Ir al contenido

Ir al índice

ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 21

Jehová taxi ndee̱ ndaʼa̱yó

Jehová taxi ndee̱ ndaʼa̱yó

“Tá vitá kúnii̱ saá kúú ña̱ ndúndakúkai̱” (2 COR. 12:10).

YAA 73 Taxi ña̱ ndakú ná koondi̱

ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱ *

1, 2. ¿Ndáa tu̱ndóʼo yáʼa ku̱a̱ʼání na̱ hermano?

TA̱ APÓSTOL Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Timoteo ña̱ va̱ása sandákoora natúʼunra xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, ta saátu xíniñúʼu keʼé miíyó tiempo vitin (2 Tim. 4:5). Ndiʼivayó chíka̱a̱ ndee̱ ña̱ kuniso̱ʼoyó consejo yóʼo, soo íxayo̱ʼvi̱vaña xíʼinyó. Ku̱a̱ʼání na̱ hermano xíniñúʼu ndakúní koo inina ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nna natúʼunna xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (2 Tim. 4:2). Tá kúú, ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ na̱ hermanoyó na̱ ndóo ñuu nu̱ú va̱ása xíín na̱ chíñu taxina natúʼunna xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Ni kúnda̱a̱-inina ña̱ kivi ku̱ʼu̱nna veʼeka̱a xa̱ʼa̱ ña̱ nátúʼunna xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ soo kéʼévanaña.

2 Na̱ ndásakáʼnu Jehová yáʼana nu̱ú ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo ña̱ kivi sandákava-inina. Sava na̱yóʼo xíniñúʼu kachíñuna ku̱a̱ʼání hora ña̱ va̱ʼa taxina ña̱ xíniñúʼu na̱ veʼena. Ni kúni̱na natúʼunna ku̱a̱ʼáka hora xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ soo tá ndíʼi semana kúnaánína. Ta inkana va̱ása kívi kachíñuna ku̱a̱ʼá tiempo nu̱ú Jehová saáchi xa̱a̱ naʼání kúúmiína iin kue̱ʼe̱ á xa̱a̱ ku̱cheéna, ta inkana va̱ása kívi keena ti̱xin veʼena. Ta savana ndákava-inina xa̱ʼa̱ ña̱ ndákanixi̱nína ña̱ va̱ása ndáyáʼvina. Iin ñá hermana ñá naní Mary * káchiñá: “Tá ndákanixi̱níi̱ ña̱ va̱ása ndáyáʼvii̱ ña̱yóʼo kíndaaníña ndeíi̱. Tándi̱ʼi, va̱ása va̱ʼa kúnii̱ saáchi ña̱yóʼo kíndaaníña tiempoi̱ xíʼin ndeíi̱ ña̱ kivi kuniñúʼíi̱ ña̱ natúʼi̱n xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱”.

3. ¿Ndáaña sakuaʼayó nu̱ú artículo yóʼo?

3 Ni nda̱a̱ ndáaka tu̱ndóʼo yáʼayó nu̱ú, Jehová taxira ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa kundeé-iniyó ya̱ʼayó nu̱úña, ta ndakundeéyó kachíñuyó nu̱úra. Nu̱ú artículo yóʼo sakuaʼayó ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼan Jehová xíʼinyó. Soo siʼna ná kotoyó ndáa ki̱ʼva nda̱sandakúra-ini ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Timoteo, ña̱ vií ke̱ʼéna chiñuna ni ni̱ya̱ʼana nu̱ú tu̱ndóʼo.

JEHOVÁ TÁXIRA NDEE̱ NDAʼA̱YÓ ÑA̱ VA̱ʼA NDAKUNDEÉYÓ NATÚʼUNYÓ XA̱ʼA̱RA

4. ¿Ndáa tu̱ndóʼo ni̱ya̱ʼa ta̱ Pablo nu̱ú?

4 Ta̱ Pablo ni̱ya̱ʼara nu̱ú ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo. Ña̱kán xi̱niñúʼu taxiní Jehová ndee̱ ndaʼa̱ra tá ka̱ninara xíʼin yu̱u̱ ta chi̱ka̱a̱nara veʼeka̱a (2 Cor. 11:23-25). Ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ sava yichi̱ xi̱ndakava-inira (Rom. 7:18, 19, 24). Ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Ndióxi̱ ña̱ ná tavára “iin iñú” ña̱ xi̱ndika̱a̱ ku̱ñura, ña̱ xi̱saxóʼvi̱ní-ñaʼá (2 Cor. 12:7, 8).

¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ Pablo ña̱ va̱ʼa sa̱xínura chiñu ña̱ xi̱kuumiíra? (Koto párrafo 5 xíʼin 6). *

5. ¿Ndáaña ku̱chiñu ta̱ Pablo ke̱ʼéra ni ni̱ya̱ʼara nu̱ú ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo?

5 Jehová ta̱xi ndee̱ ndaʼa̱ ta̱ Pablo ña̱ va̱ʼa na̱túʼunra xíʼin na̱ yiví ni ni̱ya̱ʼara nu̱ú tu̱ndóʼo. Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ ku̱chiñu ta̱ apóstol yóʼo ke̱ʼéra. Tá kúú, tá nda̱sinara ti̱xin veʼera chí ñuu Roma na̱túʼunra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ xíʼin na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱ú na̱ judío, ta sana nda̱a̱ na̱ chíñu na̱túʼunra xíʼin (Hech. 28:17; Filip. 4:21, 22). Ta na̱túʼunra xíʼin na̱ soldado ña̱ ñuu Roma na̱ xi̱ndaa miíra, saátu xíʼin ndiʼi na̱ xi̱xa̱ʼa̱n xi̱xitoñaʼá (Hech. 28:30, 31; Filip. 1:13). Ta saá kúú ña̱ xi̱niñúʼu Ndióxi̱ ta̱ Pablo ña̱ va̱ʼa ka̱ʼyíra sava carta ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼin na̱ hermano tiempo saá, ta nda̱a̱ vitin chíndeétáʼanña xíʼinyó. Ta ku̱a̱ʼání na̱ hermano na̱ ni̱xi̱yo ti̱xin congregación ña̱ ñuu Roma ndu̱ndakú-inina tá xi̱nina ña̱ ke̱ʼé ta̱ Pablo, ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo va̱ása níyi̱ʼvína natúʼunna xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (Filip. 1:14). Ni va̱ása níkivi keʼé ta̱ Pablo ku̱a̱ʼáka chiñu nu̱ú Ndióxi̱, soo chi̱kaa̱vara ndee̱ ña̱ ka̱chíñura nu̱úra. Ta ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ndiʼi ña̱ ndo̱ʼora chi̱ndeétáʼanña xíʼin ku̱a̱ʼání na̱ yiví ña̱ ni̱xa̱a̱na sa̱kuaʼana xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (Filip. 1:12).

6. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi 2 Corintios 12:9, 10, ¿ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ Pablo ña̱ va̱ʼa sa̱xínura chiñura?

6 Ta̱ Pablo xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ su̱ví xíʼin ndee̱ miíra níkeʼéra ndiʼi chiñu ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱ra, saáchi mií Jehová kúú ta̱ xi̱taxi ndee̱ ndaʼa̱ra ña̱ ke̱ʼéra ndiʼi ña̱yóʼo. Ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ku̱a̱ʼákava ndee̱ xi̱taxi Ndióxi̱ ndaʼa̱ra tá vitá xi̱kunira (kaʼvi 2 Corintios 12:9, 10). * Ta espíritu santo kúú ña̱ ta̱xi ndee̱ ndaʼa̱ ta̱ Pablo ña̱ va̱ʼa ke̱ʼéra chiñu ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱ra ni i̱xandi̱va̱ʼana xíʼinra, ni chi̱ka̱a̱nara veʼeka̱a ta ni xi̱kuumiíra inkaka tu̱ndóʼo.

¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ Timoteo ña̱ va̱ʼa sa̱xínura chiñu ña̱ xi̱kuumiíra? (Koto párrafo 7). *

7. ¿Ndáa tu̱ndóʼo kúú ña̱ ni̱ya̱ʼa ta̱ Timoteo?

7 Ta saátu ta̱ Timoteo ku̱chiñura na̱túʼunra xíʼin na̱ yiví, saáchi Ndióxi̱ kúú ta̱ ta̱xi ndee̱ ndaʼa̱ra. Tá kúú, ni̱xa̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Pablo tá ni̱xi̱kara xi̱tora na̱ congregación. Soo su̱ví ña̱yóʼo kúú ndiʼi ña̱ níkeʼé ta̱ Timoteo, chi ta̱ Pablo chi̱ndaʼárara ña̱ ni̱xa̱ʼa̱nra xi̱tora sava congregación, ta chi̱ka̱a̱ra ndee̱ xíʼin na̱ hermano (1 Cor. 4:17). Sana xi̱ndakanixi̱ní ta̱ Timoteo ña̱ va̱ása kuchiñura keʼéra chiñu yóʼo. Ta sana ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo ña̱yóʼo xíʼinra: “Nda̱a̱ ni iinna ná kǒo ka̱ʼa̱n xa̱ʼún ña̱ va̱ása ndáyáʼviún xa̱ʼa̱ ña̱ kúún iin ta̱ loʼo” (1 Tim. 4:12). Soo saátu, tá tiempo saá ni̱xi̱yo iin ña̱ xi̱ ixayo̱ʼvi̱ xíʼin ta̱ Timoteo, saáchi tu̱ʼun Ndióxi̱ káʼa̱nña xa̱ʼa̱ra ña̱ xi̱kiʼinní kue̱ʼe̱ miíra (1 Tim. 5:23). Soo ta̱ Timoteo xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ taxi Jehová espíritu santo ndaʼa̱ra ña̱ va̱ʼa koo ndee̱ra natúʼunra xíʼin na̱ yiví, ta saátu kachíñura nu̱ú na̱ hermano (2 Tim. 1:7).

JEHOVÁ TÁXI NDEE̱ NDAʼA̱YÓ ÑA̱ VA̱ʼA NDA̱KÚ KOO INIYÓ NI YÁʼAYÓ NU̱Ú TU̱NDÓʼO

8. ¿Ndáa ki̱ʼva ndásandakú Jehová iniyó tiempo vitin?

8 Tiempo vitin Jehová táxira ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa ndakundeéyó nda̱kú koo iniyó kachíñuyó nu̱úra (2 Cor. 4:7). Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ku̱mí ña̱ʼa ña̱ táxi Jehová ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa ndásandakúra-iniyó, ta chíndeétáʼanra xíʼinyó ña̱ nda̱kú koo iniyó xíʼinra, ña̱yóʼo kúú: ña̱ oración, tu̱ʼunra, na̱ hermanoyó xíʼin ña̱ nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra.

Jehová xíniñúʼura ña̱ oración ña̱ va̱ʼa taxira ndee̱ ndaʼa̱yó. (Koto párrafo 9).

9. ¿Ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼan ña̱ oración xíʼinyó?

9 Ña̱ oración. Nu̱ú Efesios 6:18 ta̱ Pablo ka̱chira: “Ndiʼi tiempo ka̱ʼa̱nndó xíʼin Ndióxi̱”. Tá ná keʼéyó ña̱yóʼo ndasandakú Ndióxi̱ iniyó. Ta̱ Jonnie, ta̱ íyo chí Bolivia, ki̱ʼinra kuenta ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼan Jehová xíʼinra tá ni̱ya̱ʼara nu̱ú ku̱a̱ʼá tu̱ndóʼo. Ki̱ʼin kue̱ʼe̱ na̱ yivára xíʼin ñá síʼira ta xi̱ ixayo̱ʼvi̱níña xíʼinra kundaarana. Siʼíra ni̱xi̱ʼi̱ñá, ta ñá síʼira xíʼin yivára ku̱a̱ʼání tiempo ni̱ya̱ʼa saáví nda̱ʼana. Ta̱ Jonnie káchira: “Tá xi̱ndi̱ʼi̱ní-inii̱ xi̱ka̱ʼa̱n káxii̱ xíʼin Jehová xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ xi̱ndoʼi̱, ta ña̱yóʼo kúú ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼi̱n”. Jehová ta̱xi ndee̱ ndaʼa̱ra ña̱ ku̱ndeé-inira ni̱ya̱ʼara nu̱ú ndiʼi ña̱yóʼo. Ta iin ta̱ anciano ta̱ íyo mií país kán ta̱ naní Ronald, ku̱ndaa̱-inira ña̱ xi̱kuumií siʼíra cáncer ta tá ni̱ya̱ʼa iin yo̱o̱ saá ni̱xi̱ʼi̱ñá. ¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼinra ña̱ ndakú ni̱xi̱yo inira? Ta̱yóʼo káchira: “Tá káʼi̱n xíʼin Jehová, káʼi̱n xíʼinra xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ sándi̱ʼi̱-inii̱. Saáchi iinlá ta̱yóʼo kúú ta̱ va̱ʼaníka kúnda̱a̱-ini xíʼin ña̱ ndóʼi̱”. Sana sava yichi̱ túviyó ña̱ va̱ása kúndeéyó xíʼin tu̱ndóʼo ña̱ yáʼayó nu̱ú, ta va̱ása kúnda̱a̱-iniyó ndáaña ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová, soo kúnira ña̱ ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinra ní íxayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó (Rom. 8:26, 27).

Jehová xíniñúʼura ña̱ Biblia ña̱ va̱ʼa taxira ndee̱ ndaʼa̱yó. (Koto párrafo 10).

10. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Hebreos 4:12, ¿nda̱chun ndáyáʼviní kaʼviyó tu̱ʼun Ndióxi̱ ta ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña?

10 Tu̱ʼun Ndióxi̱. Nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Pablo saátu miíyó kivi kaʼviyó tu̱ʼun Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa sandíkoña-iniyó ta ndasandakúña-iniyó (Rom. 15:4). Tá káʼviyó iin texto ta ndákanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña, Jehová kivi kuniñúʼura espíritu santora ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanra xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼan Biblia xíʼinyó (kaʼvi Hebreos 4:12). * Ta̱ Ronald, ta̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ nu̱ú párrafo ña̱ xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa, káchira: “Kúsi̱íní-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ káʼvii̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ ndiʼi ñuú. Ta ndákanixi̱níi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií Jehová, ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ kúʼvi̱ní-inira xínira miíyó. Ña̱yóʼo chíndeétáʼan xíʼi̱n ña̱ ndundakúka-inii̱”.

11. ¿Ndáa ki̱ʼva nda̱sandakú tu̱ʼun Ndióxi̱ ini iin ñá hermana?

11 Tá ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱, ña̱yóʼo chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vií ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ tu̱ndóʼo ña̱ kúúmiíyó. Ná kotoyó ña̱ ndo̱ʼo iin ñá hermana ñá ni̱xi̱ʼi̱ yií. Iin ta̱ anciano ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinñá ña̱ ná kaʼviña libro ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ta̱ Job, ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinñá ña̱ va̱ʼaní chindeétáʼan ña̱yóʼo xíʼinñá. Tá ka̱ʼviñá libro yóʼo ki̱xáʼañá ni̱ka̱ʼa̱nñá ña̱ va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ xi̱ndakanixi̱ní ta̱ Job. Ta nda̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nñá ña̱yóʼo: “Job, iinlá xa̱ʼa̱ ña̱ ndóʼo miíún ndákanixi̱níún xa̱ʼa̱”. Tasaá ki̱ʼinñá kuenta ña̱ saátu xi̱ndakanixi̱ní miíñá. Ña̱yóʼo chi̱ndeétáʼan xíʼinñá ña̱ na̱samañá ña̱ xi̱ndakanixi̱níñá, ta ta̱xiña ndee̱ ndaʼa̱ñá ña̱ kundeé-iniñá xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ yiíñá.

Jehová xíniñúʼura na̱ hermanoyó ña̱ va̱ʼa taxira ndee̱ ndaʼa̱yó. (Koto párrafo 12).

12. ¿Ndáa ki̱ʼva xíniñúʼu Jehová na̱ hermanoyó ña̱ va̱ʼa ndasandakúra-iniyó?

12 Na̱ hermanoyó. Jehová xíniñúʼura na̱ hermanoyó ña̱ va̱ʼa ndasandakúra-iniyó. Nu̱ú iin carta ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ xi̱kuni̱ra kunira na̱ hermano ña̱ va̱ʼa chika̱a̱ra ndee̱ xíʼinna, ta saátu na̱kán chika̱a̱na ndee̱ xíʼin miíra (Rom. 1:11, 12). Ñá Mary, ñá xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ nu̱ú párrafo 2, kútóoníñá kutáʼanñá xíʼin na̱ hermano. Ñáyóʼo káchiñá: “Jehová xíniñúʼura na̱ hermano ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanna xíʼi̱n ni va̱ása xínina ndáaña ndóʼi̱. Savana káʼa̱nna tu̱ʼun ña̱ chíka̱a̱ní ndee̱ xíʼi̱n á káʼyína iin tutu táxina ndaʼíi̱, ta ña̱yóʼo kúú mií ña̱ kúni̱i̱ ná ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n. Ta saátu nátúʼi̱n xíʼin ná hermana ná xi̱ndoʼo táʼan ña̱ ndóʼi̱, ta sákuaʼi̱ xíʼin ña̱ kéʼé náyóʼo. Ta na̱ anciano chíndeétáʼanna xíʼi̱n kunda̱a̱-inii̱ ña̱ ndáyáʼvivai̱ nu̱ú na̱ congregación”.

13. ¿Ndáa ki̱ʼva chika̱a̱yó ndee̱ xíʼin táʼanyó ti̱xin reunión?

13 Ti̱xin reunión kúú nu̱ú kivi chika̱a̱yó ndee̱ xíʼin na̱ hermano ta kivitu chika̱a̱ miína ndee̱ xíʼinyó. Ña̱kán, siʼnaka miíyó ná ka̱ʼa̱n xíʼinna ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyóna, ta taxiyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱na xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ kéʼéna. Tá kúú, tá kúma̱ní kixáʼa reunión, iin ta̱ anciano ta̱ naní Peter ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼin iin ñá hermana ñá íyo xíʼin iin ta̱ va̱ása kúú testigo Jehová: “Tá xítondi̱ yóʼo va̱xiún reunión xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼún chíka̱a̱níún ndee̱ xíʼinndi̱. Saáchi i̱ñu̱ saá na̱ va̱lí se̱ʼún limpioní íyona va̱xina xíʼún, ta xa̱a̱ íyo tu̱ʼva comentario ña̱ taxina”. Ni̱kusi̱íkaví-iniñá ta nda̱a̱ kúni̱ kuakuñá tá ni̱ka̱ʼa̱nñá ña̱yóʼo xíʼinra: “Mií ña̱yóʼo kúú ña̱ xi̱kuni̱i̱ ná ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ki̱vi̱ vitin”.

Jehová xíniñúʼura ña̱ nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra ña̱ va̱ʼa taxira ndee̱ ndaʼa̱yó. (Koto párrafo 14).

14. Tá nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, ¿ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼanña xíʼinyó?

14 Tá nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Ña̱yóʼo chíndeétáʼan xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kuniyó ta ndásandakúña-iniyó, ni xíniso̱ʼo na̱ yiví ña̱ nátúʼunyó á va̱ása (Prov. 11:25). Ta ña̱yóʼo kúú ña̱ ndo̱ʼo iin ñá hermana ñá naní Stacy. Tá ki̱ta iin na̱ veʼeñá ti̱xin ñuu Ndióxi̱ ku̱suchíní-iniñá, ta xi̱ndakanixi̱níñá ña̱ sana xi̱niñúʼu keʼéñá inkaka ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanñá xíʼinna. ¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼinñá ku̱ndeé-iniñá nu̱ú ña̱yóʼo? Ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼinñá kúú ña̱ xi̱kitañá xi̱natúʼunñá xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Ki̱xáʼañá ndákanixi̱níñá ndáa ki̱ʼva chindeétáʼanñá xíʼin na̱ yiví na̱ íyo nu̱ú territorio ña̱ kúúmiíñá. Ñáyóʼo káchiñá: “Tá tiempo saá, Jehová chi̱ndeétáʼanra xíʼi̱n ña̱ ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ xíʼin iin ñá ñaʼá, ñáyóʼo kamaní ki̱xáʼañá kéʼéñá ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱, ta ña̱yóʼo chi̱kaa̱níña ndee̱ xíʼi̱n. Ta ña̱ chíndeétáʼanní xíʼi̱n kúú ña̱ kítai̱ nátúʼi̱n xa̱ʼa̱ Ndióxi̱”.

15. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ñá Mary?

15 Xa̱ʼa̱ ña̱ ndóʼoyó sana túviyó ña̱ va̱ása kuchiñuyó natúʼunyó ku̱a̱ʼá tiempo xíʼin na̱ yiví. Soo ná ndakaʼányó ña̱ ni loʼo á ku̱a̱ʼá kúú ña̱ kéʼéyó kúsi̱íva-ini Jehová xíʼinyó. Ñá Mary, ñá xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱, ki̱xáʼañá chíndeétáʼanñá xíʼin iin congregación nu̱ú káʼa̱nna inka tu̱ʼun, ta xi̱ndakanixi̱níñá ña̱ va̱ása kívi chindeétáʼanñá xíʼin na̱ congregación. Ñáyóʼo káchiñá: “Ni̱xi̱yo iin tiempo ña̱ iin comentario kuití xi̱taxii̱ ti̱xin reunión á iin versículo kuití xi̱kaʼvii̱, ta tratado kuití xi̱taxii̱ tá xi̱xaʼi̱n xi̱natúʼi̱n xíʼin na̱ yiví”. Xi̱ndakanixi̱níñá ña̱ loʼoní ña̱ xi̱keʼéñá nu̱ú na̱ hermano na̱ xíni̱ ka̱ʼa̱n tu̱ʼun kán. Soo na̱samañá ki̱ʼva ña̱ xi̱ndakanixi̱níñá, saáchi ki̱ʼinñá kuenta ña̱ kiviva kuniñúʼu Jehová miíñá ni va̱ása xíni̱ñá ka̱ʼa̱nñá tu̱ʼun kán. Ñáyóʼo káchiñá: “Ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia va̱ása yo̱ʼvi̱ña ta kivi chindeétáʼanña xíʼin na̱ yiví ña̱ nasamana ki̱ʼva ña̱ tákuna”.

16. ¿Ndáaña taxi ndee̱ ndaʼa̱ na̱ va̱ása kívi kee ti̱xin veʼena?

16 Tá va̱ása kívi keeyó ti̱xin veʼeyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndeé ndóʼoyó, kúnda̱a̱va ini Jehová ña̱ kúni̱yó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra. Ña̱kán kivi chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ natúʼunyó xíʼin na̱ ndáa miíyó á na̱ médico. Tá ná chitáʼanyó ña̱ kéʼéyó vitin xíʼin ña̱ xi̱keʼéyó tá ya̱chi̱ kivi ndakava-iniyó. Soo tá ná kotoyó ndáa ki̱ʼva xa̱a̱ chíndeétáʼan Jehová xíʼinyó vitin, koova ndee̱yó ña̱ va̱ʼa kundeé-iniyó ya̱ʼayó nu̱ú nda̱a̱ ndáaka tu̱ndóʼo, ta ndakundeéyó kusi̱í-iniyó.

17. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Eclesiastés 11:6, ¿nda̱chun xíniñúʼu ndakundeéyó natúʼunyó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱?

17 Tá nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví va̱ása kúnda̱a̱-iniyó ndáana kúú na̱ ndakundeé sakuaʼa xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ (kaʼvi Eclesiastés 11:6). * Tá kúú, iin ñá hermana ñá kúúmií yáʼaka 80 ku̱i̱ya̱ ñá naní Barbara, nátúʼunñá xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ xíʼin teléfono á xíʼin carta. Ti̱xin iin sobre chi̱kaa̱ñá ña̱ La Atalaya ña̱ ka̱na tá 1 tí marzo ña̱ ku̱i̱ya̱ 2014, ta nu̱ú ña̱yóʼo va̱xi iin artículo ña̱ naní “¿Qué ha hecho Dios por usted?”. Ta va̱ása níkunda̱a̱-iniñá ña̱ chi̱ndaʼáñá carta yóʼo ndaʼa̱ iin ta̱a xíʼin ñá síʼíra, na̱ xi̱kuu testigo Jehová. Tá nda̱kiʼinna ña̱ revista yóʼo tuku ta tuku ka̱ʼvinaña. Miíra ki̱ʼinra kuenta ña̱ mií Jehová kúú ta̱ káʼa̱n xíʼinra. U̱vi̱ saána ki̱xáʼana xáʼa̱nna reunión ta, tá ni̱ya̱ʼa tiempo nda̱ndikó tukuna ti̱xin ñuu Ndióxi̱ ni xa̱a̱ 27 ku̱i̱ya̱ ni̱ya̱ʼa. Ni̱kusi̱íní-ini ñá Barbara ta ndu̱ndakú-iniñá tá xi̱niñá ña̱ va̱ʼaní chi̱ndeétáʼan carta yóʼo xíʼinna.

Ña̱yóʼo xíniñúʼu Jehová ña̱ va̱ʼa taxira ndee̱ ndaʼa̱yó 1) ña̱ oración, 2) Biblia, 3) na̱ hermanoyó xíʼin 4) ña̱ nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra. (Koto párrafo 9, 10, 12 xíʼin 14).

18. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ va̱ʼa taxi Jehová ndee̱ ndaʼa̱yó?

18 Nda̱a̱ táki̱ʼva xa̱a̱ sa̱kuaʼayó, ku̱a̱ʼání ki̱ʼva táxi Jehová ndee̱ra ndaʼa̱yó. Ña̱kán ná kuniñúʼu viíyó ndiʼi ña̱ táxira ndaʼa̱yó, tá kúú ña̱ oración, tu̱ʼunra, na̱ hermanoyó ta saátu ña̱ nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra. Ta tá kéʼéyó ña̱yóʼo saá náʼa̱yó ña̱ kándíxayó ña̱ kuchiñuva Jehová chindeétáʼanra xíʼinyó, ta kúni̱ra keʼéra ña̱yóʼo. Ndiʼi tiempo ná kundaa-iniyó Jehová, saáchi kúni̱ra “taxira ndee̱ra ndaʼa̱ na̱ káchíñu nu̱úra xíʼin ndiʼi níma̱na” (2 Crón. 16:9).

YAA 61 Chika̱a̱ndó ndée natúʼunndó

^ párr. 5 Ndóoyó iin tiempo ña̱ yo̱ʼvi̱ní soo Jehová táxi ndee̱ ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa kundeé-iniyó. Nu̱ú artículo yóʼo sakuaʼayó ndáa ki̱ʼva chi̱ndeétáʼanra xíʼin ta̱ apóstol Pablo ta saátu xíʼin ta̱ Timoteo ña̱ va̱ʼa nda̱kundeéna ka̱chíñuna nu̱úra, ni ni̱xi̱yo tu̱ndóʼo nu̱úna. Saátu ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ku̱mí ña̱ʼa ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱yó ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ ndakú koo iniyó.

^ párr. 2 Na̱sama sava ki̱vi̱na.

^ párr. 6 2 Corintios 12:9, 10: “Soo ta̱kán ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼi̱n: ‘Xa̱a̱ naniva ña̱ va̱ʼaní íyo inii̱ xíʼún, chi ku̱a̱ʼákava ndee̱ táxii̱ ndaʼún tá vitá kúniún”. Ña̱kán xíʼin ña̱ si̱í-ini ka̱ʼi̱n xa̱ʼíi̱ ña̱ va̱ása kúi̱ iin ta̱ ndakúní ña̱ va̱ʼa ná koo ndee̱ ta̱ Cristo xíʼi̱n. 10 Xa̱ʼa̱ ña̱kán kúsi̱í-inii̱ ña̱ kúi̱ iin ta̱a ta̱ va̱ása ndakú, ta̱ káʼa̱n-ndi̱va̱ʼana xíʼin, ta̱ kúma̱ní ña̱ʼa nu̱ú, ta̱ íxandi̱va̱ʼana xíʼin, ta̱ xóʼvi̱ xa̱ʼa̱ ta̱ Cristo. Saáchi tá vitá kúnii̱ saá kúú ña̱ ndúndakúkai̱ʼ”.

^ párr. 10 Hebreos 4:12: “Saáchi tu̱ʼun Ndióxi̱ ña̱ táku kúúña ta kúúmiíníña ndee̱, ta si̱ínkaña nu̱ú nda̱a̱ ndáaka espada ña̱ u̱vi̱ yuʼú, ta kíʼviña nda̱a̱ ma̱á ini na̱ yiví ña̱ na̱ʼa̱ña ndáa ki̱ʼva íyona chí inina ta saátu ndáa ki̱ʼva íyona chí sa̱tána, ta kíʼvituña ini leke ta xáa̱ña nda̱a̱ nu̱ú ñúʼu meke, ta kivi na̱ʼa̱ña ndáaña ndákanixi̱níyó ta saátu ña̱ ñúʼu níma̱yó”.

^ párr. 17 Eclesiastés 11:6: “Tá xi̱ta̱a̱n chiʼún si̱ʼva̱ ña̱ kúúmiíún, ta ndakundeún kachíñún nda̱a̱ xi̱ku̱aá; chi va̱ása xíni̱ún ndáaña kúú ña̱ kuaʼnu, á ña̱yóʼo á ña̱ káa, á u̱vi̱ saáña kuaʼnu”.

^ párr. 56 ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Tá xi̱ndasi ta̱ Pablo ti̱xin veʼera chí ñuu Roma ka̱ʼyíra carta ku̱a̱ʼa̱n nu̱ú na̱ congregación, ta na̱túʼunra xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ xíʼin na̱ yiví na̱ xi̱xa̱ʼa̱n xi̱xito miíra.

^ párr. 58 ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Ta ta̱ Timoteo chi̱kaa̱ra ndee̱ xíʼin na̱ hermano na̱ íyo ti̱xin congregación ña̱ ni̱xa̱ʼa̱nra xi̱tora.