼé na̱ científico David Bodanis ni̱ka̱ʼa̱nra “ña̱ ñu̱ʼu segundo tá segundo káʼndi nu̱úña ta nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ káʼndi ku̱a̱ʼání bomba nu̱ú saá íyoña. Inka ta̱ científico ni̱ka̱ʼa̱nra iinlá segundo ña̱ túun ñu̱ʼu tiempo vitin, kivi tuunña nu̱úyó ki̱ʼva u̱vi̱ ciento mil ku̱i̱ya̱”. Tá Jehová kúú ta̱ táxi ndée ndaʼa̱ ñu̱ʼu. ¿Á kǒo kivi chindeéra miíyó tá yáʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo?

6. a) ¿Nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús ña̱ va̱ása yo̱ʼvi̱ ña̱ káʼa̱nra xíʼinyó keʼéyó? b) ¿Nda̱saa chíndeé táʼanña xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ña̱ va̱ása yo̱ʼvi̱ ña̱ ndúkúra nu̱úyó?

6 (Kaʼvi Isaías 40:29). * Xa̱ʼa ña̱ káchíñuyó nu̱ú Jehová si̱íní íyoyó. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼin na̱ discípulora ña̱ ná keʼéna táʼan ña̱ ke̱ʼéra. Ta ni̱ka̱ʼa̱ntura xíʼinna ña̱ va̱ása yo̱ʼvi̱ ña̱ ke̱ʼéra, ta va̱ʼa kunina tá ná keʼénaña (Mat. 11:28-30). Ña̱ ndixa kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús. Sava yichi̱ xa̱a̱ ku̱naaníyó soo ni saá ku̱a̱ʼa̱nvayó reunión ta ku̱a̱ʼa̱nyó nátúʼunyó veʼe tá veʼe. Soo tá xa̱a̱ ndi̱kóyó ¿á su̱ví kúsi̱íka-iniyó ta ndakúka kúniyó ni íyo tu̱ndóʼo nu̱úyó? Xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Jesús su̱ví ña̱ yo̱ʼvi̱ kuuña.

7. Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa iin experiencia ña̱ náʼa̱ ña̱ ndixa kúú ña̱ káʼa̱n Mateo 11:28-30.

7 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa ñá hermana ñá naní Kayla kúúmiíñá kue̱ʼe̱ ña̱ kúvitá-iniñá, ndákava-iniñá ta kúúmiítuñá migraña. Ta kúnda̱a̱va-iniyó ña̱ íxayo̱ʼvi̱ña xíʼinñá ña̱ ku̱ʼu̱nñá reunión. Soo iin ki̱vi̱, tá i̱xayo̱ʼvi̱níña xíʼinñá ña̱ ku̱ʼu̱nñá reunión, ka̱ʼyíñá ña̱yóʼo: “Ña̱ discurso ni̱ka̱ʼa̱nña xa̱ʼa ña̱ ndákava-inina. Ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n xa̱ʼa ña̱yóʼo viíkaví ni̱ka̱ʼa̱nraña ta liviní ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼaña, ta nda̱a̱ xa̱kui̱ xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra. Na̱kunda̱a̱-inii̱ ña̱ xíniñúʼu ku̱ʼi̱n reunión”. Ñá hermana yóʼo ku̱si̱íní-iniñá xa̱ʼa ña̱ chi̱ka̱a̱níñá ndée ña̱ ni̱xa̱ʼa̱nñá reunión.

8, 9. ¿Ndáaña kúni̱ kachi ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo ña̱yóʼo “tá ndákava-inii̱, saá kúú ña̱ ndakúkai̱”?

8 (Kaʼvi Isaías 40:30). * Ni ku̱a̱ʼá ña̱ʼa xíni̱yó keʼéyó saátu íyo ña̱ va̱ása kuchiñuyó keʼéyó. Ta íyo iin ña̱ sákuaʼayó xíʼin ndiʼi ña̱yóʼo. Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa ta̱ Pablo. Ni va̱ʼaní xi̱keʼéra ku̱a̱ʼá ña̱ʼa, kǒo níkuchiñu keʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ra. Tá ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa ña̱ sándi̱ʼi̱-inira xíʼin Ndióxi̱, ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ xíʼinra: “Tá ku̱a̱ʼa̱n ndákavaka-iniún yi̱ʼi̱ táxikai̱ ndée ndaʼún”. Ku̱nda̱a̱va-ini ta̱ Pablo ña̱yóʼo ta ni̱ka̱ʼa̱nra: “Tá ndákava-inii̱, saá kúú ña̱ ndakúkai̱” (2 Cor. 12:7-10). ¿Ndáaña kúni̱ káchi ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra?

9 Ta̱ Pablo na̱kunda̱a̱-inira ña̱ inka na̱ íyoníka ndée kivi chindeé táʼan xíʼinra. Ndióxi̱ xi̱niñúʼura espíritu santo ña̱ chi̱ndeé táʼanra xíʼin ta̱ Pablo ña̱ ndakú koora tá nda̱kava-inira. Ta su̱ví nda̱saa ña̱yóʼo. Chi chi̱ndeé táʼanra xíʼinra ña̱ ke̱ʼéra ña̱ʼa ña̱ kǒo kuchiñu iinlá miíra keʼéra. Xíʼin ña̱yóʼo na̱kunda̱a̱-iniyó ña̱ chíndeé táʼan Ndióxi̱ xíʼinyó ña̱ ndakú koo iniyó.

10. ¿Nda̱saa chi̱ndeé táʼan Jehová xíʼin ta̱ David ña̱ ni̱ya̱ʼara nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ xi̱kuumiíra?

10 Ku̱a̱ʼání yichi̱ chi̱ndeé táʼan Ndióxi̱ xíʼin ta̱ David. Ta ka̱ʼyíra ña̱yóʼo: “Xa̱ʼa yóʼó kuchiñui̱ kanitáʼi̱n xíʼin na̱ soldado; ta xa̱ʼa Ndióxi̱ kuchiñui̱ yaʼi̱ sa̱tá nama̱ ñuuna” (Sal. 18:29). Sava tu̱ndóʼo ña̱ ndóʼoyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo nama̱ saá íyoña ta kǒo kúchiñu iinlá miíyó ya̱ʼayó nu̱úña. Chi xíniñúʼuyó ña̱ chindeé táʼan Jehová xíʼinyó.

11. ¿Nda̱saa chíndeé táʼan ña̱ espíritu santo xíʼinyó ña̱ ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo?

11 (Kaʼvi Isaías 40:31). * Tá kíxaʼá tí águila ndáchírí súkun va̱ʼa, va̱ása xíniñúʼurí ndée miírí. Ña̱ ta̱chí ña̱ kée chí nu̱ú ñuʼú xíniñúʼurí ña̱ ndáchírí. Xa̱ʼa ña̱yóʼo tá íyo iin tu̱ndóʼo nu̱ún ndakaʼán xa̱ʼa tí águila. Ka̱ʼa̱n xíʼin Jehová ña̱ ná chindeé táʼanra xíʼún xíʼin ña̱ espíritu santo (Juan 14:26). Ta ndakaʼún ña̱ kiviva ndukúnña nu̱úra nda̱a̱ ndáaka ki̱vi̱ ta nda̱a̱ ndáaka hora xíniñúʼúnña. Ná kotoyó ama kúú ña̱ xíniñúʼu ndukúyó ña̱ ná chindeé táʼanra xíʼinyó: ki̱vi̱ va̱ása inkáchi ña̱ ndákanixi̱níyó xíʼin iin na̱ hermano. ¿Nda̱chun ndóʼoyó ña̱yóʼo?

12, 13. a) ¿Nda̱chun kíxaʼá ku̱a̱chi xíʼin sava na̱ hermano? b) ¿Ndáaña sákuaʼayó xa̱ʼa Jehová xíʼin ña̱ ndo̱ʼo ta̱ José?

12 Xa̱ʼa ña̱ kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi sava kana ku̱a̱chi xíʼin na̱ hermano. Xa̱ʼa ña̱yóʼo sava yichi̱ sana ka̱ʼa̱nna á kéʼéna ña̱ʼa, ta sana nda̱a̱ sa̱a̱yó xíʼin ña̱ kéʼéna ta savatu miíyó kéʼé sava ña̱ʼa ña̱ sáa̱ inkana xíʼin. Ta iin ña̱ yo̱ʼvi̱ní kúú ña̱yóʼo. Soo tá ndóʼoyó ña̱yóʼo saá kúú ña̱ táxi Jehová ña̱ na̱ʼa̱yó á ndixa nda̱kú íyo iniyó xíʼinra ta saátu sakuaʼayó ña̱ inkáchi kachíñuyó xíʼin na̱ hermano ni íyo sava ña̱ʼa ña̱ va̱ása kútóoyó kéʼéna.

Jehová va̱ása nínandósóra xa̱ʼa ta̱ José ta saátu va̱ása nandósóra xa̱ʼayó. (Koto párrafo 13).

13 Xíʼin ña̱ ndo̱ʼo ta̱ José kúnda̱a̱-iniyó ña̱ va̱ása sási Jehová ña̱ kixi tu̱ndóʼo nu̱úyó. Tá ni̱xi̱yo loʼo ta̱ José na̱ ñani ndáʼvira ni̱xi̱kónara ku̱a̱ʼa̱nra chí ñuu Egipto xa̱ʼa ña̱ sáa̱-inina xíninara (Gén. 37:28). Tá ni̱xo̱ʼvi̱ ta̱ José ndiʼi ña̱yóʼo, xi̱niva Ndióxi̱ ña̱ ndo̱ʼora ta ku̱suchíní-inira xíʼinra. Soo Ndióxi̱ ta̱xira ña̱ ná ya̱ʼa ta̱ José nu̱ú tu̱ndóʼo yóʼo. Ta saátu tá chi̱ka̱a̱ ku̱a̱china ta̱ José ña̱ kúni̱ra ku̱su̱nra xíʼin ñá síʼí ta̱ Potifar ta nda̱a̱ chi̱ka̱a̱nara ini veʼeka̱a. Soo ¿á nándósó-ini Ndióxi̱ xa̱ʼa ta̱ José? Va̱ása. Ña̱ Biblia káʼa̱nña ña̱ va̱ʼaní chi̱ndeé táʼan Ndióxi̱ xíʼinra ña̱ va̱ʼa ka̱na ndiʼi ña̱ kúni̱ra keʼéra (Gén. 39:21-23).

14. ¿Ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó tá kǒo sáa̱ kamayó?

14 Ná sakuaʼayó xa̱ʼa inka ta̱a. Sava na̱ yiví xóʼvi̱ táki̱ʼva ni̱xoʼvi̱ iin ta̱ xi̱kuu migo Ndióxi̱ ta̱ xi̱naní David. Soo ta̱yóʼo kǒo nísa̱a̱ra. Chi ka̱ʼyíra ña̱yóʼo: “Ndakoo ña̱ sáún ta va̱ása keʼún ña̱ kini xa̱ʼa ña̱ sáún” (Sal. 37:8). Ndáyáʼviní tá ná ndakooyó ña̱ sáa̱yó chi saá na̱ʼa̱yó ña̱ ndíku̱nyó yichi̱ Jehová, chi “su̱ví tá íyo míí ku̱a̱chiviyó saá íxaara xíʼinyó” (Sal. 103:10). Tá va̱ása sáa̱yó nda̱a̱ sana va̱ása kiʼin kue̱ʼe̱ miíyó. Tá sáa̱níyó sana nda̱a̱ kiʼin ña̱ presión alta á va̱ása kivi ndakiʼinyó ta̱chíyó, á sanatu niʼí sa̱táxáʼayó kue̱ʼe̱, á sana nda̱a̱ niʼí ti̱xinyó kue̱ʼe̱, ta sava nda̱a̱ va̱ása xíni̱yó ndáaña ndákanixi̱níyó. Ta kíxaʼá ndákava-iniyó. Soo ña̱ Biblia káʼa̱nña na̱ kamaní sáa̱ kíʼin kue̱ʼe̱ miína (Prov. 14:30). Xa̱ʼa ña̱yóʼo tá iin na̱ hermano kéʼéna ña̱ʼa ña̱ kivi sa̱a̱yó xíʼin ¿ndáaña keʼéyó? Saá kúú ña̱ keʼéyó ña̱ káʼa̱n Biblia.

TÁ KÉʼÉ NA̱ ÑANIYÓ XÍʼINYÓ IIN ÑA̱ VA̱ÁSA KÚTÓOYÓ

15, 16. ¿Ndáaña kivi keʼéyó tá íyo iin na̱ ke̱ʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinyó?

15 (Kaʼvi Efesios 4:26). * Kǒo sáa̱yó xa̱ʼa ña̱ kéʼé na̱ yiví xíʼinyó. Soo tá iin na̱ hermano á iin na̱ veʼeyó ná keʼéna iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinyó kamaníka sáa̱yó ta kusuchíní-iniyó xíʼin ña̱ kéʼéna á ña̱ káʼa̱nna. Soo tá ndákanixi̱níyó ña̱ va̱ása kívi nandósóyó xa̱ʼa ña̱ ke̱ʼéna xíʼinyó. ¿Á sa̱a̱yó xíʼinna ta kǒo káʼa̱nyó xíʼinna ni ná ya̱ʼa ku̱a̱ʼá ku̱i̱ya̱? ¿Á keʼéyó ña̱ káʼa̱n Biblia ta kama ndasaviíyó ku̱a̱chi ña̱ kúúmiíyó xíʼinna? Tá ku̱a̱ʼáka tiempo ná taxiyó ya̱ʼa yo̱ʼvi̱ka ixaaña xíʼinyó ña̱ ndasaviíyó ku̱a̱chi xíʼinna.

16 Ndakanixi̱ní tá iin na̱ hermano ke̱ʼéna ña̱ va̱ása kútóún ta va̱ása kívi nandósóún xa̱ʼaña. ¿Ndáaña kivi chindeé yóʼó ña̱ tuku ndakutáʼún xíʼinna? Siʼna, ka̱ʼún xíʼin Jehová xíʼin ndiʼi níma̱ún ña̱ ná chindeéra yóʼó ña̱ va̱ʼa ndasaviíún ku̱a̱chi xíʼin na̱ hermano. Ndakaʼún chi migo Ndióxi̱ kúútu na̱yóʼo ta kúni̱ní Ndióxi̱ xínirana (Sal. 25:14). Viíní íyo ini Jehová xíʼin na̱ migora ta saá kúni̱ra ná keʼéyó xíʼinna (Prov. 15:23; Mat. 7:12; Col. 4:6). Ta vitin vií va̱ʼa ndakanixi̱níún ndáaña ka̱ʼún xíʼinna. Kǒo ndakanixi̱níún ña̱ xa̱a̱ saá nda̱kanixi̱nína ña̱ keʼéna iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼún. Ta saátu ndakanixi̱ní á su̱ví miíún kúú na̱ kúúmií ku̱a̱chi. Kivi kixaʼún ka̱ʼún táʼan ña̱yóʼo xíʼinna: “Sava yichi̱, sana kamaní sáíi̱, soo tá ni̱ka̱ʼún ña̱yóʼo xíʼi̱n kuni, nda̱kanixi̱níi̱ xa̱ʼa”. Tá va̱ása níkanaña nda̱a̱ táki̱ʼva nda̱kanixi̱níún, va̱ʼatu ka̱ʼún xíʼinna inka ki̱vi̱. Soo iin ña̱ va̱ʼa keʼún kúú ña̱ ka̱ʼún xíʼin Ndióxi̱ ña̱ ná chindeé táʼanra xíʼinna. Ka̱ʼa̱n xíʼinra ña̱ ná chindeé táʼanra xíʼún ña̱ kotoún na̱ hermano nda̱a̱ táki̱ʼva xíto miírana. Soo nda̱a̱ ndáaka ña̱ ná kuu ndakaʼán, chi kíʼinva Jehová kuenta ña̱ chíka̱ún ndée ta ndásaviíún ku̱a̱chi ña̱ kúúmiíún xíʼin iin na̱ hermano.

TÁ NDÁKAʼÁNNÍYÓ XA̱ʼA ÑA̱ KE̱ʼÉYÓ

17. a) Tá ni̱ki̱ʼviyó iin ku̱a̱chi, ¿ndáaña táxi Jehová ndaʼa̱yó ña̱ kivi chindeé táʼanña xíʼinyó? b) ¿Nda̱chun xíniñúʼu kuniñúʼuyó ña̱ táxira ndaʼa̱yó?

17 Savana káchina ña̱ va̱ása xíniñúʼu káchiñuna nu̱ú Ndióxi̱ chi iin ku̱a̱chi káʼnuní ni̱ki̱ʼvina. Ta xa̱ʼa ña̱ ndíʼi̱ní-inina va̱ása si̱íka íyona kǒoka ndée kúúmiína túvina. Ta̱ rey David ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ndo̱ʼora táʼan ña̱yóʼo: “Tá kǒo níka̱ʼi̱n xíʼún, ku̱vitái̱ ndiʼi saá ki̱vi̱. Chi ndeénika ni̱xoʼvi̱i̱ i̱xaún”. Soo ta̱ David ku̱chiñuvara ni̱ya̱ʼara nu̱ú tu̱ndóʼo yóʼo chi ke̱ʼéra nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱ mií Jehová. Ta ka̱ʼyíra ña̱yóʼo: “Saáví ni̱na̱ʼma̱i̱ ku̱a̱chii̱ nu̱ún [...]. Ta miíún xi̱káʼnu-iniún xa̱ʼa ku̱a̱chii̱” (Sal. 32:3-5). Tá ke̱ʼún iin ku̱a̱chi ndeéní, Jehová kúni̱vara chindeéra yóʼó ña̱ nandósóún xa̱ʼaña. Soo ña̱ va̱ʼa nandósóún xa̱ʼaña xíniñúʼu taxiún ña̱ chindeé táʼan na̱ congregación xíʼún (Prov. 24:16; Sant. 5:13-15). Xíniñúʼu keʼún ña̱yóʼo chi ña̱yóʼo kúú ña̱ chindeé táʼan xíʼún ña̱ va̱ʼa xa̱ún kutakún ndiʼi tiempo. Soo vitin, ¿ndáaña kivi keʼún tá ndíʼi̱ní-iniún xa̱ʼa ña̱ ke̱ʼún tá ya̱chi̱ ni xa̱a̱ i̱xakáʼnu-ini Ndióxi̱ xa̱ʼún?

18. ¿Nda̱saa chíndeé táʼan ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Pablo xíʼin na̱ ni̱ki̱ʼvi iin ku̱a̱chi nu̱ú Ndióxi̱?

18 Sava yichi̱ xi̱ndi̱ʼi̱ní ini ta̱ Pablo chi xi̱ndakaʼánra xa̱ʼa ña̱ ke̱ʼéra. Ta ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ña̱ nu̱ú ndiʼi na̱ apóstol yi̱ʼi̱ kúúmií ta̱ va̱ása ndáyáʼvi, ta va̱ása xíniñúʼu kúi̱ iin apóstol chi kǒo ña̱ va̱ʼa níkeʼíi̱ xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱”. Saátu ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo: “Soo xa̱ʼa ña̱ va̱ʼaní ini Ndióxi̱ kúi̱ apóstol” (1 Cor. 15:9, 10). Jehová xi̱xini̱vara ña̱ kúú ta̱ Pablo iin ta̱ yiví ku̱a̱chi, soo ni saá ta̱xivara ña̱ koora iin apóstol. Ta xi̱kuni̱ra ña̱ ná kunda̱a̱-ini ta̱ Pablo xa̱ʼa ña̱yóʼo. Ta vitin tá yóʼó xa̱a̱ ndi̱kó-iniún xíʼin ndiʼi níma̱ún xa̱ʼa ña̱ ke̱ʼún ta xa̱a̱ ni̱ka̱ʼúnña xíʼin Jehová xíʼin na̱ anciano, xíniñúʼu kándíxaún ña̱ kukáʼnu-ini Ndióxi̱ xa̱ʼún. Ndakaʼán xa̱ʼa ña̱yóʼo, Jehová xa̱a̱ i̱xakáʼnu-inira xa̱ʼún (Is. 55:6, 7).

19. ¿Ndáaña kúú texto ña̱ ku̱i̱ya̱ 2018, ta nda̱chun va̱ʼaní chindeé táʼanña xíʼinyó?

19 Sana ku̱a̱ʼáka tu̱ndóʼo kixi nu̱úyó chi xa̱a̱ ku̱yatin ndiʼi-xa̱ʼa ña̱ kini íyo ñuyǐví yóʼo. Soo ndakaʼán, chi íyo Jehová ña̱ chindeé táʼanra xíʼún ña̱ va̱ʼa ndakú koo iniún, chi ña̱ Biblia káchiña xa̱ʼara “táxira ndée ndaʼa̱ na̱ ku̱naa; ta táxira koo ku̱a̱ʼá ndée na̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼa̱n kúvitá” (Is. 40:29; Sal. 55:22; 68:19). Ti̱xin ña̱ ku̱i̱ya̱ 2018, ndakaʼányó xa̱ʼa ña̱yóʼo, chi tá ná ku̱ʼu̱nyó reunión kuniyó ña̱ texto ña̱ ku̱i̱ya̱ vitin: “Na̱ kándíxa Jehová taxira ndée ndaʼa̱na” (Is. 40:31).

^ párr. 4 Isaías 40:26: Ndaniʼindó nu̱úndó chí ndiví ta kotondó. ¿Ndáana i̱xava̱ʼa ña̱ʼa yóʼo? Ta̱ i̱xava̱ʼa ndiʼiña ta̱yóʼo kúú ta̱ káʼa̱n ki̱vi̱ iin iinña. Xa̱ʼa ña̱ íyoní ndéera, ta ndiʼi tiempo íyoña, ni iin ña̱ i̱xava̱ʼara kǒo kúma̱níña.

^ párr. 5 Isaías 40:28: ¿Á xa̱a̱ xíni̱ún? ¿Á xa̱a̱ xíniso̱ʼún? Jehová kúú ta̱ i̱xava̱ʼa iníísaá ñuyǐví, ta̱yóʼo kúú Ndióxi̱. Ni loʼo kǒo kúnaara. Ndiʼi ña̱ʼa kúnda̱a̱-inira xíʼin.

^ párr. 6 Isaías 40:29: Táxiún ndée ndaʼa̱ na̱ ku̱naa; ta táxiún koo ku̱a̱ʼá ndée na̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼa̱n kúvitá.

^ párr. 8 Isaías 40:30: Na̱ va̱lí kúnaana ta kǒoka ndéena ta ndúvana,

^ párr. 11 Isaías 40:31: soo na̱ kándíxa Jehová taxira ndée ndaʼa̱na. Ndachína nda̱a̱ táki̱ʼva ndáchí tí águila. Kununa ta va̱ása kunaana; kakana ta va̱ása kunaana.”

^ párr. 15 Efesios 4:26: Ni sáa̱vandó, kǒo ki̱ʼvindó ku̱a̱chi; tá íyo iin ku̱a̱chi kúúmiíndó xíʼin inkana kama ndasaviíndóña,