Ir al contenido

Ir al índice

ÑA̱ NÁTÚʼUN XA̱ʼA

Jehová va̱ʼa kéʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ra

Jehová va̱ʼa kéʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ra

KA̱KUI̱ ku̱i̱ya̱ 1937 nu̱ú ñuʼú nu̱ú xi̱chiʼi ku̱a̱ʼání na̱ yiví yatin ñuu Tokmak (Kirguistán). Na̱ veʼi̱ na̱ tribu kirguís kúúna, ta tu̱ʼun kirguís káʼa̱nndi̱. Ndeéní xi̱kachíñu yivái̱ xíʼin siʼíi̱ nu̱ú íyoní ña̱ʼa ña̱ xi̱chiʼi na̱ yiví. Na̱ xi̱kachíñu yóʼo xi̱taxina ña̱ kuxuna, ta iin kuití yichi̱ nu̱ú iin ku̱i̱ya̱ xi̱chaʼvinana. Yo̱ʼvi̱ní ni̱xi̱yoña nu̱ú siʼíi̱ ña̱ sa̱kuaʼnuñá yi̱ʼi̱ xíʼin ñá loʼo ku̱ʼvai̱. U̱ʼu̱n kuití loʼo ku̱i̱ya̱ ka̱ʼvii̱ escuela, chi ki̱xaʼíi̱ káchíñui̱ nu̱ú xi̱chiʼi ku̱a̱ʼá na̱ yiví, ta iníí ki̱vi̱ xi̱kachíñui̱.

Cordillera Teskey Ala-Too

Chi ñuu nu̱ú xi̱ndoondi̱ na̱ yiví ndáʼvinína, ña̱ va̱ʼa kita loʼo xu̱ʼúnndi̱ ndeéní xi̱kachíñundi̱ ta xi̱kunaakavíndi̱. Tá ni̱xi̱yo loʼi̱, kǒo níxindakanixi̱níi̱ xa̱ʼa ña̱ koo chí nu̱únínu. Ni loʼo kǒo níndakanixi̱níi̱ ndiʼi ña̱ sákuaʼi̱ xa̱ʼa Jehová va̱ʼaní chindeé táʼanña xíʼi̱n. Kúni̱i̱ natúʼi̱n xíʼinndó nda̱chun va̱ʼa ki̱xa̱a̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ chí ñuu Kirguistán xíʼin ku̱a̱ʼá ñuu válí ña̱ ndíku̱n xíʼin ña̱yóʼo. Ki̱xaʼána nátúʼunna xa̱ʼa Ndióxi̱ chí ñuu nu̱ú ka̱kui̱.

TÁ XA̱A̱ NI̱SAÑÁNA KI̱XAʼÁNA NÁTÚʼUNNA XA̱ʼA NDIÓXI̱

Ki̱xaʼána nátúʼunna xa̱ʼa Jehová tá ku̱i̱ya̱ 1950 chí ñuu Kirguistán. Soo ña̱ va̱ʼa xa̱a̱ña níma̱ na̱ yiví yo̱ʼvi̱ní ni̱xi̱yoña nu̱úna chi síínní xi̱ndakanixi̱ní na̱ yiví na̱ xi̱ndoo kán. Tiempo saá, ña̱ ñuu Kirguistán xi̱ndika̱a̱ña ti̱xin ña̱ Unión Soviética, ta na̱ testigo Jehová kǒo níxiinna ki̱ʼvina xíʼin ña̱ política ña̱ ni iin ñuu yóʼo (Juan 18:36). Ña̱kán, ni̱ka̱ʼa̱nna xa̱ʼana ña̱ kúúna contra xíʼin ñuu yóʼo ta i̱xandi̱va̱ʼana xíʼinna. Soo na̱ yiví yóʼo, kǒo níkuchiñuna kasina ña̱ xa̱a̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ nu̱ú na̱ yiví na̱ ndixa kúni̱ sakuaʼa. Iin ña̱ sa̱kuaʼi̱ xíʼin ndiʼi ña̱ ni̱ya̱ʼi̱ nu̱ú kúú ña̱yóʼo, Jehová “va̱ʼa kéʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ra” (Mar. 10:27).

Emil Yantzen

Xa̱ʼa ña̱ i̱xandi̱va̱ʼana xíʼinna ke̱ena ku̱a̱ʼa̱nna inka ñuu, xa̱ʼa ña̱yóʼo va̱ʼa ni̱xa̱a̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ iníí chí Kirguistán. ¿Ndáa ki̱ʼva ku̱u ña̱yóʼo? Ñuu Siberia xi̱ndika̱a̱ña ti̱xin ña̱ Unión Soviética ta kán xi̱xa̱ʼa̱nna nda̱kana na̱ íyo contra xíʼinna. Tá sáñánana, ku̱a̱ʼána nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna chí ñuu Kirguistán. Sava na̱ ki̱xa̱a̱ yóʼo ki̱xa̱a̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ xíʼinna, tá kúú ta̱ Emil Yantzen ta̱yóʼo ka̱kura ku̱i̱ya̱ 1919 chí ñuu Kirguistán, tándi̱ʼi chi̱ndaʼánara ku̱a̱ʼa̱nra chí iin yuku̱ nu̱ú sa̱ndoʼonína na̱ yiví xíʼin chiñu ve̱e ña̱ xi̱xi̱yo kán. Kán kúú nu̱ú sa̱kuaʼara xa̱ʼa Ndióxi̱. Tá ndi̱kóra ku̱i̱ya̱ 1956, yatin chí ñuu Sokuluk ni̱xa̱a̱ra xi̱koora, mií ñuu nu̱ú ni̱xi̱yo yi̱ʼi̱. Tá ku̱i̱ya̱ 1958 ki̱xaʼá iin congregación ñuu Kirguistán.

Victor Vinter

Tá ni̱ya̱ʼa ki̱ʼva iin ku̱i̱ya̱, ta̱ Victor Vinter ni̱xa̱a̱ra xi̱koora chí ñuu Sokuluk. Ta̱ hermano yóʼo ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo ni̱ya̱ʼara nu̱ú. Xa̱ʼa ña̱ kǒo níxiinra ki̱ʼvira xíʼin ni iin na̱ chíñu, u̱vi̱ yichi̱ chi̱ka̱a̱nara veʼeka̱a ta u̱ni̱ ku̱i̱ya̱ ni̱xa̱ʼa̱nra iin iin yichi̱. Tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo, tuku chi̱ka̱a̱nara u̱xu̱ ku̱i̱ya̱ veʼeka̱a ta u̱ʼu̱n ku̱i̱ya̱ chi̱ndaʼánara ku̱a̱ʼa̱nra inka ñuu. Ni ku̱a̱ʼání ña̱ ku̱u, kǒona níkuchiñu kasi nu̱ú tu̱ʼun Ndióxi̱.

SA̱KUAʼANDI̱ XA̱ʼA NDIÓXI̱ XÍʼIN NA̱ VEʼI̱

Eduard Warter

Tá ku̱i̱ya̱ 1963 ki̱ʼva 160 na̱ testigo Jehová ni̱xi̱yo ñuu Kirguistán. Savana ke̱e chí ñuu Alemania, Ucrania xíʼin Rusia. Xíʼin na̱yóʼo ki̱xa̱a̱tu ta̱ Eduard Warter, ta̱yóʼo nda̱kuchira ñuu Alemania tá ku̱i̱ya̱ 1924. Tá ku̱i̱ya̱ 1940 na̱ nazi chi̱ndaʼánara ku̱a̱ʼa̱nra chí iin yuku̱ nu̱ú sándoʼonína na̱ yiví xíʼin chiñu ve̱e ña̱ íyo kán. Ni̱ya̱ʼa tiempo na̱ Unión Soviética chi̱ndaʼánara ku̱a̱ʼa̱nra inka ñuu. Ta̱ hermano yóʼo ni̱xa̱a̱ra tá ku̱i̱ya̱ 1961 chí ñuu Kant, ña̱ kíndo̱o yatin xíʼin ñui̱.

Elizabeth Fot; ta̱ Aksamai Sultanalieva

Chi ñuu Kant xi̱xiyotu iin ñá hermana ñá xi̱naní Elizabeth Fot, chiñu ñáyóʼo xi̱kuuña ki̱kuñá * ti̱ko̱to̱. Va̱ʼaní xi̱keʼéñá ti̱ko̱to̱, ta xi̱xa̱ʼa̱n na̱ doctor nu̱úñá, na̱ maestro xíʼin inkaka na̱ xi̱kuumií chiñu va̱ʼa. Iin ñá xi̱xa̱ʼa̱n nu̱úñá kúú ñá ñaʼá ñá naní Aksamai Sultanalieva ñá síʼí iin ta̱ chíñu káʼnu. Iin yichi̱ tá ni̱xa̱ʼa̱n ñá Aksamai nu̱ú ñá Elizabeth ki̱xaʼáñá ndáka̱tu̱ʼunñáñá xa̱ʼa ña̱ koo chí nu̱únínu xíʼin xa̱ʼa na̱ ni̱xi̱ʼi̱. Ñá Elizabeth xi̱niñúʼuñá Biblia ña̱ na̱túʼunñá xíʼinñá xa̱ʼa ña̱yóʼo. Ni̱ya̱ʼa tiempo ñá Aksamai ki̱xaʼátu ñáyóʼo káchíñuñá nu̱ú Jehová.

Nikolai Chimpoesh

Ta̱ Nikolai Chimpoesh, ta̱ ñuu Moldavia, ni̱xa̱a̱ra ku̱ura superintendente ña̱ circuito tiempo saá. Ta ki̱ʼva o̱ko̱ u̱xu̱ ku̱i̱ya̱ ke̱ʼéra chiñu yóʼo. Ku̱a̱ʼá chiñu xi̱keʼéra xi̱xa̱ʼa̱nra xi̱xitora na̱ congregación, xi̱kiʼinra kuenta ña̱ ná kana copia tutu ta xa̱xaña. Na̱ chíñu na̱kunda̱a̱-inina xa̱ʼa ña̱ xi̱keʼé ta̱ Nikolai, ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Eduard Warter xíʼinra: “Tá ná nda̱ka̱tu̱ʼunna yóʼó xa̱ʼa tutu, ka̱ʼa̱n xíʼinna na̱ oficina ña̱ Brooklyn chíndaʼáña va̱xi ndaʼa̱yó. Koto va̱ʼún nu̱ú na̱ KGB tá káʼún xíʼinna. Va̱ása yi̱ʼvíún” (Mat. 10:19).

Loʼova tiempo ni̱ya̱ʼa ña̱ na̱túʼunna xa̱ʼa ña̱yóʼo ta ka̱nana ta̱ Nikolai ña̱ ku̱ʼu̱nra oficina na̱ KGB chí ñuu Kant. Ta̱yóʼo káchira: “Ta̱ chíñu ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra yi̱ʼi̱ ndáa mií kíʼinndi̱ tutu. Ta yi̱ʼi̱ ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinra na̱ chí ñuu Brooklyn chíndaʼáña va̱xi ndaʼa̱ndi̱. Kǒoña níni̱ʼíkara ka̱ʼa̱nra xíʼi̱n. Sa̱ñára yi̱ʼi̱ ku̱a̱ʼi̱n ta kǒo níkanakara yi̱ʼi̱”. Na̱ hermano yóʼo nda̱kundeékana ni̱xi̱kana na̱túʼunna xa̱ʼa Ndióxi̱ iníí chí ñuu Kirguistán, nda̱a̱ yatin nu̱ú ni̱xi̱yoi̱. Tá ku̱i̱ya̱ 1980 saá kúú ña̱ ni̱xa̱a̱ na̱ veʼi̱ sa̱kuaʼana xa̱ʼa Ndióxi̱. Mií ñá nu̱ú va̱ʼa na̱kunda̱a̱-ini xa̱ʼa Ndióxi̱ kúú ñá síʼíi̱ ñá Mairambubu.

KAMANÍ SA̱KUAʼA ÑÁ SÍʼÍI̱ XA̱ʼA NDIÓXI̱

Ñá Mairambubu ñá ñuu Naryn kúúñá, ña̱ kíndóo chí Kirguistán. Tá yo̱o̱ agosto ña̱ ku̱i̱ya̱ 1974 xi̱ni táʼi̱n xíʼinñá veʼe ñá ku̱ʼvai̱. Ku̱tóoní xi̱niñá, mií ki̱vi̱ saá ti̱ndaʼa̱ndi̱.

Apun Mambetsadykova

Iin ki̱vi̱ ña̱ yo̱o̱ enero ña̱ ku̱i̱ya̱ 1981, tá ni̱xa̱ʼa̱n ñá Mairambubu nu̱ú ya̱ʼvi ta ndi̱kóñá va̱xiñá xíʼin tú autobús, xi̱niso̱ʼoñá tu̱ʼun yóʼo: “Ta va̱ása kuvika na̱ yiví, ta na̱ ni̱xi̱ʼi̱ ndatakuna”. Ñá síʼíi̱ ku̱tóoníñá ña̱ xi̱niso̱ʼoñá ta xi̱kuni̱kañá kunda̱a̱-iniñá xa̱ʼa ña̱yóʼo. Ña̱kán, tá xi̱kundichi tú autobús ta nu̱u na̱ ku̱a̱ʼa̱n ininú, ni̱xa̱ʼa̱nñá ni̱niʼiñá ñá nána ñá ni̱ka̱ʼa̱n tu̱ʼun yóʼo. Ñá nána yóʼo Apun Ospanova, naníñá ta testigo Jehová kúúñá. Tiempo saá yo̱ʼvi̱ní ña̱ natúʼunyó xíʼin na̱ testigo Jehová, ña̱kán xíniñúʼuní kiʼinna kuenta. Va̱ása nítaxiñá dirección nu̱ú íyoñá, dirección nu̱ú íyo miívandi̱ ndukúñá. Ñá síʼíi̱ kúsi̱íkaví-iniñá ndi̱kóñá veʼe.

Ñá Mairambubu káchiñá xíʼi̱n: “Liviní ña̱ xi̱niso̱ʼi̱, iin ñá ñaʼá ni̱ka̱ʼa̱nñá xíʼi̱n xa̱a̱ ku̱nu̱mí ña̱ va̱ása kuvika na̱ yiví. Nda̱a̱ tí kití va̱ása kue̱ʼe̱ka koorí”. Ndi̱ʼi̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nñá xíʼi̱n iin cuentova kúúña túvii̱ ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinñá: “Ná kundatuyó kixiñá ña̱ va̱ʼa natúʼunkañá xíʼinyó”.

Ni̱ya̱ʼa u̱ni̱ yo̱o̱ ta ni̱xa̱ʼa̱n ñá Apun veʼendi̱. Tándi̱ʼi ni̱xa̱ʼa̱n sava ná hermana ná ñuu kirguís xi̱toná ndi̱ʼi̱. Ná hermana yóʼo sa̱náʼa̱ná ndi̱ʼi̱ xa̱ʼa Jehová xíʼin xa̱ʼa ña̱ kúni̱ra koo chí nu̱únínu. Xi̱niñúʼuná libro ña̱ naní De paraíso perdido a paraíso recobrado. * Xa̱ʼaña iin kuití libro ni̱xi̱yo ñuu Tokmak, va̱ʼaka ta̱a ndaʼándi̱ña.

Iin ña̱ nu̱úní sa̱náʼa̱ná ndi̱ʼi̱ kúú ña̱ va̱xi nu̱ú Génesis 3:15, ña̱yóʼo xi̱nuñá tá ná kuniñúʼu Ndióxi̱ ta̱ rey ta̱ nda̱ka̱xinra kaʼndachíñu, ta̱ Jesucristo. Ña̱yóʼo ndiʼina xíniñúʼu kunda̱a̱-ini xa̱ʼaña. Tá na̱kunda̱a̱-inindi̱ xa̱ʼa ña̱yóʼo ki̱xaʼá nátúʼunndi̱ xa̱ʼa Ndióxi̱ (Mat. 24:14). Loʼo tiempo ni̱ya̱ʼa ña̱ ki̱xaʼándi̱ sákuaʼandi̱ ki̱xaʼá násamaña ndi̱ʼi̱.

SE̱ʼÉ XI̱KEʼÉNDI̱ REUNIÓN TA SE̱ʼÉ XI̱NDAKUCHINDI̱

Tá ni̱ka̱ʼa̱n iin ta̱ testigo Jehová ta̱ ñuu Tokmak xíʼinndi̱ ña̱ ku̱ʼu̱nndi̱ iin vikó tíndaʼa̱, tá ni̱xa̱ʼa̱nndi̱ xi̱nindi̱ ña̱ síínní íyo na̱ testigo Jehová. Liviní ni̱xi̱yo vikó kán, kǒona níxiʼi. Va̱ása inkáchi níxi̱yoña xíʼin vikó nu̱ú xi̱xa̱ʼa̱nndi̱, chi nu̱ú xi̱xa̱ʼa̱nndi̱ xi̱xiʼinína, ta xi̱ka̱ʼa̱nna tu̱ʼun kini, kininí xi̱keʼéna.

Ni̱xa̱ʼa̱ntundi̱ sava reunión chí ñuu Tokmak. Tá kǒo níxikoon sa̱vi̱ xi̱keʼéndi̱ reunión chí yuku̱. Na̱ hermano kúnda̱a̱-inina ña̱ yatinní xíka na̱ policía xíto se̱ʼéna ña̱ kéʼéndi̱, ña̱kán xi̱ka̱ʼa̱nna xíʼin iinna ñá ná kotona ndáana va̱xi. Tá tiempo kaxin chí veʼe iinna xi̱ndatakandi̱, sava yichi̱ xi̱xa̱a̱ na̱ policía ña̱ kotona ndáaña kéʼéndi̱. Nda̱kuchindi̱ tá yo̱o̱ julio ña̱ ku̱i̱ya̱ 1982, ta ni̱xa̱ʼa̱nndi̱ chí yu̱ta tá naní Chu, kuentaní ni̱xi̱yondi̱ ki̱vi̱ saá (Mat. 10:16). Loʼo ta loʼondi̱ ni̱xa̱a̱ chí yuku̱, xi̱tandi̱ yaa nu̱ú Ndióxi̱ ta xi̱niso̱ʼondi̱ iin discurso ña̱ táxina nu̱ú na̱ ndákuchi.

CHÍKA̱A̱NDI̱ NDÉE ÑA̱ NATÚʼUNKANDI̱ XA̱ʼA NDIÓXI̱

Tá ku̱i̱ya̱ 1987, iin ta̱ hermano ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinndi̱ ku̱ʼu̱nndi̱ kotondi̱ iin na̱ kútóo sakuaʼa xa̱ʼa Ndióxi̱ chí ñuu Balykchy. Ña̱ va̱ʼa xa̱a̱ndi̱ ñuu kán, xíniñúʼu ku̱ʼu̱nndi̱ ku̱mí hora xíʼin tú tren. Tá xa̱a̱ ku̱a̱ʼá yichi̱ ni̱xa̱ʼa̱ndi̱ ñuu kán, ki̱ʼinndi̱ kuenta ña̱ íyo ku̱a̱ʼá na̱ yiví na̱ kúni̱ sakuaʼa xa̱ʼa Ndióxi̱. Ña̱kán ki̱xaʼándi̱ chíka̱a̱ndi̱ ndée ña̱ natúʼunkandi̱ xa̱ʼa Ndióxi̱.

Miíi̱ xíʼin ñá Mairambubu xi̱xa̱ʼa̱nníndi̱ ñuu Balykchy. Ndiʼi semana ña̱ sábado xíʼin domingo xi̱xa̱ʼa̱ndi̱ natúʼunndi̱ xa̱ʼa Ndióxi̱ ta xi̱keʼétundi̱ reunión. Tá xi̱xiniñúʼukandi̱ tutu tu̱ʼun Ndióxi̱ xi̱xa̱ʼa̱nña xíʼinndi̱ ini iin costal. U̱vi̱ costal ni loʼo va̱ása nániña iin yo̱o̱. Nda̱a̱ ini tú tren va̱ʼa xi̱natúʼunndi̱ xa̱ʼa Ndióxi̱ xíʼin na̱ yiví.

Tá xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa u̱na̱ ku̱i̱ya̱ xíkandi̱ ñuu Balykchy, saá ki̱xaʼá íyo iin congregación ñuu yóʼo tá ku̱i̱ya̱ 1995. Ku̱a̱ʼání xu̱ʼún xi̱niñúʼundi̱ ña̱ ni̱xi̱kandi̱ na̱túʼunndi̱ xa̱ʼa Ndióxi̱ ñuu yóʼo. ¿Ta ndáa mií xi̱tavándi̱ xu̱ʼún ña̱ xi̱xiniñúʼundi̱ ta kǒo mií xu̱ʼúnvíndi̱? Iin ta̱ hermano xi̱taxi xu̱ʼún ndaʼa̱ndi̱. Jehová xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ kúni̱níndi̱ kakandi̱ natúʼunndi̱ xa̱ʼara, miíra chi̱ndeé táʼan xíʼinndi̱ (Mal. 3:10). Jehová va̱ʼa kéʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ra.

XI̱NDAANDI̱ NA̱ VEʼENDI̱ TA XI̱NATÚʼUNDI̱ XA̱ʼA NDIÓXI̱

Ki̱xa̱a̱ chiñu ndaʼíi̱ ña̱ kui̱ anciano ti̱xin ña̱ congregación tá ku̱i̱ya̱ 1992. Mií yi̱ʼi̱ kúú ta̱ nu̱ú xi̱kuu anciano ta̱ káʼa̱n tu̱ʼun kirguís país yóʼo. Míí ti̱xin congregación nu̱ú xi̱ñuʼundi̱ ndeéní ni̱xi̱yo chiñu ña̱ keʼéndi̱ nu̱ú Jehová. Ka̱ʼvindi̱ xíʼin ku̱a̱ʼá na̱ va̱lí na̱ káʼa̱n tu̱ʼun kirguís. Iin ta̱ loʼo ta̱ ka̱ʼvindi̱ xíʼin vitin kúúra ta̱ miembro ña̱ comité ña̱ sucursal ta inka u̱vi̱ ta̱ va̱lí kúúra precursor especial. Chi̱ka̱a̱tundi̱ ndée ña̱ chi̱ndeé táʼanndi̱ xíʼin na̱ xi̱xa̱ʼa̱n reunión. Tá ku̱i̱ya̱ 1990, tutu ña̱ tu̱ʼun ruso kuití kúú ña̱ xi̱kuumiíndi̱, ta reunión xi̱xiyoña tu̱ʼun ruso. Soo ki̱xaʼá ku̱a̱ʼa̱n ndúku̱a̱ʼáka na̱ hermano na̱ káʼa̱n tu̱ʼun kirguís, tasaá ki̱xaʼíi̱ sáya̱ʼi̱ reunión tu̱ʼun kirguís. Ña̱yóʼo chi̱ndeé táʼan xíʼinna ña̱ ni̱xa̱a̱na na̱kunda̱a̱ va̱ʼaka inina xa̱ʼa Jehová.

Xíʼin ñá síʼíi̱ xíʼin u̱na̱ na̱ va̱lí se̱ʼendi̱ tá ku̱i̱ya̱ 1989

Ñá Mairambubu xíʼin miíi̱ ndeéní ni̱xi̱yo chiñu nu̱úndi̱ ña̱ kundaandi̱ na̱ va̱lí se̱ʼendi̱. Xi̱xa̱ʼa̱nna xíʼinndi̱ reunión, saátu ña̱ natúʼunndi̱ xa̱ʼa tu̱ʼun Ndióxi̱. Tá xa̱a̱ ndíka̱a̱ ñá Gulsayra se̱ʼendi̱ 12 ku̱i̱ya̱ ndeéní xi̱kutóoñá natúʼunñá xa̱ʼa Biblia xíʼin na̱ yiví na̱ xíka chí calle. Ndiʼi na̱ va̱lí se̱ʼendi̱ xi̱kutóona sákuaʼa xíʼin xi̱nína texto ña̱ Biblia. Na̱ se̱ʼendi̱ xíʼin na̱ se̱ʼe ñánindi̱ ndeéní ndíʼi̱-inina xa̱ʼa chiñu Ndióxi̱. Ta 9 kúú se̱ʼe miíndi̱ ta 11 kúú se̱ʼe ñánindi̱ na̱ táku, 16 kúú na̱ ndásakáʼnu Jehová á xáʼa̱nna reunión xíʼin na̱ yivána.

KU̱A̱ʼÁ ÑA̱ʼA NA̱SAMA

Na̱ hermano na̱ ki̱xaʼá nátúʼun xa̱ʼa Ndióxi̱ chí ñuundi̱ tá ku̱i̱ya̱ 1950, ndakanda̱-inina vitin tá ná kunina ña̱ xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ña̱ʼa síín íyo vitin. Tá kúú tá ku̱i̱ya̱ 1990 na̱ chíñu ki̱xaʼá va̱ʼaníka táxina xáʼa̱nndi̱ reunión xíʼin ña̱ ku̱ʼu̱nndi̱ natúʼunndi̱ xa̱ʼa Ndióxi̱.

Xíkandi̱ nátúʼunndi̱ xa̱ʼa tu̱ʼun Ndióxi̱ xíʼin ñá síʼíi̱

Tá ku̱i̱ya̱ 1991, miíi̱ xíʼin ñá síʼíi̱ ni̱xa̱ʼa̱nndi̱ chí Kazajistán, ñuu ña̱ naní Alma-Atá (vitin Almaty káʼa̱nna xíʼinña), ña̱ nu̱ú kúú ña̱ ni̱xa̱ʼa̱ndi̱ iin asamblea káʼnu ku̱i̱ya̱ saá. Tá ku̱i̱ya̱ 1993 ni̱xi̱yo iin asamblea mií ñuu Kirguistán ini iin Estadio ña̱ naní Spartak ña̱ ñuu Biskek. Na̱ hermano iníí semana ni̱xa̱ʼa̱nna nda̱saviína lugar yóʼo ña̱ va̱ʼa koo asamblea. Ta̱ ndáa lugar yóʼo nda̱kanda̱ní-inira ña̱ xi̱nira ña̱yóʼo ta kǒoka xu̱ʼún ni̱kiʼinra ndaʼa̱ndi̱ xa̱ʼa lugar yóʼo.

Inka tuku ña̱ livi ku̱u ku̱i̱ya̱ 1994 chi saá kúú ña̱ ka̱na tutu ña̱ tu̱ʼun kirguís. Tiempo vitin na̱ sucursal ñuu Biskek kúú na̱ tává tutu ña̱ tu̱ʼun kirguís. Nani tá ku̱i̱ya̱ 1998, xa̱a̱ íyo tutu ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa ndi̱ʼi̱ na̱ Testigo ña̱ kúúndi̱ libre ña̱ ndasakáʼnundi̱ Ndióxi̱ ñuu Kirguistán. Xa̱a̱ yáʼa 5,000 publicador kúúndi̱, íyo 83 congregación, ta íyo 25 grupo ña̱ tu̱ʼun chino, inglés, kirguís, ruso xíʼin tu̱ʼun seña ña̱ ruso, ña̱ turco, ña̱ uigur xíʼin ña̱ uzbeko. Na̱ hermano xa̱a̱ síín ñuu iin iinna, soo ndiʼina inkáchi ndásakáʼnuna Jehová. Mií Jehová kúú ta̱ chi̱ndeé táʼan xíʼinndi̱ ña̱ ku̱a̱ʼá ña̱ʼa na̱sama.

Jehová chi̱ndeé táʼanra xíʼinndi̱ ña̱ na̱sama ña̱ tákundi̱. Xa̱ʼnui̱ iin veʼe nu̱ú ndáʼvinína ta u̱ʼu̱n kuití ku̱i̱ya̱ ni̱xa̱ʼi̱n escuela. Ta ni saáví Jehová ta̱xira chiñu ndaʼíi̱ ña̱ kúi̱ anciano ta sánáʼi̱ na̱ yiví na̱ ka̱ʼvika escuela nu̱ú yi̱ʼi̱. Jehová kéʼéra ña̱ kǒo ndákanixi̱níún keʼéra. Ndiʼi ña̱ xa̱a̱ ni̱ya̱ʼi̱ nu̱ú sákusi̱íkaña-inii̱ ña̱ natúʼunkai̱ xa̱ʼa Jehová, chi ta̱yóʼo “va̱ʼa kéʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ra” (Mat. 19:26).

^ párr. 12 Savatuna káʼa̱nna ku̱ku

^ párr. 19 Na̱ testigo Jehová xi̱taváña. Kǒokaña vitin.