Ir al contenido

Ir al índice

Ña̱ vií koo iniyó: náʼa̱yó ña̱yóʼo xíʼin tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nyó ta saátu xíʼin ña̱ kéʼéyó

Ña̱ vií koo iniyó: náʼa̱yó ña̱yóʼo xíʼin tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nyó ta saátu xíʼin ña̱ kéʼéyó

NDIʼIYÓ kúsi̱íní-iniyó tá ndíʼi̱-ini inkana xa̱ʼayó ta saátu tá vií-inina xíʼinyó. Ña̱kán, ¿ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ va̱ʼa vií koo iniyó xíʼin inkana?

Nu̱ú Biblia va̱xi ña̱ tu̱ʼun vií koo iniyó, ña̱yóʼo kúni̱ kachiña ña̱ kundi̱ʼi̱-iniyó xa̱ʼa inkana, ta náʼa̱yóña xíʼin tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nyó xíʼin ña̱ kéʼéyó. Ña̱ vií koo iniyó, va̱ása kúni̱ kachiña xa̱ʼa ndáa ki̱ʼva íyoyó, á ña̱ kéʼéyó. Chi iin ña̱ ndíka̱a̱ níma̱yó kúúña, ta kéʼéyóña tá kúʼvi̱-iniyó xíniyó inkana. Ta iin ña̱yóʼo kúú ña̱ kúúmií espíritu Ndióxi̱, ta na̱ ndásakáʼnu miíra xíniñúʼu kúúmiína ña̱yóʼo (Gál. 5:22, 23). Ña̱kán, ná kotoyó ndáa ki̱ʼva náʼa̱ Jehová xíʼin ta̱ Jesús ña̱ vií íyo inina xíʼin inkana, ta ndáa ki̱ʼva kundiku̱nyó yichi̱na.

JEHOVÁ VIÍ ÍYO INIRA XÍʼIN NDIʼI NA̱ YIVÍ

Jehová náʼa̱ra ña̱ va̱ʼa inira xíʼin ndiʼi na̱ yiví, “saátu xíʼin na̱ ndi̱va̱ʼa-ini” (Luc. 6:35). Jehová va̱ʼaní-inira chi távára ñu̱ʼu ta sákuunra sa̱vi̱ sa̱tá na̱ yiví na̱ va̱ʼa xíʼin na̱ va̱ása va̱ʼa (Mat. 5:45). Ta saátu, sava na̱ yiví na̱ va̱ása kándíxa ña̱ Jehová kúú ta̱ i̱xava̱ʼa miína, ndákiʼinna ña̱ va̱ʼa ña̱ ke̱ʼéra, ta kúsi̱í-inina xíʼinña.

Ná kotoyó ndáaña ke̱ʼé Jehová xíʼin ta̱ Adán xíʼin ñá Eva tá kǒo níkandíxana ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra. Tándi̱ʼi i̱xaso̱ʼona, ke̱ʼéna ti̱ko̱to̱na xíʼin yu̱ku̱ tú higuera ña̱ va̱ʼa kundixina. Soo Ndióxi̱ xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ kuniñúʼuna ti̱ko̱to̱ káni̱ ña̱ kundixina, tá ná kitana nu̱ú jardín ña̱ Edén, chi chi̱ka̱a̱ Ndióxi̱ chiʼña nu̱ú ñuʼú, xa̱ʼa ña̱yóʼo nina yitu̱n tú iñu̱ xíʼin yita ña̱ iñu̱ kúú ña̱ ni̱xi̱yo. Xa̱ʼa ña̱yóʼo Ndióxi̱ ke̱ʼéra iin ‘ti̱ko̱to̱ ñiín ña̱ káni̱ ta ta̱xiraña kundixinaʼ (Gén. 3:7, 17, 18, 21).

Soo ni va̱ʼaní ini Jehová xíʼin na̱ “va̱ʼa ta saátu xíʼin na̱ va̱ása va̱ʼa”, soo na̱ kúni̱níra chindeétáʼankara xíʼin kúú na̱ ndásakáʼnu-ñaʼá. Tá tiempo ta̱ profeta Zacarías, iin ángel ni̱ndi̱ʼi̱ní-inira xa̱ʼa ña̱ va̱ása níkivika xi̱nu templo ña̱ ñuu Jerusalén. Soo Ndióxi̱ xi̱niso̱ʼora ta̱yóʼo ta nda̱kuiinra yuʼúra xíʼin tu̱ʼun va̱ʼa, ña̱ kivi sandi̱ko-inira (Zac. 1:12, 13). Ta saátu ke̱ʼéra xíʼin ta̱ profeta Elías. Iin yichi̱, nda̱kavaní-inira ta nda̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová ña̱ ná taxira kuvira. Soo Ndióxi̱ ki̱ʼinra kuenta xa̱ʼa ña̱ ndóʼo ta̱yóʼo, xa̱ʼa ña̱yóʼo chi̱ndaʼára iin ángel nu̱úra ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanra xíʼinra ta ndasandakúra-inira. Ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ va̱ása íyo iinlá miíra. Tixaʼvi ña̱ tu̱ʼun yóʼo, xíʼin ndeé ña̱ ta̱xina ndaʼa̱ra va̱ʼaní chi̱ndeétáʼanña xíʼinra, ta ta̱ Elías chi̱ka̱a̱kara ndée ña̱ keʼéra chiñura (1 Rey. 19:1-18). Soo, ¿ndáa ta̱ xi̱ndasakáʼnu Ndióxi̱ kúú ta̱ va̱ʼaní ni̱na̱ʼa̱ ña̱ vií ke̱ʼéra xíʼin inka na̱ yiví?

YICHI̱ ÑA̱ SA̱NDÁKOO TA̱ JESÚS

Tá ni̱xi̱ka ta̱ Jesús xi̱natúʼunra nu̱ú ñuʼú yóʼo, na̱ yiví xi̱xini̱nara xa̱ʼa ña̱ vií ni̱xi̱yo inira xíʼin inkana. Va̱ása ní ixandi̱va̱ʼara xíʼin na̱ yiví. Xa̱ʼa ña̱ ku̱ndáʼvi-inira xi̱nirana, ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo: “Kixindó nu̱úi̱, ndiʼi ndóʼó na̱ ku̱naa, ta nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ ndíso ña̱ʼa ve̱e saá íyondó, ta yi̱ʼi̱ sandi̱ko-inindó”. Ta ka̱chira: “Saáchi yugoi̱ ña̱ vitá kúúña ta va̱ása ve̱eña” (Mat. 11:28-30). Xa̱ʼa ña̱yóʼo na̱ yiví xi̱ndiku̱nna sa̱tára nda̱a̱ mií nu̱ú ku̱a̱ʼa̱nra. Ña̱yóʼo chi̱ndaʼá-ñaʼá ña̱ ke̱ʼéra ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa na̱ yiví, ña̱ ta̱xira ña̱ xi̱xina, sa̱ndáʼarana xíʼin kue̱ʼe̱ ña̱ xi̱kuumiína, ta saátu ki̱xaʼára sánáʼa̱rana ku̱a̱ʼání ña̱ʼa xa̱ʼa yivára (Mar. 6:34; Mat. 14:14; 15:32-38).

Ta̱ Jesús va̱ʼaní xi̱kunda̱a̱-inira xíʼin ña̱ xi̱ndoʼo inka na̱ yiví. Ndiʼi tiempo vií xi̱keʼéra xíʼin na̱ xi̱nandukúñaʼá, ni sava yichi̱ va̱ása níxindaturana (Luc. 9:10, 11). Iin yi̱chí, iin ñaʼá ñá xíta̱ ni̱i̱ ta xa̱a̱ ku̱a̱ʼa̱n 12 ku̱i̱ya̱ ndóʼoñá ña̱yóʼo, ni̱tundaañá ta tii̱nñá ti̱ko̱to̱ra ta nda̱ʼavañá. Soo ñáyóʼo va̱ása kivi keʼéñá ña̱yóʼo, chi su̱ví ñá limpio kúúñá nda̱a̱ táki̱ʼva káchi ley (Lev. 15:25-28). Soo ta̱ Jesús va̱ása nínda̱ʼyi̱ra nu̱úñá. Nu̱úka ña̱ nda̱ʼyi̱ra va̱ʼaka vií ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinñá: “Siʼí, xa̱ʼa ña̱ kandíxaún Ndióxi̱ ndaʼavaún. Ku̱a̱ʼa̱n chi xa̱a̱ ku̱a̱ʼa̱nva kue̱ʼe̱ kúúmiíún” (Mar. 5:25-34). Ña̱ nda̱a̱ viíní ni̱xi̱yo ini ta̱ Jesús.

IIN ÑA̱ KIVI NA̱ʼA̱YÓ XÍʼIN ÑA̱ KÉʼÉYÓ

Xíʼin ña̱ ejemplo xi̱niyó yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ vií koo iniyó, náʼa̱yóña xíʼin ña̱ kéʼéyó. Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱yóʼo, ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa parábola ta̱ samaritano. Na̱ samaritano xíʼin na̱ judío va̱ása xíinna kunitáʼanna, soo ta̱ samaritano ta̱ káʼa̱nyó xa̱ʼa yóʼo, ku̱ndáʼvi-inira xi̱nira iin ta̱ kúú judío ta̱ ka̱ni na̱ kui̱ʼná, ta tu̱kue̱ʼe̱ ndiʼira. Soo ta̱ samaritano nda̱kiʼinrara ta su̱kúndáara ti̱ko̱to̱ nu̱ú tu̱kue̱ʼe̱ra, ta nda̱kiʼinrara ku̱a̱ʼa̱n xíʼinra iin veʼe, ta kán nda̱a̱ cha̱ʼvira ta̱ kunda̱a̱ ta̱yóʼo. Ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ ta̱a kán ña̱ ndiʼi xu̱ʼún ña̱ kuniñúʼura xíʼinra, ndataxiraña ndaʼa̱ra tá ná ndikóra (Luc. 10:29-37).

Ña̱ vií koo iniyó náʼa̱yóña xíʼin ña̱ kéʼéyó, ta saátu xíʼin tu̱ʼun va̱ʼa ña̱ káʼa̱nyó. Ndixa chi, “ña̱ sándiʼi-ini na̱ yiví kúú ña̱ sándakava-inina”, soo Biblia káchiña “tu̱ʼun va̱ʼa kúú ña̱ sákusi̱í-inina” (Prov. 12:25). Ña̱ vií koo iniyó xíʼin ña̱ va̱ʼa koo iniyó, chindeéña miíyó ña̱ ka̱ʼa̱nyó tu̱ʼun ña̱ sandi̱ko-ini na̱ yiví, tásaá sakusi̱íyó inina ta na̱ʼa̱yó ña̱ ndíʼi̱-iniyó xa̱ʼana. * Ta ña̱yóʼo chindeétáʼan xíʼinna ña̱ va̱ʼa ya̱ʼana nu̱ú sava tu̱ndóʼo (Prov. 16:24).

NÁ CHIKA̱A̱YÓ NDÉE ÑA̱ VIÍ KOO INIYÓ

Xa̱ʼa ña̱ i̱xava̱ʼa Jehová miíyó táki̱ʼva íyo miíra, kiviva xa̱a̱yó vií koo iniyó (Gén. 1:27). Ná kotoyó sava ejemplo ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia. Ta̱ apóstol Pablo ni̱xa̱ʼa̱nra chí ñuu Roma ta iin ta̱ soldado ta̱ xi̱naní Julio kúú ta̱ xi̱ndaañaʼá. Ta̱ soldado yóʼo va̱ʼaní ni̱xi̱yo inira xíʼin ta̱ Pablo, ta nda̱a̱ “ta̱xira ña̱ ni̱xa̱ʼa̱nra nu̱ú na̱ migora ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanna xíʼinra” ña̱ ñuu Sidón (Hech. 27:3). Tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo, na̱ íyo chí isla ña̱ naní Malta va̱ʼatu ni̱xi̱yo-ini na̱yóʼova xíʼin ta̱ Pablo, ta saátu xíʼin na̱ yiví na̱ sa̱kán ni̱ya̱ʼa nu̱ú tu̱ndóʼo. Na̱yóʼo nda̱kaʼmina ñuʼu̱ ña̱ va̱ʼa ndasa̱ána ta saátu ke̱ʼéna inka ña̱ kivi chindeétáʼanna xíʼinna (Hech. 28:1, 2). Ña̱ ke̱ʼé na̱yóʼo va̱ʼaní chi̱ndeéñana. Ña̱ va̱ʼa vií koo iniyó va̱ása náʼa̱yóña xíʼin ña̱ʼa ña̱ kéʼéyó sava yichi̱, chi ndiʼi tiempo xíniñúʼu keʼéyóña.

Tá kúni̱yó sakusi̱íyó-ini Jehová, xíniñúʼu vií koo iniyó ndiʼi tiempo, ta na̱ʼa̱yóña nda̱a̱ mií nu̱ú ku̱a̱ʼa̱nyó (Col. 3:12) Soo sava yichi̱ kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó keʼéyó ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa inkana. ¿Nda̱chun? Saáchi sava yichi̱ va̱ása xíín na̱ yiví taxina natúʼunyó xa̱ʼa Ndióxi̱, á xa̱ʼa ña̱ kúkaʼan nu̱úyó, á xa̱ʼa ña̱ chíka̱a̱yó ndée ña̱ ndakooyó ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéyó. Soo kiviva keʼéyó ña̱ va̱ʼa xíʼinnna tá ná chika̱a̱yó ndée, ta saátu kivi chindeétáʼan espíritu Ndióxi̱ xíʼinyó ta kundiku̱nyó yichi̱ miíra (1 Cor. 2:12).

¿Ndáaña kivi keʼéyó ña̱ va̱ʼa vií koo iniyó xíʼin inka na̱ yiví? Xíniñúʼu nda̱ka̱tu̱ʼun xíʼin miíyó ña̱yóʼo: “¿Á kúnda̱a̱-inii̱ xíʼin ña̱ ndóʼo inkana? ¿Á ndíʼi̱-inii̱ xa̱ʼa inka na̱ yiví? ¿Ama kúú ña̱ ke̱ʼíi̱ iin ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa iin na̱ yiví na̱ va̱ása kúú na̱ veʼi̱ á migoi̱?”. Soo ná chika̱a̱yó ndée ña̱ xa̱a̱yó kuni va̱ʼayó inka na̱ yiví, á na̱ hermano na̱ íyo congregaciónyó. Tasaá ndi̱ʼi̱-iniyó xa̱ʼana ta chindeétáʼanyó xíʼinna. Ta ná keʼéyó ña̱ kivi chindeéñaʼá, nda̱a̱ tá kúni̱ miíyó keʼéna xíʼinyó (Mat. 7:12). Soo ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ ná chindeéra miíyó ña̱ va̱ʼa keʼéyóña, ta chindeévara miíyó (Luc. 11:13).

TÁ VIÍ ÍYÓ INIYÓ, NA̱ YIVÍ KUNI̱NA SAKUAʼANA XA̱ʼA NDIÓXI̱

Ta̱ apóstol Pablo va̱ʼaní yichi̱ nda̱koora nu̱úyó, chi viíní ni̱xi̱yo inira xíʼin inka na̱ yiví (2 Cor. 6:3-6). Ña̱ Biblia káchiña ña̱ ‘va̱ʼaní xi̱ndakiʼinra ndiʼi na̱ yiví na̱ xi̱xa̱ʼa̱n nu̱úra xíʼin ña̱ si̱í-iniʼ (Hech. 28:30, 31). Xi̱ndi̱ʼi̱-inira xa̱ʼa na̱ yiví, xíʼin tu̱ʼun ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nra ta xíʼin ña̱ xi̱keʼéra xi̱na̱ʼa̱raña. Xa̱ʼa ña̱yóʼo na̱ yiví xi̱kuni̱na ku̱ʼu̱nna nu̱úra. Tásaá ná keʼé miíyó, na̱ yiví kuni̱na sakuaʼana xa̱ʼa Ndióxi̱. Vií ná koo iniyó xíʼin ndiʼi na̱ yiví, tásaá kéʼéyó nda̱a̱ na̱ sáa̱-ini xíni miíyó xa̱a̱na ndasakáʼnuna Ndióxi̱, ta kivi nasa̱ma ña̱ ndákanixi̱nína (Rom. 12:20). Tasaá, nda̱a̱ xa̱a̱na kuni̱na sakuaʼa va̱ʼana xa̱ʼa Biblia.

Nu̱ú ñuʼú livi, ku̱a̱ʼání na̱ yiví ndataku, ta kusi̱íní-inina tá vií ná keʼéyó xíʼinna, chi sana ña̱ yichi̱ nu̱ú kúú ña̱ keʼé iinna saá xíʼinna. Ta nda̱a̱ sana saá xa̱a̱na keʼéna xíʼin inka na̱ yiví. Jehová taxira ña̱ ndiʼi tiempo kutaku na̱ vií íyo ini. Soo kǒo taxira ña̱ na̱ yiví na̱ va̱ása vií íyo ini nu̱ú ña̱yóʼo (Sal. 37:9-11). Ña̱ ñuyǐví xa̱á liviní kooña ta kǒoka ña̱ kini koo chi reino Ndióxi̱ kaʼndachíñu nu̱úña. Soo, ¿nda̱saa chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ vií koo iniyó tiempo vitin?

KU̱A̱ʼÁ ÑA̱ VA̱ʼA NDÁKIʼINYÓ TÁ VIÍ ÍYO INIYÓ

Ña̱ Biblia káchiña, na̱ yiví na̱ va̱ʼa-ini ndákiʼinna ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa ña̱ kéʼéna (Prov. 11:17). Ta nda̱a̱ na̱ yiví kútóona ña̱ kéʼéna ta kúni̱na keʼéna táʼan ña̱yóʼo. Ta̱ Jesús káchira: ‘Nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéyó, saá keʼéna xíʼinyóʼ (Luc. 6:38). Na̱ yiví na̱ vií íyo ini ku̱a̱ʼá na̱ migona íyo.

Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ consejo yóʼo xíʼin na̱ cristiano na̱ ñuu Éfeso: “Va̱ʼa koo inindó xíʼin táʼanndó, kundáʼvi-inindó kuni táʼanndó, ta káʼnu koo inindó xa̱ʼa táʼanndó” (Efes. 4:32). Va̱ʼaní chíndeétáʼan ña̱yóʼo xíʼin na̱ congregación, tá vií íyo inina xíʼin táʼanna, ta saátu tá chíndeétáʼanna xíʼin inkana. Na̱yóʼo va̱ása káʼa̱n ndaana, ni va̱ása xíniñúʼuna tu̱ʼun ña̱ va̱ása va̱ʼa, ni va̱ása káʼa̱n kúachína xa̱ʼa inkana. Nu̱úka ña̱ ka̱ʼa̱nna ña̱ vatá xa̱ʼa inkana, va̱ʼaka chíka̱a̱na ndeé ña̱ ka̱ʼa̱nna tu̱ʼun va̱ʼa xíʼin inkana (Prov. 12:18). Xa̱ʼa ña̱yóʼo ña̱ congregación va̱ʼaní ku̱a̱ʼa̱n xáʼnuña xíʼin tu̱ʼun Ndióxi̱.

Ña̱ vií íyo iniyó náʼa̱yóña xíʼin tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nyó ta xíʼin ña̱ kéʼéyó. Kivi keʼéyó ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa inkana, tasaá náʼa̱yó ña̱ va̱ʼa iniyó táki̱ʼva íyo Jehová (Efes. 5:1). Ta saátu chíndeétáʼanyó xíʼin ña̱ congregación, xíʼin inkaka na̱ yiví ña̱ va̱ʼa xa̱a̱na sakuaʼana xa̱ʼa Jehová. Ña̱kán ná chika̱a̱yó ndée ña̱ chinúuyó yichi̱ nu̱ú inkana ña̱ vií ná koo inina.

^ párr. 13 Ña̱ va̱ʼa koo iniyó, ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa ña̱yóʼo nu̱ú inka artículo chí nu̱úka loʼo ña̱ ka̱ʼa̱nka xa̱ʼa ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií espíritu Ndióxi̱.