Ir al contenido

Ir al índice

ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 11

¿Ndáa ki̱ʼva ndúndakúka-iniyó tá káʼviyó Biblia?

¿Ndáa ki̱ʼva ndúndakúka-iniyó tá káʼviyó Biblia?

“Ndióxi̱ ná taxi ña̱ ndakú koo inindó” (ROM. 15:5).

YAA 94 Táxiyó tixaʼvi xa̱ʼa Biblia

ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱ *

1. ¿Ndáa tu̱ndóʼo kúú ña̱ yáʼa miíyó na̱ káchíñu nu̱ú Jehová?

¿Á YÁʼAYÓ nu̱ú iin tu̱ndóʼo ña̱ íxayo̱ʼvi̱ní xíʼinyó? Sana iin na̱ hermano ti̱xin congregación ke̱ʼéna iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinyó (Sant. 3:2). Á sanatu na̱ káʼvi xíʼinyó escuela á na̱ káchíñu xíʼinyó kúsi̱kindaana miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ káchíñuyó nu̱ú Jehová (1 Ped. 4:3, 4). Á iin na̱ veʼeyó kúni̱na ña̱ ná sandákooyó ku̱ʼu̱nyó reunión á ña̱ natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó (Mat. 10:35, 36). Tá túviyó ña̱ xóʼvi̱níyó xíʼin ña̱yóʼo, sana kuni̱yó sandákooyó ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová. Soo kiviva kandíxayó ña̱ ni nda̱a̱ ndáaka tu̱ndóʼo ná ya̱ʼayó nu̱ú, mií Jehová taxi ña̱ ndíchi ndaʼa̱yó, ta taxitura ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa kundeé-iniyó ya̱ʼayó nu̱ú ña̱yóʼo.

2. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Romanos 15:4, ¿ndáa ki̱ʼva kivi chindeétáʼan tu̱ʼun Ndióxi̱ xíʼinyó?

2 Nu̱ú tu̱ʼun Jehová nátúʼunra xíʼinyó ndáa ki̱ʼva ni̱ya̱ʼa sava na̱ yiví nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ ndeéní. Kéʼéra ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa sakuaʼayó xíʼin ña̱ ndo̱ʼona, ña̱yóʼo kúú ña̱ ka̱ʼyí ta̱ apóstol Pablo nu̱ú Romanos 15:4 * (kaʼviña). Tá ná kaʼviyó ña̱yóʼo kivi sándi̱koña-iniyó ta taxiña ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo. Soo ña̱ va̱ʼa keʼéña ña̱yóʼo va̱ása xíniñúʼu kaʼvi kuitíyó Biblia. Chi xíniñúʼu taxiyó ña̱ ná nasamaña ki̱ʼva ña̱ ndákanixi̱níyó ta ná xa̱a̱ña nda̱a̱ níma̱yó. Tá kúni̱yó kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo kivi keʼéyó ña̱ va̱xi yóʼo: 1) ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱, 2) ná ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúu na̱ ndóʼo ña̱ káʼviyó, 3) ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña, ta 4) ná keʼéyó ña̱ sákuaʼayó. Ta vitin kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva keʼéyó iin tá iin ña̱yóʼo. * Ta tándi̱ʼi, kuniñúʼuyó ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ u̱vi̱ relato ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia: iin ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ta̱ rey David ta inka ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ta̱ apóstol Pablo.

1. NÁ KA̱ʼA̱NYÓ XÍʼIN NDIÓXI̱

Tá kúma̱níka kixáʼayó kaʼviyó Biblia, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ viíní sakuaʼayó xíʼin ña̱ káʼviyó. (Koto párrafo 3).

3. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼéyó tá kúma̱níka kixáʼayó kaʼviyó Biblia, ta nda̱chun?

3 1) Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱. Tá kúma̱níka kixáʼayó kaʼviyó Biblia, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ ndakiʼinyó ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa̱ ña̱ káʼviyó. Tá kúú, tá nándukúyó iin consejo ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ ndasaviíyó iin tu̱ndóʼo, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinra ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ndani̱ʼíyó ña̱yóʼo nu̱ú tu̱ʼunra (Filip. 4:6, 7; Sant. 1:5).

2. NÁ NDAKANIXI̱NÍYÓ ÑA̱ MIÍYÓ KÚU NA̱ NDÓʼO ÑA̱ KÁʼVIYÓ

Ná chika̱a̱yó ndee̱ ña̱ ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúú na̱ ndóʼo táʼan ña̱ ndóʼo na̱ káʼviyó xa̱ʼa̱. (Koto párrafo 4).

4. ¿Ndáaña kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱ va̱ʼa iniyó xíʼin ña̱ káʼviyó?

4 2) Ná ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúu na̱ ndóʼo ña̱ káʼviyó. Ña̱ ndakanixi̱níyó iin regalo ña̱ va̱ʼaní ta̱xi Jehová ndaʼa̱yó kúúña. Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱ káʼviyó, ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ kúu ta ná ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúú na̱ yiví na̱ káʼviyó xa̱ʼa̱. Ná kotoyó ña̱ʼa ña̱ xi̱nina, ta ná ndoʼoyó nda̱a̱ táki̱ʼva ndo̱ʼona á na̱ ni̱kusi̱í-ini kúúna á na̱ ku̱suchí-ini kúúna á íyo inkaka ña̱ ndo̱ʼona.

3. NÁ NDAKANIXI̱NÍYÓ XA̱ʼA̱ ÑA̱ KÁʼVIYÓ

Viíní ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼviyó ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ sánáʼa̱ ña̱yóʼo miíyó. (Koto párrafo 5).

5. ¿Ndáaña kúni̱ kachi ña̱ ndakanixi̱níyó, ta ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ keʼéyó ña̱yóʼo?

5 3) Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼviyó. Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña viíní ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼviyó ta ndáaña kivi sakuaʼayó xíʼin ña̱yóʼo. Ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva kítáʼan ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱, tasaá káxiní kunda̱a̱-iniyó xíʼinña. Tá ná kaʼviyó Biblia ta va̱ása ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ kotoyó iin rompecabeza ña̱ ni̱tani̱ ndóo nu̱ú mesa, ta va̱ása ndáchi̱táʼanyóña. Ña̱ ndakanixi̱níyó íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ ndachi̱táʼanyó iin tá iin táʼví ña̱ rompecabeza yóʼo, chi saá kivi kotoyó ndáa na̱ʼná kúu ña̱ va̱xi nu̱úña. Iin ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼviyó kúú ña̱ ndakuiinyó ña̱ pregunta yóʼo: “¿Ndáaña ke̱ʼé na̱ yiví yóʼo ña̱ va̱ʼa nda̱saviína tu̱ndóʼo ña̱ ni̱ya̱ʼana nu̱ú? ¿Ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼinna? ¿Ndáa ki̱ʼva kivi kuniñúʼi̱ ña̱ sa̱kuaʼi̱ yóʼo ña̱ va̱ʼa kundeé-inii̱ nu̱ú tu̱ndóʼo?”.

4. NÁ KEʼÉYÓ ÑA̱ SÁKUAʼAYÓ

Ná kuniñúʼuyó ña̱ sa̱kuaʼayó ña̱ va̱ʼa vií koo ña̱ ndaka̱xinyó keʼéyó tasaá va̱ása kundi̱ʼi̱-iniyó ta kandíxaníkayó Ndióxi̱. (Koto párrafo 6).

6. ¿Nda̱chun xíniñúʼu keʼéyó ña̱ sákuaʼayó?

6 4) Ná keʼéyó ña̱ sákuaʼayó. Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ tá va̱ása kéʼéyó ña̱ sákuaʼayó íyoyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin ta̱a ta̱ i̱xava̱ʼa veʼe nu̱ú yu̱ti. Ni ndeéní ka̱chíñura soo kǒo ndáyáʼviví ña̱ ke̱ʼéra. ¿Nda̱chun? Saáchi tá ná kixáʼa ndeéní ku̱un sa̱vi̱ ta ndakutú ti̱kui̱í, nduva veʼera (Mat. 7:24-27). Ta ki̱ʼva saá íyo ña̱ kéʼéyó, ni káʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱, ndákanixi̱níyó ña̱ miíyó kúú na̱ ndóʼo ña̱ káʼviyó, ta viíní ndákanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña soo kǒo kéʼéyó ndiʼi ña̱ sákuaʼayó, kǒo kundayáʼviví ña̱ kéʼéyó. Tá ná ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo á tá ná kixáʼa na̱ chíñu ixandi̱va̱ʼana xíʼinyó va̱ása ndakúka koo ña̱ kándíxayó Ndióxi̱. Soo tá káʼviyó tu̱ʼun Ndióxi̱ ta kéʼéyó ña̱ sákuaʼayó, viíníka koo ña̱ ndaka̱xinyó keʼéyó, va̱ása kundi̱ʼi̱ní-iniyó ta kandíxaníkayó Ndióxi̱ (Is. 48:17, 18). Ná keʼéyó ku̱mí saá ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ yóʼo ña̱ va̱ʼa kotoyó ndáaña kivi sakuaʼayó xíʼin ña̱ ndo̱ʼo ta̱ rey David.

¿NDÁAÑA KIVI SAKUAʼAYÓ XÍʼIN ÑA̱ NDO̱ʼO TA̱ REY DAVID?

7. ¿Ndáana ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ vitin?

7 ¿Á íyo iin na̱ veʼeyó á iin na̱ migoyó na̱ sa̱xóʼvi̱ miíyó? Tá saá ndo̱ʼoyó, ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó kúú ña̱ kotoyó ndáaña ke̱ʼé iin ta̱ xi̱kuu se̱ʼe ta̱ rey David ta̱ xi̱naní Absalón. Ta̱yóʼo va̱ása nda̱kúka níxi̱yo inira xíʼin yivára ta miíra xi̱kuni̱ koo rey (2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14).

8. ¿Ndáaña kivi keʼéyó ña̱ va̱ʼa chindeétáʼan Jehová xíʼinyó?

8 1) Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱. Tá kúma̱níka kaʼviyó relato yóʼo, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ndáaña ndóʼoyó xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinyó (Sal. 6:6-9). Tándi̱ʼi, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinra ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ ndani̱ʼíyó consejo ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ndáaña keʼéyó.

9. ¿Ndáaña kivi ka̱ʼún xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼo ta̱ David xíʼin ta̱ Absalón?

9 2) Ná ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúu na̱ ndóʼo ña̱ káʼviyó. Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ nátúʼun ña̱ relato yóʼo ta ná kotoyó ndáaña ndo̱ʼo ta̱ rey David. Se̱ʼera ta̱ Absalón, ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ viíní ke̱ʼéra xíʼin na̱ yiví ña̱ va̱ʼa xa̱a̱na kuʼvi̱-inina kuninara (2 Sam. 15:7). Tá nda̱kanixi̱níra ña̱ xa̱a̱ kivi kixáʼara kaʼndachíñura, chi̱ndaʼára na̱ ta̱a iníísaá ñuu Israel ña̱ va̱ʼa ixatu̱ʼvana na̱ yiví ña̱ ndakiʼinnara ña̱ koora rey. Ta ni̱xa̱a̱ra sa̱xínu̱ra-ini ta̱ Ahitofel ña̱ nda̱kutáʼanra xíʼinra, ta̱yóʼo va̱ʼaní xi̱kitáʼanra xíʼin ta̱ David ta xi̱taxira consejo ndaʼa̱ra. Tasaá ta̱ Absalón ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ miíra ña̱ xa̱a̱ kúúra rey, ta xi̱kunira tiinra ta̱ David ta kaʼnírara, ta sana ndeéní ndóʼo ta̱ David tá ku̱u ndiʼi ña̱yóʼo (Sal. 41:1-9). Tá na̱kunda̱a̱-ini ta̱ David xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱yóʼo, sa̱ndákoora ñuu Jerusalén. Tándi̱ʼi, na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼin ta̱ Absalón ka̱nitáʼanna xíʼin na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼin ta̱ David. Ta na̱ ta̱a na̱ kítáʼan xíʼin ta̱ Absalón va̱ása níkuchiñuna, ta saátu xa̱ʼnína ta̱ Absalón.

10. ¿Ndáaña kivi xa̱a̱ ta̱ rey David keʼéra?

10 Vitin ná ndakanixi̱níyó ndáaña ndo̱ʼo ta̱ David xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Xi̱kuʼvi̱ní-inira xi̱xinira ta̱ Absalón ta saátu xi̱ndaaní-inira ta̱ Ahitofel. Soo ni saá, u̱vi̱ saá na̱yóʼo va̱ása nda̱kú níxi̱yo inina xíʼinra. Sa̱xóʼvi̱nínara ta nda̱a̱ xi̱kuni̱na kaʼnínara. Ta̱ David kivitu xa̱a̱ra ndakanixi̱níra ña̱ nda̱kutáʼan inkaka na̱ migora xíʼin ta̱ Absalón tasaá kǒo kundaaka-inira na̱yóʼo. Á kivitu kundi̱ʼi̱-inira xa̱ʼa̱ iinlá miíra ta kunu iinlá miíra ku̱ʼu̱nra inka país. Á xa̱ʼa̱ ña̱ ndíʼi̱ní-inira kivi ndakava-inira. Soo kǒo níkeʼéra nda̱a̱ ni iin ña̱yóʼo. Chi ku̱chiñuvara ni̱ya̱ʼara nu̱ú tu̱ndóʼo yóʼo. ¿Ndáa ki̱ʼva ke̱ʼéraña?

11. ¿Ndáaña ke̱ʼé ta̱ rey David tá ni̱ya̱ʼara nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ yo̱ʼvi̱ní yóʼo?

11 3) Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼviyó. ¿Ndáaña kivi sakuaʼayó xíʼin ña̱ relato yóʼo? Kivi ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Ndáaña ke̱ʼé ta̱ David ña̱ va̱ʼa chi̱ndeétáʼanra xíʼin miíra?”. Va̱ása kamaní níndaka̱xinra ña̱ keʼéra xa̱ʼa̱ ña̱ yíʼvira. Chi ña̱ ke̱ʼéra kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová ná chindeétáʼanra xíʼinra. Ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ migora ña̱ ná chindeétáʼanna xíʼinra. Ta tá xi̱ndaka̱xinra keʼéra iin ña̱ʼa ndi̱ku̱n kama xi̱keʼéraña. Ta ni ni̱xo̱ʼvi̱níra va̱ása nísa̱a̱ra ta nda̱kundeévara xi̱ndaa-inira Jehová ta saátu na̱ migora.

12. ¿Ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼin ta̱ David?

12 ¿Ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼin ta̱ David? Tá ná nandukúka loʼoyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, kunda̱a̱-iniyó ña̱ mií Jehová kúú ta̱ ta̱xi ndee̱ ndaʼa̱ ta̱ David ña̱ va̱ʼa ku̱ndeé-inira ni̱ya̱ʼara nu̱ú tu̱ndóʼo yóʼo (Sal. 3:1-8; ña̱ va̱xi chí xi̱ní). Jehová chi̱ndeétáʼanra xíʼin ta̱ David ña̱ viíní ka̱na ña̱ nda̱kaxinra keʼéra, ta saátu chi̱ndeétáʼanra xíʼin na̱ migo ta̱ David tá ka̱nitáʼanna ña̱ va̱ʼa kundaanara.

13. ¿Ndáa ki̱ʼva kivi kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ David tá íyo iin na̱ sa̱xóʼvi̱ miíyó? (Mateo 18:15-17).

13 4) Ná keʼéyó ña̱ sákuaʼayó. Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Ndáa ki̱ʼva kivi kundiku̱i̱n yichi̱ ta̱ David?”. Iin ña̱ kivi keʼéyó kúú ña̱ kama ndasaviíyó ku̱a̱chi ña̱ kúúmiíyó xíʼin inkana. Soo siʼna ná kotoyó ndáa ki̱ʼva íyo ku̱a̱chi yóʼo, tá ndeéníña ná keʼéyó iin tá iin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús nu̱ú Mateo capítulo 18, soo tá va̱ása ndeéña ná kundiku̱nyó consejo ña̱ ta̱xira ña̱ ka̱ʼa̱nyó xíʼinna ña̱ va̱ʼa ndasaviíyó ku̱a̱chi (kaʼvi Mateo 18:15-17). * Soo tá sáa̱yó va̱ása ndi̱ku̱n kama xíniñúʼu ndaka̱xinyó ña̱ keʼéyó. Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ taxira ña̱ ndíchi ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo yóʼo, ta táxi̱n koo iniyó. Ná ndakundeéyó kundaa-iniyó na̱ migoyó ta ná taxiyó chindeétáʼanna xíʼinyó (Prov. 17:17). Ta ña̱ ndáyáʼvika xíniñúʼu keʼéyó kúú ña̱ kundiku̱nyó consejo ña̱ táxi Jehová ndaʼa̱yó nu̱ú tu̱ʼunra (Prov. 3:5, 6).

¿NDÁAÑA KIVI SAKUAʼAYÓ XÍʼIN ÑA̱ NDO̱ʼO TA̱ PABLO?

14. Tá ná kaʼviyó ña̱ káʼa̱n 2 Timoteo 1:12-16 xíʼin 4:6-11, 17-22, ¿ama kúú ña̱ kivi chika̱a̱ña ndee̱ xíʼinyó?

14 ¿Á sási na̱ veʼeyó nu̱úyó ña̱ kachíñuyó nu̱ú Jehová? ¿Á íyoyó iin país nu̱ú sási na̱ chíñu nu̱úyó ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová á va̱ása táxina ña̱ keʼéyó ña̱yóʼo? Tá saá íyoña, tá ná kaʼviyó 2 Timoteo 1:12-16 xíʼin 4:6-11, 17-22 kivi chika̱a̱ña ndee̱ xíʼinyó. * Ta̱ Pablo ka̱ʼyíra ña̱yóʼo tá ndíka̱a̱ra veʼeka̱a.

15. ¿Ndáaña kivi ndukúyó nu̱ú Jehová?

15 1) Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱. Tá kúma̱níka kaʼviyó versículo yóʼo, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová xa̱ʼa̱ tu̱ndóʼo ña̱ kúúmiíyó ta saátu ndáa ki̱ʼva kúniyó xíʼin ña̱yóʼo. Ta káxiní ná koo ña̱ ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱. Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ ndani̱ʼíyó consejo ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó tá káʼviyó xa̱ʼa̱ tu̱ndóʼo ña̱ ni̱ya̱ʼa ta̱ Pablo nu̱ú.

16. ¿Ndáaña kúú ña̱ ni̱ya̱ʼa ta̱ Pablo nu̱ú?

16 2) Ná ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúu na̱ ndóʼo ña̱ káʼviyó. Ná ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúú na̱ yáʼa nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ ni̱ya̱ʼa ta̱ Pablo. Ndíka̱a̱ra veʼeka̱a chí ñuu Roma. Ni xa̱a̱ xi̱ndika̱a̱ra veʼeka̱a tá ya̱chi̱, soo vitin kúú ña̱ kúnda̱a̱-inira ña̱ kaʼnívanara. Ta sava na̱ xi̱kitáʼan xíʼinra sa̱ndákoonara ta va̱ása íyoka ndee̱ra (2 Tim. 1:15).

17. ¿Ndáaña kivi xa̱a̱ ta̱ Pablo keʼéra?

17 Tá ná ndakaniníxi̱ní ta̱ Pablo xa̱ʼa̱ ña̱ sa̱ndákoora tá ya̱chi̱, kivi xa̱a̱ra ndakanixi̱níra ña̱ va̱ása kundika̱a̱víra veʼeka̱a tá inkaña ní ndaka̱xinra keʼéra. Ta saátu kivi sa̱a̱ra xíʼin na̱ ta̱a na̱ ke̱e chí Asia xa̱ʼa̱ ña̱ sa̱ndákoonara, ta va̱ása kundaaka-inira na̱ migora. Soo kǒo níkeʼéra nda̱a̱ ni iin ña̱yóʼo. ¿Nda̱chun va̱ʼa nda̱kundeéra xi̱ndaa-inira na̱ migora ta saátu Jehová?

18. ¿Ndáaña ke̱ʼé ta̱ Pablo?

18 3) Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼviyó. Kivi ndakanixi̱níyó ña̱yóʼo: “¿Ndáaña ke̱ʼé ta̱ Pablo ña̱ va̱ʼa chi̱ndeétáʼanra xíʼin miíra?”. Ni xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ si̱lóʼo tiempo kúma̱ní ta kuvira, va̱ása nínandósó-inira ña̱ ndáyáʼviníka kúú ña̱ ndasakáʼnura Jehová. Ta saátu nda̱kundeéra ndu̱kúra ki̱ʼva ña̱ chika̱a̱ra ndee̱ xíʼin inkana ta ni̱ka̱ʼa̱nníra xíʼin Jehová xíʼin ndiʼi níma̱ra (2 Tim. 1:3). Va̱ása níndi̱ʼi̱ní-inira xa̱ʼa̱ ña̱ sa̱ndákoo savanara, nu̱úka ña̱ keʼéra ña̱yóʼo nda̱kundeéra ta̱xira tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ na̱ migora xa̱ʼa̱ ña̱ chi̱ndeétáʼanna xíʼinra ta ni̱kuʼvi̱-inina xi̱ninara. Ta saátu nda̱kundeéra ka̱ʼvira tu̱ʼun Ndióxi̱ (2 Tim. 3:16, 17; 4:13). Ta inka ña̱ ndáyáʼviní ke̱ʼéra kúú ña̱ va̱ása nínandósó-inira ña̱ kúʼvi̱ní-ini Jehová xíʼin ta̱ Jesús xínina miíra ta va̱ása nísandákoo ndaʼa̱nara, ta taxivana ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ra xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱kú ni̱xi̱yo inira.

19. ¿Ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼin ta̱ Pablo?

19 Xa̱a̱ ya̱chi̱kava ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Pablo ña̱ ixandi̱va̱ʼana xíʼinra xa̱ʼa̱ ña̱ ndíku̱nra ta̱ Cristo (Hech. 21:11-13). ¿Ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼin ta̱ Pablo? Nda̱kuiinra oración ña̱ ke̱ʼéra nu̱úra, ta ta̱xira ndee̱ ndaʼa̱ra (2 Tim. 4:17). Ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ taxira ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ra chí nu̱únínu xa̱ʼa̱ ña̱ chi̱ka̱a̱níra ndee̱ ka̱chíñura nu̱úra. Ta chi̱ka̱a̱ra-ini na̱ va̱ʼaní xi̱kitáʼan xíʼin ta̱ Pablo ña̱ chi̱ndeétáʼanna xíʼinra.

20. ¿Ndáa ki̱ʼva na̱ʼa̱yó ña̱ kándíxaníyó Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo nu̱ú Romanos 8:38, 39?

20 4) Ná keʼéyó ña̱ sákuaʼayó. Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “¿Ndáa ki̱ʼva kivi kundiku̱i̱n yichi̱ ta̱ Pablo?”. Nda̱a̱ táki̱ʼva ndo̱ʼo ta̱ Pablo, saátu miíyó kúnda̱a̱-iniyó ña̱ ixandi̱va̱ʼana xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó Ndióxi̱ (Mar. 10:29, 30). Ña̱ va̱ʼa nda̱kú koo iniyó tá ná ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo, xíniñúʼu ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová xíʼin ndiʼi níma̱yó, ta ndiʼi ki̱vi̱ kaʼviyó tu̱ʼunra. Ná kǒo nandósó-iniyó ña̱ iin ña̱ʼa ña̱ ndáyáʼviní kivi keʼéyó kúú ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová. Ta saátu kivi kandíxayó ña̱ va̱ása sandákoo ndaʼa̱ra miíyó, ta nda̱a̱ ni iinna va̱ása kivi kasina nu̱úra ña̱ ndakundeéra kuʼvi̱-inira kunira miíyó (kaʼvi Romanos 8:38, 39; * Heb. 13:5, 6).

NÁ SAKUAʼAYÓ XÍʼIN ÑA̱ KÁʼA̱N BIBLIA XA̱ʼA̱ INKAKANA

21. ¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼin ñá Aya ta saátu xíʼin ta̱ Hector ña̱ ni̱ya̱ʼana nu̱ú tu̱ndóʼo?

21 Ni nda̱a̱ ndáaka ña̱ yáʼayó nu̱ú, ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ inkakana kivi ndasandakúña-iniyó. Tá kúú, ña̱ nátúʼun xa̱ʼa̱ ta̱ Jonás kúú ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼin iin ñá precursora ñá íyo chí Japón ñá naní Aya, ña̱ va̱ása yi̱ʼvíkañá natúʼunñá xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ chí nu̱ú xíka ku̱a̱ʼá na̱ yiví. Iin ta̱ loʼo ta̱ íyo chí Indonesia ta̱ naní Hector káchíñura nu̱ú Ndióxi̱ ni na̱ yivára va̱ása kúúna testigo Jehová, káʼa̱nra ña̱ ke̱ʼé ñá Rut kúú ña̱ chíndeétáʼan xíʼinra ña̱ kuni̱kara sakuaʼara xa̱ʼa̱ Jehová, ta kachíñukara nu̱úra.

22. ¿Ndáa ki̱ʼva viíní kuniñúʼuyó video, audio ña̱ káʼvina nu̱ú Biblia xíʼin libro ña̱ naní “Ña̱ sákuaʼayó nu̱ú Biblia”?

22 ¿Ndáa míí kivi ndani̱ʼíkayó ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ na̱ ni̱xi̱yo tá ya̱chi̱ ña̱ kivi ndasandakú-iniyó? Ña̱yóʼo kivi ndani̱ʼíyóña nu̱ú video, audio ña̱ káʼvina nu̱ú Biblia, ta saátu nu̱ú libro ña̱ naní “Ña̱ sákuaʼayó nu̱ú Biblia”, saáchi chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ viíka kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱ káʼa̱n Biblia. * Tá kúma̱níka kotoyó, kuniso̱ʼoyó á kaʼviyó ña̱ viíní na̱ndukúna xa̱ʼa̱ yóʼo, ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ ndani̱ʼíyó ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó. Ná ndakanixi̱níyó ña̱ miíyó kúú na̱ ndóʼo táʼan ña̱ ndóʼo na̱ káʼviyó xa̱ʼa̱. Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéna ta ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼinna ña̱ ni̱ya̱ʼana nu̱ú tu̱ndóʼo. Tándi̱ʼi, ná keʼéyó ña̱ sa̱kuaʼayó. Ta saátu ná taxiyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Jehová xa̱ʼa̱ ña̱ chi̱ndeétáʼanra xíʼinyó. Tá ná ndukúyó ki̱ʼva ña̱ chika̱a̱yó ndee̱ xíʼin inkana ta chindeétáʼanyó xíʼinna náʼa̱yó ña̱ táxiyó tíxa̱ʼvi xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo.

23. ¿Ndáaña káʼa̱n Jehová keʼéra nu̱ú Isaías 41:10, 13?

23 Xa̱ʼa̱ ña̱ ndóoyó nu̱ú ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa, yo̱ʼvi̱ní íyo ña̱ tákuyó ta sava yichi̱ va̱ása kúnda̱a̱-iniyó ndáaña keʼéyó (2 Tim. 3:1). Soo va̱ása xíniñúʼu ndi̱ʼi̱ní-iniyó á yi̱ʼvíyó, saáchi Jehová kúnda̱a̱va-inira ndáaña yáʼayó nu̱ú. Ña̱kán káʼa̱nra ña̱ miíra chindeétáʼan xíʼinyó (kaʼvi Isaías 41:10, * 13). * Kándíxayó ña̱ chindeétáʼan Jehová xíʼinyó, ta saátu tu̱ʼunra taxiña ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa ya̱ʼayó nu̱ú nda̱a̱ ndáaka tu̱ndóʼo.

YAA 96 Tu̱ʼun Ndióxi̱ ndáyáʼviníña

^ párr. 5 Ku̱a̱ʼání ña̱ nátúʼun Biblia xa̱ʼa̱ náʼa̱ña ña̱ kúʼvi̱ní-ini Jehová xínira na̱ káchíñu nu̱úra, ta chíndeétáʼanra xíʼinna ña̱ ya̱ʼana nu̱ú nda̱a̱ ndáaka tu̱ndóʼo. Nu̱ú artículo yóʼo ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ viíníka kaʼviyó tu̱ʼun Ndióxi̱.

^ párr. 2 Romanos 15:4: “Saáchi ndiʼi ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱ xi̱naʼá ni̱ka̱ʼyi̱ña ña̱ va̱ʼa sanáʼa̱ña miíyó, chi tu̱ʼun Ndióxi̱ chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ va̱ʼa ndakú koo iniyó, ta sándi̱koña-iniyó ña̱ va̱ʼa kundatuyó ña̱ taxi Ndióxi̱ ndaʼa̱yó chí nu̱únínu”.

^ párr. 2 Iin ejemplo kuití kúú ña̱yóʼo, soo íyoku̱a̱ʼákava ña̱ kivi keʼún. Kivi ndani̱ʼún ña̱yóʼo nu̱ú Guía de estudio para los testigos de Jehová, nu̱ú va̱xi tema “La Biblia”, nu̱ú sección “Lectura y comprensión de la Biblia”.

^ párr. 13 Mateo 18:15-17: “Tá iin na̱ ñaniún kéʼéna iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼún, kúáʼan ta natúʼun mitúʼún xíʼinna, ta ka̱ʼa̱n xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéna. Tá xíniso̱ʼona ña̱ káʼún, xa̱a̱ chi̱ndeún ñaniún ña̱ keʼé tukuna ña̱ va̱ʼa. 16 Soo tá kǒo xíniso̱ʼona, kúáʼan xíʼin iin á u̱vi̱ na̱ yiví ña̱kán va̱ʼa natúʼún xíʼinna chi ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó á ña̱ ndixa kúú ña̱ káʼa̱nna á va̱ása, xíniñúʼu koo u̱vi̱ á u̱ni̱ na̱ testigo. 17 Soo tá kǒo xíniso̱ʼona ña̱ káʼa̱nna xíʼinna, natúʼun xa̱ʼa̱na xíʼin na̱ congregación. Soo tá kǒo xíínna kuniso̱ʼona na̱ congregación, ná koona nu̱ún táki̱ʼva íyo na̱ ñuyǐví xíʼin na̱ ndákaya xu̱ʼún ña̱ impuesto”.

^ párr. 14 Va̱ása xíniñúʼu kaʼviyó versículo yóʼo tá xa̱a̱ ná kaʼviyó Tutu Ña̱ Nátúʼun xíʼinyó ti̱xin reunión.

^ párr. 20 Romanos 8:38, 39: “Saáchi ni loʼo va̱ása xíka-inii̱ ña̱ kúʼvi̱ní-ini Ndióxi̱ xínira miíyó. Ni tá ná kuviyó ni tá ná kutakuyó, nda̱a̱ ndáaka ña̱ʼa ná keʼé iin ángel á na̱ chíñu, ni ña̱ʼa ña̱ íyo vitin, ni ña̱ʼa ña̱ kúma̱ní kixi, ni ndee̱, 39 ni ña̱ʼa ña̱ íyo chí nu̱ú súkun, ni ña̱ʼa ña̱ íyo chí nu̱ú kúnu, ni nda̱a̱ ndáaka ña̱ i̱xava̱ʼa Ndióxi̱, kǒo kivi sakúxíkáña miíyó nu̱ú ña̱ kúʼvi̱-ini Ndióxi̱ xínira miíyó, ta ña̱yóʼo kúú ña̱ ni̱na̱ʼa̱ ta̱ Cristo Jesús nu̱úyó”.

^ párr. 22 Kivi nda̱ni̱ʼún ña̱yóʼo nu̱ú jw.org, ki̱ʼvi NU̱Ú ÑÚʼU NDIʼIÑA > LIBRO XÍʼIN FOLLETO.

^ párr. 23 Isaías 41:10: “Va̱ása yi̱ʼvíún, chi yi̱ʼi̱ íyoi̱ xíʼún. Va̱ása ndi̱ʼi̱ní-iniún, chi yi̱ʼi̱ kúú Ndióxi̱ miíún. Yi̱ʼi̱ taxi ndee̱ ndaʼún. Yi̱ʼi̱ chindeé yóʼó. Ta xíʼin ndaʼa̱ kúaʼi̱ ña̱ kéʼíi̱ ña̱ nda̱kú tii̱n yóʼó”.

^ párr. 23 Isaías 41:13: “Saáchi yi̱ʼi̱ Jehová kúú Ndióxi̱ miíún ta tíi̱n ndaʼa̱ kúaʼún; yi̱ʼi̱ kúú ta̱ káʼa̱n xíʼún: ‘Va̱ása yi̱ʼvíún. Yi̱ʼi̱ chindeétáʼan xíʼúnʼ”.